Na jakich warunkach zatrudniać młodocianego, który ukończył naukę zawodu

Umowa o pracę w celu przygotowania zawodowego nie kończy się wraz z zakończeniem nauki (zdaniem egzaminu) przez młodocianego, ponieważ ma ona charakter umowy na czas nieokreślony. Najlepiej w tej sytuacji zmienić umowę o pracę w celu przygotowania zawodowego na zwykłą umowę o pracę od dnia następnego po zdaniu egzaminu. Od następnego dnia po zakończeniu nauki zawodu pracownikowi przysługuje nie mniej niż 80% minimalnego wynagrodzenia. Nie ma przy tym znaczenia, czy osoba ta ukończyła 18 lat. Pracownik młodociany powinien być zgłoszony w ZUS z kodem tytułu ubezpieczenia 01 20 xx od dnia zawarcia stosunku pracy do dnia jego rozwiązania, jednak nie później niż do ukończenia przez młodocianego 18. roku życia. Młodociany, który kontynuuje zatrudnienie po ukończeniu 18 lat, powinien zostać zgłoszony do ubezpieczeń z pracowniczym kodem tytułu ubezpieczenia 01 10 xx.

Młodocianego (osobę, która ukończyła 16 lat i nie przekroczyła 18 lat), nieposiadającego kwalifikacji zawodowych, można zatrudnić na podstawie umowy o pracę w celu przygotowania zawodowego. Wyjątkowo jest dopuszczalne zatrudnienie młodocianego tak, jak zwykłego pracownika, ale wyłącznie przy pracach lekkich (art. 200¹ § 1 Kodeksu pracy).

Wyróżniamy dwie formy przygotowania zawodowego:

• naukę zawodu (trwającą z reguły przynajmniej 24 miesiące i nie dłużej niż 36 miesięcy),
• przyuczenie do wykonywania określonej pracy (wynosi ono zazwyczaj od 3 do 6 miesięcy).

W przypadku Państwa pracownika mamy do czynienia z młodocianym wykonującym umowę o pracę w celu przygotowania zawodowego w formie nauki zawodu. Nauka zawodu u pracodawcy niebędącego rzemieślnikiem odbywana w zasadniczej szkole zawodowej (jak w tym przypadku) kończy się zaliczeniem egzaminu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe, przeprowadzanym zaraz po uzyskaniu świadectwa ukończenia tej szkoły (§ 109–142 rozporządzenia w sprawie warunków i sposobów oceniania...).

W umowie o pracę w celu przygotowania zawodowego strony określają m.in. czas trwania i miejsce odbywania przygotowania zawodowego, czyli w tej sytuacji nauki zawodu, oraz sposób dokształcania teoretycznego. W żadnym razie warunki te nie wskazują końca trwania umowy o pracę w celu przygotowania zawodowego, ponieważ stosujemy do niej przepisy Kodeksu pracy dotyczące umowy o pracę na czas nieokreślony (art. 194 Kodeksu pracy). Oznacza to, że umowa o pracę w celu przygotowania zawodowego ma charakter umowy na czas nieokreślony, a zdanie egzaminu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe (co kończy naukę zawodu) nie jest równoznaczne z jej rozwiązaniem bądź wygaśnięciem. Umowa o pracę w celu przygotowania zawodowego trwa zatem nadal, mimo zaliczenia egzaminu. Pracodawca nie może jej wypowiedzieć z tego powodu. Kodeks pracy w art. 196 wprost wymienia bowiem przyczyny uzasadniające złożenie wypowiedzenia młodocianemu, a w katalogu tym nie mieści się zakończenie nauki zawodu.

WAŻNE!

Pracodawca nie może wypowiedzieć pracownikowi młodocianemu umowy o pracę w celu przygotowania zawodowego z powodu ukończenia nauki i zdania egzaminu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe.