REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Opieka nad dzieckiem a wyliczenie kapitału początkowego

Mikołaj Tomaszewski
Opieka nad dzieckiem a wyliczenie kapitału początkowego
Opieka nad dzieckiem a wyliczenie kapitału początkowego
ShutterStock

REKLAMA

REKLAMA

Przy wyliczaniu kapitału początkowego uwzględnia się okresy składkowe i nieskładkowe. Okresy sprawowania opieki nad dzieckiem obliczane są jak okresy składkowe. Jakie informacje są niezbędne do przeliczenia kapitału początkowego?

Kiedy należy złożyć wniosek o przeliczenie kapitału początkowego

REKLAMA

Autopromocja

Pytanie

W październiku 2017 r. zamierzam złożyć wniosek o emeryturę. Kapitał początkowy miałam wyliczony w 2002 r. Do 31 grudnia 1998 r. udokumentowałam krótki okres składkowy (6 lat) oraz 5-letni okres studiów, który został ograniczony do 1/3 okresów składkowych. Będąc na ostatnim roku studiów, urodziłam dziecko. Na tę okoliczność nie przedkładałam wówczas żadnych dokumentów. Czy przed złożeniem wniosku o emeryturę powinnam zawnioskować o przeliczenie kapitału początkowego – pyta Czytelniczka z Sandomierza.

Odpowiedź

Tak, powinna Pani złożyć wniosek o ponowne ustalenie kapitału początkowego. Okres niewykonywania pracy z powodu opieki nad dzieckiem do lat 4 w wymiarze 3 lat (a w przypadku większej liczby dzieci maksymalnie 6 lat) jest okresem nieskładkowym, jednak nie podlega ograniczeniu do 1/3 okresów składkowych. Okres ten jest uwzględniany przy ustalaniu kapitału początkowego analogicznie jak okresy składkowe, tj. po 1,3% podstawy wymiaru kapitału początkowego. Będzie miał więc wpływ na obliczenie i wysokość kapitału początkowego. Do wniosku o ponowne ustalenie kapitału początkowego, powinna Pani dołączyć oświadczenie o okresie sprawowania opieki nad dziećmi oraz odpisy aktów urodzenia dzieci.

Zmiany w przepisach

Po wydaniu decyzji ustalającej Pani kapitał początkowy nastąpiło wiele zmian przepisów dotyczących ustalania kapitału początkowego. Zmiany dotyczą m.in.:

  • możliwości obliczenia współczynnika proporcjonalnego "p", z uwzględnieniem stażu ubezpieczonego obliczonego do 31 grudnia 1998 r. i wymaganego stażu (w zależności od płci - w przypadku kobiet 20 lat, w przypadku mężczyzn - 25 lat)w dniach - jeżeli jest to dla ubezpieczonego korzystniejsze,

  • ustalania podstawy wymiaru kapitału początkowego z kolejnych 10 lat kalendarzowych z okresu sprzed 1 stycznia 1999 r. (a nie z okresu 1980-1998). Ponadto, w przypadku gdy okres wskazany do ustalenia podstawy wymiaru kapitału początkowego obejmuje rok kalendarzowy, w którym ubezpieczony pozostawał w ubezpieczeniu społecznym jedynie przez kilka miesięcy tego roku, obliczając wskaźnik wysokości podstawy wymiaru za dany rok, ustala się stosunek wysokości wynagrodzenia (i innych kwot, które uwzględnia się w podstawie wymiaru) do sumy kwot przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia ogłoszonego za ten rok kalendarzowy odpowiednią do liczby miesięcy pozostawania w ubezpieczeniu. Istnieje również możliwość uwzględnienia minimalnego wynagrodzenia za okresy wykonywania pracy w ramach stosunku pracy (proporcjonalnie w zależności od wymiaru czasu pracy),
  • stażu pracy uwzględnianego przy ustalaniu kapitału początkowego. Okresy opieki nad dzieckiem, opieki pielęgnacyjnej nad inwalidą wojennym, a także opieki nad innym niż dziecko członkiem rodziny podlegają uwzględnieniu jako okresy nieskładkowe - pod warunkiem że przypadały przed dniem nabycia prawa do emerytury lub renty. Okres opieki nad dzieckiem do lat 4 może być uwzględniony w przypadku obliczania kapitału początkowego osobom, które jednocześnie wykonywały pracę nakładczą, nie osiągając połowy najniższego wynagrodzenia. Przy ustalaniu prawa do emerytury lub renty uwzględnia się okres opieki nad wnukiem, przyjętym na wychowanie i utrzymanie w ramach rodziny zastępczej - w granicach określonych tym przepisem.

