REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Spory zbiorowe – co się zmieni?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Kinga Piwowarska
Doktor nauk prawnych, adwokat, adiunkt na Wydziale Prawa, Administracji i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Andrzeja Frycza Modrzewskiego w Krakowie w Katedrze Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego.
Spory zbiorowe – co się zmieni?
Spory zbiorowe – co się zmieni?

REKLAMA

REKLAMA

Nowa definicja sporu o zbiorowe prawa lub wolności związkowe, a także o zawodowe, ekonomiczne lub socjalne zbiorowe interesy lub prawa, wspólna koalicja związków zawodowych w trwającym sporze, maksymalny czas trwania sporu oraz mediacja prewencyjna – to najważniejsze zmiany nad, którymi będzie pracował Sejm i Senat RP jeszcze w tym roku.
rozwiń >

Projekt nowej ustawy

Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej odpowiedzialne jest za przygotowanie projektu z dnia 11 lipca 2022 r. ustawy o sporach zbiorowych pracy (numer projektu UD408, dalej: projekt). Zmiany są konieczne, ponieważ rynek pracy się zmienia, a aktualnie obowiązująca ustawa o rozwiązywaniu sporów zbiorowych (Dz.U. z 2020 r. poz. 123) jest z dnia 23 maja 1991 r. Po ponad 20 latach obowiązywania ustawy ma ona utracić moc, a nowe przepisy mają przystawać do aktualnej sytuacji społeczno-gospodarczej. Planowa data wejścia nowej ustawy to IV kwartał 2022 r. Na ten moment trwają uzgodnienia i konsultacje społeczne.

REKLAMA

Zbiorowe prawo pracy – co to?

Zbiorowe prawo pracy to zespół przepisów (nieskodyfikowanych) określających zbiorowe (nie indywidualne) prawa organizacji pracowników i pracodawców. Już Konstytucja RP gwarantuje organizacjom pracodawców oraz związkom zawodowym korzystanie z uprawnień w zakresie zbiorowego prawa pracy, tj. tworzenia organizacji i zrzeszania się w nich, prowadzenia rokowań i sporów zbiorowych, reprezentowania swoich interesów, w tym na forum międzynarodowym i europejskim, brania udziału w Radzie Dialogu Społecznego, zawierania porozumień zbiorowych i układów zbiorowych pracy. Dodatkowo związki zawodowe mają prawo do organizowania strajków.

Spór zbiorowy – kiedy można wszcząć?

Dotychczas definicja sporu zbiorowego jest dość wąsko uregulowana (zawiera enumeratywne wyliczenie). Często powoduje to problemy interpretacyjne i wzajemne zarzuty stron co do legalności jego prowadzenia. Projektodawca proponuje więc aby przez spór zbiorowy rozumieć spór zbiorowy pracy osób wykonujących pracę zarobkową z pracodawcą lub pracodawcami o zbiorowe prawa lub wolności związkowe, a także o zawodowe, ekonomiczne lub socjalne zbiorowe interesy lub prawa, związane z wykonywaniem pracy.

Wspólne stanowisko związków w sporze – czy możliwe?

Proponuje się wyłonienie wspólnej reprezentacji organizacji związkowych niezbędnej do wszczęcia i prowadzenia sporu zbiorowego. Jeżeli w zakładzie pracy działa kilka czy kilkanaście związków zawodowych i i każda z nich wejdzie w spór zbiorowy z innymi żądaniami, pracodawcy nie zawsze może się udać zawrzeć porozumienie ze wszystkimi. Powoduje to pewien impas, ciągłego pozostawania w sporze. Proponuje się więc, aby związki obowiązkowo wyłoniły wspólną koalicję związków w trwającym sporze (tak jak jest to uregulowane w przepisach o negocjowaniu i zawieraniu układów zbiorowych pracy, tzn. wprowadzenie trybu powiadamiania o zgłoszonych żądaniach w celu wspólnego prowadzenia rokowań; w razie braku porozumienia co do wspólnej reprezentacji – warunkiem prowadzenia rokowań będzie uczestniczenie w niej co najmniej jednej organizacji reprezentatywnej).

Określenie czasu trwania prowadzenia sporu – ile?

Często spory zbiorowe są wszczynane ale pomimo tego nie są prowadzone, a strony nie zmierzają do jego zakończenia. Trwają więc tak miesiącami i latami. Nie jest to spójne z konstytucją zasadą dialogu społecznego i współpracy partnerów społecznych. Spór powinien trwać krótko i zakończyć się porozumieniem. Spór istnieje od dnia nieuwzględnienia przez pracodawcę w terminie, określonym przez przepisy, żądań zgłoszonych przez organizację związkową. W projekcie wskazano precyzyjne określenie czasu trwania sporu (9 miesięcy – z możliwością dodatkowego wydłużenia o 3 miesiące). W tym terminie spór powinien się zakończyć opracowaniem odpowiednich dokumentów lub po jego upływie – będzie wygasał z mocy prawa.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Prowadzenie listy mediatorów

REKLAMA

Jeżeli w wyniku rokowań pracodawca nie uwzględnił wszystkich zgłoszonych żądań, a strona, która wszczęła spór je podtrzymuje, spór jest prowadzony z udziałem osoby bezstronnej, zwanej dalej „mediatorem”. Mediatora wybierają wspólnie strony sporu.

Projekt ma na celu wzmocnienie pozycji mediatora, który odgrywa kluczową rolę w mediacji – jako jednej z pokojowych metod rozwiązywania sporu (jeszcze przed strajkiem – jako ostatecznej formy eskalacji konfliktu). Listę mediatorów ma ustalać minister właściwy do spraw pracy na podstawie wniosku osoby zainteresowanej wpisem. Zrezygnowano z uzgadniania listy z organizacjami partnerów społecznych, reprezentowanymi w Radzie Dialogu Społecznego.

