REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Dodatkowe przerwy w czasie pracy pracownika

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Wojciech Mazur
Kancelaria Prawa Pracy Wojciech Mazur
Dodatkowe przerwy w czasie pracy pracownika /Fot. Fotolia
Dodatkowe przerwy w czasie pracy pracownika /Fot. Fotolia
fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Jednym z uprawnień pracowniczych uregulowanych w powszechnie obowiązujących przepisach prawa pracy jest prawo do przerwy, które przysługuje pracownikowi w związku z wykonywaną przez niego pracą. Przepisy kodeksu pracy przewidują pewne okresy w czasie pracy, które mogą być przeznaczone bądź na spożycie posiłku, bądź na chwilowy odpoczynek lub na karmienie dziecka. Pracodawca niektóre przerwy jest zmuszony udzielać pracownikom – obligują go do tego przepisy. Niekiedy to pracodawca może sam decydować o udzieleniu dodatkowej przerwy. Jakie uprawnienia oraz jakie obowiązki przewidują przepisy w stosunku do pracodawców jeżeli chodzi o ustalenie w zakładzie pracy dodatkowych przerw związanych przykładowo z wysoką temperatura panującą w okresie letnim?

Zagadnienia związane z przerwami w pracy regulują m.in. przepisy art. 134 i 141 kodeksu pracy (dalej: k.p.)

REKLAMA

Zgodnie z art. 134 k.p. jeżeli dobowy wymiar czasu pracy pracownika wynosi co najmniej 6 godzin, pracownik ma prawo do przerwy w pracy trwającej co najmniej 15 minut, wliczanej do czasu pracy.

Na podstawie ww. przepisu ustawodawca gwarantuje pracownikom 15-minutową przerwę wliczaną do czasu pracy. Zapewnienie takiego minimalnego odpoczynku oznacza spełnienie wymogu przewidzianego w art. 4 dyrektywy 2003/88/WE. Nie ma jednak przeszkód, aby w trakcie tworzenia rozkładu czasu pracy w danym zakładzie pracy uzgodnić wliczenie do czasu pracy przerwy dłuższej bądź ustanowienie dwóch takich przerw w systemach opartych na przedłużonym wymiarze dobowym (do 12, 16 lub 24 godzin). Pewne kontrowersje może wzbudzać wariant polegający na wyznaczeniu przerwy trwającej np. 45 minut lub 1 godzinę, częściowo tylko wliczanej do czasu pracy. Jej wprowadzenie należy oceniać w świetle normy dopuszczającej wprowadzenie przerwy niewliczanej do czasu pracy (art. 141 k.p.). Od specyfiki zakładu zależy, w jakim stopniu i dla jakich pracowników jest celowe określenie konkretnych ram czasowych takiej przerwy.

Polecamy książkę: Kodeks pracy 2017 Praktyczny komentarz z przykładami

REKLAMA

Zgodnie z art. 141 § 1 k.p. pracodawca może wprowadzić jedną przerwę w pracy niewliczaną do czasu pracy, w wymiarze nieprzekraczającym 60 minut, przeznaczoną na spożycie posiłku lub załatwienie spraw osobistych. Paragraf 2 ww. przepisu stanowi, że taką przerwę w pracy wprowadza się w układzie zbiorowym pracy lub regulaminie pracy albo w umowie o pracę, jeżeli pracodawca nie jest objęty układem zbiorowym pracy lub nie jest obowiązany do ustalenia regulaminu pracy.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Należy podkreślić, że przerwa przewidziana w ww. artykule jest przerwą bezpłatną. Wprowadzić ją może każdy pracodawca w trybie określonym w art. 141 § 2 k.p. Należy przyjąć, że na podstawie art. 141 strony mogą wprowadzić tę przerwę w drodze umowy, mimo że jej nie przewiduje układ zbiorowy pracy ani regulamin pracy, jeżeli jest to korzystniejsze dla pracownika (zgodnie z art. 18). Określenie w art. 141 § 1 k.p. celu tej przerwy (spożycie posiłku lub załatwienie spraw osobistych) należy ocenić jako przykładowe - informacyjne, co oznacza, że mogą istnieć inne przyczyny dla których przerwa zostanie wyprowadzona. Wprowadzenie przerwy jest fakultatywne ("pracodawca może"), stąd realizacja tego przyzwolenia powinna łączyć się nie tylko z warunkami pracy, ale także zapleczem socjalnym czy strukturą otoczenia zakładu. Określenie celu tej przerwy w przepisie nastąpiło w sposób ogólny, przy czym sformułowanie dotyczące "załatwiania spraw osobistych" sugeruje celowość badania oczekiwań pracowników. Podkreślenia wymaga, że komentowana przerwa jest niezależna od płatnej przerwy z art. 134 - mogą one być stosowane łącznie lub rozdzielnie.

