REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Czy pracownik w wieku przedemerytalnym na umowie na czas określony korzysta z ochrony przed wypowiedzeniem?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Nexia Advicero
Doradztwo podatkowe, księgowość, corporate services, obsługa płacowo-kadrowa
Czy pracownik w wieku przedemerytalnym na umowie na czas określony korzysta z ochrony przed wypowiedzeniem? Umowa na czas określony a ochrona przedemerytalna
Czy pracownik w wieku przedemerytalnym na umowie na czas określony korzysta z ochrony przed wypowiedzeniem? Umowa na czas określony a ochrona przedemerytalna

REKLAMA

REKLAMA

Umowa na czas określony a ochrona przedemerytalna. Pracownik przed przejściem na emeryturę w związku z osiągnięciem wieku emerytalnego objęty jest szczególną ochroną stosunku pracy. Dzięki tej zasadzie, pracodawca nie może wypowiedzieć zawartej z pracownikiem umowy o pracę w okresie 4 lat przed osiągnięciem wieku emerytalnego przez pracownika. Czy ochrona ta zależna jest od długości trwania zawartej umowy o pracę? Czy istnieją wyjątki, które pozwalają na zakończenie stosunku pracy z pracownikiem w tym okresie?

Szczególna ochrona przed wypowiedzeniem w Kodeksie Pracy

Kodeks Pracy oraz inne ustawy odnoszące się do zatrudnienia, uwzględniają kilka przypadków, w których pracownik objęty jest szczególną ochroną przed wypowiedzeniem stosunku pracy. Są to przede wszystkim następujące grupy pracowników:

REKLAMA

  • pracownicy znajdujący się w trakcie usprawiedliwionej nieobecności – sytuacja ta obejmuje zarówno urlop wypoczynkowy czy inną nieobecność usprawiedliwioną jak np. zwolnienie lekarskie,
  • pracownicy w okresie ciąży, urlopu macierzyńskiego, urlopu rodzicielskiego oraz urlopu wychowawczego,
  • pracownicy w okresie przedemerytalnym,
  • pracownicy powołani do służby wojskowej,
  • pracownicy imiennie wskazani uchwałą zarządu zakładowej organizacji związkowej, będący członkami zarządu lub inni pracownicy będący członkami organizacji związkowej upoważnieni do reprezentowania tej organizacji przed pracodawcą.

Ochrona przed wypowiedzeniem w okresie przedemerytalnym

W art. 39 Kodeksu Pracy (ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r., Dz. U. 1974 Nr 24 poz. 141) zawarto zapis, który gwarantuje zatrudnionym szczególną ochronę stosunku pracy w okresie przedemerytalnym, gdyż zgodnie z brzmieniem regulacji kodeksowej pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę pracownikowi, któremu pozostało nie więcej niż 4 lata do osiągnięcia wieku emerytalnego, jeżeli pozostały okres zatrudnienia umożliwia takiemu pracownikowi uzyskanie prawa do wypłaty emerytury wraz z osiągnięciem tego wieku.

Co z pracownikami na umowach na czas określony? Orzecznictwo SN i TK

REKLAMA

Przepis ten, nie jest do końca precyzyjny, gdyż nie wskazuje czy wspomnianą ochroną objęci są również pracownicy w wieku przedemerytalnym zatrudnieni na podstawie umowy o pracę na czas określony, której czas trwania upływa przed osiągnięciem wieku emerytalnego. W celu ustalenia odpowiedzi na to pytanie, musimy odnieść się do orzecznictwa Sądu Najwyższego w tej sprawie.

Orzecznictwo w tym zakresie ulegało modyfikacji przez lata. Początkowo Sąd Najwyższy stał na stanowisku, iż ochrona taka co prawda przysługuje pracownikowi zatrudnionemu na podstawie umowy na czas określony, jednak w przypadku niezgodnego z przepisami wypowiedzenia umowy w tym czasie pracownik zatrudniony na podstawie umowy terminowej mógł jedynie ubiegać się o odszkodowanie z tego tytułu. W porównaniu z pracownikami zatrudnionymi na podstawie umowy na czas nieokreślony, którzy mogli ubiegać się o odszkodowanie i przywrócenie do pracy, stawiało to pracowników zatrudnionych na umowach na czas określony w niekorzystnym położeniu. Zgodnie z argumentacją Sądu Najwyższego między innymi w wyroku z dnia 27.07.2011 r. (II PK 20/11) pracownik taki nie może podlegać ochronie przedemerytalnej określonej w art. 39 KP, gdyż cechą charakterystyczną umowy na czas określony, jest z góry znany stronom stosunku pracy czas jej trwania. Późniejsze orzeczenia nawiązywały do przedstawionego powyżej stanowiska. Możemy w tym miejscu przywołać wyrok SN z dnia 18.12.2014 r. (II PK 50/14), w którym wskazano,  iż „Ochronie przed wypowiedzeniem, określonej w art. 39 k. p., podlegają pracownicy, którzy mają zawartą umowę o pracę, z której wynika, że pracownik będzie zatrudniony u danego pracodawcy w momencie osiągniecia wieku emerytalnego”.

