REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Renta wyrównawcza - komu przysługuje, wysokość

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Dziennik Gazeta Prawna
Największy polski dziennik prawno-gospodarczy
Renta wyrównawcza - komu przysługuje, wysokość/Fot. Fotolia
Renta wyrównawcza - komu przysługuje, wysokość/Fot. Fotolia
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Renta wyrównawcza ma na celu rekompensatę strat wynikających z utraty możliwości zarabiania. Kto może się ubiegać o rentę? Jak wysoka jest renta wyrównawcza?

Utrata zdolności do pracy zarobkowej, zwiększenie się potrzeb albo zmniejszenie widoków powodzenia na przyszłość daje poszkodowanemu w wypadku podstawy do żądania renty wyrównawczej od osoby zobowiązanej.

REKLAMA

Autopromocja

REKLAMA

Osoba poszkodowana w wypadku (np. drogowym, przy pracy) może żądać nie tylko naprawienia szkody od osoby zobowiązanej (np. ubezpieczyciela sprawcy, pracodawcy), ale także stosownej renty, która co do zasady przyznawana jest na okres nieoznaczony.

Poszkodowany w wypadku ma przede wszystkim prawo do żądania środków finansowych koniecznych do pokrycia kosztów niezbędnego leczenia. Ma również prawo do żądania środków potrzebnych na pokrycie kosztów przygotowania do innego zawodu. Stanowi o tym art. 444 § 1 kodeksu cywilnego: "W razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty. Na żądanie poszkodowanego zobowiązany do naprawienia szkody powinien wyłożyć z góry sumę potrzebną na koszty leczenia, a jeżeli poszkodowany stał się inwalidą, także sumę potrzebną na koszty przygotowania do innego zawodu."

Poszkodowany ma również prawo do renty wyrównawczej (uzupełniającej). Podstawę dla takiego żądania daje art. 444 § 2 kodeksu cywilnego, który brzmi: "Jeżeli poszkodowany utracił całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej albo jeżeli zwiększyły się jego potrzeby lub zmniejszyły widoki powodzenia na przyszłość, może on żądać od zobowiązanego do naprawienia szkody odpowiedniej renty.".

REKLAMA

Zaistnienie choćby jednej, dwóch lub wszystkich trzech przesłanek (utrata zdolności do pracy zarobkowej, zwiększenie się potrzeb, zmniejszenie widoków powodzenia na przyszłość) daje poszkodowanemu podstawy do żądania takiej renty. Wszystkie razem, ale też każda osobno z wymienionych przesłanek jest wystarczająca, by wystąpić do sądu o tego typu świadczenie.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Renta wyrównawcza jest formą odszkodowania. W postępowaniu sądowym poszkodowany musi wykazać, że istnieje adekwatny związek przyczynowy pomiędzy wypadkiem a utratą jego zdolności do pracy zarobkowej, zwiększeniem się jego potrzeb albo zmniejszeniem jego widoków powodzenia (majątkowego) na przyszłość. 

Jak wyliczana jest wysokość renty wyrównawczej? 

W celu obliczenia wysokości należnej renty wyrównawczej przyjmuje się hipotezę, że gdyby nie wypadek, który spowodował szkodę to poszkodowany nadal zajmowałby określone stanowisko i uzyskiwał dochody w określonej wysokości. Pod uwagę brane są także dochody, które poszkodowany uzyskuje lub może uzyskiwać w warunkach ograniczonych po wypadku zdolności do wykonywania pracy (jeśli zachował częściową zdolność do zarobkowania).

Polecamy: Wynagrodzenia 2019. Rozliczanie płac w praktyce

W jednym ze swoich orzeczeń Sąd Najwyższy stwierdził, że podstawą ustalenia wysokości renty wyrównawczej przy częściowej niezdolności do pracy stanowi "wysokość spodziewanego wynagrodzenia, pomniejszonego o wynagrodzenie, które pracownik może uzyskać wykorzystując ograniczoną zdolność do pracy, bez względu na aktualną sytuację na rynku pracy." (wyrok SN z dnia 5 września 2001 II UKN 534/00 OSNP 2003/11/274). W innym orzeczeniu Sąd Najwyższy uznał, że renta "przysługująca poszkodowanemu, który zachował częściowo zdolność do pracy, powinna odpowiadać różnicy między zarobkami, jakie mógłby osiągać, gdyby nie uległ wypadkowi, a wynagrodzeniem, jakie - w konkretnych warunkach - jest w stanie uzyskać przy wykorzystaniu swej uszczuplonej zdolności do pracy. Z tym zastrzeżeniem, że poszkodowany nie ma obowiązku podjęcia się każdej pracy."(wyrok SN z dnia 8 czerwca 2005 V CK 710/04).

Zmiana wysokości renty wyrównawczej

W trakcie wypłacania renty wyrównawczej mogą nastąpić zmiany stosunków, które skutkować będą zmianą wysokości renty. Przykładowo poszkodowany może w wyniku decyzji ZUS utracić status osoby całkowicie niezdolnej do pracy. Może też nabyć uprawnienia emerytalne. Ulec zmianie mogą również możliwości zarobkowe poszkodowanego (np. wskutek nabycia nowych kwalifikacji). Podstawą do zmiany wysokości renty wyrównawczej jest także zmiana (podwyższenie) wynagrodzenia na stanowisku, które poszkodowany zajmował przed wypadkiem albo zwiększenie się potrzeb poszkodowanego. Poszkodowany ubiegający się w sądzie o podwyższenie renty wyrównawczej musi wykazać jak konkretnie zaistniałe zmiany stosunków, na które się powołuje, wpływają na jego prawo do otrzymywanego świadczenia rentowego.

