REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Prowspólnotowa wykładnia prawa krajowego

Agnieszka Zwolińska
Obowiązek organów państw członkowskich dokonywania wykładni prawa krajowego w zgodzie z prawem wspólnotowym oznacza, że w sporach rozpatrywanych przed sądami krajowymi albo organami administracyjnymi jednostka może skutecznie kwestionować takie zastosowanie prawa krajowego, które prowadziłoby do sprzeczności z prawem wspólnotowym.

Nałożenie na państwo członkowskie (a ściślej mówiąc na jego organy) obowiązku wykładni prawa krajowego w zgodzie z prawem wspólnotowym podyktowane jest potrzebą zagwarantowania skuteczności tych aktów prawa wspólnotowego, które nie są bezpośrednio stosowane w prawie krajowym państw członkowskich. Chodzi tu o postanowienia dyrektyw, które nie zostały w terminie wdrożone do prawa krajowego albo wprawdzie zostały implementowane (wdrożone), ale niewłaściwie.

Obowiązek stosowania właściwej wykładni

Podstawę prawną dla obowiązku prowspólnotowej wykładni prawa krajowego stanowi art. 10 Traktatu o ustanowieniu Wspólnoty Europejskiej (zwanej dalej TWE). Potwierdził to Trybunał Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich (zwany dalej Trybunałem) w sprawie von Colson i Kamann przeciwko Nadrenii Północnej – Westfalii (sygn. akt C-14/83), stwierdzając, że obowiązek nałożony na państwa członkowskie w art. 10 TWE (tj. podjęcia wszelkich właściwych środków o charakterze ogólnym lub szczególnym w celu zapewnienia wykonania zobowiązań wynikających z Traktatu oraz z działań instytucji Wspólnoty) dotyczy również sądów krajowych, które stosując prawo krajowe, a w szczególności przepisy implementujące dyrektywę, powinny interpretować je w świetle postanowień i celu danej dyrektywy. Sprawa powołana powyżej dotyczyła dyskryminacji w zatrudnieniu. Władze więzienia dla mężczyzn odmówiły zatrudnienia na stanowisku pracownika socjalnego pań von Colson oraz Kamann z tego powodu, że były kobietami. Zamiast nich wybrano mniej wykwalifikowanych kandydatów płci męskiej. Obie panie zażądały odszkodowania z tytułu naruszenia zakazu dyskryminacji ze względu na płeć. Ówczesne prawo niemieckie (implementujące dyrektywę nr 76/207 dotycząca równego traktowania) przewidywało, że odszkodowanie za dyskryminację przy nawiązywaniu stosunku pracy stanowi co najwyżej równowartość kosztów poniesionych przez dyskryminowane osoby w związku z ubieganiem się o zatrudnienie, tj. kosztów przejazdu na spotkanie kwalifikacyjne. Trybunał orzekł, że sąd niemiecki powinien stosować prawo niemieckie w zgodzie z postanowieniami ww. dyrektywy, które nakładały na państwo członkowskie obowiązek przyjęcia skutecznych i realnych sankcji za naruszenie zasady równego traktowania W konsekwencji tego odszkodowanie w tej sprawie, zdaniem Trybunału, powinno zostać zasądzone w wysokości wyższej niż koszty przejazdu do miejsca rekrutacji.

Założenia prowspólnotowej wykładni

Stworzona w sprawie Von Colson i Kamann, a rozwinięta w późniejszych wyrokach Trybunału koncepcja prowspólnotowej wykładni prawa krajowego opiera się na następujących założeniach.

Po pierwsze, obowiązek prowspólnotowej wykładni to obowiązek organów władz publicznych państw członkowskich stosujących prawo krajowe – a więc zarówno sądów krajowych, jak i organów administracji publicznej.