REKLAMA

Dopiero orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego z dnia 11 grudnia 2018 roku (sygn. akt P 133/15 Dz.U.2018.2377) w odpowiedzi na pytanie zadane przez Sąd Rejonowy w Koninie przyniosło zgoła odmienne stanowisko. Sąd zauważył bowiem, iż sytuacja pracowników w zakresie podlegania ochronie przedemerytalnej nie może być różnicowania poprzez rodzaj zawartej z pracownikiem umowy o pracę. Naruszana jest bowiem w ten sposób zasada równości wobec prawa uwzględniona w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej w art. 32, która stanowi, iż „Wszyscy są wobec prawa równi. Wszyscy mają prawo do równego traktowania przez władze publiczne. Nikt nie może być dyskryminowany w życiu politycznym, społecznym lub gospodarczym z jakiejkolwiek przyczyny”.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

W swoim wyroku, Trybunał Konstytucyjny orzekł tym samym, iż  art. 50 § 3 Kodeksu pracy – czyli brak możliwości wniesienia o przywrócenie do pracy a jedynie możliwość żądania wypłaty odszkodowania w związku z wypowiedzeniem umowy terminowej - nie może mieć zastosowania w przypadku pracownika w okresie przedemerytalnym, gdyż narusza to podstawową, konstytucyjną zasadę równości. Orzeczenie TK dotyczyło w tym przypadku tylko i wyłącznie problemu możliwości przywrócenia do pracy pracownika znajdującego się w wieku przedemerytalnym, któremu wypowiedziano umowę o pracę na czas określony. Nie odnosi się on niestety do pracowników objętych szczególną ochroną stosunku pracy w ramach innych kategorii, zatrudnianych na podstawie umów terminowych.

Podobne orzeczenie prezentowane było również w wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 12 lipca 2010 r. (sygn. P 4/10). Orzeczenie to spowodowało nowelizację kodeksu pracy w art. 50 § 5 Kodeksu pracy, który stanowi, iż art. 50 § 3 Kodeksu pracy nie stosuje się w przypadku pracowników korzystających z urlopów związanych z rodzicielstwem a także pracowników objętych ochroną stosunku pracy na podstawie ustawy o związkach zawodowych.

Pracownik w wieku przedemerytalnym na umowie terminowej korzysta z ochrony przed wypowiedzeniem. Zasada i wyjątki

Należy pamiętać jednak, iż pomimo tego, że osoba w wieku przedemerytalnym, zatrudniona na umowie na czas określony objęta jest ochroną stosunku pracy na podstawie art. 39 Kodeksu Pracy, to pracodawca nie ma obowiązku przedłużania takiej umowy do czasu osiągnięcia przez pracownika wieku emerytalnego. Umowa terminowa rozwiązuje się z upływem czasu na jaki została zawarta. Nie znajdujemy tutaj żadnego przepisu, nakazującego pracodawcy takie zachowanie, jak jest to określone np. w odniesieniu do kobiet w ciąży, których umowa uległaby rozwiązaniu przed porodem. Pracodawca w takim przypadku posiada obowiązek przedłużenia czasu trwania takiej umowy do dnia porodu.

Wyjątkami zawartymi w Kodeksie pracy, w których umowa o pracę może być rozwiązana z osobą znajdującą się w ochronnym okresie przedemerytalnym są:

  • art.  411 – w razie ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy,
  • art. 40 w razie uzyskania przez pracownika znajdującego się w okresie ochrony przedemerytalnej, prawa do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy.

Ochrona na podstawie art. 39  nie ma również zastosowania w przypadku wypowiedzenia warunków pracy i płacy o ile takie wypowiedzenie spowodowane jest:

  • wprowadzeniem zmian w wynagradzaniu ogółu pracowników lub grupy pracowniczej, w której znajduje się pracownik objęty okresem ochronnym,
  • stwierdzoną orzeczeniem lekarskim utratą zdolności do wykonywania dotychczasowej pracy lub niezawinioną przez pracownika utratą uprawnień koniecznych do wykonywania obowiązków służbowych.

W przypadku nie przyjęcia przez pracownika objętego ochroną stosunku pracy nowych warunków zatrudnienia, pracownik taki znajduje się automatycznie w okresie wypowiedzenia.

Wypowiedzenie warunków pracy i płacy w innym przypadku niż wymienione powyżej jest niemożliwe. Wypowiedzenie takie w 4-letnim okresie ochronnym jest możliwe wyłącznie na mocy porozumienia stron zawartego pomiędzy pracodawcą a pracownikiem objętym szczególną ochroną.

