Co to jest wolontariat i na czym polega?
REKLAMA
REKLAMA
W dniu 5 września przypada Międzynarodowy Dzień Dobroczynności. Według danych GUS, 1/4 Polaków angażuje się w wolontariat. My przyglądamy się temu, czym jest wolontariat pracowniczy. Kim jest wolontariusz? Komu może pomóc wolontariusz? Jakie są korzyści z wolontariatu dla pracodawcy i pracowników?
- Czym jest wolontariat?
- Kim jest wolontariusz?
- Komu może pomóc wolontariusz?
- Wolontariat pracowniczy - co to jest?
- Jakie działania w ramach wolontariatu?
- Jakie są korzyści z wolontariatu dla pracodawcy?
- Jakie są korzyści z wolontariatu dla pracownika?
- Wady wolontariatu pracowniczego
Czym jest wolontariat?
Definicje wolontariatu są różne. Można przykładowo przyjąć, że to dobrowolna, bezpłatna pomoc czy praca (np. społeczna), zwłaszcza związana z opieką nad nieuleczalnie chorymi lub niepełnosprawnymi ludźmi, ale też pomoc rzeczowa.
REKLAMA
Kim jest wolontariusz?
Na gruncie ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie z dnia 24 kwietnia 2003 r. (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 571, dalej jako: ustawa) przez wolontariusza rozumie się osobę fizyczną, która ochotniczo i bez wynagrodzenia wykonuje świadczenia na zasadach określonych w ustawie.
Komu może pomóc wolontariusz?
Przykładowymi podmiotami, którym mogą pomagać wolontariusze są:
1) organizacje pozarządowe oraz podmioty wymienione w art. 3 ust. 3 ustawy w zakresie ich działalności statutowej, w szczególności w zakresie działalności pożytku publicznego, z wyłączeniem prowadzonej przez nie działalności gospodarczej (np. fundacje, spółdzielnie, stowarzyszenia, wybrane spółki);
2) organy administracji publicznej, z wyłączeniem prowadzonej przez nie działalności gospodarczej,
3) jednostki organizacyjne podległe organom administracji publicznej lub nadzorowanym przez te organy, z wyłączeniem prowadzonej przez te jednostki działalności gospodarczej,
4) podmioty lecznicze w rozumieniu przepisów o działalności leczniczej w zakresie wykonywanej przez nie działalności leczniczej.
Z badań wynika, że 4 na 10 zatrudnionych chciałoby mieć możliwość angażowania się w wolontariat pracowniczy w wymiarze 2-3 godzin w miesiącu („Filantropia w CEE 2020” - Kantar na zlecenie Social Impact Alliance for Central & Eastern Europe)
Wolontariat pracowniczy - co to jest?
REKLAMA
To czym jest wolontariat pracowniczy zależy od sposobu udzielanej pomocy przez wolontariusza. Wolontariat może mieć krótkotrwały charakter jak i długotrwały. Cel i rodzaj pomocy udzielanej przez pracowników mogą być dowolne. i są różnorodne. Istotne jest jednak to, aby pracownicy angażowali się w wybrany projekt dobrowolnie, nieodpłatnie i poza godzinami pracy.
Wolontariat wprawdzie może być działalnością odpowiadającą świadczeniu pracy ale nie jest świadczeniem pracy w rozumieniu Kodeksu Pracy. Nie dochodzi do nawiązania więzi prawnej i stosunku pracy, ponieważ wolontariat jest nieodpłatny. Nie są przy wolontariacie zachowane wszystkie cechy stosunku pracy takie: wyznaczony czas i miejsce świadczenia, podporządkowanie, kierownictwo, odpłatność świadczenia, odpowiedzialność materialna i porządkowa itd.
Pracodawcy i działy HR napotykają bariery regulacyjne i biurokratyczne co do wolontariatu pracowniczego.