W tym miejscu należy przytoczyć uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 9 października 1997 r. ( sygn. akt: III ZP 21/97). SN stwierdził w niej, że dopuszczalne jest wprowadzenie układem zbiorowym pracy, innym porozumieniem zbiorowym opartym na ustawie, regulaminem pracy, statutem lub umową o pracę przerw nie wliczanych do czasu pracy, jeżeli nie jest to sprzeczne z zasadami prawa pracy. Wynagrodzenie za czas przerwy przysługuje, jeżeli postanowienia tych aktów lub umów tak stanowią.

REKLAMA

Zaznaczyć należy, iż nie ma katalogu prac, czy też przykładowych sytuacji, kiedy taka dodatkowa przerwa może, czy też musi zostać wprowadzona. Przykładowo można wskazać, że żadne przepisy prawa pracy nie stanowią o maksymalnej dopuszczalnej temperaturze, w jakiej taka dodatkowa przerwa miałaby zostać wprowadzona. Należy więc stwierdzić, iż wprowadzenie takiej dodatkowej przerwy w pracy, którą przewiduje przepis art. 141 k.p. jest uzależnione od swoistego “dogadania się” – ustalenia tego pomiędzy pracodawcą a pracownikami, czy też przedstawicielami pracowników oraz organizacji związkowych. Również kwestia zapłaty za taką przerwę powinna być uzgodniona miedzy zainteresowanymi stronami, tzn. pracodawca nie jest zobowiązany do zapłaty wynagrodzenia za taką przerwę, ponieważ zgodnie z przepisem art. 141 k.p. przerwa ta nie jest wliczana do czasu pracy, jednakże nie ma przeciwwskazań do tego, aby z własnej woli za przerwę taką zapłacił pracownikom wynagrodzenie.

Podsumowując: pracodawca może wprowadzić dodatkową przerwę w pracy, której wprowadzenie może być uzasadnione zbyt wysoką temperaturą na stanowiskach pracy; powinno to zastać ustalone po konsultacji z pracownikami, ich przedstawicielami lub organizacją związkową. Dodatkową przerwę w pracy wprowadza się w układzie zbiorowym pracy lub regulaminie pracy albo w umowie o pracę, jeżeli pracodawca nie jest objęty układem zbiorowym pracy lub nie jest obowiązany do ustalenia regulaminu pracy. Zaznaczyć jednak należy, iż nie istnieją żadne przepisy prawa pracy, które zobowiązywałyby pracodawcę do wprowadzania takiej przerwy.

Na podkreślenie zasługuje również fakt, iż pracodawcy w okresie upałów muszą pamiętać o częstym sprawdzaniu stanu technicznego, utrzymywaniu w czystości urządzeń wentylacyjnych i klimatyzacyjnych, zabezpieczeniu okien i świetlików przed nadmiernym nasłonecznieniem (poprzez np. rolety, żaluzje). Pracodawca w czasie upałów ma obowiązek zapewnić wszystkim pracownikom wodę zdatną do picia lub inne napoje. Pracodawca musi zwrócić również szczególną uwagę na warunki pracy osób wykonujących prace szczególnie niebezpieczne i wymagające wysokiej sprawności psychofizycznej. Oczywiście nie ma przeszkód prawnych, by pracodawcy skracali czas pracy podczas upałów, czy też wprowadzać dodatkowe przerwy regeneracyjne. Powinni jednak pamiętać, że w takich sytuacjach pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia.

Zobacz serwis: Urlopy

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 26.06.1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 Nr 21, poz. 94 )

DYREKTYWA 2003/88/WE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY z dnia 4 listopada 2003 r. dotyczącej niektórych aspektów organizacji czasu pracy

Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code
Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Wyższe wynagrodzenia w budżetówce od 2026 r. Pracodawcy chcą większej podwyżki dla pracowników

Płaca minimalna w 2026 r. wzrośnie o 3%, ale w budżetówce podwyżka powinna być wyższa. Pracodawcy chcą wyższych wynagrodzeń w sferze budżetowej, aby jakość usług publicznych również rosła.

