REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Wyłączenie odpowiedzialności za nieopłacone składki

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Ryszard Sadlik
Ryszard Sadlik

REKLAMA

Członkowie zarządu spółki z o.o. odpowiadają w sposób solidarny za niezapłacone przez spółkę składki na ubezpieczenia społeczne. W praktyce może to stanowić znaczne obciążenie dla osób sprawujących tę funkcję. Dlatego warto zwrócić uwagę na okoliczności umożliwiające im uwolnienie się od tej odpowiedzialności.

Odpowiedzialność członków zarządu wynika z art. 31 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (dalej zwana ustawą), który odsyła do art. 116 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa. Dlatego też zasady odpowiedzialności członków zarządu za nieopłacone składki należy rozpatrywać na takich samych zasadach jak odpowiedzialność za zaległości podatkowe spółki.

REKLAMA

Za zaległości podatkowe spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w organizacji, spółki akcyjnej lub spółki akcyjnej w organizacji odpowiadają solidarnie całym swoim majątkiem członkowie jej zarządu, jeżeli egzekucja z majątku spółki okazała się w całości lub w części bezskuteczna, a członek zarządu:

  • nie wykazał, że:

– we właściwym czasie zgłoszono wniosek o ogłoszenie upadłości lub wszczęto postępowanie zapobiegające ogłoszeniu upadłości (postępowanie układowe) albo

– niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości lub niewszczęcie postępowania zapobiegającego ogłoszeniu upadłości (postępowania układowego) nastąpiło bez jego winy,

  • nie wskazuje mienia spółki, z którego egzekucja umożliwi zaspokojenie zaległości podatkowych spółki w znacznej części.

Odpowiedzialność członków zarządu obejmuje zaległości podatkowe z tytułu zobowiązań, których termin płatności upływał w czasie pełnienia przez nich obowiązków członka zarządu, oraz zaległości wymienione w art. 52 powstałe w czasie pełnienia obowiązków członka zarządu (art. 116 § 2 Ordynacji podatkowej).

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Zgłoszenie upadłości wyłącza odpowiedzialność

REKLAMA

Członek zarządu może się uwolnić od odpowiedzialności, jeżeli wykaże, że we właściwym czasie nastąpiło zgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości lub o wszczęcie postępowania układowego. Nie ma przy tym znaczenia, kto zgłosił wniosek o ogłoszenie upadłości lub wszczęcie postępowania układowego, ważne jest jedynie, aby nastąpiło to we właściwym czasie. Tak też podnosił NSA w Katowicach w wyroku z 19 listopada 2001 r. (I SA/Ka, 1734/00, POP 2002/4/102). Nie musi więc to być członek zarządu, który w ten sposób chce się zwolnić z odpowiedzialności z art. 116 Ordynacji podatkowej.

Przez pojęcie „właściwy czas” należy rozumieć sytuację, gdy zgłoszenie upadłości lub wszczęcie postępowania układowego nastąpiło w momencie, w którym stwierdzono, że spółka nie ma funduszy na płacenie swoich długów i że nie jest to tylko sytuacja przejściowa. Istotne znaczenie mają tu przepisy ustawy – Prawo upadłościowe i naprawcze. Członkowie zarządu mają obowiązek, nie później niż w ciągu 2 tygodni od dnia, w którym wystąpiła podstawa do ogłoszenia upadłości, zgłosić w sądzie wniosek o ogłoszenie upadłości (art. 21 ust. 1 i 2 Prawa upadłościowego i naprawczego). Podstawą ogłoszenia upadłości spółki z o.o. jest jej niewypłacalność, która zachodzi, gdy spółka nie wykonuje swoich wymaganych zobowiązań. Drugą przesłanką uznania spółki za niewypłacalną jest sytuacja, gdy jej zobowiązania przekroczą wartość majątku spółki, niezależnie od tego, czy na bieżąco wykonuje ona swoje zobowiązania (art. 11 ust. 1 i 2 Prawa upadłościowego i naprawczego). Jednak w orzecznictwie sądowym wskazuje się, że wykładni pojęcia „właściwy czas” do zgłoszenia wniosku o upadłość nie należy dokonywać, tylko opierając się na podstawach i terminach złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości, ale należy uwzględniać cel, jakiemu ma służyć uregulowanie zawarte w art. 116 § 1 Ordynacji podatkowej. Celem tym jest ochrona należności publicznoprawnych, a także – co do należności składkowych – ochrona Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (wyrok SN z 1 września 2009 r., I UK 95/09, niepubl.). Sąd dodał jednocześnie, że ten „właściwy czas” należy oceniać z punktu widzenia interesów Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Jeśli te nie są zagrożone, bo należności są zaspokajane, nawet z pominięciem innych wierzycieli, to niezgłoszenie wniosku o upadłość nie może zostać wykorzystane przez organ rentowy przeciwko członkowi zarządu”. A zatem dopiero zaprzestanie uiszczania należnych składek na bieżąco, kiedy to jednocześnie spółka trwale zaprzestała spłacania także innych zobowiązań, a jej majątek nie wystarczał na zaspokojenie długów, jest czasem właściwym na zgłoszenie wniosku o upadłość.

