Umowa cywilnoprawna z własnym pracownikiem a składki ubezpieczeniowe

W październiku 2013 r. zawarliśmy z naszym pracownikiem na okres do 30 września 2014 r. umowę zlecenia, której czynności nie wchodzą w zakres obowiązków pracowniczych. Następnie w lutym 2014 r. podpisaliśmy z tą osobą umowę o dzieło. Czy od umowy o dzieło powinniśmy opłacać składki tylko na ubezpieczenie zdrowotne (tak jak przy dwóch trwających jednocześnie umowach zlecenia)?

Nie. Przychód z umowy zlecenia oraz z umowy o dzieło zawartej z własnym pracodawcą należy doliczyć do przychodu pracownika z tytułu umowy o pracę. Tak ustalona kwota stanowi podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne zatrudnionego. W tym przypadku nie mają zastosowania reguły rozstrzygające zbiegi tytułów do ubezpieczeń, gdyż wszystkie umowy zostały zawarte z własnym pracownikiem.

Pracownik podlega obowiązkowo wszystkim ubezpieczeniom społecznym: emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu oraz ubezpieczeniu zdrowotnemu. Ponadto za taką osobę obowiązkowe są też składki na FP i FGŚP.

Nieprawidłowe jest zatem przekonanie, że za pracownika wykonującego zawartą z pracodawcą umowę zlecenia należy odprowadzić jedynie składkę zdrowotną, a z umowy o dzieło nie należy odprowadzać żadnych składek. W tej sytuacji nie zachodzi bowiem zbieg dwóch (lub więcej) tytułów do ubezpieczeń społecznych. Nie mają tym samym zastosowania reguły rozstrzygające zbiegi tytułów do tych ubezpieczeń określone w art. 9 ustawy systemowej. Składki jak za pracownika należy naliczyć zarówno od wykonywanej przez niego na rzecz własnego pracodawcy umowy zlecenia, jak i od umowy o dzieło.

Do celów ustalenia obowiązku ubezpieczeń za pracownika uznaje się:

• osobę zatrudnioną w ramach stosunku pracy (na umowę o pracę, powołania, mianowania, wyboru lub spółdzielczej umowy o pracę),
• zleceniobiorcę, pod warunkiem że wykonuje on umowę zlecenia, umowę o świadczenie usług bądź umowę o dzieło na rzecz swojego pracodawcy (art. 8 ust. 2a ustawy systemowej).

Przez pojęcie pracy „na rzecz swojego pracodawcy” należy rozumieć sytuację, gdy umowa cywilnoprawna jest zawarta z innym podmiotem niż pracodawca, ale rezultat pracy zleceniobiorcy uzyskuje pracodawca.

PRZYKŁAD

Robert S. jest zatrudniony w miejskim szpitalu publicznym jako lekarz anestezjolog. Dodatkowo zawarł ze spółką jawną Medics umowę o świadczenie usług. W ramach tej umowy odbywa dodatkowe dyżury w szpitalu, w którym jest zatrudniony. Szpital odprowadza zatem składki do ZUS na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, FP i FGŚP od łącznej podstawy wymiaru składek z umowy o pracę oraz z umowy o świadczenie usług.