REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Wykonywanie pracy ponad ustalony w umowie wymiar czasu pracy przez niepełnoetatowca

Artur Dawid Samek
radca prawny, ekspert z zakresu prawa pracy
Wykonywanie pracy ponad ustalony w umowie wymiar czasu pracy przez niepełnoetatowca. / Fot. Fotolia
Wykonywanie pracy ponad ustalony w umowie wymiar czasu pracy przez niepełnoetatowca. / Fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Na podstawie art. 151 § 5 kodeksu pracy, strony ustalają w umowie o pracę, dopuszczalną liczbę godzin pracy, ponad określony w umowie wymiar czasu pracy pracownika zatrudnionego w niepełnym wymiarze czasu pracy, których przekroczenie uprawnia wykonującego pracę, do normalnego wynagrodzenia oraz dodatku do wynagrodzenia, jak za pracę w godzinach nadliczbowych.

W związku z powyższym, praca ponad wymiar czasu pracy określony w umowie o pracę uprawnia do dodatku w takiej wysokości jak za pracę w godzinach nadliczbowych, gdy jednocześnie nie jest pracą ponad obowiązujące pracownika normy czasu pracy wynikające z art. 129§1 kodeksu pracy, czy też ponad przedłużony dobowy wymiar czasu pracy wynikający z obowiązującego pracownika systemu czasu pracy  i rozkładu czasu pracy. W przypadku przekroczenia ogólnie obowiązujących norm czasu pracy lub wykonywania pracy w ponad przedłużonym dobowym wymiar czasu pracy, wynikający z obowiązującego pracownika systemu i rozkładu czasu pracy, przy spełnieniu warunku dopuszczalności takiej pracy, można zgodnie z art. 151§1 kodeksu pracy uznać, iż praca taka jest wykonywana  w godzinach nadliczbowych. Rekompensowanie takiej pracy dokonuje się na zasadach określonych w art. 1511 lub art. 1512 kodeksu pracy.

Autopromocja

Istotne jest to, iż obowiązek ustalenia w umowach z pracownikami zatrudnionymi w niepełnym wymiarze czasu pracy, przedmiotowego postanowienia, został nałożony przez ustawodawcę w stosunku do stron , które zawierały umowę o pracę od 1.1.2004 r. Natomiast strony trwających na dzień 1.1.2004 r. umów o pracę, gdzie pracownik zatrudniony był w niepełnym wymiarze czasu pracy, zobowiązane zostały do uzupełnienia umowy o ustalenia wynikające z opisywanego art. 151§5 kodeksu pracy w terminie do 31.3.2004 r., co wynikało z art. 17 ustawy z dnia 14.11.2003 r. o zmianie ustawy kodeks pracy oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz.U. nr 213 poz. 2081).

Tym samym ustawodawca podkreślił, iż zawarcie ustalenia co do dopuszczalnej liczby godzin pracy ponad określony w umowie wymiar czasu pracy skutkujący koniecznością wypłacenia oprócz normalnego wynagrodzenia również dodatku jak za pracę w godzinach nadliczbowych ma charakter obowiązkowy a nie fakultatywny. Jednocześnie ustawodawca nie wskazał na skutki prawne braku w umowach z niepełnoetatowcami przedmiotowego ustalenia. 

Nowość: Umowy zlecenia 2015

Wątpliwości interpretacyjne budzi sposób określenia w umowie postanowienia o dopuszczalnej liczbie godzin , w przypadku niepełnoetatowca, których przekroczenie uprawnia do dodatku jak za pracę w godzinach nadliczbowych, gdyż nie uwzględnia ono systemu czasu pracy w jakim pracownik pracuje oraz obowiązującego go rozkładu czasu pracy.  

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Z uwagi na powyższe wydaje się dopuszczalne dowolne wskazanie liczby godzin zarówno w skali doby , tygodnia czy też miesiąca. Czyli zapis w umowie o pracę w przypadku osoby zatrudnionej na ¼ etatu mógłby stanowić , iż dodatek do wynagrodzenia w wysokości za godziny nadliczbowe przysługuje po przekroczeniu 4 godzin na dobę i przeciętnie 20 godzin pracy w tygodniu. Należy jednak pamiętać , że przy ustaleniu liczby godzin pracy w tygodniu nie bierze się pod uwagę godzin , które zakwalifikowane zostałyby, jako uprawniające do dodatku z tytułu przekroczenia dobowej liczby godzin.

