REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Procedura prowadzenia sporu zbiorowego

Maciej Chakowski

REKLAMA

Rokowania między stronami sporu zbiorowego kończą się podpisaniem tzw. protokołu rozbieżności. Po bezskutecznej mediacji również sporządza się taki dokument wraz ze wskazaniem stanowisk stron, jednak w tym przypadku konieczne jest podpisanie go także przez mediatora.

W praktyce często zdarza się, że zwykła różnica zdań między związkiem zawodowym a pracodawcą zmienia się w formalny spór zbiorowy, którego rozwiązanie musi nastąpić zgodnie z przepisami ustawy o rozwiązywaniu sporów zbiorowych. Ważne jest, aby pracodawcy poznali możliwe zagrożenia prawne, które mogą wystąpić podczas procesu rozwiązywania sporu.

REKLAMA

Autopromocja

Na początku należy podkreślić, że spór zbiorowy może dotyczyć tylko warunków pracy, płacy lub świadczeń socjalnych oraz praw i wolności związkowych pracowników lub innych grup, którym przysługuje prawo zrzeszania się w związkach zawodowych. W żadnym wypadku związkowcy nie mogą toczyć z pracodawcą sporu o kwestie, które mogą zostać rozpatrzone przez sąd pracy w indywidualnym postępowaniu.

Przykład

Związkowcy w firmie X wystąpili w obronie przewodniczącego związku, który został ukarany karą nagany zgodnie z art. 108 k.p. Żądają od pracodawcy cofnięcia kary porządkowej i w celu wymuszenia na nim takiej decyzji rozpoczynają spór zbiorowy. W takiej sytuacji spór nie jest zgodny z prawem, ponieważ przewodniczący związku może dochodzić swojego indywidualnego prawa przed sądem pracy.

Spór zbiorowy dzieli się na 3 etapy: rokowania, mediacja, strajk (ewentualnie warunkowo poprzedzony postępowaniem arbitrażowym). Należy podkreślić, że pracodawca na początku sporu zbiorowego ma obowiązek poinformować o zaistniałym sporze okręgowego inspektora pracy. Ponadto powinien podjąć ze związkiem rokowania w celu rozwiązania sporu.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Związki zawodowe w firmie >>

I. Faza rokowań

W pierwszej fazie strony sporu prowadzą wstępne rozmowy mające na celu ustalenie, czy na tym wstępnym etapie będzie możliwe zawarcie porozumienia. W przypadku powodzenia tych negocjacji rokowania kończą się podpisaniem przez strony porozumienia kończącego spór zbiorowy. Stanowi ono tzw. szczególne źródło prawa pracy, a więc jest bezpośrednim źródłem praw i obowiązków dla pracodawcy i pracowników.

Przykład

Pracodawca zagwarantował pracownikom w ramach porozumienia kończącego spór zbiorowy jednorazową premię specjalną w wysokości 100 zł na osobę. Jednak w umówionym terminie nie dokonał wypłaty ustalonych kwot. Pracownicy mogą w takiej sytuacji odwołać się do sądu pracy, powołując się bezpośrednio na przepisy zawartego porozumienia.

W przypadku gdy związek nie dojdzie do porozumienia z pracodawcą, etap rokowań kończy się sformułowaniem tzw. protokołu rozbieżności. Strony sporu przedstawiają w nim swoje rozbieżne stanowiska w spornych kwestiach. Należy podkreślić, że nie jest dopuszczalne odmawianie sporządzenia protokołu. Może zostać to uznane za działanie utrudniające prowadzenie sporu zgodnie z prawem i jest spenalizowane przez ustawę o sporach zbiorowych.


II. Faza mediacji

Jeżeli strona, która wszczęła spór, podtrzymuje zgłoszone żądania, spór ten prowadzony jest przez strony z udziałem osoby dającej gwarancję bezstronności, czyli z mediatorem. Mediatora ustalają wspólnie strony sporu zbiorowego. Należy wskazać, że jeżeli związek i pracodawca nie są w stanie ustalić wspólnie osoby mediatora, jedna ze stron sporu powinna zawnioskować do Ministra Pracy i Polityki Społecznej o wyznaczenie mediatora z listy oficjalnych mediatorów.

