Zasady finansowania składek na ubezpieczenia społeczne niani

Podstawa wymiaru składek nie wyższa niż minimalne wynagrodzenie

Autopromocja

Składki na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i wypadkowe niań obliczone od podstawy, którą stanowi kwota nie wyższa niż kwota minimalnego wynagrodzenia za pracę finansuje budżet państwa za pośrednictwem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Składki są finansowane przez budżet państwa niezależnie od tego czy niania podlega ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym obowiązkowo czy dobrowolnie.

W przypadku, gdy niania nie wykonuje pracy przez część miesiąca, z uwagi, np. na pobieranie zasiłku chorobowego, proporcjonalnemu zmniejszeniu podlega podstawa wymiaru składek finansowanych z budżetu państwa.

W przypadku, gdy rodzice zawrą w tym samym okresie umowy uaktywniające z kilkoma nianiami, składki z budżetu państwa będą finansowane przez budżet państwa jedynie za jedną z nich.

Autopromocja

Zbiegi tytułów do ubezpieczeń społecznych

Sprawdź

W sytuacji zawarcia następnej umowy na opiekę nad kolejnym dzieckiem tych samych rodziców, składki będą finansowane przez budżet państwa przez cały okres sprawowania opieki nad dziećmi wynikający z ustawy, jednakże od podstawy nie wyższej niż minimalne wynagrodzenie za pracę.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych opłaca składki finansowane przez budżet państwa, w przypadku gdy spełnione są łącznie następujące warunki:

1. Niania została zgłoszona przez rodzica do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego;
2. Rodzice albo rodzic samotnie wychowujący dziecko:

• są zatrudnieni (należy przez to rozumieć wykonywanie pracy na podstawie stosunku pracy, umowy o pracę nakładczą, bezsporne wykonywanie zatrudnienia w innym kraju niż Polska, oraz wykonywanie innych form aktywności zawodowej, np. posiadanie statusu funkcjonariusza, żołnierza zawodowego, sędziego, prokuratora, posła, a także statusu osoby duchownej, czy też pobieranie stypendium w okresie odbywania stażu, na który dana osoba została skierowana przez powiatowy urząd pracy lub inny podmiot),
• świadczą usługi na podstawie umowy cywilnoprawnej stanowiącej tytuł do ubezpieczeń społecznych (chodzi o wszystkie umowy cywilnoprawne stanowiące tytuł do ubezpieczeń, tj. umowę agencyjną, umowę-zlecenie albo inną umowę o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia),
• prowadzą pozarolniczą działalność,
• a od 13 lipca 2013 r. - prowadzą działalność rolniczą (nie dotyczy osoby podlegającej ubezpieczeniu społecznemu rolników jako domownik).

Powyższy warunek pozostaje spełniony również, gdy umowę uaktywniającą zawrze osoba współpracująca z osobą świadczącą usługi na podstawie umowy cywilnoprawnej lub z osobą prowadzącą pozarolniczą działalność.

Autopromocja

Podstawa wymiaru składek ZUS. Praktycznie rozliczenia

Sprawdź

Chcesz otrzymywać więcej aktualnych informacji? Zapisz się na newsletter

W przypadku utraty przez rodziców albo rodzica samotnie wychowującego dziecko zatrudnienia, zaprzestania świadczenia usług lub działalności, składki opłaca się przez okres 3 miesięcy od dnia zaistnienia tych przyczyn. Także w przypadku, gdy rodzic zatrudniający nianię przebywa na urlopie bezpłatnym lub nie podlega ubezpieczeniom społecznym z uwagi na zawieszenie działalności gospodarczej , brak jest podstaw do finansowania składek na ubezpieczenia niani po upływie 3 miesięcy od dnia rozpoczęcia urlopu bezpłatnego, zawieszenia działalności.

