Wyrok SN z dnia 14 października 2004 r. sygn. I UK 4/04
14 paź 2004
O sposobie ustalenia wysokości renty wyrównawczej w przypadku przyczynienia się poszkodowanego do powstania szkody i otrzymywania renty z ubezpieczenia społecznego decydują okoliczności konkretnej sprawy. W przypadku uzyskiwania renty z ubezpieczenia społecznego, a więc świadczenia niezależnego od przyczynienia się do powstania szkody, należy ustalić wysokość renty, zaliczyć na jej poczet rentę uzyskiwaną z ubezpieczenia społecznego, a następnie tak obliczone świadczenie obniżyć stosownie do stopnia przyczynienia się do powstania szkody.
Uchwała SN z dnia 5 października 2004 r. sygn. III UZP 2/04
05 paź 2004
Żołnierz, któremu na podstawie art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 25 maja 2001 r. o przebudowie i modernizacji technicznej oraz finansowaniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej w latach 2001-2006 (Dz.U. Nr 76, poz. 804 ze zm.) skrócono okres wypowiedzenia zawodowej służby wojskowej, nabywa prawo do emerytury z upływem ostatniego dnia okresu, za który wypłacono mu jednorazowe odszkodowanie przewidziane w art. 14 ust. 2 tej ustawy. Po tym dniu,odmowa wypłaty emerytury może dotyczyć jedynie miesięcy pozostałych do upływu rocznego okresu pobierania uposażenia przewidzianego w art. 18 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1974 r. o uposażeniu żołnierzy (jednolity tekst: Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 693 ze zm.).
Wyrok SN z dnia 24 września 2004 r. sygn. II UK 471/03
24 wrz 2004
Prawo do emerytury na podstawie art. 29 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (jednolity tekst: Dz.U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353 ze zm.) nabywa osoba, która w dniu rozwiązania stosunku pracy posiadała wymagany tym przepisem pracowniczy staż emerytalny oraz ustalone prawo do renty i w czasie
Wyrok SN z dnia 21 września 2004 r. sygn. II UK 42/04
21 wrz 2004
Okres pracy nauczyciela za granicą w szkole przyzakładowej zagranicznego pracodawcy, uznany za okres składkowy, nie jest okresem pracy wykonywanej w szczególnym charakterze w rozumieniu art. 88 ust. 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela (jednolity tekst: Dz.U. z 2003 r. Nr 118, poz. 1112 ze zm.). Przewodniczący SSN Krystyna
Uchwała SN z dnia 19 sierpnia 2004 r. sygn. I UZP 1/04
19 sie 2004
Urzędnikowi państwowemu, z którym stosunek pracy rozwiązano na podstawie art. 13 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 16 września 1982 r. o pracownikach urzędów państwowych (jednolity tekst: Dz.U. z 2001 r. Nr 86, poz. 953 ze zm.) emerytura określona w art. 27 ust. 2 tej ustawy przysługuje, jeśli wszystkie warunki do jej nabycia spełnił przed rozwiązaniem stosunku pracy.
Wyrok SN z dnia 12 sierpnia 2004 r. sygn. III UK 77/04
12 sie 2004
Osoba pobierająca świadczenie przedemerytalne nie traci statusu „ubezpieczonego będącego pracownikiem” w rozumieniu art. 29 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (jednolity tekst: Dz.U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353 ze zm.).
Wyrok SN z dnia 22 czerwca 2004 r. sygn. II UK 419/03
22 cze 2004
Stwierdzenie niepełnosprawności dziecka przed ukończeniem 16 roku życia wymaga ustalenia, czyjej przyczyna mieści się w stanach chorobowych wymienionych w § 1 ust. 3 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 15 maja 1989 r. w sprawie uprawnień do wcześniejszej emerytury pracowników opiekujących się dziećmi wymagającymi stałej opieki (Dz.U. Nr 28, poz.
