REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Stosunek pracy na podstawie powołania

Doktor nauk prawnych, adwokat, adiunkt na Wydziale Prawa, Administracji i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Andrzeja Frycza Modrzewskiego w Krakowie w Katedrze Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego.
Stosunek pracy na podstawie powołania
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Oprócz zatrudnienia na podstawie umowy o pracę, mianowania, wyboru czy spółdzielczej umowy o pracę, możliwe jest również zatrudnienie w oparciu o powołanie. Jak funkcjonuje to w praktyce i czy to się opłaca?
rozwiń >

Zatrudnienie na podstawie powołania

Zatrudnienie na podstawie powołania jest uregulowane w ustawie z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks Pracy (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1510 ze zm., dalej jako: KP). Pomimo regulacji tego zagadnienia w KP, w zależności od powołania - stosunek pracy nawiązuje się na podstawie powołania w przypadkach określonych w odrębnych, niż KP, przepisach.

REKLAMA

Autopromocja

Z przepisu przewidującego powołanie, jako sposób obsadzenia stanowiska musi wynikać, że powoduje ono powstanie stosunku pracy określonego w art. 68 § 1 KP.

Może w praktyce występować powołanie na stanowisko, jako czynność czysto techniczna (powierzenie stanowiska), ale bez nawiązywania stosunku pracy, tzw. "pozorne powołanie". Nie należy tego mylić.

Każdorazowo powołanie powinno być dokonane na piśmie.

Niemniej jednak nie należy zapominać o tzw. pragmatykach pracowniczych, zatem generalnej zasadzie wynikającej z KP, stanowiącej, że jeżeli stosunek pracy określonej kategorii pracowników regulują przepisy szczególne, przepisy KP stosuje się w zakresie nieuregulowanym tymi przepisami.

Dalszy ciąg materiału pod wideo
Ważne

Powołanie z pośród stosunku pracy zawartego na podstawie umowy o pracę, mianowania, wyboru czy spółdzielczej umowy o pracę jest najmniej stabilną formą zatrudnienia. Dlaczego?  Pracownik zatrudniony na podstawie powołania może być w każdym czasie - niezwłocznie lub w określonym terminie - odwołany ze stanowiska przez organ, który go powołał.

Nawiązanie stosunku pracy na podstawie powołania

Stosunek pracy na podstawie powołania nawiązuje się:

  • na czas nieokreślony;
  • na okres powołania - jeżeli na podstawie przepisów szczególnych pracownik został powołany na czas określony.
Przykład
PRZYKŁADY POWOŁANIA

Główny Inspektor Transportu Drogowego jest powoływany przez Prezesa Rady Ministrów.

Dyrektor urzędu żeglugi śródlądowej.

Prezesa ZUS powołuje Prezes Rady Ministrów na wniosek ministra właściwego do spraw zabezpieczenia społecznego złożony po zasięgnięciu opinii Rady Nadzorczej Zakładu.

Powiatowy inspektor nadzoru budowlanego jest powoływany przez starostę.

Dyrektora przedsiębiorstwa państwowego powołuje rada pracownicza.

Prezes NBP jest powoływany i odwoływany przez Sejm na wniosek Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej.

Głównego Inspektora Pracy powołuje i odwołuje Marszałek Sejmu po zasięgnięciu opinii Rady Ochrony Pracy i właściwej komisji sejmowej.

Czy przy powołaniu jest konkurs?

Nie jest obligatoryjne organizowanie konkurs przy powołaniu. Nie zmienia to jednak faktu, że powołanie może być i zwykle jest, poprzedzone konkursem, choćby przepisy szczególne nie przewidywały wymogu wyłonienia kandydata na stanowisko wyłącznie w wyniku konkursu.

Kiedy dochodzi do powołania?

Stosunek pracy na podstawie powołania nawiązuje się w terminie określonym w powołaniu, a jeżeli termin ten nie został określony - w dniu doręczenia powołania (chyba że przepisy szczególne stanowią inaczej).

