Wellness w firmie (2)

Jak poradzić sobie z bierną obecnością pracowników?

Jakiś czas temu największą konsekwencją finansową związaną z niedyspozycją pracownika były koszty jego absencji lub fluktuacji – gdy konieczna jest wymiana w przypadku dużych problemów zdrowotnych czy braku kompetencji. Obecnie pracodawcy powoli odkrywają, że największą bolączką naszych czasów jest tzw. bierna obecność. O ile nieobecność fizyczna jest widoczna i mierzalna, nieobecnych duchem zauważyć znacznie trudniej.

Bierna obecność (ang. presenteeism) to określenie stanu, w którym pracownik jest fizycznie obecny w pracy, ale nie jest w pełni efektywny z powodu osłabionej kondycji psychicznej lub fizycznej. Jako główne przyczyny biernej obecności podawane są problemy mentalne, czyli niemożność skupienia, myślenie o problemach osobistych, chaos w głowie itp. Na drugim miejscu wymienia się problemy z kręgosłupem, które są już plagą naszych czasów, i bóle głowy. Jako trzecią przyczynę przywołuje się problemy gastryczne.

Bierna obecność skutkuje obniżeniem wydajności pracy pracownika nawet o 40 proc. Okazuje się ona znacznie kosztowniejszym problemem dla pracodawcy niż jej siostra – absencja. Problem w tym, że jest to zjawisko, które trudno dostrzec, a więc i trudno podjąć działania zapobiegające.

Rekomendujemy produkt: Personel i Zarządzanie

Ukryty zabójca

Przekładając wspomniane dane na rzeczywistość, warto przypomnieć sobie, jak na osobistą wydajność wpływa nasza psychiczna i fizyczna kondycja. Zadajmy sobie pytanie, jak nam się pracuje, gdy jesteśmy wypoczęci, zregenerowani, sfera życia osobistego i rodzinnego jest zadbana i mamy czas na swoje pasje. Wówczas praca staje się bardziej efektywna i wydajna, jesteśmy rozluźnieni, a więc wzrasta nasza kreatywność, lepiej radzimy sobie w warunkach stresu, terminowych zleceń, łatwiej nam priorytetować zadania, z pewnością podnosi się nasza elastyczność i otwartość na komunikację z innymi pracownikami czy przełożonymi.

Zadaj pytanie na FORUM

Natomiast gdy jesteśmy przemęczeni, mamy problemy z równowagą między pracą a życiem, doskwierają nam problemy zdrowotne, w naszych domu są konflikty, w firmie panuje trudna atmosfera etc., to również nasza produktywność i satysfakcja z pracy znacząco spadają. Wówczas ciężko nam się otwarcie komunikować z innymi, wzrasta konfliktowość, trudno realizować podstawowe czynności, wykonywać telefony, analizować e-maile, prosić o wsparcie kolegów czy zgłaszać uwagi do przełożonego. Przekładamy rzeczy na później lub wykonujemy je pobieżnie. Spada koncentracja, a więc i bezpieczeństwo pracy, niezwykle ważne np. w pracy fizycznej.

Problem biernej obecności dotyczy wszystkich nas: pracowników biurowych, fizycznych, ludzi na stanowiskach kierowniczych, zarządczych, właścicieli firm. Skala organizacji nie ma znaczenia; mówimy zarówno o jednoosobowej działalności gospodarczej, jak i wielotysięcznej korporacji. W każdym wypadku globalna wydajność dnia, tygodnia, roku w organizacji jest pochodną wydajności pojedynczych pracowników.

Krótkie strzały – zero zysku

Firmy podejmują działania podnoszące efektywność pracy pracowników, korzystając z dostępnych na rynku standardowych narzędzi badających poziom ich satysfakcji. Analizy te jednak dotyczą wciąż tych samych aspektów funkcjonowania pracownika i nie ma w nich mowy o „biernej obecności”. W odpowiedzi na przeprowadzane analizy stosuje się np. szkolenia rozwijające kompetencje zawodowe czy komunikacyjne. Ostatnio coraz więcej pracodawców organizuje akcje wspierające zdrowie, jak np. Dzień Zdrowia, czy inne – najczęściej chaotyczne działania, niepoparte przemyślaną strategią. Dają one tylko krótkoterminowy wzrost zaangażowania i chwilowe efekty.

Wellness w firmie (1)

Niewiele firm dostrzega „biernie obecnych” pracowników, a co za tym idzie, nie szuka przyczyn. A jest ich bardzo szerokie spektrum. Znalezienie przyczyn pomoże zapobiegać ukrytym stratom, które ponosi firma.

Wellness w firmie – sposób na redukcję strat

Programy corporate wellness to zespół narzędzi, dzięki którym jesteśmy w stanie zadbać o wiele obszarów życia człowieka, znaleźć przyczyny niedoborów, stresów oraz spadków wydajności i im zapobiec. Zatem celem programów corporate wellness jest wzmocnienie odśrodkowe firmy, uruchomienie potencjału ludzkiego. W tym celu podnosi się świadomość ludzi, np. na temat tego, że mogą lepiej jeść, spać, wypoczywać, realizować swoje pasje, redukować stres, lepiej radzić sobie z trudnym klientem, lepiej planować czas w pracy i poza nią, spędzać efektywnie czas z dzieckiem etc.