Istotne jest to, że jeżeli przebieg postępowania mediacyjnego uzasadnia ocenę, że nie doprowadzi ono do rozwiązania sporu przed upływem terminów ustawowych, organizacja związkowa, która wszczęła spór, może zorganizować jednorazowo i na czas nie dłuższy niż 2 godziny strajk ostrzegawczy.

WAŻNE!

Z interpretacji przepisów wynika, że strajk ostrzegawczy może zostać zorganizowany tylko 1 raz, a czas jego trwania nie może przekraczać 2 godzin. Wynika więc z tego, że w świetle omawianego przepisu nielegalne jest kilkakrotne zorganizowanie tego rodzaju strajku, nawet w sytuacji gdyby zorganizowane strajki łącznie nie trwały dłużej niż 2 godziny.

Postępowanie mediacyjne kończy się podpisaniem przez strony porozumienia kończącego spór, a w razie nieosiągnięcia porozumienia – sporządzeniem protokołu rozbieżności ze wskazaniem stanowisk stron. Warte podkreślenia jest to, że tych czynności dokonuje się przy udziale mediatora; a więc na dokumentach konieczny jest również jego podpis.

III. Faza strajku

Jeżeli wcześniejsze fazy sporu zbiorowego nie doprowadziły do jego pozytywnego zakończenia, związek może przejść do ostatecznego etapu, czyli strajku. Strajk polega na zbiorowym powstrzymywaniu się pracowników od wykonywania pracy.

WAŻNE!

Udział w strajku jest dobrowolny, a więc związek nie może wywierać żadnego rodzaju presji na pracownikach, którzy nie chcą w nim uczestniczyć.

REKLAMA

Przed rozpoczęciem strajku związek ma obowiązek przeprowadzić referendum. Strajk ogłasza organizacja związkowa po uzyskaniu zgody większości głosujących pracowników, jeżeli w głosowaniu wzięło udział co najmniej 50% pracowników zakładu pracy. Ponadto ogłoszenie strajku powinno nastąpić co najmniej na 5 dni przed jego rozpoczęciem.

Związek zawodowy nie może wstrzymywać działalności zakładu ani ograniczać uprawnień kierownika zakładu. Organizatorzy strajku są zobowiązani współdziałać z kierownikiem zakładu pracy w zakresie niezbędnym do zapewnienia ochrony mienia firmy, a także bezpieczeństwa i higieny pracy zarówno strajkujących, jak i niestrajkujących pracowników.

Odpowiedzialność stron sporu

Należy wskazać, że jeśli ktoś w związku z zajmowanym stanowiskiem lub pełnioną funkcją nie dopełnia obowiązków określonych w ustawie o sporach zbiorowych, podlega grzywnie albo karze ograniczenia wolności. Jednocześnie tej samej karze podlega ten, kto kieruje strajkiem lub inną akcją protestacyjną zorganizowaną wbrew przepisom. Ponadto za szkody wyrządzone strajkiem lub inną akcją protestacyjną zorganizowaną wbrew prawu organizator ponosi odpowiedzialność na zasadach określonych w Kodeksie cywilnym. 

Nielegalny strajk >>

Odpowiedzialność odszkodowawcza oparta jest na art. 415 k.c., zgodnie z którym, kto ze swojej winy wyrządził drugiemu szkodę, zobowiązany jest do jej naprawienia, a także na art. 416 Kodeksu cywilnego, który wskazuje, że osoba prawna jest zobowiązana do naprawienia szkody wyrządzonej z winy jej organu, np. zarządu związku zawodowego. Przez szkodę należy uznać tutaj każdy uszczerbek, który dotyka poszkodowanego pracodawcę. Może on obejmować zarówno stratę, jakiej doznaje jego mienie, jak i obejmować korzyści, których poszkodowany mógłby się spodziewać, gdyby niewystąpienie nielegalnej akcji strajkowej.