Uchwała SN z dnia 22 czerwca 2004 r. sygn. II UZP 3/04
22 cze 2004
1) Niezawodowy żołnierz Sił Zbrojnych RP, który utracił częściowo zdolność do pracy zarobkowej w czasie odbywania służby wojskowej bez związku z tą służbą, w stosunku do którego orzeczono celowość przekwalifikowania zawodowego, a który nie spełnia warunku określonego w art. 57 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. Nr 162, poz. 1118 ze zm.) nie nabywa prawa do renty szkoleniowej przewidzianej w art. 3 pkt 2 i art. 60 tejże ustawy. 2) Niezawodowy żołnierz Sił Zbrojnych RP, który w czasie odbywania służby wojskowej utracił zdolność do pracy w dotychczasowym zawodzie, ale rokuje jej odzyskanie po przekwalifikowaniu jest inwalidą wojskowym w rozumieniu art. 30 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 29 maja 1974 r. o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin (jednolity tekst Dz.U. z 2002 r. Nr 9, poz. 87 ze zm.) uprawnionym do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy (art. 2 pkt 1 lit. a i art. 35 ust. 1 tejże ustawy).
Postanowienie SN z dnia 22 czerwca 2004 r. sygn. II UK 404/03
22 cze 2004
Prawomocność wyroku wydanego w sprawie o rentę z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy nie stanowi przeszkody w ponownym rozpoznaniu sprawy o to świadczenie, jeżeli na podstawie art. 114 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń
Wyrok SN z dnia 8 czerwca 2004 r. sygn. III UK 44/04
08 cze 2004
Uprzywilejowany sposób opłacania składki na ubezpieczenie społeczne pracowników w wysokości 35% podstawy wymiaru, przysługujący w 1993 r. osobom prowadzącym dział specjalny w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie miał zastosowania w razie prowadzenia także innej działalności gospodarczej.
Wyrok SN z dnia 20 maja 2004 r. sygn. II UK 396/03
20 maja 2004
Czynność podjęta przez ubezpieczonego na piśmie lub do protokołu w terminie do złożenia odwołania, z której wynika, że nie zgadza się z decyzją organu rentowego, należy zakwalifikować jako odwołanie od decyzji (art. 4779 § 1 k.p.c).
Wyrok SN z dnia 20 maja 2004 r. sygn. II UK 385/03
20 maja 2004
Ubezpieczony, któremu przyznano i wypłacono emeryturę na podstawie fałszywych dokumentów lub w efekcie świadomego wprowadzenia w błąd organu rentowego (art. 138 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, jednolity tekst: Dz.U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353 ze zm.) ma obowiązek zwrotu nienależnie pobranego świadczenia i nie może bronić się zarzutem, że płatnik składek spowodował wypłatę tego świadczenia.
Wyrok SN z dnia 20 maja 2004 r. sygn. II UK 395/03
20 maja 2004
Warunki nabycia prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy określone w art. 57 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (jednolity tekst: Dz.U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353 ze zm.) muszą być spełnione łącznie w chwili wydania decyzji przez organ
Wyrok SN z dnia 20 maja 2004 r. sygn. II UK 396/03
20 maja 2004
Czynność podjęta przez ubezpieczonego na piśmie lub do protokołu w terminie do złożenia odwołania, z której wynika, że nie zgadza się z decyzją organu rentowego, należy zakwalifikować jako odwołanie od decyzji (art. 4779 § 1 k.p.c).
Wyrok SN z dnia 13 maja 2004 r. sygn. II UK 367/03
13 maja 2004
Okres odbywania przed dniem 31 stycznia 1992 r. zastępczej służby wojskowej w oddziałach obrony cywilnej w charakterze strażaka mianowanego w zakładowej straży pożarnej, traktuje się na równi ze służbą wymienioną w art. 13 ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (jednolity tekst: z 2004 r. Dz.U. Nr 8, poz. 67 ze zm.).
Postanowienie SN z dnia 13 maja 2004 r. sygn. II UZ 13/04
13 maja 2004
Kasacja, w której ubezpieczony domaga się - przez uwzględnienie spornych okresów składkowych i nieskładkowych - przyznania prawa do emerytury na podstawie art. 27 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (jednolity tekst: Dz.U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353 ze zm.), w miejsce emerytury przyznanej na podstawie art. 28 tej ustawy, przysługuje bez względu na wartość przedmiotu zaskarżenia.