Należy także wspomnieć, że istnieje możliwość zasądzenia renty tymczasowej (art. 444 § 3 kodeksu cywilnego). Dotyczy to sytuacji, gdy w chwili wydania wyroku szkody nie da się dokładnie ustalić.

Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: gazetaprawna.pl

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code
Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Wyższe wynagrodzenia w budżetówce od 2026 r. Pracodawcy chcą większej podwyżki dla pracowników

Płaca minimalna w 2026 r. wzrośnie o 3%, ale w budżetówce podwyżka powinna być wyższa. Pracodawcy chcą wyższych wynagrodzeń w sferze budżetowej, aby jakość usług publicznych również rosła.

Nie będzie w tym roku niższego dodatku za pracę w nocy niż w lipcu

W lipcu 2025 r. mamy najniższy dodatek za pracę w nocy. Taka sama kwota będzie obowiązywała w październiku. To miesiące z największą liczbą godzin pracy. Ile wynosi dodatek nocny w tym miesiącu?

Opieka nad małym dzieckiem podczas pracy zdalnej. Co z kontrolą pracodawcy?

Jak pracodawca może skontrolować pracę zdalną pracownika, który w czasie godzin pracy sprawuje bezpośrednią opiekę nad małoletnim dzieckiem (do 4. roku życia), szczególnie gdy dziecko nie ma zapewnionej w tym czasie opieki przez inną osobę (np. nianię, innego członka rodziny, żłobek, przedszkole)?

PPK: od jakiej kwoty nalicza się wpłaty? Czy wczasy pod gruszą, świadczenia urlopowe, nagroda jubileuszowa i zasiłki liczą się do podstawy wymiaru wpłat?

Od jakiej kwoty liczy się wpłaty na PPK? Nie od każdego świadczenia na rzecz uczestnika PPK należy naliczać wpłaty do PPK. To, czy dane świadczenie stanowi podstawę wpłat do PPK, zależy od tego, czy jest ono podstawą wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Co z wczasami pod gruszą, świadczeniem urlopowym, nagrodą jubileuszową, zasiłkami i urlopem wychowawczym?

REKLAMA

Odmowa renty wdowiej: 7 powodów odmowy renty wdowiej przez ZUS

Otrzymałaś odmowę przyznania renty wdowiej przez ZUS? Sprawdź, jakie są najczęstsze powody niepozwalające na wypłatę nowego świadczenia. Jeśli nie zgadzasz się z rozstrzygnięciem Zakładu, możesz odwołać się do sądu.

Czy jesteśmy gotowi na skrócony tydzień pracy? Jak go sobie wyobrażamy?

Jak sobie wyobrażamy skrócony tydzień pracy? Mniej godzin, ale pięć dni w tygodniu? Więcej godzin i dodatkowy dzień wolny? Ale kiedy, w poniedziałek czy piątek, a może środę? Badacze z Uniwersytetu SWPS przyjrzeli się wyobrażeniom.

Renta wdowia - kiedy pierwsze wypłaty? Terminy wypłat ZUS w lipcu i sierpniu

Renta wdowia pozwala na łączenie dwóch świadczeń renty rodzinnej po zmarłym małżonku i świadczenia emerytalno-rentowego. Lipiec to termin pierwszych wypłat renty wdowiej. Kiedy dokładnie ZUS wypłaci świadczenie w lipcu i sierpniu 2025 r.?

Podwyżek w samorządzie ciąg dalszy. Z wyrównaniem od 1 lipca 2025 r. nowe maksymalne stawki wynagrodzenia zasadniczego i dodatku funkcyjnego [projekt]

Podwyżek w samorządzie ciąg dalszy. Wielce prawdopodobne, że tak. Bo ma dojść do dostosowania poziomu maksymalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego oraz dodatku funkcyjnego do zmienionej kwoty bazowej, wynikającej z ustawy budżetowej na rok 2025. Zatem z wyrównaniem od 1 lipca 2025 r. mają obowiązywać nowe maksymalne stawki wynagrodzenia zasadniczego i dodatku funkcyjnego w samorządzie.

REKLAMA

PIP: 350 tysięcy bezpłatnych porad rocznie dla pracodawców. Inspekcja pracy nie tylko kontroluje, ale i pomaga

Działalność PIP to nie tylko kontrole, ale i bezpłatne porady prawne dla pracodawców. Inspekcja pracy wydaje 350 tysięcy porad rocznie, które skierowane są wprost do osób zatrudniających pracowników. Warto korzystać z pomocy PIP.

Gdzie chcą pracować Polacy? Ranking 2025: wymarzonym miejscem pracy branża motoryzacyjna. Bije na głowę IT

Gdzie w 2025 roku chcą pracować Polacy? Oto ranking branż. Okazuje się, że wymarzonym miejscem pracy jest branża motoryzacyjna. Bije na głowę IT. Czym kierują się pracownicy przy wyborze branży, w której podejmują pracę?

REKLAMA