Nie będzie w tym roku niższego dodatku za pracę w nocy niż w lipcu

W lipcu 2025 r. mamy najniższy dodatek za pracę w nocy. Taka sama kwota będzie obowiązywała w październiku. To miesiące z największą liczbą godzin pracy. Ile wynosi dodatek nocny w tym miesiącu?

Opieka nad małym dzieckiem podczas pracy zdalnej. Co z kontrolą pracodawcy?

Jak pracodawca może skontrolować pracę zdalną pracownika, który w czasie godzin pracy sprawuje bezpośrednią opiekę nad małoletnim dzieckiem (do 4. roku życia), szczególnie gdy dziecko nie ma zapewnionej w tym czasie opieki przez inną osobę (np. nianię, innego członka rodziny, żłobek, przedszkole)?

PPK: od jakiej kwoty nalicza się wpłaty? Czy wczasy pod gruszą, świadczenia urlopowe, nagroda jubileuszowa i zasiłki liczą się do podstawy wymiaru wpłat?

Od jakiej kwoty liczy się wpłaty na PPK? Nie od każdego świadczenia na rzecz uczestnika PPK należy naliczać wpłaty do PPK. To, czy dane świadczenie stanowi podstawę wpłat do PPK, zależy od tego, czy jest ono podstawą wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Co z wczasami pod gruszą, świadczeniem urlopowym, nagrodą jubileuszową, zasiłkami i urlopem wychowawczym?

REKLAMA

Odmowa renty wdowiej: 7 powodów odmowy renty wdowiej przez ZUS

Otrzymałaś odmowę przyznania renty wdowiej przez ZUS? Sprawdź, jakie są najczęstsze powody niepozwalające na wypłatę nowego świadczenia. Jeśli nie zgadzasz się z rozstrzygnięciem Zakładu, możesz odwołać się do sądu.

Czy jesteśmy gotowi na skrócony tydzień pracy? Jak go sobie wyobrażamy?

Jak sobie wyobrażamy skrócony tydzień pracy? Mniej godzin, ale pięć dni w tygodniu? Więcej godzin i dodatkowy dzień wolny? Ale kiedy, w poniedziałek czy piątek, a może środę? Badacze z Uniwersytetu SWPS przyjrzeli się wyobrażeniom.

Renta wdowia - kiedy pierwsze wypłaty? Terminy wypłat ZUS w lipcu i sierpniu

Renta wdowia pozwala na łączenie dwóch świadczeń renty rodzinnej po zmarłym małżonku i świadczenia emerytalno-rentowego. Lipiec to termin pierwszych wypłat renty wdowiej. Kiedy dokładnie ZUS wypłaci świadczenie w lipcu i sierpniu 2025 r.?

Podwyżek w samorządzie ciąg dalszy. Z wyrównaniem od 1 lipca 2025 r. nowe maksymalne stawki wynagrodzenia zasadniczego i dodatku funkcyjnego [projekt]

Podwyżek w samorządzie ciąg dalszy. Wielce prawdopodobne, że tak. Bo ma dojść do dostosowania poziomu maksymalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego oraz dodatku funkcyjnego do zmienionej kwoty bazowej, wynikającej z ustawy budżetowej na rok 2025. Zatem z wyrównaniem od 1 lipca 2025 r. mają obowiązywać nowe maksymalne stawki wynagrodzenia zasadniczego i dodatku funkcyjnego w samorządzie.

REKLAMA

PIP: 350 tysięcy bezpłatnych porad rocznie dla pracodawców. Inspekcja pracy nie tylko kontroluje, ale i pomaga

Działalność PIP to nie tylko kontrole, ale i bezpłatne porady prawne dla pracodawców. Inspekcja pracy wydaje 350 tysięcy porad rocznie, które skierowane są wprost do osób zatrudniających pracowników. Warto korzystać z pomocy PIP.

Gdzie chcą pracować Polacy? Ranking 2025: wymarzonym miejscem pracy branża motoryzacyjna. Bije na głowę IT

Gdzie w 2025 roku chcą pracować Polacy? Oto ranking branż. Okazuje się, że wymarzonym miejscem pracy jest branża motoryzacyjna. Bije na głowę IT. Czym kierują się pracownicy przy wyborze branży, w której podejmują pracę?

REKLAMA