REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Stosunek pracy na podstawie powołania

Doktor nauk prawnych, adwokat, adiunkt na Wydziale Prawa, Administracji i Stosunków Międzynarodowych Krakowskiej Akademii im. A.F. Modrzewskiego w Katedrze Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego.
Stosunek pracy na podstawie powołania
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Oprócz zatrudnienia na podstawie umowy o pracę, mianowania, wyboru czy spółdzielczej umowy o pracę, możliwe jest również zatrudnienie w oparciu o powołanie. Jak funkcjonuje to w praktyce i czy to się opłaca?
rozwiń >

Zatrudnienie na podstawie powołania

Zatrudnienie na podstawie powołania jest uregulowane w ustawie z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks Pracy (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1510 ze zm., dalej jako: KP). Pomimo regulacji tego zagadnienia w KP, w zależności od powołania - stosunek pracy nawiązuje się na podstawie powołania w przypadkach określonych w odrębnych, niż KP, przepisach.

REKLAMA

Autopromocja

Z przepisu przewidującego powołanie, jako sposób obsadzenia stanowiska musi wynikać, że powoduje ono powstanie stosunku pracy określonego w art. 68 § 1 KP.

Może w praktyce występować powołanie na stanowisko, jako czynność czysto techniczna (powierzenie stanowiska), ale bez nawiązywania stosunku pracy, tzw. "pozorne powołanie". Nie należy tego mylić.

Każdorazowo powołanie powinno być dokonane na piśmie.

Niemniej jednak nie należy zapominać o tzw. pragmatykach pracowniczych, zatem generalnej zasadzie wynikającej z KP, stanowiącej, że jeżeli stosunek pracy określonej kategorii pracowników regulują przepisy szczególne, przepisy KP stosuje się w zakresie nieuregulowanym tymi przepisami.

Dalszy ciąg materiału pod wideo
Ważne

Powołanie z pośród stosunku pracy zawartego na podstawie umowy o pracę, mianowania, wyboru czy spółdzielczej umowy o pracę jest najmniej stabilną formą zatrudnienia. Dlaczego?  Pracownik zatrudniony na podstawie powołania może być w każdym czasie - niezwłocznie lub w określonym terminie - odwołany ze stanowiska przez organ, który go powołał.

Nawiązanie stosunku pracy na podstawie powołania

Stosunek pracy na podstawie powołania nawiązuje się:

  • na czas nieokreślony;
  • na okres powołania - jeżeli na podstawie przepisów szczególnych pracownik został powołany na czas określony.
Przykład
PRZYKŁADY POWOŁANIA

Główny Inspektor Transportu Drogowego jest powoływany przez Prezesa Rady Ministrów.

Dyrektor urzędu żeglugi śródlądowej.

Prezesa ZUS powołuje Prezes Rady Ministrów na wniosek ministra właściwego do spraw zabezpieczenia społecznego złożony po zasięgnięciu opinii Rady Nadzorczej Zakładu.

Powiatowy inspektor nadzoru budowlanego jest powoływany przez starostę.

Dyrektora przedsiębiorstwa państwowego powołuje rada pracownicza.

Prezes NBP jest powoływany i odwoływany przez Sejm na wniosek Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej.

Głównego Inspektora Pracy powołuje i odwołuje Marszałek Sejmu po zasięgnięciu opinii Rady Ochrony Pracy i właściwej komisji sejmowej.

Czy przy powołaniu jest konkurs?

Nie jest obligatoryjne organizowanie konkurs przy powołaniu. Nie zmienia to jednak faktu, że powołanie może być i zwykle jest, poprzedzone konkursem, choćby przepisy szczególne nie przewidywały wymogu wyłonienia kandydata na stanowisko wyłącznie w wyniku konkursu.

Kiedy dochodzi do powołania?

Stosunek pracy na podstawie powołania nawiązuje się w terminie określonym w powołaniu, a jeżeli termin ten nie został określony - w dniu doręczenia powołania (chyba że przepisy szczególne stanowią inaczej).