Autopromocja

Praca zdalna. Praktyczny komentarz z przykładami + wzory dokumentów online

Kup książkę:

Praca zdalna. Praktyczny komentarz z przykładami + wzory dokumentów online

Po drugie, obowiązek ten dotyczy nie tylko sporów między jednostką a państwem członkowskim (jak to było w przypadku sprawy Von Colson i Kamann), ale również sporów między podmiotami prywatnymi (np. między spółkami prawa handlowego – jak w sprawie Marleasing S.A. przeciwko La Comercial Internacional de Alimentación S.A. – sygn. akt C-106/89). W sprawie Marleasing S.A. ponadto Trybunał stwierdził, że obowiązek dokonywania prowspólnotowej wykładni dotyczy wszystkich przepisów prawa krajowego, a nie tylko tych, które miały na celu wdrożenie dyrektyw. Oznacza to, że sądy krajowe czy też inne organy państwowe, stosując prawo krajowe, mają obowiązek stosować je w zgodzie z prawem wspólnotowym niezależnie od tego, czy dany przepis obowiązywał po czy przed wejściem w życie dyrektywy. Trzeba podkreślić, że o ile data wejścia w życie przepisu prawa krajowego nie ma znaczenia dla obowiązku prowspólnotowej wykładni, o tyle inaczej jest w przypadku daty wejścia w życie dyrektywy oraz terminu wyznaczonego państwom członkowskim na jej implementację.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Termin na wdrożenie dyrektywy

Zasadą jest, że obowiązek interpretacji prawa krajowego w zgodzie z treścią i celem dyrektywy powstaje dopiero z upływem terminu wyznaczonego państwom członkowskim na jej wdrożenie. Natomiast w okresie między datą wejścia w życie dyrektywy (data wejścia w życie z reguły wskazana jest w dyrektywie, w przypadku jej braku, dyrektywa wchodzi w życie w dwudziestym dniu od jej publikacji) a upływem terminu na jej implementację (termin ten wskazuje dyrektywa), sądy (organy) państw członkowskich nie mają obowiązku wykładni prawa krajowego zgodnie z dyrektywą. Jednak powinny powstrzymać się od takiej wykładni prawa krajowego, która uniemożliwiłaby realizację celu zakładanego w dyrektywie (tzw. obowiązek negatywnej wykładni prowspólnotowej).

WAŻNE!

Autopromocja

Kodeks pracy 2023. Praktyczny komentarz z przykładami + wzory dokumentów online

Kup książkę:

Kodeks pracy 2023. Praktyczny komentarz z przykładami + wzory dokumentów online

Ograniczeniem obowiązku wykładni prowspólnotowej jest nie tylko moment upływu terminu wyznaczonego na implementowanie dyrektywy, ale również charakter obowiązków, jakie w wyniku takiej wykładni mogą być nałożone na jednostkę.

W sprawie Kolpinghuis Nijmegen (sygn. akt C-80/86) Trybunał stwierdził, że obowiązek prowspólnotowej wykładni nie może prowadzić do nałożenia bądź zaostrzenia odpowiedzialności karnej podmiotu, który działał niezgodnie z postanowieniami nieimplementowanej dyrektywy.

Autopromocja

Bieżące aktualności o zmianach przepisów

Czy biuro rachunkowe ma nowe obowiązki w związku z wprowadzeniem KSeF? Zmiany w podatkach dochodowych na 2024 r. i innych zmianach w VAT 2024 oraz prawie pracy i ubezpieczeń społecznych. I wiele innych bieżących tematów ...

IFK Platforma Księgowych i Kadrowych

Sprawa dotyczyła przedsiębiorstwa, które sprzedawało wodę, wskazując, że jest to woda mineralna, mimo że na podstawie dyrektywy nr 80/777 dotyczącej zbliżania ustawodastw krajowych co do eksploatacji oraz sprzedaży naturalnych wód mineralnych woda ta nie mogła być zakwalifikowana jako woda mineralna. Prokurator przed sądem krajowym jako podstawę odpowiedzialności karnej przedsiębiorstwa powołał przepisy ww. dyrektywy, które w czasie popełnienia zarzuconego czynu nie zostały jeszcze implementowane do prawa holenderskiego. Trybunał zajął stanowisko, że w tej sprawie nie można na podstawie tylko postanowień ww. dyrektywy zastosować sankcji o charakterze karnym.

Z powyższego wyroku wynika, że dopóki państwo członkowskie nie ustanowi odpowiedzialności karnej jednostki za naruszenie przepisów prawa krajowego, dopóty sąd krajowy nie będzie mógł nałożyć sankcji o charakterze karnym na podstawie samych tylko przepisów dyrektywy.

