Zgoda żyranta na potrącenie długu z jego wynagrodzenia za pracę

Oświadczenia składane przez pracujących w Państwa firmie poręczycieli pożyczek mieszkaniowych mają moc prawną.

UZASADNIENIE

Podpisanie przez pracownika „blankietowej” zgody na potrącenie w przyszłości z jego wynagrodzenia kwot o nieokreślonej wartości, np. równowartości powstałego w kasie manka, jest z mocy prawa nieważne. Tak to zagadnienie interpretuje także Sąd Najwyższy. W uchwale z 4 października 1994 r. (I PZP 41/94) sąd uznał za nieważną zgodę pracownika na potrącenie z wynagrodzenia należności z tytułu niedoborów, które mogą ujawnić się dopiero w przyszłości. Również w wyroku z 5 maja 2004 r. (I PK 529/03) Sąd Najwyższy orzekł, że wyrażenie zgody przez pracownika na dokonywanie potrąceń z jego wynagrodzenia bez świadomości wielkości długu i istnienia przesłanek odpowiedzialności jest nieważne.

W Państwa przypadku mamy do czynienia jednak z inną sytuacją. Umowa poręczenia jest regulowana prawem cywilnym, a nie prawem pracy. Sytuację żyrantów pożyczek mieszkaniowych musimy więc rozpatrywać przede wszystkim w kontekście cywilnoprawnym. Prawo cywilne dopuszcza możliwość poręczenia za dług przyszły do wysokości z góry oznaczonej. W przypadku poręczenia spłaty pożyczki mieszkaniowej mamy do czynienia z góry oznaczoną wysokością, ponieważ żyrant w najgorszym razie będzie musiał za pożyczkobiorcę spłacić pełną kwotę pożyczki określoną w umowie. Mimo więc, że żyrant w momencie składania pisemnego oświadczenia o poręczeniu nie ma pewności, czy w ogóle będzie zobowiązany do spłaty za pożyczkobiorcę długu, a jeśli tak, to nie ma świadomości, jaką część tego długu będzie musiał spłacić, to jednak ma wiedzę co do maksymalnej możliwej kwoty długu.

Do ewentualnego potrącania z wynagrodzenia żyranta rat niespłacanych przez pożyczkobiorcę będą miały zastosowanie przepisy prawa pracy w zakresie ochrony wynagrodzenia za pracę. Na mocy tych przepisów żyrantowi w związku ze spłatą poręczonej pożyczki nie będzie mogło pozostać do wypłaty mniej niż wynosi minimalne wynagrodzenie netto.

• art. 91 § 2 pkt 1 Kodeksu pracy,

• art. 876, art. 878 § 1 Kodeksu cywilnego.

Arkadiusz Mika

specjalista w zakresie prawa pracy