Zatrudnianie osób niepełnosprawnych. Wynagrodzenie pracownika niepełnosprawnego za czas udziału w turnusie rehabilitacyjnym

• Zwolnienie od pracy na czas turnusu rehabilitacyjnego
• Podstawa wymiaru wynagrodzenia za udział w turnusie rehabilitacyjnym
• Ustalenie wysokości wynagrodzenia za czas turnusu rehabilitacyjnego
• Wypłata wynagrodzenia za czas turnusu rehabilitacyjnego

Zwolnienie od pracy na czas turnusu rehabilitacyjnego

Pracownik o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności ma prawo do zwolnienia od pracy w celu uczestniczenia w turnusie rehabilitacyjnym. Zwolnienie to:

• przysługuje w wymiarze do 21 dni roboczych, nie częściej niż raz w roku,

• jest udzielane przez pracodawcę na podstawie wniosku lekarza sprawującego opiekę nad osobą niepełnosprawną w stopniu znacznym lub umiarkowanym o skierowanie na turnus rehabilitacyjny.

Zwolnienie w celu udziału w turnusie rehabilitacyjnym jest udzielane niezależne od zwykłego urlopu wypoczynkowego oraz dodatkowego urlopu wypoczynkowego przysługującego pracownikowi z umiarkowanym lub znacznym stopniem niepełnosprawności.

Podstawa wymiaru wynagrodzenia za udział w turnusie rehabilitacyjnym

Za czas zwolnienia na udział w turnusie rehabilitacyjnym pracownikowi niepełnosprawnemu przysługuje wynagrodzenie. Pracodawca oblicza je tak jak ekwiwalent za urlop wypoczynkowy. W obliczeniach powinien uwzględnić wynagrodzenie i inne świadczenia ze stosunku pracy, a w szczególności wynagrodzenie oraz dodatek za pracę w godzinach nadliczbowych, premie zadaniowe czy premie regulaminowe o charakterze roszczeniowym. Do obliczeń nie bierze się pod uwagę:

• jednorazowych lub nieperiodycznych wypłat za spełnienie określonego zadania bądź za określone osiągnięcie,

• wynagrodzenia za czas gotowości do pracy oraz za czas nie zawinionego przez pracownika przestoju,

• gratyfikacji (nagród) jubileuszowych,

• wynagrodzenia za czas urlopu wypoczynkowego, a także za czas innej usprawiedliwionej nieobecności w pracy,

• ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy,

• dodatkowego wynagrodzenia radcy prawnego z tytułu zastępstwa sądowego,

• wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną,

• kwoty wyrównania do wynagrodzenia za pracę do wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę,

• nagród z zakładowego funduszu nagród, dodatkowego wynagrodzenia rocznego, należności przysługujących z tytułu udziału w zysku lub w nadwyżce bilansowej,

• odpraw emerytalnych lub rentowych albo innych odpraw pieniężnych,

• wynagrodzenia i odszkodowania przysługującego w razie rozwiązania stosunku pracy.

Składniki wynagrodzenia określone w stawce miesięcznej w stałej wysokości należy uwzględnić w wysokości należnej w miesiącu wykorzystywania zwolnienia. Natomiast:

• składniki wynagrodzenia przysługujące pracownikowi za okresy nie dłuższe niż 1 miesiąc, wypłacone w okresie 3 miesięcy bezpośrednio poprzedzających miesiąc wykorzystywania zwolnienia, pracodawca powinien uwzględnić w średniej wysokości z tego okresu,

• składniki wynagrodzenia przysługujące pracownikowi za okresy dłuższe niż 1 miesiąc, wypłacone w okresie 12 miesięcy bezpośrednio poprzedzających miesiąc wykorzystywania zwolnienia, należy uwzględnić w wysokości z tego okresu.

Jeżeli pracownik nie przepracował pełnego okresu 3 miesięcy, wynagrodzenie faktycznie wypłacone mu w tym okresie należy podzielić przez liczbę dni pracy, za które przysługiwało to wynagrodzenie, a otrzymany wynik pomnożyć przez liczbę dni, jakie pracownik przepracowałby w ramach normalnego czasu pracy, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy.

W przypadku gdy:

• przez cały okres przyjęty do ustalenia podstawy wymiaru wynagrodzenia, poprzedzający miesiąc wykorzystywania zwolnienia, lub 

• przez okres krótszy, lecz obejmujący pełny miesiąc kalendarzowy lub pełne miesiące kalendarzowe, 

pracownikowi nie przysługiwało wynagrodzenie zmienne, przy ustalaniu podstawy wymiaru uwzględnia się najbliższe miesiące, za które pracownikowi przysługiwało takie wynagrodzenie.

Ustalenie wysokości wynagrodzenia za czas turnusu rehabilitacyjnego

Po ustaleniu podstawy wymiaru wynagrodzenia pracodawca powinien ustalić wysokość wynagrodzenia należnego pracownikowi za czas turnusu rehabilitacyjnego. 

W tym celu podstawę wymiaru wynagrodzenia należy podzielić przez współczynnik urlopowy obowiązujący w roku wykorzystywania zwolnienia (w 2024 r. współczynnik wynosi 20,92 dla pracownika zatrudnionego w pełnym wymiarze czasu pracy, a w przypadku zatrudnienia na niepełny etat – w wysokości proporcjonalnej). Następnie otrzymany wynik należy podzielić przez dobową normę czasu obowiązującą pracownika niepełnosprawnego.

Wypłata wynagrodzenia za czas turnusu rehabilitacyjnego

Sam fakt udzielenia pracownikowi niepełnosprawnemu zwolnienia od pracy nie jest jedynym warunkiem wypłaty wynagrodzenia za ten okres. Pracodawca wypłaca wynagrodzenie po przedstawieniu przez pracownika dokumentu potwierdzającego jego pobyt na turnusie rehabilitacyjnym. Dokument ten powinien wystawić organizator turnusu.

Podstawa prawna:

• art. 10f, art. 20 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (j.t. Dz.U. z 2024 r. poz. 44)

• § 2 rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 22 maja 2003 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania zwolnień od pracy osobom o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności w celu uczestniczenia w turnusie rehabilitacyjnym (Dz.U. z 2003 r. Nr 100 poz. 927)