Wynagrodzenie pracownika młodocianego 2024

• Młodociany – Kodeks pracy, definicja
• Młodociany pracownik – wiek
• Młodociany pracownik – wynagrodzenie 2024
• Wynagrodzenie pracownika młodocianego netto 2024
• Wynagrodzenie pracownika młodocianego 2024 - prace lekkie

Młodociany – Kodeks pracy, definicja

Kto to jest pracownik młodociany? Kodeks pracy cały Dział Dziewiąty pod tytułem „Zatrudnianie młodocianych” poświęca właśnie temu zagadnieniu. Definicja młodocianego pracownika znajduje się w pierwszym artykule tego działu czyli art. 190 § 1 KP:

Młodocianym w rozumieniu kodeksu jest osoba, która ukończyła 15 lat, a nie przekroczyła 18 lat.

W świetle Kodeksu pracy zabronione jest zatrudnianie osoby, która nie ukończyła 15 lat. Jedyne wyjątki od tej reguły ustawodawca zawarł w art. 191 § 2¹–2³, a mianowicie:

1. Osoba, która ukończyła ośmioletnią szkołą podstawową, niemająca 15 lat, może być zatrudniona na zasadach określonych dla młodocianych w roku kalendarzowym, w którym kończy 15 lat.
2. Osoba, która ukończyła ośmioletnią szkołę podstawową, niemająca 15 lat, z wyjątkiem osoby, o której mowa w punkcie 1, może być zatrudniona na zasadach określonych dla młodocianych w celu przygotowania zawodowego w formie nauki zawodu.
3. Osoba, która nie ukończyła ośmioletniej szkoły podstawowej, niemająca 15 lat, może być zatrudniona na zasadach określonych dla młodocianych w celu przygotowania zawodowego w formie przyuczenia do wykonywania określonej pracy.

Więcej informacji na temat zatrudniania dzieci poniżej 15 roku życia znajdziesz w artykule: Dziecko młodsze niż 15 lat może być pracownikiem. Kiedy jest to dopuszczalne

Zgodnie z Kodeksem pracy można zatrudnić tylko tych młodocianych, którzy ukończyli co najmniej ośmioletnią szkołę podstawową oraz przedstawią świadectwo lekarskie stwierdzające, że praca danego rodzaju nie zagraża ich zdrowiu. 

Przegląd prasy i portali na INFOR.PL Subskrybuj nas na YOUTUBE!

A co w sytuacji, kiedy osoba ukończyła 15 lat, ale nie ukończyła szkoły podstawowej? Czy może być zatrudniona jako młodociany? Prawo pracy zezwala na zawarcie z taką osobą umowy o pracę w celu przygotowania zawodowego odbywanego w formie przyuczenia do wykonywania określonej pracy. 

Niezbędny jest w tym celu wniosek jej przedstawiciela ustawowego lub opiekuna. Dodatkowo taka osoba musi spełniać jeden z poniższych warunków:

1. została przyjęta do oddziału przysposabiającego do pracy utworzonego w ośmioletniej szkole podstawowej albo
2. uzyskała zezwolenie dyrektora ośmioletniej szkoły podstawowej, w której obwodzie mieszka, na spełnianie obowiązku szkolnego poza szkołą oraz uzyskała pozytywną opinię poradni psychologiczno-pedagogicznej.

Jeśli 15-letnia osoba bez ośmioletniej szkoły podstawowej spełnia obowiązek szkolny poza szkołą, może po ukończeniu przez nią przygotowania zawodowego w formie przyuczenia do wykonywania określonej pracy zawrzeć umowę o pracę w celu przygotowania zawodowego w formie nauki zawodu. 

Młodociany pracownik – wiek

Ile lat może mieć pracownik młodociany? Młodociany pracownik to osoba od 15 do 17 roku życia. Co do zasady można więc zatrudniać od 15 roku życia pracownika. W stosunku do tak młodych pracowników stosuje się przepisy szczególne dotyczące zatrudniania młodocianych. Ukończenie 18 roku życia skutkuje osiągnieciem pełnoletności, a więc pracownik przestaje być młodociany, co pozwala na stosowanie w stosunku do niego ogólnych przepisów prawa pracy.

Jeśli jednak osoba kończy 18 lat w trakcie nauki w ośmioletniej szkole podstawowej, może być zatrudniona na zasadach określonych dla młodocianych w roku kalendarzowym, w którym ukończyła tę szkołę.

Zastrzega się również, że osiągnięcie pełnoletności przed ukończeniem nauki zawodu, powoduje kończenie tej nauki na warunkach określonych dla młodocianych.

Młodociany pracownik – wynagrodzenie 2024

Jakie minimalne wynagrodzenie obowiązuje w przypadku zatrudnienia pracownika młodocianego? Wszystko to zależy od tego, na podstawie jakiej umowy doszło do nawiązania stosunku pracy. Zacznijmy więc od początku. Prawo pracy wyróżnia dwa rodzaje umów o pracę z młodocianymi:

1. umowa o pracę w celu przygotowania zawodowego oraz
2. umowa o pracę przy wykonywaniu lekkich prac.

Z pracownikiem młodocianym można zawrzeć umowę o pracę w celu przygotowania zawodowego, przy czym wyróżnia się dwa rodzaje przygotowania zawodowego:

• nauka zawodu i 
• przyuczenie do wykonywania określonej pracy.