Uchwała SN z dnia 13 maja 2004 r. sygn. II UZP 4/04
13 maja 2004
Podstawę prawną do wypłacania przez Wojskowe Biuro Emerytalne odsetek za opóźnienie w wypłacie świadczeń emerytalno - rentowych w okresie przed dniem 1 października 2003 r. stanowił art. 85 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. Nr 137, poz. 887 ze zm.) w związku z art. 11 ustawy z dnia 10 grudnia 1993 r. o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin (jednolity tekst: Dz.U. z 2004 r. Nr 8, poz. 66 ze zm.).
Uchwała SN z dnia 13 maja 2004 r. sygn. III UZP 11/03
13 maja 2004
Przyjęcie okresu faktycznego ubezpieczenia dla ustalenia podstawy wymiaru kapitału początkowego zgodnie z zasadami określonymi w art. 174 ust. 3 w związku z art. 17 ust. 1 lub 3 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (jednolity tekst: Dz.U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353) może mieć miejsce jedynie wówczas, gdy podstawy tej nie można obliczyć na zasadach przewidzianych w art. 174 ust. 3 w związku z art. 15 i 16 tej ustawy.
Wyrok SN z dnia 6 maja 2004 r. sygn. II UK 350/03
06 maja 2004
Warunkiem nabycia prawa do emerytury określonej w § 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 15 maja 1989 r. w sprawie uprawnień do wcześniejszej emerytury pracowników opiekujących się dziećmi wymagającymi stałej opieki (Dz.U. Nr 28, poz. 149 ze zm.) jest niemożność podjęcia pracy albo konieczność jej zaprzestania ze względu na stan zdrowia dziecka
Uchwała SN z dnia 6 maja 2004 r. sygn. II UZP 5/04
06 maja 2004
Wypłata części uzupełniającej świadczenia rolnika, który będąc właścicielem lub posiadaczem gospodarstwa rolnego faktycznie nie prowadzi w nim działalności rolniczej w rozumieniu art. 6 pkt 3 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (jednolity tekst: Dz.U. z 1998 r. Nr 6, poz. 25 ze zm.) nie ulega zawieszeniu na podstawie art. 28 ust. 1 i 3 w związku z ust. 4 tej ustawy.
Wyrok SN z dnia 6 maja 2004 r. sygn. II UK 344/03
06 maja 2004
Praca na stanowiskach wymienionych w wykazie C załącznika do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego dla pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8, poz. 43 ze zm.), uprawnia jedynie do wzrostu emerytury, a nie stanowi przesłanki nabycia prawa do
Wyrok SN z dnia 27 kwietnia 2004 r. sygn. II UK 292/03
27 kwi 2004
W razie zbiegu uprawnień do emerytury oraz do renty rodzinnej po inwalidzie wojennym, przysługuje tylko jedno świadczenie - wyższe lub wybrane przez zainteresowanego (art. 54 ust. 3 ustawy z dnia 29 maja 1974 r. o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin, jednolity tekst: Dz.U. z 2002 r. Nr 9, poz. 87 ze zm. w związku z art. 95 ust. 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, jednolity tekst: Dz.U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353 ze zm.).
Wyrok SN z dnia 27 kwietnia 2004 r. sygn. II UK 292/03
27 kwi 2004
W razie zbiegu uprawnień do emerytury oraz do renty rodzinnej po inwalidzie wojennym, przysługuje tylko jedno świadczenie - wyższe lub wybrane przez zainteresowanego (art. 54 ust. 3 ustawy z dnia 29 maja 1974 r. o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin, jednolity tekst: Dz.U. z 2002 r. Nr 9, poz. 87 ze zm. w związku z art. 95 ust. 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, jednolity tekst: Dz.U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353 ze zm.).