W związku z tym, że w pierwszorazowej decyzji o naliczeniu kapitału początkowego okres nieskładkowy został u Pani ograniczony do 1/3 okresów składkowych, zasadne jest złożenie przez Panią wniosku o ponowne ustalenie kapitału początkowego, jeszcze przed złożeniem wniosku o emeryturę. Pozwoli to na szybsze ustalenie prawa do emerytury, kiedy złoży Pani wniosek o jej przyznanie.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Polecamy książkę: Nowe emerytury. Obowiązki pracodawcy po zmianach od 1 października 2017 r.

Jakie informacje są niezbędne do naliczenia/przeliczenia kapitału początkowego

Przy ustalaniu kapitału początkowego przyjmuje się przebyte przed 1 stycznia 1999 r.:

  • okresy składkowe (o których mowa w art. 6 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych; dalej ustawa emerytalna),
  • okresy nieskładkowe z tytułu urlopu wychowawczego, urlopu bezpłatnego udzielonego na podstawie przepisów w sprawie bezpłatnych urlopów dla matek pracujących opiekujących się małymi dziećmi, innych udzielonych w tym celu urlopów bezpłatnych oraz okresy niewykonywania pracy - z powodu opieki nad dzieckiem (art. 7 pkt 5 ustawyemerytalnej), w wymiarze nie większym niż określony w tym przepisie,
  • pozostałe okresy nieskładkowe (o których mowa w art. 7 pkt 1-4 i 6-12) ograniczone do 1/3 okresów składkowych.

Obliczając kapitał początkowy, okres niewykonywania pracy z powodu opieki nad dzieckiem (w tym urlopy udzielone z tytułu opieki nad dziećmi) jest nadal okresem nieskładkowym, ale nie podlega ograniczeniu do 1/3 okresów składkowych. Maksymalny wymiar określony jest w samym przepisie, zgodnie z którym okresy te przyjmuje się w maksymalnym wymiarze:

  • 3 lat, do ukończenia przez dziecko 4 lat życia,
  • 6 lat łącznie bez względu na liczbę dzieci, oraz
  • dodatkowo do 3 lat na każde dziecko - jeżeli ze względu na jego stan fizyczny, psychiczny lub psychofizyczny przysługiwał zasiłek pielęgnacyjny.

Przy ustalaniu kapitału początkowego okresy nieskładkowe z tytułu sprawowania opieki nad dzieckiem przypadające przed dniem 1 stycznia 1999 r. uwzględniane są po 1,3% podstawy wymiaru za każdy rok tych okresów (z uwzględnieniem pełnych miesięcy).

Warto przypomnieć, że przy ustalaniu wysokości emerytury dla osób urodzonych po 31 grudnia 1948 r. nabywających prawo do emerytury w powszechnym wieku emerytalnym lub wcześniejszym (z art. 184 ustawy emerytalnej) kapitał początkowy podlega przeliczeniu poprzez dodanie do okresów nieskładkowych okresów studiów wyższych, przebytych przed 1 stycznia 1999 r., w wymiarze nieprzekraczającym 1/3 okresów składkowych udowodnionych do dnia zgłoszenia wniosku o emeryturę.

Istnieje także możliwość zastąpienia okresu studiów okresem opieki nad dzieckiem/dziećmi. Warunkiem uwzględnienia okresu opieki nad dzieckiem jest wykazanie okresu opieki nad dzieckiem i niewykonywanie pracy. Przepisy nie określają, w jakim wymiarze czasu pracy ma być sprawowana opieka. Podjęcie lub kontynuacja po urodzeniu dziecka okresu studiów nie wyłącza możliwości uwzględnienia okresu opieki nad dzieckiem, jeśli jest to korzystne dla osoby zainteresowanej.

Podstawa prawna:

  • art. 6, art.7, art. 53, art.174, art.184, art. 185a ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (j.t. Dz.U. z2016 r. poz. 887; ost. zm. Dz.U. z 2017 r. poz. 715).

Źródło: Serwis Prawno-Pracowniczy

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code
Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Trzynasta emerytura po waloryzacji 2025. Kiedy będzie wypłacana trzynasta emerytura? Oto jakie kwoty seniorzy dostaną po podwyżce

Zbliża się termin wypłaty trzynastej emerytury przez ZUS. Po waloryzacji emerytur znana jest już dokładna kwota dodatkowego świadczenia, które otrzymają seniorzy. Ustalono również konkretne terminy wypłat. Oto szczegóły.

