Czas pracy pracowników delegowanych do krajów UE

Aby odpowiedzieć na pytanie, czy pracodawca ma obowiązek udzielić pracownikowi delegowanemu do pracy w innym państwie członkowskim dnia wolnego w dni, które w tym państwie są dniami ustawowo wolnymi od pracy, najpierw należy określić, kto jest pracownikiem delegowanym.

Pracownikiem delegowanym jest:

• osoba delegowana przez pracodawcę pochodzącego z jednego z państw członkowskich (zwanego dalej państwem wysyłającym) do pracy na terytorium innego państwa członkowskiego (zwanego dalej państwem delegacji) w celu wykonania umowy zawartej między tym pracodawcą a jego kontrahentem znajdującym się w państwie delegacji,
• osoba delegowana do pracy w zakładzie, np. oddziale lub przedsiębiorstwie znajdującym się w państwie delegacji oraz należącym do tej samej grupy przedsiębiorstw co pracodawca,
• osoba delegowana do pracy w państwie delegacji przez pracodawcę, będącym agencją pracy tymczasowej (art. 1 ust. 3 oraz 4 dyrektywy 96/71/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 16 grudnia 1996 r. dotyczącej delegowania pracowników w ramach świadczenia usług - zwanej dalej dyrektywą).

Należy podkreślić, że warunkiem delegacji jest istnienie przez okres delegacji stosunku pracy między pracodawcą a delegowanym.

Jeżeli powyższe warunki są spełnione, to mamy do czynienia z delegacją pracownika. W takiej sytuacji pracodawca ma obowiązek zagwarantować delegowanemu pracownikowi warunki pracy co najmniej na takim poziomie, jaki obowiązuje w państwie delegacji. Jednocześnie do pracownika delegowanego będą miały zastosowanie przepisy państwa wysyłającego w takim zakresie, w jakim są one korzystniejsze niż przepisy państwa delegacji (art. 3 ust. 7 dyrektywy).

Dyrektywa przewiduje stosowanie do pracowników delegowanych przepisów prawa państwa delegacji (powszechnie obowiązujących oraz w przypadku budownictwa powszechnie stosowanych układów zbiorowych pracy lub orzeczeń arbitrażowych) określających m.in.:

• maksymalne okresy pracy i minimalne okresy wypoczynku,
• minimalny wymiar płatnych urlopów wypoczynkowych oraz minimalne stawki płacy, wraz ze stawką za nadgodziny (z wyjątkami w stosunku do pewnych kategorii pracowników).

Wobec powyższego, jeżeli pracodawca z innego państwa członkowskiego deleguje swojego pracownika do pracy w Polsce, to powinien zagwarantować mu wolne w niedzielę i święta (art. 151⁹ k.p.). Jednocześnie zobowiązany jest do udzielenia temu pracownikowi dnia wolnego w dni ustawowo wolne od pracy w państwie wysyłającym, które nie są dniami wolnymi od pracy w Polsce.

W przypadku delegacji na terytorium Polski trzeba jeszcze zwrócić uwagę, że w niektórych sektorach gospodarki pracownicy mają prawo do dodatkowych dni wolnych z tytułu tzw. uroczystych dni, np. Dnia Górnika. Prawo to, mimo że nie wynika z Kodeksu pracy, ale z innych przepisów prawa, przysługuje również pracownikom delegowanym na terytorium Polski (art. 67¹ § 2 k.p.).