REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Algorytmy SI pod kontrolą związków zawodowych?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Agata Majewska
Radca prawny
Ślązak, Zapiór i Partnerzy – Kancelaria Adwokatów i Radców Prawnych sp. p.
Ekspert we wszystkich dziedzinach prawa związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej
Algorytmy SI pod kontrolą związków zawodowych?
Algorytmy SI pod kontrolą związków zawodowych?
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Projekt nowelizacji ustawy o związkach zawodowych, przewiduje obowiązek pracodawcy udzielenia stronie społecznej informacji o parametrach, zasadach i instrukcji stanowiących bazę dla algorytmów lub systemów sztucznej inteligencji, a które wpływać mogą na warunki pracy.

Sztuczna inteligencja pod kontrolą związków zawodowych?

REKLAMA

Rozwój technologii i wykorzystanie sztucznej inteligencji (SI) wpływa na działalność przedsiębiorstw w coraz szerszej skali. Nie pozostaje on bez wpływu na wykonywanie zadań przez samych pracowników. Pojawiają się więc głosy sugerujące, że wykorzystanie algorytmów SI powinno podlegać szczególnej kontroli związków zawodowych jako organizacji stojących na straży zbiorowych interesów zatrudnionych.

REKLAMA

W tym celu do sejmowej podkomisji ds. regulacji prawnych dot. algorytmów cyfrowych trafił projekt nowelizacji ustawy o związkach zawodowych, przewidujący obowiązek pracodawcy udzielenia stronie społecznej informacji o parametrach, zasadach i instrukcji stanowiących bazę dla algorytmów lub systemów sztucznej inteligencji, a które wpływać mogą na warunki pracy.

Co przewiduje projekt?

Proponowane przepisy zakładają dodanie do art. 28 ust. 1 ustawy o związkach zawodowych[1] pkt. 5, zgodnie z którym pracodawca obowiązany będzie udzielić na wniosek działającej u niego zakładowej organizacji związkowej informacji dotyczących parametrów, zasad i instrukcji, na których opierają się algorytmy lub systemy sztucznej inteligencji, które mają wpływ na podejmowanie decyzji, które mogą mieć wpływ na warunki pracy, dostęp do zatrudnienia i jego utrzymanie, w tym profilowanie.

Jak wskazuje projektodawca, proponowana zmiana na ma celu umożliwienie organizacjom związkowym sprawdzania rzeczywistych norm pracy obowiązujących w organizacji. Warto zwrócić uwagę, że dotychczasowa treść art. 28 ustawy o związkach zawodowych nakazuje pracodawcy przekazywanie na wniosek ZOZ informacji niezbędnych do prowadzenia działalności związkowej, w szczególności dotyczących:

  • warunków pracy i zasad wynagradzania;
  • działalności i sytuacji ekonomicznej pracodawcy związanych z zatrudnieniem oraz przewidywanych w tym zakresie zmian;
  • stanu, struktury i przewidywanych zmian zatrudnienia oraz działań mających na celu utrzymanie poziomu zatrudnienia;
  • działań, które mogą powodować istotne zmiany w organizacji pracy lub podstawach zatrudnienia.

Każdorazowo więc zakres przekazywanych informacji powinien być adekwatny do prawidłowego prowadzenia działalności związkowej zgodnie z prawem – w tym przepisami chroniącymi tajemnicę przedsiębiorstwa pracodawcy oraz dane osobowe i prywatność pracowników. W szczególności pod tym kątem w praktyce problematyczne okazać mogą się proponowane rozwiązania. Niezależnie od tego rozważać można, czy informacje określone w projektowanym pkt 5 ww. przepisu nie zawierają się już w informacjach dotyczących warunków pracy, o których mowa z art. 28 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Czym jest SI w zatrudnieniu?

Mankamentem regulacji jest z pewnością jej ogólny charakter, w szczególności brak zdefiniowania pojęć „parametrów, zasad i instrukcji”, które miałyby być przekazywane związkom zawodowym. W praktyce powodować to może szereg wątpliwości zarówno przy formułowaniu wniosku samej organizacji związkowej, jak i ocenie pracodawcy tego, jakie dane powinien faktycznie przekazać stronie społecznej.

Co zmiany mogą oznaczać dla pracodawców?

