Zakaz konkurencji – częste wątpliwości
REKLAMA
REKLAMA
- Zakaz konkurencji
- Jak określić zakaz konkurencji?
- Tajemnica przedsiębiorstwa
- Jaka kara za naruszenie tajemnicy przedsiębiorstwa?
- Czy można zakończyć wcześniej zawartą umowę o zakazie konkurencji?
- Zakaz konkurencji po ustaniu stosunku pracy
- Ile powinno wynosić odszkodowanie?
Zakaz konkurencji
Pracownik i pracodawca może zawrzeć odrębną umowę, gdzie pracownik zobowiązuje się, że nie może prowadzić działalności konkurencyjnej wobec pracodawcy ani też świadczyć pracy w ramach stosunku pracy lub na innej podstawie na rzecz podmiotu prowadzącego działalność konkurencyjną. Pracownik narusza zakaz jeżeli jego działalność, która jest przez niego rzeczywiście prowadzona, adresowana jest do tego samego kręgu odbiorców, choćby częściowo pokrywa się z działalnością pracodawcy i realnie zagraża jego interesom. Zakaz konkurencji może przybrać dwie formy i obowiązywać:
1) w trakcie umowy o pracę
2) po zakończeniu stosunku pracy.
Polecamy: „Kodeks pracy 2023. Praktyczny komentarz z przykładami"
Jak określić zakaz konkurencji?
Dla istnienia stosunku konkurencyjności wystarczy choćby częściowe pokrywanie się zakresów działalności pracodawcy czy byłego pracodawcy z podmiotem konkurencyjnym. Zakaz nie może ograniczać się do powołania w umowie ogólnej formuły ustawowej albo do odwołania się ogólnie do przedmiotu działalności pracodawcy.
Aczkolwiek stopień konkretyzacji zakazu konkurencji po ustaniu stosunku pracy może być różny w zależności od tego, jakie stanowisko pracy zajmował były pracownik w okresie zatrudnienia u byłego pracodawcy i jaki w związku z tym miał dostęp do szczególnie ważnych informacji.
Co ważne, brak skonkretyzowania zakazu konkurencji stanowi postawę do stwierdzenia nieważności umowy o zakazie konkurencji na podstawie art. 58 § 1 KC i przyjęcie, że nie wywołała ona żadnych skutków prawnych.
Tajemnica przedsiębiorstwa
Przykładowo, czynem nieuczciwej konkurencji jest ujawnienie, wykorzystanie lub pozyskanie cudzych informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa.
Przez tajemnicę przedsiębiorstwa rozumie się informacje techniczne, technologiczne, organizacyjne przedsiębiorstwa lub inne informacje posiadające wartość gospodarczą, które jako całość lub w szczególnym zestawieniu i zbiorze ich elementów nie są powszechnie znane osobom zwykle zajmującym się tym rodzajem informacji albo nie są łatwo dostępne dla takich osób, o ile uprawniony do korzystania z informacji lub rozporządzania nimi podjął, przy zachowaniu należytej staranności, działania w celu utrzymania.
Pozyskanie informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa stanowi czyn nieuczciwej konkurencji. Może to być przykładowo skopiowanie przez pracownika bazy i danych kontaktowych klientów, co mogłoby być wykorzystane np. w przyszłości w ramach działalności konkurencyjnej. Stąd takie nieuprawnione pozyskanie informacji jest niezgodne z prawem, gdy następuje bez zgody uprawnionego do korzystania z informacji lub rozporządzania nimi i wynika z nieuprawnionego dostępu, przywłaszczenia, kopiowania dokumentów, przedmiotów, materiałów, substancji, plików elektronicznych obejmujących te informacje lub umożliwiających wnioskowanie o ich treści.
Jaka kara za naruszenie tajemnicy przedsiębiorstwa?
Kto, wbrew ciążącemu na nim obowiązkowi w stosunku do przedsiębiorcy, ujawnia innej osobie lub wykorzystuje we własnej działalności gospodarczej informację stanowiącą tajemnicę przedsiębiorstwa, jeżeli wyrządza to poważną szkodę przedsiębiorcy, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.
Czy można zakończyć wcześniej zawartą umowę o zakazie konkurencji?
Strony mogą w umowie o zakazie konkurencji z góry postanowić, iż zwolnienie pracownika z zakazu konkurencji, spowodowane ustaniem przyczyn uzasadniających taki zakaz, wywoła skutek w postaci wygaśnięcia umowy. Innymi słowy zobowiązanie wygasa także w przypadku rozwiązania stosunku prawnego (umowy).
Zakaz konkurencji po ustaniu stosunku pracy
Gdy pracodawca i pracownik mający dostęp do szczególnie ważnych informacji, których ujawnienie mogłoby narazić pracodawcę na szkodę, zawierają umowę o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy. W umowie określa się okres obowiązywania zakazu konkurencji oraz wysokość odszkodowania należnego pracownikowi od pracodawcy.
Odszkodowanie jest wypłacane w związku z tym, że pracownik nie może świadczyć pracy, którą dotychczas wykonywał i co do której ma zwykle wysokie kwalifikacje, doświadczenie i wiedzę. Często zakazy konkurencji po ustaniu stosunku pracy zawiera się ze specjalistami, których know-how mogłoby doprowadzić, do szybkiego rozwoju konkurencyjnego przedsiębiorstwa.
Ile powinno wynosić odszkodowanie?
Odszkodowanie nie może być niższe od 25% wynagrodzenia otrzymanego przez pracownika przed ustaniem stosunku pracy przez okres odpowiadający okresowi obowiązywania zakazu konkurencji. Odszkodowanie może być wypłacane w miesięcznych ratach. W razie sporu o odszkodowaniu orzeka sąd pracy.
REKLAMA
© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.
- Czytaj artykuły
- Rozwiązuj testy
- Zdobądź certyfikat