Zostałem powołany na stanowisko a jestem zatrudniony - co zrobić?

W takiej sytuacji należy porozumieć się z pracodawcą. Najlepiej rozwiązać umowę na mocy porozumienia stron, w dogodnym terminie, nie kolidującym z momentem rozpoczęcia pracy na mocy powołania.

Jeżeli nie będzie takiej możliwości należy złożyć wypowiedzenie. Zgodnie z KP, jeżeli pracownik powołany na stanowisko w wyniku konkursu pozostaje w stosunku pracy z innym pracodawcą i obowiązuje go trzymiesięczny okres wypowiedzenia, może on rozwiązać ten stosunek za jednomiesięcznym wypowiedzeniem.

Odwołanie powołanego pracownika

Jak już było wskazane powołanie jest niestabilną formą zatrudnienia. Pracownik zatrudniony na podstawie powołania może być w każdym czasie - niezwłocznie lub w określonym terminie - odwołany ze stanowiska przez organ, który go powołał. Odwołanie powinno być dokonane na piśmie.

Przykład

Nawet jeżeli powołanie było dokonane na określony czas, np. 6 miesięcy - to również taka osoba może być odwołana przed upływem końca okresu powołania. 

Odwołanie jest równoznaczne z wypowiedzeniem umowy o pracę.

W okresie wypowiedzenia pracownik ma prawo do wynagrodzenia w wysokości przysługującej przed odwołaniem.

Na wniosek lub za zgodą pracownika odwołanego pracodawca może zatrudnić go w okresie wypowiedzenia przy innej pracy, odpowiedniej ze względu na jego kwalifikacje zawodowe, a po upływie okresu wypowiedzenia zatrudnić na uzgodnionych przez strony warunkach pracy i płacy.

Jestem w ciąży - zostałam odwołana - co mi przysługuje?

W pewnych przypadkach przy powołania ma miejsce ochrona, dot. to jednak osób znajdujących się w szczególnej sytuacji, np. w ciąży czy w wieku przedemerytalnym.

Przykład

W razie odwołania pracownicy w okresie ciąży, organ odwołujący jest obowiązany zapewnić jej inną pracę, odpowiednią ze względu na jej kwalifikacje zawodowe, przy czym przez okres równy okresowi wypowiedzenia pracownica ma prawo do wynagrodzenia w wysokości przysługującej przed odwołaniem.

Jeżeli jednak pracownica nie wyrazi zgody na podjęcie innej pracy, stosunek pracy ulega rozwiązaniu z upływem okresu równego okresowi wypowiedzenia, którego bieg rozpoczyna się od dnia zaproponowania na piśmie innej pracy.

Taka ochrona przysługuje też w razie odwołania pracownika, któremu brakuje nie więcej niż 2 lata do nabycia prawa do emerytury z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne
Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Trzynastka za 2024 rok. Jak ją obliczyć i kiedy wypłacić?

Trzynastka za 2024 rok należy się pracownikom jednostek sfery budżetowej, którzy przepracowali poprzedni rok kalendarzowy. Jak obliczyć wysokość dodatkowego wynagrodzenia rocznego? Kiedy jest wypłata trzynastek? Czy odprowadza się od nich podatek i składki ZUS?

MRPiPS: Od 2 dni do 10 dni dodatkowego urlopu. Za 5 lat i za 25 lat pracy [Projekt ustawy, I kwartał 2025 r. RM]

Ministerstwo Rodziny kończy pracę nad nowym typ dodatkowego urlopu wypoczynkowego. Wszystko wskazuje na to, że za kilka miesięcy Rada Ministrów przyjmie odpowiedni projekt ustawy nowelizującej. Urlop jest bardzo atrakcyjny - jest tym dłuższy, im dłuższy staż pracy ma pracownik. Nowe przepisu premiują więc pracowitość. Osoby ze stażem 25 lat pracy mają nie 26 dni urlopu, a 36 dni. I to rok w rok aż do emerytury. Jest to tak atrakcyjne, że dyskusje o tej propozycji rządu skupiają się od 10 miesięcy na tym, dlaczego tylko niektórzy pracownicy mają mieć ten przywilej. I kiedy wszyscy.