Zadaj pytanie na FORUM

Państwowa Inspekcja Pracy dopuszcza cztery sposoby ustalenia liczby godzin pracy, po przekroczeniu, których pracownik jest uprawniony do dodatku jak za pracę nadliczbową. Zdaniem PIP, limit godzin nadliczbowych można wskazać w odniesieniu do: etatu (np. praca powyżej 3/4 etatu), liczby godzin pracy w okresie rozliczeniowym, liczby godzin pracy w tygodniu i wreszcie liczby godzin pracy w ramach doby pracowniczej (zob. stanowisko PIP w artykule „Limit normalnej pracy na część etatu wskazujemy na cztery sposoby”, publikowanym w Rzeczpospolita z dnia 1 czerwca 2007 r., df 2).

Należy podkreślić, iż umowne ustalenie liczby godzin w wymiarze dobowym jak i przeciętnie tygodniowym, jeżeli nie przekraczają one norm wynikających z art. 129§1 kodeksu pracy nie jest traktowane jako praca w godzinach nadliczbowych.  

W praktyce często zdarza się sytuacja polegająca na braku ustalenia przez strony limitu godzin, po których pracownik ma otrzymywać wynagrodzenie jak za godziny nadliczbowe. Zgodnie z orzeczeniem Sądu Najwyższego z 9.7.2008r. IPK 315/07, OSNP 2009, nr 23-24, poz.310 oraz wyrok Sądu Najwyższego z 27.03.2012r. IIIPk 77/11, w przypadku braku porozumienia stron w przedmiotowym zakresie dodatek jak za pracę w godzinach nadliczbowych pracownikowi nie przysługuje. W związku z tym  godziny nadliczbowe osoby zatrudnionej np. na 1/2 etatu, zaczynają się dopiero po przekroczeniu norm czasu pracy wynikających z art. 129§1 kodeksu pracy , czyli np. w podstawowym czasie pracy - po przekroczeniu 8 godzin na dobę lub przeciętnie 40 godzin tygodniowo. Tym samym mieszczące się w tych granicach, godziny ponadwymiarowe (czyli pomiędzy ½ etatu a całym etatem) nie będą wynagradzane dodatkiem jak za pracę godzinach nadliczbowych.

Praca ponadwymiarowa pracownika zatrudnionego w niepełnym wymiarze czasu pracy  nie podlega ograniczeniom właściwym dla pracy nadliczbowej wynikającej z limitów wynikających z art. 151§3 kodeksu pracy, czy też przesłanek jej stosowania, wynikającej z art. 151§1 kodeksu pracy.

Tym samym, powierzenie pracy w wymiarze przekraczającym granicę ustaloną przez strony będzie uprawniać pracownika do wynagrodzenia jak za pracę w godzinach nadliczbowych, choć praca, która nie przekracza ogólnych norm czasu pracy, nie będzie pracą nadliczbową, co w konsekwencji nie będzie prowadziło do wliczenia godzin tej pracy do limitów godzin nadliczbowych (zob. m.in. K. Rączka, Praca w godzinach..., PiZS 2004, nr 1, s. 14; E. Szemplińska, Konsultacje..., PiZS 2005, nr 4, s. 42; Ł. Prasołek, Zdaniem Państwowej Inspekcji Pracy, PiZS 2005, nr 8, s. 38).

Należy również dodać, iż w ramach uprawnień kierowniczych pracodawcy, mieści się prawo powierzenia pracownikowi pracy ponadwymiarowej. Pracownik, do którego obowiązków należy  wykonywanie poleceń przełożonych oraz obowiązek dbałości o dobro zakładu pracy, powinien polecenie takie wykonać, chyba, że jest ono sprzeczne z prawem lub umową o pracę (art. 100§1) albo stanowiłoby nadużycie prawa (art. 8). Czyli co do zasady, pracownik zatrudniony w niepełnym wymiarze czasu pracy, nie może odmówić wykonywania pracy ponadwymiarowej i to niezależnie od tego czy zgodnie z art. 151§5 kodeksu pracy, strony ustaliły opisywany dopuszczalny limit godzin pracy ponad określony w umowie wymiar czasu pracy, których przekroczenie uprawnia pracownika do normalnego wynagrodzenia oraz do dodatku jak za pracę w godzinach nadliczbowych czy tez takiego ustalenia nie poczyniły.  