Autopromocja

Zbiegi tytułów do ubezpieczeń społecznych

Sprawdź

3. Dziecko nie jest umieszczone w żłobku, klubie dziecięcym, nie zostało objęte opieką sprawowaną przez dziennego opiekuna oraz nie jest objęte wychowaniem przedszkolnym łącznie z okresem adaptacyjnym.  

Ponadto Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie opłaca składek, w przypadku gdy:

• rodzic dziecka korzysta z ulgi na podstawie umowy aktywizacyjnej, o której mowa w art. 61c ust. 1 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy w brzmieniu obowiązującym przed dniem 26 października 2007 r., z osobą bezrobotną w celu wykonywania pracy zarobkowej w gospodarstwie domowym,
• umowa uaktywniająca została zawarta między nianią a osobami pełniącymi funkcję rodziny zastępczej zawodowej,
• rodzic dziecka podlega ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z tytułu pobierania zasiłku macierzyńskiego w związku z przebywaniem na urlopie macierzyńskim, dodatkowym urlopie macierzyńskim, urlopie na warunkach urlopu macierzyńskiego, dodatkowym urlopie na warunkach urlopu macierzyńskiego, urlopie ojcowskim albo z tytułu przebywania na urlopie wychowawczym (niezależnie od tego z tytułu urodzenia którego dziecka przysługują).

Jednak zasadne jest finansowanie składek za nianię w przypadku, gdy rodzic przebywa na urlopie macierzyńskim lub wychowawczym, przy równoczesnym zatrudnieniu na podstawie innej umowy o pracę, wykonywaniu umowy cywilnoprawnej stanowiącej tytuł do ubezpieczeń społecznych lub prowadzeniu pozarolniczej działalności, albo rodzic pobiera zasiłek macierzyński nabyty z tytułu działalności gospodarczej, którą nadal prowadzi.

Składki na ubezpieczenia społeczne

Kwota nadwyżki ponad kwotę minimalnego wynagrodzenia

Składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe niani, od podstawy wymiaru składek stanowiącej kwotę nadwyżki ponad kwotę minimalnego wynagrodzenia są współfinansowane przez nianię i rodzica.

Niania i rodzic finansują w równych częściach składkę na ubezpieczenie emerytalne (po 9,76%).

Składkę na ubezpieczenia rentowe w wysokości 1,5% podstawy wymiaru finansuje niania, a w wysokości 6,5% podstawy wymiaru – rodzic.

Składkę na ubezpieczenie wypadkowe finansuje w całości rodzic.

WAŻNE! Składkę na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe niani, w każdym przypadku, bez względu na to czy podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne przekracza kwotę minimalnego wynagrodzenia za pracę czy nie, finansuje w całości z własnych środków niania, a opłaca do ZUS rodzic.

Składki te są odprowadzane do Zakładu przez płatnika składek, czyli rodzica.

Zasady podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu

Nianie spełniające warunki do podlegania ubezpieczeniom społecznym, podlegają również obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego, w okresie od dnia oznaczonego w umowie jako dzień rozpoczęcia jej wykonywania do dnia rozwiązania lub wygaśnięcia umowy.

Osoby nieposiadające obywatelstwa państwa członkowskiego UE lub państwa członkowskiego EFTA - strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub Konfederacji Szwajcarskiej, podlegają obowiązkowo ubezpieczeniu zdrowotnemu pod warunkiem, że przebywają na terytorium Polski na podstawie wizy w celu wykonywania pracy, zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony z wyłączeniem zezwolenia udzielonego na podstawie art. 53a ust. 2 ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o cudzoziemcach (Dz. U. z 2006 r. Nr 234, poz. 1694, z późn zm.), zezwolenia na osiedlenie się, zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Wspólnot Europejskich, zgody na pobyt tolerowany lub osoby, które uzyskały w Rzeczypospolitej Polskiej status uchodźcy lub ochronę uzupełniającą albo korzystające z ochrony czasowej na jej terytorium. 

Forum kadry