500 plus, 550 plus czy nawet 600 plus dla pracowników. Co miesiąc, za niekorzystanie z urlopu na żądanie, z powodu siły wyższej czy niechorowanie. Ministerstwo Pracy negatywnie o takich praktykach

Poruszamy kontrowersyjny temat dużych (bo nawet 500 zł, 550 zł czy 600 zł) comiesięcznych dodatków pieniężnych do wynagrodzenia, które wypłacane są pracownikom w wielu zakładach pracy, w tym w znanych nam wszystkim dyskontach. Ale czy w rzeczywistości premia absencyjna inaczej frekwencyjna jest legalna? Jaka nagroda za frekwencję? Ile wynosi premia absencyjna? Odpowiedzi mogą zaskoczyć.

Będą zmiany w Kodeksie pracy. Nowelizacja zainteresuje ofiary mobbingu i przemocy w miejscu pracy

Rząd pracuje nad projektem nowelizacji Kodeksu pracy. Zmiany będą dotyczyć kwestii związanych z występowaniem różnych form przemocy w miejscu pracy.

REKLAMA

1 dzień pracy Głównego Inspektora Pracy na aukcji WOŚP. Żadnej pracy się nie boję

Na aukcji WOŚP można wylicytować jeden dzień pracy Głównego Inspektora Pracy, Marcina Staneckiego. Można tam przeczytać CV Głównego Inspektora Pracy. To ciekawa i odważna propozycja, z której pieniądze zostaną przekazane na chore dzieci.

Zawodowe plany Polaków na 2025 rok [BADANIE]

Jakie Polacy mają plany zawodowe na 2025 rok? Nowy rok to pretekst do odważnych decyzji dotyczących pracy. Jakie postanowienia noworoczne mają w tym roku Polacy? Oto wyniki badania Pracuj.pl.

Kiedy jest Dzień Babci i Dziadka 2025? Co na prezent? Nietypowo: Konwencja ONZ o prawach osób starszych. Zaskocz Dziadów!

Kiedy jest Dzień Babci i Dziadka 2025? Co na prezent? Dla seniorów najważniejsze są poświęcony im czas, miłość i zrozumienie. Rzeczy materialne są mniej istotne. My dodatkowo podpowiadamy, że warto uświadomić Dziadków o ich prawach, bo właśnie trwają prace nad przełomowym aktem, chodzi o Konwencję ONZ o prawach osób starszych.

3 wyzwania dla pracodawców w 2025 roku

3 wyzwania, jakie stoją w 2025 roku przed pracodawcami to: związane z robotyzacją rosnące obawy pracowników, zarządzanie wielokulturowymi zespołami oraz przygotowanie do jawności wynagrodzeń, która zacznie obowiązywać od 2026 roku.

REKLAMA

Zmiana przepisów: Nowe kody umożliwią prawidłowe wypełnianie dokumentów ubezpieczeniowych i rozliczanie składek

Uzupełniający urlop macierzyński będzie dla rodziców dzieci przedwcześnie urodzonych i dzieci urodzonych w terminie, ale wymagających hospitalizacji. Nowelizacja Kodeksu pracy oznacza, że konieczne będzie także wprowadzenie nowych kodów, które umożliwią prawidłowe wypełnianie dokumentów ubezpieczeniowych i rozliczanie składek ZUS. Resort rodziny i pracy przygotowuje projekt nowych przepisów.

HR w 2025 roku. Kluczowe wyzwania w zarządzaniu zasobami ludzkimi [Najważniejsze informacje]

Rok 2025 stawia HR w roli kluczowego partnera w realizacji planów pracodawców. Jakie wyzwania czekają zarządzanie zasobami ludzkimi? Czy pracodawcy będą zatrudniać w pierwszej połowie 2025 roku? Oto najważniejsze informacje na najbliższy rok dla hr-owców.

REKLAMA