Kwestią problematyczną pozostaje obecnie sprecyzowanie, jak daleko sięga obowiązek prowspólnotowej wykładni. Zasadniczo określenie granic prowspólnotowej wykładni w konkretnej sprawie Trybunał pozostawia sądom krajowym, których zadaniem jest ocena, czy w ogóle dokonanie takiej wykładni jest możliwe, a jeśli tak, jak daleko powinna ona sięgać. Oczywiście sytuacja taka nie sprzyja jednolitej wykładni prawa wspólnotowego i prowadzi do niepewności co do ostatecznego rozstrzygnięcia sądu.

Podstawa prawna:

  • art. 10 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską (DzUrz C 325 z 24 grudnia 2002 r.).
Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code

    © Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

    Uprawnienia rodzicielskie
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/10
    Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
    nie ma takiej możliwości
    3
    6
    9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
    Następne
    Kadry
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Dzień chłopaka w pracy

    30 września to Dzień Chłopaka. Dzień Chłopaka to co innego niż Międzynarodowy Dzień Mężczyzn, który przypada w dniu 10 marca. Jakie prawa pracownicze mają zatrudnieni nastoletni młodociani?

    Rozwiązanie umowy o pracę - kiedy pracownik powinien dostać wynagrodzenie?

    Kiedy po rozwiązaniu umowy o pracę należy się wypłata wynagrodzenia? Czy to dzień rozwiązania umowy czy ustalony w danym zakładzie pracy dzień wypłat? 

    Październik - nauczyciele akademiccy wracają do pracy! Wzrosty wynagrodzeń od 2024

    1 października - nauczyciele akademiccy wracają do pracy! Czy będą wzrosty wynagrodzeń 1 stycznia 2024 dla profesorów, adiunktów i asystentów? 

    Czy 1 października 2023 to niedziela handlowa?

    Czy 1 października 2023 to niedziela handlowa? Niedziele handlowe - ile zostało w 2023 roku? Czy w październiku 2023 są niedziele handlowe? Jakie kary za pracę w dni niehandlowe?

    REKLAMA

    Dobrostan pracowników - wellbeing

    Wellbeing (well-being) w dosłownym tłumaczeniu z języka oznacza dobrostan. Okazuje się, że pracownicy i pracodawcy różnie rozumieją to pojęcie, co pokazuje raport pt.: „Bezpieczeństwo Pracy w Polsce 2023. Dobrostan pracownika, czyli wellbeing w pracy”.

    Aż 13% Polaków otwarcie przyznaje, że nie lubi ludzi z którymi pracuje

    Czy Polacy lubią swoich współpracowników? Co jest najbardziej denerwujące w zachowaniu kolegów i koleżanek z pracy? A co jest najbardziej cenione? Ważniejsza jest kariera czy dobra atmosfera? Sprawdzamy. 

    Jesień i koniec żniw - czas na rehabilitację leczniczą dla rolników

    Czy rolnicy mają prawo do rehabilitacji leczniczej? Ile trwa rehabilitacja dla rolników z KRUS? Gdzie jest prowadzona rehabilitacja lecznicza rolników? Jak i gdzie złożyć wniosek?

    Strajk lekarzy w Portugalii

    Strajk lekarzy w Portugalii - okazuje się, że nie tylko polska służba zdrowia zmaga się z problemami kadrowymi, ale i np. Portugalia, gdzie w placówkach medycznych w czwartek, w dniu 28 września 2023 r. protestowali lekarze w Lizbonie. Problemem jak zwykle kwestie płacowe.

    REKLAMA

    Shutdown dla urzędników w USA?

    Shutdown czyli zamknięcie, czy grozi urzędnikom w USA? Amerykańskie władze federalne ostrzegły w czwartek 28 września 2023 r. pracowników administracji o możliwym tzw. shutdownie, czyli zamknięciu urzędów w związku z nieuchwaleniem budżetu na nowy rok fiskalny.

    Wspieram Sukces Kobiet. Praca, rodzina, wybory - głos kobiet jest ważny!

    Wspieram Sukces Kobiet to nowy program wskazujący, że głos kobiet jest bardzo ważny! Polki stanowią 53% wyborców, czyli około 16 milionów. Wybory już 15 października 2023 r. Istotne dla Polek tematy i problemy społeczno-zawodowe to: przemoc wobec kobiet; problem braku żłobków i przedszkoli; ubóstwo starszych kobiet; wsparcie dla kobiet planujących ciążę i spodziewających się dziecka; możliwości pracy kobiet w związku z opieką nad dziećmi; wsparcie matek samotnie wychowujących dzieci oraz zmiany w prawie alimentacyjnym.

    REKLAMA