Podstawa prawna:

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne
Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Pracodawca musi wydawać posiłki profilaktyczne, a pracownicy nie mogą z nich zrezygnować

Ze względów profilaktycznych pracodawca musi zapewnić nieodpłatne posiłki pracownikom zatrudnionym w warunkach szczególnie uciążliwych. Niektórym pracownikom posiłki profilaktyczne przysługują przez cały rok, zaś innym mogą przysługiwać tylko zimą. Nie ma jednak możliwości, aby pracodawca zwolnił się z obowiązku zapewnienia posiłku profilaktycznego.

ZER MSWiA: zasady pomniejszania przy przekroczeniu limitu 5342,88 zł w mundurowej rencie wdowiej

Limit świadczeń w ramach renty wdowiej w "mundurówce" nie może przekroczyć trzykrotności kwoty najniższej emerytury (od 1 marca 2024 r. najniższa emerytura wynosi 1780,96 zł, a jej trzykrotność to 5342,88 zł).

Czy po urlopie wychowawczym należy się urlop wypoczynkowy?

Czy po powrocie z urlopu wychowawczego należy się urlop wypoczynkowy? Jak wiadomo, urlop przedawnia się po 3 latach, a wymiar urlopu wychowawczego dla jednego z rodziców wynosi prawie 3 lata (35 miesięcy). Czy skorzystanie z tego uprawnienia może skutkować utratą urlopu?

Czego żałują najstarsi? Pokolenie Z stawia granice

Najstarsze pokolenie na rynku pracy żałuje poświęcenia dla kariery zawodowej życia prywatnego - najbardziej czasu niespędzanego z dziećmi. To wyjątkowy okres, do którego nie da się powrócić, a który buduje u dziecka poczucie bezpieczeństwa i charakter relacji z rodzicem. Najmłodsze pokolenie na rynku pracy, pokolenie Z, stawia w tym aspekcie granicę.

REKLAMA

Aktywny rodzic – jak ZUS ustala wysokość świadczenia w odniesieniu do faktycznej opłaty rodzica

Na dziecko zapisane do żłobka każdy rodzic może wnioskować do ZUS o świadczenie „Aktywnie w żłobku” w wysokości do 1500 zł. Limit miesięcznego kosztu ponoszonego przez rodzica nie może przekroczyć kwoty 2200 zł. ZUS ustala wysokość świadczenia w odniesieniu do faktycznej opłaty rodzica, czyli po odliczeniu ulg i innych zniżek.

RIO: Jak prawidłowo zatrudnić dyrektora?

Dyrektora instytucji kultury nie można zatrudnić na podstawie umowy o pracę. Organizator instytucji powinien powołać dyrektora na okres od trzech do siedmiu lat.

Sukces pracy w systemie hybrydowym mocno zależy od sposobu zarządzania zespołem. Jak z wyzwaniami radzą sobie najskuteczniejsi hybrydowi menadżerowie

Polacy pokochali pracę hybrydową. Według badania Pracuj.pl preferuje ją 49 proc. respondentów. W tej grupie 29 proc. chciałaby hybrydy z większą liczbą dni pracy zdalnej niż stacjonarnej. Z kolei badania Colliers Define wskazują, że już 96 proc. firm deklaruje pracę w tym trybie.

Wakacje składkowe a Mały ZUS Plus [Wytyczne ZUS]

Są już wytyczne ZUS dotyczące zasad wakacji składkowych dla przedsiębiorców korzystających z ulgi Mały ZUS Plus. Jak ZUS precyzuje sytuację tych osób? Informuje Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców, Agnieszka Majewska.

REKLAMA

Stawka godzinowa 2025 netto [Rozporządzenie]

Zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów minimalna stawka godzinowa od 1 stycznia 2025 roku wyniesie 30,50 zł brutto. Ile to netto? Jaka będzie kwota netto minimalnej płacy? Jak stawka godzinowa zmieniała się od 2017 roku, kiedy to została ustanowiona po raz pierwszy?

W 2025 r. będą 2 dodatkowe dni wolne za święta wypadające w sobotę

Przepisy Kodeksu pracy nakładają na pracodawców obowiązek udzielenia innego dnia wolnego, jeżeli święto ustawowo wolne od pracy wypada w sobotę. Zgodnie z kalendarzem na 2025 rok dwukrotnie dojdzie do takiej sytuacji. Kiedy pracownicy będą mieli dodatkowe wolne?

REKLAMA