Umowa o pracę zawarta z młodocianym powinna zawierać m.in. wysokość wynagrodzenia. Wynagrodzenie młodocianych zatrudnianych na podstawie umowy o pracę w celu przygotowania zawodowego określa § 19 i § 20 Rozporządzenia Rady Ministrów z 28 maja 1996 r. w sprawie przygotowania zawodowego młodocianych i ich wynagradzania.

Minimalne wynagrodzenie młodocianego odbywającego przygotowanie zawodowe zmienia się z każdym kwartałem. Rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie przygotowania zawodowego młodocianych i ich wynagradzania określa stosunek procentowy wynagrodzenia do przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej w poprzednim kwartale. 

W pierwszym roku nauki zawodu jest to nie mniej niż 8% średniego wynagrodzenia, w drugim roku nauki zawodu jest to nie mniej niż 9% średniego wynagrodzenia, a w trzecim roku nauki zawodu to nie mniej niż 10% średniego wynagrodzenia. Stosunek procentowy (a co za tym idzie także wysokość wynagrodzenia młodocianego pracownika) wzrósł o 3 punkty procentowe od 1 września 2023 roku. Wcześniej było to odpowiednio 5%,6% i 7%.

Przeciętne miesięczne wynagrodzenie w gospodarce narodowej w poprzednim kwartale podaje Prezes GUS za pośrednictwem komunikatu publikowanego w Monitorze Polski. Obecnie obowiązuje Komunikat Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z 10 listopada 2023 r. w sprawie przeciętnego wynagrodzenia w trzecim kwartale 2023 r. (M.P. z 2023, poz. 1216). Zgodnie z komunikatem średnie wynagrodzenie wynosi 7194,95 zł. Od tej kwoty liczy się wynagrodzenie pracownika młodocianego za okres od 1 grudnia 2023 roku do 29 lutego 2024 r.

Kolejny Komunikat Prezesa GUS dotyczy przeciętnego wynagrodzenia w czwartym kwartale 2023 r. Wyniosło ono 7540,36 zł. Od tej kwoty wyliczane jest wynagrodzenie młodocianych na kolejny okres czyli od 1 marca do 31 maja 2024 r. Jeszcze do końca lutego 2024 roku wynagrodzenie młodocianego pracownika zatrudnionego na podstawie umowy o pracę w celu przygotowania zawodowego w formie nauki zawodu wynosi nie mniej niż 575,60 zł w pierwszym roku nauki, nie mniej niż 647,55 zł w drugim roku nauki i 719,50 zł w trzecim roku nauki. Wynagrodzenie pracownika młodocianego zatrudnionego na podstawie umowy o pracę w celu przygotowania zawodowego w celu przyuczenia do wykonywania określonej pracy wynosi nie mniej niż 503,65 zł.

Umowa o pracę w celu przygotowania zawodowego	Wynagrodzenie młodocianego od 1 grudnia 2023 r. do 29 lutego 2024 r.
I rok nauki lub klasa I branżowej szkoły I stopnia w przypadku młodocianego realizującego dokształcanie teoretyczne w tej szkole (8%)	575,60 zł
II rok nauki lub klasa II branżowej szkoły I stopnia w przypadku młodocianego realizującego dokształcanie teoretyczne w tej szkole (9%)	647,55 zł
III rok nauki lub klasa III branżowej szkoły I stopnia w przypadku młodocianego realizującego dokształcanie teoretyczne w tej szkole (10%)	719,50 zł
Przyuczenie do wykonywania określonej pracy (7%)	503,65 zł.

Umowa o pracę w celu przygotowania zawodowego	Wynagrodzenie młodocianego od 1 marca do 31 maja 2024 r.
I rok nauki lub klasa I branżowej szkoły I stopnia w przypadku młodocianego realizującego dokształcanie teoretyczne w tej szkole (8%)	603,23 zł
II rok nauki lub klasa II branżowej szkoły I stopnia w przypadku młodocianego realizującego dokształcanie teoretyczne w tej szkole (9%)	678,63 zł
III rok nauki lub klasa III branżowej szkoły I stopnia w przypadku młodocianego realizującego dokształcanie teoretyczne w tej szkole (10%)	754,04 zł
Przyuczenie do wykonywania określonej pracy (7%)	527,83 zł

Wynagrodzenie pracownika młodocianego netto 2024

Procentowo składki ZUS przy umowie o pracę z młodocianym nie różnią się od pozostałych umów. Po odliczeniu składek na ubezpieczenie społeczne za pracę do końca lutego 2024 r. pracownik młodociany otrzyma wynagrodzenie netto w wysokości odpowiednio 496,69 zł (pierwszy rok nauki), 550,01 zł (drugi rok nauki), 601,55 zł (trzeci rok nauki) oraz 434,60 zł (przyuczenie do wykonywania określonej pracy). 

Wynagrodzenie pracownika młodocianego 2024 - prace lekkie

Wynagrodzenie młodocianego pracownika, który wykonuje pracę na podstawie umowy o prace lekkie nie podlega niniejszym kwotom. Stosuje się w tym przypadku ogólnie obowiązujące w 2024 roku minimalne wynagrodzenie za pracę – od stycznia do czerwca jest to 4242,00 zł, a od lipca do grudnia - 4300,00 zł. Minimalne wynagrodzenie netto pracownika młodocianego wykonującego prace lekkie wynosi 3330,98 zł do końca czerwca i 3376,53 zł do końca grudnia 2024 roku.