Mediacja prewencyjna

Po wszczęciu sporu zbiorowego, określeniu żądań i poznania wzajemnych stanowisk, zarówno pracodawca jak i reprezentowani pracownicy prowadzą rokowania. Jest to pokojowa metoda rozwiazywania spor, polegająca na rozmowach. Często zdarza się jednak tak, że pomiędzy wzburzonymi stronami, nastawionymi na osiągnięcie dla siebie jak najwięcej korzyści dochodzi do konfliktów. W takich warunkach ciężko jest osiągnąć porozumienie. Proponuje się więc wprowadzenie na etapie rokowań instytucji mediacji prewencyjnej, gdzie mediator, jako osoba bezstronna, trzecia, niezależna mogłaby załagodzić sytuację i nie dopuścić do konfliktowych sytuacji, tak aby strony osiągnęły porozumienie

Proponuje się również zwiększenie limitów wydatków na funkcjonowanie Rady Dialogu Społecznego i wojewódzkich rad dialogu społecznego.

Podstawa prawna:

Projekt z dnia 11 lipca 2022 r. ustawy o sporach zbiorowych pracy (numer projektu UD408)

Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Wyższe wynagrodzenia młodocianych i nowe stawki wpłat na PFRON od czerwca 2025 r. – sprawdź, ile wyniosą

Od 1 czerwca 2025 roku wzrosną minimalne wynagrodzenia pracowników młodocianych odbywających przygotowanie zawodowe oraz kwoty wpłat na PFRON. To efekt ogłoszenia nowej wysokości przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia przez GUS. Sprawdź aktualne stawki obowiązujące w okresie wakacyjnym.

Ekspertka BCC: Jawność wynagrodzeń nie jest przykrym obowiązkiem, tylko nowym rozdziałem w celu likwidacji nierówności czy świadomego zarządzania swoją karierą zawodową

W piątek, 9 maja 2025 r. posłowie przegłosowali w Sejmie nowelę Kodeksu pracy wprowadzającą nowy obowiązek dla pracodawców. Zgodnie z przegłosowaną dziś w Sejmie nowelizacją Kodeksu pracy, każdy pracodawca publikujący ogłoszenie o naborze na określone stanowisko będzie zobowiązany do podania przedziału wynagrodzenia – z jasno określoną kwotą minimalną i maksymalną.

Nie możemy zgubić człowieczeństwa

Rozmowa z Katarzyną Oksińską, dyrektorką Departamentu HR w Centralnym Ośrodku Informatyki, o tym, jak budować motywację do pracy w firmie sektora publicznego.

Boże Ciało 2025 i inne dni wolne [Czerwiec]

Zgodnie z ustawą o dniach wolnych od pracy w czerwcu 2025 roku występują 2 święta wolne od pracy. W całym roku jest ich 14. Kiedy wypada Boże Ciało? Ile jest dni wolnych od pracy w czerwcu?

REKLAMA

Czy czterodniowy tydzień pracy jest realny?

Prawo do trzech wolnych dni w tygodniu to marzenie niejednego pracownika. Czy wkrótce ma szansę stać się realne? Czy czterodniowy tydzień pracy sprawdziłby się w polskich warunkach? Jak wygląda to w innych krajach?

Wpłaty do PPK nalicza się od całego wynagrodzenia uczestnika PPK [Przykłady]

Jeśli uczestnikowi PPK przysługuje np. pakiet medyczny, finansowany w całości przez pracodawcę, również od wartości tego pakietu należy obliczyć i pobrać wpłaty do PPK. Wyjątek stanowi sytuacja, gdy uczestnik PPK nie otrzymał w danym miesiącu żadnego wynagrodzenia poza tym świadczeniem – w takim przypadku pracodawca nie ma z czego pobrać wpłat do PPK finansowanych przez uczestnika.

2 dni plus do urlopu wypoczynkowego za każde 5 lat pracy. Co się dzieje z propozycją… Nie słychać o niej w kampanii prezydenckiej 2025 r.

W kwietniu 2024 ministerstwo rodziny, pracy i polityki społecznej zapowiedziało wprowadzenie urlopu zależnego od stażu pracy dla grupy pracowników. 13 stycznia 2025 r., do wykazu prac legislacyjnych Rady Ministrów trafił projekt nowelizacji. Co dalej z projektem?

Czterodniowy tydzień pracy. Czy polscy pracownicy są gotowi na taką zmianę czasu pracy w Kodeksie pracy

Coraz więcej krajów eksperymentuje z modelem czterodniowego tygodnia pracy, a pierwsze wyniki pokazują jego pozytywne skutki zarówno dla pracowników, jak i pracodawców. Czy polski rynek pracy jest już gotowy na czterodniowy tydzień pracy.

REKLAMA

Karty lunchowe a ZUS: jak zgodnie z prawem korzystać z benefitów i zwolnienia ze składek?

Karty lunchowe na zakup posiłków to popularny benefit, który przynosi korzyści zarówno pracownikom, jak i pracodawcom. Firmy dzięki nim mogą uniknąć opłacania składek ZUS, ale tylko pod pewnymi warunkami. Co trzeba wiedzieć, by wszystko odbywało się zgodnie z prawem?

Jest weto prezydenta! Andrzej Duda zawetował ustawę obniżającą składkę zdrowotną dla przedsiębiorców

Prezydent Andrzej Duda zawetował ustawę zakładającą obniżenie składki zdrowotnej dla firm. Kancelaria Prezydenta uzasadniła decyzję brakiem konsultacji społecznych i wątpliwościami konstytucyjnymi. Zmiana miała objąć 2,5 mln przedsiębiorców i kosztować budżet państwa 4,6 mld zł.

REKLAMA