Dodatkowe składniki wynagrodzenia – zasady przyznawania i wypłaty

Na wynagrodzenie pracownika składają się zarówno elementy obowiązkowe, jak i o charakterze fakultatywnym. W przypadku tych pierwszych obowiązek ich przyznania wynika z powszechnie obowiązujących przepisów prawa pracy (m.in. Kodeksu pracy, rozporządzenia urlopowego) i są to np. dodatki za godziny nadliczbowe i nocne, wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy lub ekwiwalent pieniężny za urlop wypoczynkowy. Natomiast w odniesieniu do składników dobrowolnych, zasady ich przyznawania i wypłacania zawarte są w umowach o pracę, regulaminach (wynagradzania, premiowania) czy układach zbiorowych pracy funkcjonujących u danego pracodawcy. Są to np. premie, nagrody, prowizje oraz dodatki (funkcyjny, stażowy, wyrównawczy, zmianowy, za pracę w warunkach szkodliwych, za znajomość języków obcych itp.).

Przyznanie i wypłatę niektórych ze składników wynagrodzenia mogą regulować także pragmatyki służbowe. Dotyczy to m.in. dodatków stażowych dla nauczycieli i pracowników samorządowych.