REKLAMA

Nie jest tajemnicą, że rozwiązania wykorzystujące narzędzia sztucznej inteligencji stosowane są w przedsiębiorstwach na coraz większą skalę. Stosowane są one począwszy od procesów rekrutacyjnych, poprzez organizację i usprawnienie procesów pracy, automatyzację procesów, po ocenę jakości, wydajności i efektywności pracy pracowników.

Wprowadzenie proponowanych zmian do ustawy o związkach zawodowych może rodzić istotne konsekwencje i to na wielu płaszczyznach. Przede wszystkim algorytmy i systemy sztucznej inteligencji dotyczyć mogą istotnych informacji na temat procesów optymalizacji produkcji, innowacyjnych rozwiązań, a więc stanowić element tajemnicy przedsiębiorstwa pracodawcy. Przekazanie żądanych informacji może być trudne w oderwaniu od tych danych, co narażać może przedsiębiorcę na ich ujawnienie podmiotom nieuprawnionym.

Ryzyko to zwiększa się, biorąc pod uwagę fakt, że organizacja związkowa w szeregu przypadków nie będzie posiadała wystarczającej wiedzy i umiejętności do samodzielnej analizy i interpretacji przekazanych jej danych – biorąc pod uwagę ich specyfikę, formę i treść. Posiłkowanie się przez nią podmiotami trzecimi dodatkowo narażać może pracodawcę na utratę istotnych dla niego pod kątem gospodarczym danych.

Kolejną płaszczyzną istotną z punktu widzenia interesów pracodawcy jest ochrona bezpieczeństwa informacji, danych osobowych i prywatności pracowników. Jakkolwiek proponowany przepis odnosi się do „parametrów, zasad i instrukcji” dotyczących określonych algorytmów lub systemów SI, projekt noweli przewiduje, że ich przekazywanie odbywać powinno się z zachowaniem zasad prywatności. Trudno jednak ocenić, o jakiego rodzaju prywatność chodzić może w tych warunkach projektodawcy. Niewątpliwe, w przypadku gdy przekazanie informacji dotyczących rozwiązań SI wiązać miałoby się z udostępnieniem danych osobowych, zarówno po stronie pracodawcy, jak i organizacji związkowej – jako odrębnych administratorów danych – spoczywać będą obowiązki w zakresie odpowiedniego zabezpieczenia danych oraz ich przetwarzania zgodnie z zasadami minimalizacji oraz adekwatności i niezbędności wobec celu przetwarzania.

W tym celu w szczególności pracodawca powinien szczegółowo weryfikować zakres żądanych przez stronę związkową danych oraz to, czy i w jaki sposób są one niezbędne do prawidłowego prowadzenia działalności związkowej. Ważne jest bowiem, by sama organizacja, domagając się przekazania takich informacji miała świadomość tego, w jakim celu i oraz w jaki sposób zamierza je wykorzystać, a także jakie czynniki za ich pomocą weryfikować i była w stanie wykazać je przed pracodawcą.

Aktualnie prace nad projektem znajdują się na etapie konsultacji społecznych. Projekt nie trafił jeszcze pod obrady Sejmu. Nie jest więc przesądzone, czy i w jakim brzmieniu przepisy mogą wejść w życie.

[1] Ustawa z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 263 z późn. zm.)

Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Wyzwania dla pracodawców w zakresie wynagrodzeń. Zmiany pomogą zmniejszyć rotację pracowników

Połowa polskich pracowników uważa, że zarabia za mało. To powód dużej rotacji pracowników. Jakie wyzwania stoją przed pracodawcami? Co muszą zmienić, aby zmniejszyć rotację w firmie?

Raz w roku 14 dni z rzędu urlopu wypoczynkowego? Czy to obowiązek pracownika?

Czy pracownik musi raz w roku kalendarzowym wykorzystać 14 dni urlopu wypoczynkowego z rzędu? Zgodnie z art. 162 Kodeksu pracy na wniosek pracownika urlop może być podzielony na części, ale co najmniej jedna część wypoczynku powinna trwać nie mniej niż 14 kolejnych dni kalendarzowych.