Kluczowym warunkiem jest jednak świadomość pracodawcy co do zasadności takich działań w organizacji i poważne podejście do tematu. To podejście polega na zobaczeniu działań corporate wellness w kontekście celów biznesowych firmy i ogólnej strategii jej rozwoju. Ponieważ odnosimy się do strategii, programy planowane są na wiele miesięcy, a nawet lat. Wpisane są one w kulturę organizacji i spójne z jej misją. Badania wskazują, że takie kilkuletnie programy na świecie dają zwroty z inwestycji nawet do 700 proc.

Kluczem w programach corporate wellness jest precyzyjna analiza potrzeb organizacji. Wyniki przeprowadzonego audytu często są niespodzianką dla działów HR, które posługują się na ogół standardowymi narzędziami dostępnymi na rynku. Na przykład możliwych przyczyn tego, co ludzie definiują pojęciem zakłóconego balansu praca–życie, które często organizacje włączają w typowe badania satysfakcji, jest wiele: umiejętność indywidualnej organizacji czasu, zarządzanie informacją, kwestie emocjonalne, komunikacyjne, nawyki związane z nieformalną kulturą organizacji i inne. I te przyczyny trzeba poznać, aby móc na nie odpowiedzieć.

Nowe zasady zaangażowania pracowników

Efektywność człowieka w pracy

Corporate wellness to pojęcie bardzo szerokie. Jako firma Prodialog zdefiniowaliśmy aż sześć obszarów, które sumarycznie wpływają na efektywność człowieka w pracy. Równowaga praca–życie jest zaledwie jednym z nich. Niezwykle istotna jest odporność psychiczna człowieka, jego umiejętność radzenia sobie ze stresem informacyjnym i presją czasu. Kluczowym wyzwaniem jest też sztuka wypoczywania i radzenia sobie z emocjami, np. w sytuacji zmian w firmie, w relacjach z trudnym klientem czy w trakcie negocjacji. Trzeba pamiętać, że umiejętność radzenia sobie z emocjami wpływa zasadniczo na ogólną odporność organizmu. Inny obszar to zdrowie fizyczne i generalnie styl życia – kwestie związane z odżywianiem, szeroko rozumiany ruch, profilaktyka bólów kręgosłupa czy innych chorób zawodowych. Warto, by firmy kreowały przyjazne środowisko pracy, np. poprzez budowanie przestrzeni do wypoczynku i regeneracji sił, np. pokoje relaksu. Mogą także uczyć pracowników ekologicznego i ekonomicznego zarządzania energią, np. ekojazdy, czy pomagać im rozwijać pasje i zainteresowania.

Kolejny obszar to kompetencje społeczne pracowników: wspieranie ich w budowaniu jasnej komunikacji zarówno w pracy, jak i środowisku prywatnym. Obszar komunikacji i sfera społeczna to nie tylko umiejętności interpersonalne, lecz także zrozumienie drugiego człowieka, umiejętność pracy w zespole, umiejętność komunikowania pisemnego, werbalnego, sztuka zaprezentowania samego siebie. Komunikacja to klucz do sukcesu firmy, ale też do sukcesu osobistego każdego z nas.

Dzięki uczestniczeniu w różnych wdrożeniach corporate wellness na świecie i w Polsce wiem, że najważniejsze jest tu strategiczne i kompleksowe podejście bazujące na formach warsztatowych, szkoleniach, integracji pracowników, ale równie ważne są dostosowane do kultury organizacyjnej strategia komunikacji wewnętrznej i edukacja. Dopiero wtedy możemy mówić o niwelowaniu biernej obecności i wielu innych korzyściach z programów corporate wellness.

Działania prozdrowotne w zakładzie pracy korzyścią dla pracodawcy

Inne korzyści z programów wellness

Programy corporate wellness poza redukcją biernej obecności wpływają też na koszty związane z fluktuacją. W przypadku pracy fizycznej będą miały też bezpośredni wpływ na podniesienie poziomu jej bezpieczeństwa. Dla wielu organizacji wielką korzyścią może okazać się wizerunek pracodawcy – zarówno wewnętrzny, jak i na zewnątrz. Programy corporate wellness mogą stać się też istotnym narzędziem transformacji kultury organizacyjnej.

Działania corporate wellness mają bezpośredni wpływ na zaangażowanie i lojalność pracownika. Ma to niebagatelne znaczenie, bowiem człowiek, który czuje się częścią organizacji, jest jej bardziej oddany i chętniej w niej pracuje.

Korzyści z programów corporate wellness można mnożyć. Wszystko zależy od tego, jak poważnie podejdziemy do tematu, jakie postawimy sobie cele strategiczne. Do tego wszystkiego trzeba dodać cierpliwość i konsekwencję działania. Wtedy możemy mówić też o wspomnianych wcześnie zwrotach z inwestycji. Takie podejście pozwoli pracodawcy stworzyć trwały, stabilny, lojalny i efektywny zespół będący motorem generującym zyski dla organizacji na wiele lat.

Lojalność pracowników sukcesem pracodawcy cz.1