Warto także podkreślić, że okolicznością wyłączającą odpowiedzialność członka zarządu jest samo złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości we właściwym czasie, natomiast nie ma tu znaczenia sposób rozstrzygnięcia przez sąd tego wniosku, co do jego zasadności. Wskazywał na to NSA w Szczecinie w wyroku z 13 lutego 2002 r. (SA/SZ 1856/00, niepubl.). Przesłanka ta nie jest jednak spełniona, jeśli złożony wniosek został przez sąd zwrócony z powodu nieuzupełnienia braków formalnych. Wynika to z treści art. 130 § 2 k.p.c., według którego pismo zwrócone nie wywołuje żadnych skutków, jakie ustawa wiąże z wniesieniem pisma procesowego do sądu.


Brak winy

Członek zarządu będzie wolny od odpowiedzialności za zobowiązania spółki także wówczas, gdy udowodni, że niezgłoszenie upadłości lub brak wszczęcia postępowania układowego nie nastąpiło z jego winy. Na przykład może tu chodzić o sytuację, gdy dany członek zarządu wykaże, że na skutek ciężkiej choroby lub wypadku, nie brał udziału w czynnościach zarządu. Ponadto „jeżeli w momencie, gdy członek zarządu spółki z o.o. przestał pełnić tę funkcję, istniały zaległości podatkowe spółki, lecz jej kondycja finansowa nie dawała podstaw do zgłaszania wniosku o ogłoszenie upadłości lub wszczęcia postępowania układowego, co uległo zmianie w czasie, kiedy nie pełnił on już tej funkcji i nie miał wpływu na podjęcie tych działań – spełniona jest, w rozumieniu art. 116 § 1 Ordynacji podatkowej, przesłanka wykazania braku winy tego członka za niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości oraz niewszczęcie postępowania układowego we właściwym ku temu czasie” (wyrok NSA w Warszawie z 4 listopada 2005 r., I FSK 266/05, M. Podat. 2006/3/40). Jednak członek zarządu nie może uchylić się od odpowiedzialności na podstawie braku zawinienia, jeśli we właściwym czasie nie zgłosił wniosku o ogłoszenie upadłości niewypłacalnej spółki, a jedynie zrezygnował z członkostwa w jej zarządzie tylko dlatego, że zgromadzenie wspólników sprzeciwiało się takiemu wnioskowi. Tak też wskazywał Sąd Najwyższy w wyroku z 24 sierpnia 2009 r. (I UK 75/09, niepubl.). Odpowiedzialności członka zarządu nie wyłącza bowiem sprzeciw zgromadzenia wspólników wobec zamiaru zgłoszenia wniosku o upadłość niewypłacalnej spółki.

Wskazanie mienia

Dalszą przesłanką wyłączającą odpowiedzialność członka zarządu jest wskazanie mienia spółki, które pozwalałoby na zaspokojenie należności z tytułu nieopłaconych składek w znacznej części. Nie jest tu więc wystarczające wskazanie jakiegokolwiek lub tylko znikomego majątku spółki (np. małowartościowych ruchomości), aby uwolnić się od odpowiedzialności z art. 116 Ordynacji podatkowej. Musi to być majątek pozwalający ZUS w znacznej części uzyskać zaspokojenie niezapłaconych składek. A zatem musi to być mienie, z którego egzekucja jest faktycznie możliwa w znacznej części.

Podstawa prawna:

  • art. 31 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (DzU z 2009 r. nr 205, poz. 1585 ze zm.).
Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Prawne wymogi automatyzacji. Co może zrobić AI, a co nadal wymaga pracy człowieka? AI Act od 2026 roku - co nowe przepisy zmienią w biznesie?