Nowe przepisy: służby mundurowe także z pełnopłatnym uzupełniającym urlopem macierzyńskim

Nowy, pełnopłatny uzupełniający urlop macierzyński wchodzi w życie 19 marca 2025 r. Będzie przysługiwał także służbom mundurowym. Jakie nowe przepisy prawne dotyczące funkcjonariuszy zaczynają funkcjonować już za kilka dni?

Co przysługuje choremu na cukrzycę w pracy?

Efektywne życie i praca przy chorobie cukrzycy są możliwe. Niekiedy nie jest to łatwe ale nie niewykonalne. Zadajemy pytania: jakie przywileje ma cukrzyk? Czy cukrzyk ma dodatkowy urlop? Co przysługuje choremu na cukrzycę w pracy? Co daje cukrzykowi orzeczenie o niepełnosprawności?

W 2025 r. zatrudnianie cudzoziemców może pracodawcę słono kosztować [od 1000 zł do 50 000 zł]: jeśli nie dostosują się do nowych przepisów

W ostatnim czasie dużo mówi i pisze się o zmianach w systemie alimentów, proponuje się np. alimenty zryczałtowane: do 300 zł, 450 zł, 600 zł w zależności od wieku dziecka. Dobrze byłoby, aby móc z czego opłacać alimenty. Tu w grę wchodzi prawo pracy. Trzeba wiedzieć, że przy okazji wprowadzania ustawy o zatrudnianiu cudzoziemców w Polsce, wprowadzone zostaną, nowe wyższe kary dla pracodawców za niezgodne z prawem zatrudnianie dłużników alimentacyjnych. Już spieszymy z wyjaśnieniami.

REKLAMA

Senat zaakceptował ustawę o powierzaniu pracy cudzoziemcom, ale wprowadził poprawki. Czy będą wyższe kary dla pracodawców?

Senatorowie wnieśli poprawki do ustawy w sprawie powierzania pracy cudzoziemcom. Zmiany dotyczą m.in. przepisów Kodeksu pracy o karach dla pracodawców naruszających prawo pracy. Rzecznik MŚP jest zadowolona z decyzji Senatu.

Sąd: Pracodawca przyznaje 2 dni urlopu ponad 26 dni. Pracodawca chce odebrać te dwa dni

Kodeks pracy nie zawiera przepisów, które przewidują możliwość zwrotu przez pracownika dni urlopu wykorzystanych ponad przysługujący mu wymiar.

Niepostrzeżenie zmienią Kodeks Pracy? Raczej nie bo Senat skreśla wrzutkę zmian w KP. Dla pracodawcy aż 60 000 zł grzywny albo kara ograniczenia wolności? Zobaczymy. Ustawa wraca do Sejmu

To duże zaskoczenie! Przy okazji uchwalania ustawy z dnia 21 lutego 2025 r. o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w Kodeksie Pracy może wejdą ogromne zmiany. Dotyczą one kar dla pracodawców. Ale czy grzywny będą znacznie podwyższone - nie wiadomo, bo ustawa wraca do Sejmu a Senat skreśla art. 87 ustawy.

O 1046,76 zł wyższe wynagrodzenie dla tej grupy pracowników od 1 lipca 2025 r. Ten wzrost nie jest związany ze wzrostem minimalnego wynagrodzenia

Jak wiadomo w od stycznia danego roku ulega podwyżce minimalne wynagrodzenie za pracę i minimalna stawka godzinowa. Z kolei od marca ma miejsce waloryzacji emerytur, rent i dodatków z nimi związanych, a od lipca 2025 r. ulegną podwyżki wynagrodzeń pewnej, szerokiej grupy zawodowej. Niektórzy mogą liczyć nawet na wynagrodzenie wyższe o 1046,76 zł. Co ciekawe ten wzrost nie jest związany ze wzrostem minimalnego wynagrodzenia, a ze wzrostem wynagrodzenia przeciętnego.

REKLAMA

4 wytyczne SN: odróżnienie umowy zlecenia od umowy o pracę

Umowa zlecenia czy o umowa pracę? Podpowiadamy 4 istotne tezy i wytyczne Sądu Najwyższego. Te wnioski SN są naprawdę dużą podpowiedzią dla pracodawców, zleceniobiorców, pracowników i zleceniodawców, co do tego jakimi kryteriami i cechami się kierować przy prawidłowym wyborze podstawy prawnej zatrudnienia.

Pracownicy nagle odchodzą z pracy. Alarmujące dane z rynku pracy

Dlaczego pracownicy nagle odchodzą z pracy? Zjawisko to ma już swoją nazwę. Dane z rynku pracy są alarmujące. O co chodzi pracownikom z pokolenia Z? Co mogą zrobić pracodawcy?

REKLAMA