Paulina Marcula, Senior Payroll Consultant w Advicero Nexia

Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Wyższe wynagrodzenia w budżetówce od 2026 r. Pracodawcy chcą większej podwyżki dla pracowników

Płaca minimalna w 2026 r. wzrośnie o 3%, ale w budżetówce podwyżka powinna być wyższa. Pracodawcy chcą wyższych wynagrodzeń w sferze budżetowej, aby jakość usług publicznych również rosła.

Nie będzie w tym roku niższego dodatku za pracę w nocy niż w lipcu

W lipcu 2025 r. mamy najniższy dodatek za pracę w nocy. Taka sama kwota będzie obowiązywała w październiku. To miesiące z największą liczbą godzin pracy. Ile wynosi dodatek nocny w tym miesiącu?

Opieka nad małym dzieckiem podczas pracy zdalnej. Co z kontrolą pracodawcy?

Jak pracodawca może skontrolować pracę zdalną pracownika, który w czasie godzin pracy sprawuje bezpośrednią opiekę nad małoletnim dzieckiem (do 4. roku życia), szczególnie gdy dziecko nie ma zapewnionej w tym czasie opieki przez inną osobę (np. nianię, innego członka rodziny, żłobek, przedszkole)?

PPK: od jakiej kwoty nalicza się wpłaty? Czy wczasy pod gruszą, świadczenia urlopowe, nagroda jubileuszowa i zasiłki liczą się do podstawy wymiaru wpłat?

Od jakiej kwoty liczy się wpłaty na PPK? Nie od każdego świadczenia na rzecz uczestnika PPK należy naliczać wpłaty do PPK. To, czy dane świadczenie stanowi podstawę wpłat do PPK, zależy od tego, czy jest ono podstawą wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Co z wczasami pod gruszą, świadczeniem urlopowym, nagrodą jubileuszową, zasiłkami i urlopem wychowawczym?

REKLAMA

Odmowa renty wdowiej: 7 powodów odmowy renty wdowiej przez ZUS

Otrzymałaś odmowę przyznania renty wdowiej przez ZUS? Sprawdź, jakie są najczęstsze powody niepozwalające na wypłatę nowego świadczenia. Jeśli nie zgadzasz się z rozstrzygnięciem Zakładu, możesz odwołać się do sądu.

Czy jesteśmy gotowi na skrócony tydzień pracy? Jak go sobie wyobrażamy?

Jak sobie wyobrażamy skrócony tydzień pracy? Mniej godzin, ale pięć dni w tygodniu? Więcej godzin i dodatkowy dzień wolny? Ale kiedy, w poniedziałek czy piątek, a może środę? Badacze z Uniwersytetu SWPS przyjrzeli się wyobrażeniom.

Renta wdowia - kiedy pierwsze wypłaty? Terminy wypłat ZUS w lipcu i sierpniu

Renta wdowia pozwala na łączenie dwóch świadczeń renty rodzinnej po zmarłym małżonku i świadczenia emerytalno-rentowego. Lipiec to termin pierwszych wypłat renty wdowiej. Kiedy dokładnie ZUS wypłaci świadczenie w lipcu i sierpniu 2025 r.?

Podwyżek w samorządzie ciąg dalszy. Z wyrównaniem od 1 lipca 2025 r. nowe maksymalne stawki wynagrodzenia zasadniczego i dodatku funkcyjnego [projekt]

Podwyżek w samorządzie ciąg dalszy. Wielce prawdopodobne, że tak. Bo ma dojść do dostosowania poziomu maksymalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego oraz dodatku funkcyjnego do zmienionej kwoty bazowej, wynikającej z ustawy budżetowej na rok 2025. Zatem z wyrównaniem od 1 lipca 2025 r. mają obowiązywać nowe maksymalne stawki wynagrodzenia zasadniczego i dodatku funkcyjnego w samorządzie.

REKLAMA

PIP: 350 tysięcy bezpłatnych porad rocznie dla pracodawców. Inspekcja pracy nie tylko kontroluje, ale i pomaga

Działalność PIP to nie tylko kontrole, ale i bezpłatne porady prawne dla pracodawców. Inspekcja pracy wydaje 350 tysięcy porad rocznie, które skierowane są wprost do osób zatrudniających pracowników. Warto korzystać z pomocy PIP.

Gdzie chcą pracować Polacy? Ranking 2025: wymarzonym miejscem pracy branża motoryzacyjna. Bije na głowę IT

Gdzie w 2025 roku chcą pracować Polacy? Oto ranking branż. Okazuje się, że wymarzonym miejscem pracy jest branża motoryzacyjna. Bije na głowę IT. Czym kierują się pracownicy przy wyborze branży, w której podejmują pracę?

REKLAMA