Zostałem powołany na stanowisko a jestem zatrudniony - co zrobić?

W takiej sytuacji należy porozumieć się z pracodawcą. Najlepiej rozwiązać umowę na mocy porozumienia stron, w dogodnym terminie, nie kolidującym z momentem rozpoczęcia pracy na mocy powołania.

Jeżeli nie będzie takiej możliwości należy złożyć wypowiedzenie. Zgodnie z KP, jeżeli pracownik powołany na stanowisko w wyniku konkursu pozostaje w stosunku pracy z innym pracodawcą i obowiązuje go trzymiesięczny okres wypowiedzenia, może on rozwiązać ten stosunek za jednomiesięcznym wypowiedzeniem.

Odwołanie powołanego pracownika

Jak już było wskazane powołanie jest niestabilną formą zatrudnienia. Pracownik zatrudniony na podstawie powołania może być w każdym czasie - niezwłocznie lub w określonym terminie - odwołany ze stanowiska przez organ, który go powołał. Odwołanie powinno być dokonane na piśmie.

Przykład

Nawet jeżeli powołanie było dokonane na określony czas, np. 6 miesięcy - to również taka osoba może być odwołana przed upływem końca okresu powołania. 

Odwołanie jest równoznaczne z wypowiedzeniem umowy o pracę.

W okresie wypowiedzenia pracownik ma prawo do wynagrodzenia w wysokości przysługującej przed odwołaniem.

Na wniosek lub za zgodą pracownika odwołanego pracodawca może zatrudnić go w okresie wypowiedzenia przy innej pracy, odpowiedniej ze względu na jego kwalifikacje zawodowe, a po upływie okresu wypowiedzenia zatrudnić na uzgodnionych przez strony warunkach pracy i płacy.

Jestem w ciąży - zostałam odwołana - co mi przysługuje?

W pewnych przypadkach przy powołania ma miejsce ochrona, dot. to jednak osób znajdujących się w szczególnej sytuacji, np. w ciąży czy w wieku przedemerytalnym.

Przykład

W razie odwołania pracownicy w okresie ciąży, organ odwołujący jest obowiązany zapewnić jej inną pracę, odpowiednią ze względu na jej kwalifikacje zawodowe, przy czym przez okres równy okresowi wypowiedzenia pracownica ma prawo do wynagrodzenia w wysokości przysługującej przed odwołaniem.

Jeżeli jednak pracownica nie wyrazi zgody na podjęcie innej pracy, stosunek pracy ulega rozwiązaniu z upływem okresu równego okresowi wypowiedzenia, którego bieg rozpoczyna się od dnia zaproponowania na piśmie innej pracy.

Taka ochrona przysługuje też w razie odwołania pracownika, któremu brakuje nie więcej niż 2 lata do nabycia prawa do emerytury z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne
Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Cztery lata do emerytury. Kiedy kodeks pracy nie uchroni przed zwolnieniem z pracy, co zrobić by mieć gwarancję zarobków

Teraz sytuacja nie jest tak dramatyczna jak przed laty. Na rynku brakuje rąk do pracy i o zajęcie gwarantujące środki na utrzymanie łatwiej. Jednak firmy wciąż niechętnie zatrudniają osoby w wieku 50+, a już szczególnie te, którym do emerytury zostało mniej niż cztery lata. Kodeks pracy wciąż takie osoby chroni przed zwolnieniem, ale często ta ochrona nie działa, bo przepisy nie są bezwarunkowe.

Dziedziczenie prawa do emerytury i renty z ZUS. Małżonkowi i dzieciom zmarłego przysługuje jego niepobrana emerytura z danego miesiąca, ale trzeba złożyć wniosek [niezrealizowane świadczenia z ZUS też w 2025 r.]