Wynagrodzenie za pracę ponadwymiarową dla pracowników niepełnoetatowych

Autopromocja

REKLAMA

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Uprawnienia rodzicielskie
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/10
    Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
    nie ma takiej możliwości
    3
    6
    9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
    Następne
    Kadry
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Praca w Święta Wielkanocne

    Kiedy wypadają Święta Wielkanocne 2024? Praca w Poniedziałek Wielkanocny i Niedzielę Wielkanocną - czy przysługuje za to dodatek? Czy za pracę w Wielkanoc (w niedzielę oraz święto) przysługuje rekompensata?

    Komunikat ZUS: 29 marca 2024 r. kontakt z ZUS będzie możliwy tylko przez Platformę Usług Elektronicznych - PUE ZUS

    W Wielki Piątek, 29 marca 2024 r., wszystkie placówki ZUS będą zamknięte. W tym dniu czynna będzie jedynie Platforma Usług Elektronicznych (PUE ZUS).

    BHP: Bony, talony, kupony zamiast posiłku profilaktycznego. Kiedy i komu przysługują, kto wydaje

    Pracownicy zatrudnieni w warunkach szczególnie uciążliwych mają prawo do posiłków profilaktycznych. Zamiast posiłku w formie dania gorącego pracodawca może im przekazać bony, talony, kupony i inne dowody uprawniające do otrzymania produktów spożywczych lub posiłku.

    Profilaktyk - czy ten zawód medyczny ochroni nas przed kolejną epidemią?

    Profilaktyk - czy ten zawód medyczny ochroni nas przed kolejną epidemią? Profilaktyk będzie się zajmował oceną sytuacji zdrowotnej i społecznej populacji, jej potrzeb, określaniem priorytetów jak i opracowywaniem danych epidemiologicznych. Trzeba wiedzieć, że od dnia 26 marca obowiązują nowe zawody medyczne, takie jak: profilaktyk, asystentka stomatologiczna, elektroradiolog, higienistka stomatologiczna, instruktor terapii uzależnień, opiekun medyczny, optometrysta, ortoptystka, podiatra, protetyk słuchu, technik farmaceutyczny, technik masażysta, technik ortopeda, technik sterylizacji medycznej, terapeuta zajęciowy.

    REKLAMA

    Terapeuta zajęciowy - nowość, szczególnie dla niepełnosprawnych

    Terapeuta zajęciowy, często pracuje z osobami wykluczonymi społecznie (chorymi, niepełnosprawnymi, starszymi, bezrobotnymi). Często wykorzystuje różnorodne metody aktywności życiowej pacjentów, stara się przeciwdziałać powstawaniu przewlekłego stanu chorobowego lub trwałego kalectwa oraz wspierać podopiecznego w przystosowaniu do życia w społeczności szpitalnej i pozaszpitalnej. Głównymi zadaniem terapeuty zajęciowego jest dobór odpowiednich form terapii, dostosowanych do stanu zdrowia, potrzeb, zainteresowań i możliwości podopiecznego. Trzeba wiedzieć, że to nowy zawód medyczny.

    Dożywotnie świadczenie honorowe: Co miesiąc dodatkowe 6246,13 zł od ZUS

    Świadczenie honorowe to dodatkowe pieniądze od ZUS dla osób, które ukończyły 100 lat życia. Od 1 marca 2024 r. kwota świadczenia honorowego dla nowych stulatków wynosi 6246,13 zł brutto.

    Rada Ochrony Pracy: Marszałek Sejmu Szymon Hołownia wręczył akty powołania członkom Rady

    27 marca 2024 r. Szymon Hołownia, marszałek Sejmu RP, powołał nową Radę Ochrony Pracy. Akty powołania na nową kadencję odebrało 25 członków Rady.

    10000 zł brutto – ile to netto?

    10000 zł brutto wynagrodzenia - ile to netto? Umowa o pracę zawiera wynagrodzenie brutto, od którego należy odjąć składki ZUS, składkę zdrowotną i zaliczkę na podatek. Pozostaje wynagrodzenie netto. Oblicz za pomocą kalkulatora, ile na rękę z 10000 zł brutto otrzyma pracownik.

    REKLAMA

    Wybierasz się do urzędu, ZUS-u , czy na pocztę w Wielki Piątek? Lepiej sprawdź, które placówki są czynne

    Wielki Piątek nie jest dniem wolnym od pracy, ale nie wszystkie urzędy będą otwarte. Niektóre urzędy marszałkowskie i gminne będą zamknięte, a inne skrócą godziny pracy do 13:00.

    Pracownicy chcą zmienić pracodawcę - raport z rynku pracy

    Aż 45% pracowników w Polsce chce zmienić pracodawcę - taka informacja wynika z raportu "Barometr Rynku Pracy".

    REKLAMA