Wraz z dynamicznym rozwojem narzędzi opartych na sztucznej inteligencji pojawia się pytanie o granice ich stosowania w kontekście odpowiedzialności prawnej. Choć Polska nie posiada jeszcze kompleksowej regulacji dotyczącej AI, to już dziś na gruncie obowiązujących przepisów prawa cywilnego, prawa pracy, RODO czy kodeksu cywilnego można ocenić, co wolno, a czego nie wolno automatyzować. Uwagę przedsiębiorców i prawników coraz bardziej przyciąga także unijne rozporządzenie w sprawie sztucznej inteligencji (AI Act), które wejdzie w życie w 2026 roku i wprowadzi kategoryzację systemów AI, nakładając ścisłe wymogi na te uznane za wysokiego ryzyka.

Wypadki przy pracy 2024 [GUS]

Wypadki przy pracy w 2024 roku - jakie są statystyki GUS? Okazuje się, że liczba wypadków ogółem spada, ale rośnie liczba wypadków ciężkich i śmiertelnych. Jakie jest wskaźnik wypadkowości?

Rekrutacja smart. Jak wykorzystać AI, by zatrudniać lepiej, szybciej i bardziej fair?

Rekrutacja smart to nowoczesne podejście do zatrudniania oparte na danych, analityce i sztucznej inteligencji, zamiast na deklaracjach z CV czy subiektywnych ocenach. Technologia umożliwia obiektywną i powtarzalną ocenę dopasowania do roli, wspierając bardziej sprawiedliwe i efektywne decyzje rekrutacyjne. Warto zatem odejść od bezkrytycznej wiary w CV czy testów osobowości i stworzyć kandydatom warunki do pokazania, co naprawdę potrafią. To nie futurystyczna wizja, ale konieczność w obliczu przeciążenia informacyjnego i rosnących wyzwań na rynku pracy.

Problemy z zasiłkami przedsiębiorców. ZUS odmawia wypłaty. Rzecznik MŚP interweniuje

Do końca 2021 roku brak opłaty składki chorobowej w terminie albo opłacenie jej w niepełnej wysokości skutkowało automatyczną utratą ubezpieczenia chorobowego przez przedsiębiorcę. Obecnie przepisy zostały zmienione i nie dochodzi do tego, jeśli niedopłata wynosi do 1% minimalnego wynagrodzenia. Aktualnie, mimo zmiany przepisów, ZUS odmawia wypłaty świadczeń zasiłkowych, gdy przedsiębiorcy nie podlegali ubezpieczeniu chorobowemu w okresie przed 2022 r. Rzecznik MŚP interweniuje.

REKLAMA

Pilotaż 4-dniowego tygodnia pracy: wyjaśnienia, konsultacje, wyniki analiz, przedstawiciel MŚP w zespole

Rusza pilotaż 4-dniowego tygodnia pracy. Rzecznik MŚP prosi o wyjaśnienia w tej sprawie. Apeluje również o gruntowne konsultacje i wyniki analiz dotyczące skróconego tygodnia pracy. Postuluje o włączenie przedstawiciela Rzecznika MŚP do zespołu ds. skróconego czasu pracy.

Zmiany w zawodzie psychologa 2025: jest projekt ustawy

Będą duże zmiany w zawodzie psychologa. Jest projekt ustawy o zawodzie psychologa oraz samorządzie psychologów. Aktualne przepisy są niezgodne z prawem. Co się zmieni?

ZUS: renta wdowia 2025. Komu się należy i jaka jest wysokość świadczenia? [WNIOSEK]

Seniorzy wciąż pytają komu w 2025 r. należy się renta wdowia. ZUS tłumaczy, ile wynosi świadczenie, jakie są warunki i jak złożyć wniosek. Czy można dorabiać do renty wdowiej?

Do 31 maja 2025 r. odpis na ZFŚS. Ile wynosi?

Pierwszą ratę odpisu na ZFŚS należy przekazać do końca maja 2025 roku (31 maja – sobota). Ile wynosi odpis na ZFŚS w 2025 roku? Kiedy trzeba wpłacić drugą ratę?

REKLAMA

Pracujący, bezrobotni i bierni zawodowo. GUS opublikował wyniki wstępne BAEL w I kwartale 2025 r.

Główny Urząd Statystyczny opublikował wyniki wstępne Badania Aktywności Ekonomicznej Ludności (BAEL) w I kwartale 2025 r. Wyniki te odnoszą się do ludności przebywającej lub zamierzającej przebywać na terenie kraju przez co najmniej 12 miesięcy, zamieszkałej w gospodarstwach domowych.

Work-life balance wciąż wyzwaniem polskich mam

Im starsze dziecko, tym większe zaangażowanie kobiet w nieodpłatną pracę opiekuńczą. Chociaż rośnie udział ojców, to nadal jest on niewielki, zwłaszcza w opiece nad starszymi dziećmi. Takie wnioski płyną z raportu przygotowanego przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych i Fundację Share the Care.

REKLAMA