Mało osób ma świadomość tego, że jeżeli umrze bliska nam osoba to małżonkowi i dzieciom zmarłego, czy osobie, na której utrzymaniu się pozostaje przysługuje jego niepobrana emerytura czy renta z danego miesiąca. Jest to tzw. niezrealizowane świadczenie z ZUS. Przysługuje ono nawet wtedy, gdy dana osoba dopiero złożyła wniosek o emeryturę czy rentę i jeszcze nie pobrała nawet pierwszego świadczenia. Masz prawo do niezrealizowanego świadczenia z ZUS także w 2025 r.

29 000 zł przeciętnie. Świadczenie gwarantowane i wypłacane z ZUS, również w 2025 [dla kogo, kiedy, wniosek]

Jak otrzymać pieniądze z ZUS po zmarłej osobie? Jak sprawdzić stan subkonta w ZUS osoby zmarłej? Co to jest wypłata gwarantowana z ZUS po śmierci emeryta? Czy po śmierci ojca należą mi się pieniądze z ZUS?

ZUS: Od 5 października można złożyć wniosek o świadczenie interwencyjne

ZUS poinformował o gotowości do obsługi świadczenia interwencyjnego. Jest to wsparcie finansowe dla przedsiębiorców poszkodowanych w wyniku powodzi. Wnioski będzie można składać od 5 października przez internet, w dowolnej placówce ZUS lub w punkcie mobilnym.

REKLAMA

ZUS: Świadczenie przepadnie, jeśli wniosek o wypłatę nie zostanie złożony do końca października

31 października mija termin, w którym studenci powinni dostarczyć do ZUS wniosek o dalszą wypłatę renty rodzinnej wraz z zaświadczeniem z uczelni, że dalej się uczą. Świadczenie za październik przepadnie, jeżeli dokumenty wpłyną z opóźnieniem.

Zacznij od siebie. Czy liderzy są przygotowani do pracy z nowymi generacjami pracowników?

Według danych GUS osoby urodzone po 1995 r. stanowią dziś ok. 20 proc. pracujących Polaków, co przekłada się na grupę 4,5 mln osób. Szacunki wskazują, że do końca przyszłego roku Zetki będą stanowiły około 27 proc. światowej populacji pracowników. Czy w związku z tym nowe pokolenia wciąż będą budziły obawy menedżerów, a może staną się szansą na redefinicję nieco przestarzałych polityk personalnych?

Dodatek za pracę w nocy od 1 stycznia 2025 r. Czy minimalne wynagrodzenie ma na to wpływ?

Dodatek za pracę w nocy od 1 stycznia 2025 r. Czy minimalne wynagrodzenie ma na to wpływ? Kiedy przysługuje dodatek za pracę w porze nocnej? Jak obliczyć dodatek za pracę w nocy? Sprawdź, jak będzie kształtował się dodatek za pracę w nocy od 1 stycznia 2025 r.

Umowy zlecenia i o dzieło będą oskładkowane. Kiedy zmiany wejdą w życie?

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej poinformowało, że przygotowało już projekt nowelizacji ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Nowe przepisy przewidują objęcie obowiązkowymi ubezpieczeniami społecznymi wszystkich umów cywilnoprawnych, w tym umów-zleceń i o dzieło. Potrzebny czas na wdrożenie tej zmiany szacuję na trzy–sześć miesięcy – zapowiada Sławomir Wasielewski, członek zarządu odpowiedzialny za Pion IT w ZUS.

REKLAMA

5000 wniosków na godzinę. Zainteresowanie programem Aktywny Rodzic bije rekordy!

Od 1 października 2024 r. rodzice dzieci do lat trzech mogą składać wnioski o świadczenia w ramach programu Aktywny Rodzic. Program cieszy się dużym zainteresowaniem - średnio składanych jest 5 tys. wniosków na godzinę. 

Wróciły niedziele handlowe, ale nie wszędzie. A co z handlem w 2025 r.?

Wróciły niedziele handlowe, ale nie wszędzie, nie w całej Polsce. Regulacja będzie obowiązywała na terenach, na których ogłoszono stan klęski żywiołowej. Z drugiej strony w Sejmie jest też inny projekt dot. rozszerzenia handlu w niedzielę w 2025 r. Szczegóły poniżej.

REKLAMA