Nie do 5 000 zł a do 46 000 zł: nowe przepisy już w mocy. Poszła w górę wysokość grzywny za wykroczenia przeciwko przepisom ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych

Nie do 5 000 zł a do 46 000 zł. Aż 9. krotnie poszła w górę wysokość grzywny za wykroczenia przeciwko przepisom ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Kto zyska a kto straci i dlaczego tak się stało? Ustawodawca reaguje na bieżącą sytuację na rynku pracy. Tym samym znowelizowano najistotniejszą ustawą w obszarze ubezpieczeń społecznych jaką jest ustawa z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 350, dalej jako: ustawa). Zatem za co można nałożyć taką grzywnę?

Sprawdź, którym liderem jesteś: kontroler, terapeuta, mesjasz, eko-lider [Zarządzanie]

Dr Simon Western wyróżnia 4 typy liderów w firmach: terapeuta, mesjasz, kontroler i eko-lider. Który typ przywództwa został uszyty na miarę naszych czasów? Sprawdź, którym typem lidera jesteś.

REKLAMA

Nadchodzi jawność wynagrodzeń. Co się zmieni?

94% kandydatów do pracy przez brak widełek płacowych w ogłoszeniu rezygnuje z aplikowania, nawet jeśli oferta jest atrakcyjna dla rozwoju ich ścieżki kariery. Nadchodzi jawność wynagrodzeń. Co to oznacza? Czy podanie widełek płacowych w ogłoszeniach o pracę będzie obowiązkowe?

Lipiec 2025: jakie zmiany i ważne daty w prawie pracy i ubezpieczeń społecznych?

Lipiec 2025 r. przyniósł ważne zmiany w prawie pracy i ubezpieczeń społecznych. Zmiany mają wpływ na sytuację pracowników, pracodawców, osób z niepełnosprawnościami, przedsiębiorców, osób bezrobotnych, stażystów i dla wielu innych grup. Wchodzi w życie sporo nowych przepisów - jedne są bardziej niszowe - bo dotyczące np. zatrudnienia w służbach, a drugie mniej, odnoszące się do wielu osób. Przypominamy też jakie są ważne terminy kadrowo-płacowe, które powinny być dochowane w lipcu 2025 r.

Czy certyfikacja ISO nadal ma sens?

Zarządzanie jakością, zarządzanie środowiskowe, systemy zapewniania bezpieczeństwa i higieny pracy czy czystości mikrobiologicznej – nowoczesne organizacje, szczególnie te, działające globalnie, porządkują wewnętrzne procesy własnymi procedurami. Czy w tej sytuacji certyfikacja ISO nadal ma sens? – Bez wątpienia. I to nie tylko po to, żeby zwiększyć konkurencyjność i wiarygodność w oczach kontrahentów – przekonuje Katarzyna Petrusiewicz, ekspert CWS Workwear.

Najbardziej szanowane zawody 2025. B2B, outsourcing i praca tymczasowa wypierają umowę o pracę

Jakie zawody są obecnie najbardziej szanowane przez społeczeństwo? Na końcu listy znajdują się posłowie, europosłowie, samorządowcy, influencerzy i youtuberzy. Zmienia się idealna wizja pracy - B2B, outsourcing i praca tymczasowa wypierają umowę o pracę.

REKLAMA

Pracodawca powinien redukować przebodźcowanie pracowników [SPOSOBY]

Współcześnie pracujemy za dużo, za głośno i za szybko. Wpływa to na przebodźcowanie, co z kolei powoduje niezdolność do koncentracji, złe samopoczucie, a nawet problemy psychiczne. Raport Pracuj.pl “Neurokomfort w pracy i rekrutacji, czyli przed jakimi wyzwaniami stajemy jako neuroróżnorodni w świecie pełnym bodźców” przedstawia problem i podaje pracodawcom sposoby na redukowanie przebodźcowania pracowników.

Uwaga! Komunikat ZUS: Od 1 lipca 2025 nowy kod ubezpieczenia dla osób niepełnosprawnych na stażu. Sprawdź, jak rozliczać 09 21 i 09 20

ZUS przypomina: od 1 lipca 2025 r. obowiązuje nowy kod tytułu ubezpieczenia dla osób niepełnosprawnych pobierających stypendium z urzędu pracy. Zmiana wynika z nowelizacji rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.

REKLAMA