Wyrok SN z dnia 27 kwietnia 2004 r. sygn. II UK 292/03
27 kwi 2004
W razie zbiegu uprawnień do emerytury oraz do renty rodzinnej po inwalidzie wojennym, przysługuje tylko jedno świadczenie - wyższe lub wybrane przez zainteresowanego (art. 54 ust. 3 ustawy z dnia 29 maja 1974 r. o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin, jednolity tekst: Dz.U. z 2002 r. Nr 9, poz. 87 ze zm. w związku z art. 95 ust. 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, jednolity tekst: Dz.U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353 ze zm.).
Uchwała SN z dnia 27 kwietnia 2004 r. sygn. II UZP 2/04
27 kwi 2004
Prawo do emerytury adwokata kontynuującego nieprzerwanie praktykę adwokacką w kancelarii adwokackiej, po dacie jego nabycia, nie ulega zawieszeniu na podstawie art. 103 ust. 2a ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. w emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (jednolity tekst: Dz.U. z 2004 r., Nr 39, poz. 353).
Wyrok SN z dnia 22 kwietnia 2004 r. sygn. III UA 1/04
22 kwi 2004
Jeżeli ustalenie stażu pracy w szczególnych warunkach, stanowiącego przesłankę nabycia prawa do świadczenia, następuje w postępowaniu przed sądem ubezpieczeń społecznych, to 30-dniowy termin określony w art. 118 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (jednolity tekst: Dz.U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353 ze zm.), po upływie którego organ rentowy obowiązany jest do zapłaty odsetek, należy liczyć od daty wyroku sądu, którym prawomocnie ustalono prawo do tego świadczenia.
Wyrok SN z dnia 21 kwietnia 2004 r. sygn. II UK 337/03
21 kwi 2004
Skutki prawne wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze określone są w ustawie z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (jednolity tekst: Dz.U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353 ze zm.) i utrzymanym jej przepisami w mocy rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w
Wyrok SN z dnia 21 kwietnia 2004 r. sygn. II UK 294/03
21 kwi 2004
W sprawie o ustalenie kapitału początkowego kasacja jest dopuszczalna niezależnie od wartości przedmiotu zaskarżenia, jeżeli jej zarzuty dotyczą naruszenia zasad ustalania tego kapitału. Przewodniczący SSN Jerzy Kuźniar (sprawozdawca) Sędziowie SN: Roman Kuczyński, Jadwiga Skibińska-Adamowicz Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 21
Wyrok SN z dnia 4 marca 2004 r. sygn. III KRS 2/03
04 mar 2004
Stosownie do przepisów rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 8 sierpnia 1997 r. w sprawie orzekania o niezdolności do pracy do celów rentowych (Dz.U. Nr 99, poz. 612) od orzeczenia lekarza orzecznika Zakładu Ubezpieczeń Społecznych o trwałej niezdolności do pełnienia obowiązków sędziego z powodu choroby nie przysługuje
Wyrok SN z dnia 19 lutego 2004 r. sygn. II UK 274/03
19 lut 2004
Przepis art. 103 ust. 2a ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. Nr 162, poz. 1118 ze zm.) dotyczy także mianowanych nauczycieli akademickich zatrudnionych na stanowisku profesora nadzwyczajnego lub zwyczajnego. Przewodniczący SSN Barbara
Wyrok SN z dnia 19 lutego 2004 r. sygn. II UK 264/03
19 lut 2004
Osoba niemająca w wyroku rozwodowym ustalonego prawa do alimentów, która w okresie pomiędzy 10 grudnia 1958 r. a 15 listopada 1998 r. zawarła z rozwiedzionym małżonkiem będącym inwalidą wojennym, ponowny związek małżeński wyłącznie w formie przewidzianej przez prawo kanoniczne, nie jest po jego śmierci uprawniona do renty rodzinnej.