W polskim prawie brak bezpośrednich regulacji prawnych odnoszących się do wolontariatu pracowniczego. Często powoduje to, że pracodawcy nie nawiązują formalnych umów z organizacjami pozarządowymi a jedynie np. udostępniają pracownikom pomieszczenie, gdzie pracownicy, którzy zaangażowali się w wolontariat spotykaliby się, organizowali zbiórki darów itp.
Zdarza się, że np. pracodawcy w formie darowizny przekazują np. już wyeksploatowany ale nadal sprawny sprzęt np. laptopy, drukarki, komputery - na rzecz szkół czy organizacji pozarządowych, a pracownicy pomagają koordynować cały proces.
Jakie działania w ramach wolontariatu?
Rodzaj działań i pomocy zależy od potrzeb lokalnych społeczności, pomysłowości i przedsiębiorczości pracowników:
- pomoc w pracach biurowych (np. porządkowanie dokumentacji),
- bezpośrednia pomoc ludziom i zwierzętom (np. spotkania w domach pomocy społecznej, wyprowadzanie psów w schronisku, zbiórka darów),
- praca w terenie (np. porządkowanie terenu, prace remontowe);
- pracodawca informacje o działaniach wolontariackich można publikować w intranecie, zamieszczać na tablicach ogłoszeniowych, przekazywać na spotkaniach z pracownikami.
Jakie są korzyści z wolontariatu dla pracodawcy?
Jak podaje Służba Cywilna i Kancelaria Prezesa Rady Ministrów, w której funkcjonuje wolontariat pracowniczy korzyści płynące z wolontariatu są bardzo duże i różnorodne, m.in.:
- pracodawca promuje pozytywne wartości, takie jak pomoc innym, wzajemna współpraca;
- pracodawca kształtuje swój pozytywny wizerunek jako pracodawca, który daje przykład innym instytucjom i upowszechnia ideę pomocy potrzebującym;
- pracownicy bardziej identyfikują się z pracodawcą - jeżeli on chce umożliwiać pracownikom pomoc;
- kandydaci do pracy, którzy szukają pracodawcy zaangażowanego społecznie, częściej interesują się jego ofertą pracy, kandydaci doceniają takie miejsca pracy - pracownicy chcą pracować w miejscu pracy społecznie odpowiedzialnym – aż 40% z pracowników angażowałoby się w wolontariat pracowniczy, gdyby pracodawca dawał im taką możliwość;
- pracownicy są ze sobą bardziej zintegrowani, a atmosfera w pracy jest lepsza;
- pracodawca może nawiązywać współpracę z organizacjami pozarządowymi i współdziałać w różnych obszarach, nawiązując nowe kontakty i relacje biznesowe.
Jakie są korzyści z wolontariatu dla pracownika?
Jak podaje Służba Cywilna i Kancelaria Prezesa Rady Ministrów, w której funkcjonuje wolontariat pracowniczy korzyści płynące z wolontariatu są bardzo duże i różnorodne, m.in.:
- pracownik może pomagać innym i doceniać to, że jego miejsce pracy pomaga mu "robić" coś pożytecznego;
- pracownik może podzielić się swoją pasją i wykorzystać zdolności, których nie wykorzystuje w pracy;
- pracownik rozwija się, nabywa nowe umiejętności i doskonali już posiadane umiejętności;
- pracownik buduje pozytywne relacje i innymi współpracownikami.
Wady wolontariatu pracowniczego
Brakuje w polskim prawodawstwie przepisów z zakresu odpowiedzialności pracodawcy za pracownika w trakcie podejmowania przez niego działań w ramach wolontariatu. Trudne do interpretacji są też kwestie podatkowe, nie jest oczywiste jaki sposób rozliczać koszty ponoszone na wolontariat pracowniczy.
Potwierdź zapis
Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.
Coś poszło nie tak
REKLAMA
© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.
- Czytaj artykuły
- Rozwiązuj testy
- Zdobądź certyfikat
REKLAMA