Pracodawcy, zatrudniający co najmniej 20 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty, mający obowiązek tworzenia zakładowego funduszu świadczeń socjalnych (z wyjątkiem należących do sfery budżetowej), mogą zrezygnować z tworzenia funduszu bądź dowolnie ustalić wysokość odpisów na fundusz, przez dokonanie odpowiednich zapisów w układzie zbiorowym pracy (jeżeli pracodawca takim układem jest objęty) albo w regulaminie wynagradzania (jeżeli pracodawca nie jest objęty układem).
WAŻNE!
reklama
reklama
Jeżeli pracodawca jest objęty układem zbiorowym pracy, nie może zrezygnować z tworzenia funduszu w regulaminie wynagradzania.
Zmiany układu wchodzą w życie nie wcześniej niż z dniem zarejestrowania, zaś zmiany regulaminu wynagradzania po 14 dniach od podania ich do wiadomości pracownika, zatem, jeżeli pracodawcy zależy, by weszły w życie w określonym czasie, do rokowań ze związkami zawodowymi trzeba przystąpić odpowiednio wcześniej.
U tej grupy pracodawców postanowienia w sprawie nietworzenia funduszu nie mogą zostać wyrażone w innym trybie, np. w porozumieniu ze związkami zawodowymi bądź przedstawicielem załogi.
Przyjmuje się, że regulacje wewnątrzzakładowe mogą postanawiać o:
• całkowitej rezygnacji z tworzenia funduszu,
• czasowym odstąpieniu od tworzenia funduszu,
• ustaleniu innych niż określone w ustawie wysokości odpisów na fundusz.
Rezygnacja z tworzenia funduszu może nastąpić na czas nieokreślony lub określony (np. na czas przejściowych trudności finansowych pracodawcy), w tym ostatnim przypadku niezbędne jest precyzyjne określenie okresu, w jakim fundusz nie będzie tworzony.
Ani układy, ani regulaminy wynagradzania nie mogą wprowadzać innych (poza wyżej wskazanymi) odstępstw od przepisów ustawy z 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (DzU z 1996 r. nr 70, poz. 335 ze zm.).
W szczególności nie mogą:
• ograniczać kręgu osób uprawnionych do korzystania z funduszu,
• ustanawiać kryteriów przyznawania pomocy innych niż sytuacja życiowa, rodzinna i materialna osoby uprawnionej,
• zrezygnować z obowiązku opracowania regulaminu funduszu (o ile regulamin nie jest częścią składową układu).
Także pracodawcy, którym pozostawiono wybór pomiędzy tworzeniem funduszu a wypłatą świadczenia urlopowego, mogą uwolnić się od obowiązków w tym zakresie. Tryb, w jakim tego mogą dokonać, jest jednak odmienny, w zależności od tego, czy pracodawca ma obowiązek tworzenia regulaminu wynagradzania czy też nie (czyli praktycznie od liczby zatrudnionych pracowników, bez przeliczania ich na pełny wymiar czasu pracy).