Wyrok SN z dnia 12 lutego 2004 r. sygn. II UK 245/03
12 lut 2004
Ograniczenie przysługiwania renty okresowej do czasu poprzedzającego wydanie wyroku przyznającego to świadczenie może nastąpić tylko wówczas, gdy istniejąca w dacie złożenia wniosku niezdolność do pracy ustąpiła w toku postępowania. Przewodniczący SSN Jerzy Kuźniar Sędziowie SN: Krystyna Bednarczyk (sprawozdawca), Jadwiga Skibińska-Adamowicz Sąd
Wyrok SN z dnia 12 lutego 2004 r. sygn. II UK 246/03
12 lut 2004
Okres wykonywania czynności na podstawie umowy agencyjnej, mimo że objęty ubezpieczeniem, nie jest wliczany do okresu pracy w szczególnych warunkach, od osiągnięcia którego uzależnione jest uprawnienie do wcześniejszej emerytury. Przewodniczący SSN Jerzy Kuźniar (sprawozdawca) Sędziowie SN: Krystyna Bednarczyk, Jadwiga Skibińska-Adamowicz Sąd
Wyrok SN z dnia 12 lutego 2004 r. sygn. II UK 239/03
12 lut 2004
Przepis art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (jednolity tekst: Dz.U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353), określający warunki uzyskania prawa do emerytury korzystniejsze od ogólnych, dotyczy wyłącznie ubezpieczonych będących pracownikami
Wyrok SN z dnia 5 lutego 2004 r. sygn. I PK 348/03
05 lut 2004
Wiek emerytalny upoważniający do uzyskania prawa do emerytury górniczej na podstawie art. 34 ust. 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (jednolity tekst: Dz.U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353 ze zm.) jest wiekiem emerytalnym w rozumieniu art. 39 k.p., w brzmieniu tego przepisu obowiązującym do 31 grudnia 2003 r.
Wyrok SN z dnia 28 stycznia 2004 r. sygn. II UK 167/03
28 sty 2004
Niemożność wykonywania pracy spowodowana innymi przyczynami niż naruszenie sprawności organizmu w stopniu powodującym niezdolność do zarobkowania nie jest niezdolnością do pracy w rozumieniu art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 15 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. Nr 162, poz. 1118 ze zm.). Przewodniczący
Wyrok SN z dnia 28 stycznia 2004 r. sygn. II UK 228/03
28 sty 2004
Ujawnienie przez organ rentowy, że przy wydaniu decyzji przyznającej prawo do świadczeń pominięto spełnienie jednego z wymaganych warunków, uzasadnia ponowne ustalenie prawa do świadczeń na podstawie art. 114 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (jednolity tekst: Dz.U. z 2004 r. Nr 39,
Wyrok SN z dnia 28 stycznia 2004 r. sygn. II UK 222/03
28 sty 2004
Przy ocenie niezdolności do pracy warunkującej prawo do renty nie może być pomijane orzeczenie o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności. Przewodniczący SSN Krystyna Bednarczyk Sędziowie SN: Beata Gudowska (sprawozdawca), Maria Tyszel Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 28 stycznia 2004 r. sprawy z wniosku Danuty S. przeciwko
Wyrok SN z dnia 28 stycznia 2004 r. sygn. II UK 196/03
28 sty 2004
Przepis art. 28 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (jednolity tekst: Dz.U. z 1998 r. Nr 7, poz. 25 ze zm.) nie stanowi podstawy prawnej wstrzymania wypłaty rolniczej emerytury (jej części składkowej i uzupełniającej). Podstawą tą jest - stosownie do art. 52 ust. 1 pkt 1 tej ustawy - art. 134 ust. 1 pkt 2 ustawy z
Wyrok SN z dnia 28 stycznia 2004 r. sygn. II UK 207/03
28 sty 2004
Wypłata części składkowej renty lub emerytury nie podlega zawieszeniu, jeżeli działalność rolnicza prowadzona jest w gospodarstwie wyłączonym - ze względu na obszar - z opodatkowania podatkiem rolnym (art. 28 ust. 4 pkt 1 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników,
Wyrok SN z dnia 28 stycznia 2004 r. sygn. II UK 221/03
28 sty 2004
Okres korzystania z urlopu wychowawczego bez prawa do zasiłku przez matkę dziecka wymagającego stałej opieki z przyczyn wskazanych w § 1 ust. 3 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 15 maja 1989 r. w sprawie uprawnień do wcześniejszej emerytury pracowników opiekujących się dziećmi wymagającymi stałej opieki (Dz.U. Nr 28, poz. 149 ze zm.) może być