REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Prowspólnotowa wykładnia prawa krajowego

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Agnieszka Zwolińska

REKLAMA

Obowiązek organów państw członkowskich dokonywania wykładni prawa krajowego w zgodzie z prawem wspólnotowym oznacza, że w sporach rozpatrywanych przed sądami krajowymi albo organami administracyjnymi jednostka może skutecznie kwestionować takie zastosowanie prawa krajowego, które prowadziłoby do sprzeczności z prawem wspólnotowym.

Nałożenie na państwo członkowskie (a ściślej mówiąc na jego organy) obowiązku wykładni prawa krajowego w zgodzie z prawem wspólnotowym podyktowane jest potrzebą zagwarantowania skuteczności tych aktów prawa wspólnotowego, które nie są bezpośrednio stosowane w prawie krajowym państw członkowskich. Chodzi tu o postanowienia dyrektyw, które nie zostały w terminie wdrożone do prawa krajowego albo wprawdzie zostały implementowane (wdrożone), ale niewłaściwie.

REKLAMA

Autopromocja

Obowiązek stosowania właściwej wykładni

Podstawę prawną dla obowiązku prowspólnotowej wykładni prawa krajowego stanowi art. 10 Traktatu o ustanowieniu Wspólnoty Europejskiej (zwanej dalej TWE). Potwierdził to Trybunał Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich (zwany dalej Trybunałem) w sprawie von Colson i Kamann przeciwko Nadrenii Północnej – Westfalii (sygn. akt C-14/83), stwierdzając, że obowiązek nałożony na państwa członkowskie w art. 10 TWE (tj. podjęcia wszelkich właściwych środków o charakterze ogólnym lub szczególnym w celu zapewnienia wykonania zobowiązań wynikających z Traktatu oraz z działań instytucji Wspólnoty) dotyczy również sądów krajowych, które stosując prawo krajowe, a w szczególności przepisy implementujące dyrektywę, powinny interpretować je w świetle postanowień i celu danej dyrektywy. Sprawa powołana powyżej dotyczyła dyskryminacji w zatrudnieniu. Władze więzienia dla mężczyzn odmówiły zatrudnienia na stanowisku pracownika socjalnego pań von Colson oraz Kamann z tego powodu, że były kobietami. Zamiast nich wybrano mniej wykwalifikowanych kandydatów płci męskiej. Obie panie zażądały odszkodowania z tytułu naruszenia zakazu dyskryminacji ze względu na płeć. Ówczesne prawo niemieckie (implementujące dyrektywę nr 76/207 dotycząca równego traktowania) przewidywało, że odszkodowanie za dyskryminację przy nawiązywaniu stosunku pracy stanowi co najwyżej równowartość kosztów poniesionych przez dyskryminowane osoby w związku z ubieganiem się o zatrudnienie, tj. kosztów przejazdu na spotkanie kwalifikacyjne. Trybunał orzekł, że sąd niemiecki powinien stosować prawo niemieckie w zgodzie z postanowieniami ww. dyrektywy, które nakładały na państwo członkowskie obowiązek przyjęcia skutecznych i realnych sankcji za naruszenie zasady równego traktowania W konsekwencji tego odszkodowanie w tej sprawie, zdaniem Trybunału, powinno zostać zasądzone w wysokości wyższej niż koszty przejazdu do miejsca rekrutacji.

Założenia prowspólnotowej wykładni

Stworzona w sprawie Von Colson i Kamann, a rozwinięta w późniejszych wyrokach Trybunału koncepcja prowspólnotowej wykładni prawa krajowego opiera się na następujących założeniach.

Po pierwsze, obowiązek prowspólnotowej wykładni to obowiązek organów władz publicznych państw członkowskich stosujących prawo krajowe – a więc zarówno sądów krajowych, jak i organów administracji publicznej.

Po drugie, obowiązek ten dotyczy nie tylko sporów między jednostką a państwem członkowskim (jak to było w przypadku sprawy Von Colson i Kamann), ale również sporów między podmiotami prywatnymi (np. między spółkami prawa handlowego – jak w sprawie Marleasing S.A. przeciwko La Comercial Internacional de Alimentación S.A. – sygn. akt C-106/89). W sprawie Marleasing S.A. ponadto Trybunał stwierdził, że obowiązek dokonywania prowspólnotowej wykładni dotyczy wszystkich przepisów prawa krajowego, a nie tylko tych, które miały na celu wdrożenie dyrektyw. Oznacza to, że sądy krajowe czy też inne organy państwowe, stosując prawo krajowe, mają obowiązek stosować je w zgodzie z prawem wspólnotowym niezależnie od tego, czy dany przepis obowiązywał po czy przed wejściem w życie dyrektywy. Trzeba podkreślić, że o ile data wejścia w życie przepisu prawa krajowego nie ma znaczenia dla obowiązku prowspólnotowej wykładni, o tyle inaczej jest w przypadku daty wejścia w życie dyrektywy oraz terminu wyznaczonego państwom członkowskim na jej implementację.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Termin na wdrożenie dyrektywy

Zasadą jest, że obowiązek interpretacji prawa krajowego w zgodzie z treścią i celem dyrektywy powstaje dopiero z upływem terminu wyznaczonego państwom członkowskim na jej wdrożenie. Natomiast w okresie między datą wejścia w życie dyrektywy (data wejścia w życie z reguły wskazana jest w dyrektywie, w przypadku jej braku, dyrektywa wchodzi w życie w dwudziestym dniu od jej publikacji) a upływem terminu na jej implementację (termin ten wskazuje dyrektywa), sądy (organy) państw członkowskich nie mają obowiązku wykładni prawa krajowego zgodnie z dyrektywą. Jednak powinny powstrzymać się od takiej wykładni prawa krajowego, która uniemożliwiłaby realizację celu zakładanego w dyrektywie (tzw. obowiązek negatywnej wykładni prowspólnotowej).

WAŻNE!

Ograniczeniem obowiązku wykładni prowspólnotowej jest nie tylko moment upływu terminu wyznaczonego na implementowanie dyrektywy, ale również charakter obowiązków, jakie w wyniku takiej wykładni mogą być nałożone na jednostkę.

W sprawie Kolpinghuis Nijmegen (sygn. akt C-80/86) Trybunał stwierdził, że obowiązek prowspólnotowej wykładni nie może prowadzić do nałożenia bądź zaostrzenia odpowiedzialności karnej podmiotu, który działał niezgodnie z postanowieniami nieimplementowanej dyrektywy.

REKLAMA

Sprawa dotyczyła przedsiębiorstwa, które sprzedawało wodę, wskazując, że jest to woda mineralna, mimo że na podstawie dyrektywy nr 80/777 dotyczącej zbliżania ustawodastw krajowych co do eksploatacji oraz sprzedaży naturalnych wód mineralnych woda ta nie mogła być zakwalifikowana jako woda mineralna. Prokurator przed sądem krajowym jako podstawę odpowiedzialności karnej przedsiębiorstwa powołał przepisy ww. dyrektywy, które w czasie popełnienia zarzuconego czynu nie zostały jeszcze implementowane do prawa holenderskiego. Trybunał zajął stanowisko, że w tej sprawie nie można na podstawie tylko postanowień ww. dyrektywy zastosować sankcji o charakterze karnym.

Z powyższego wyroku wynika, że dopóki państwo członkowskie nie ustanowi odpowiedzialności karnej jednostki za naruszenie przepisów prawa krajowego, dopóty sąd krajowy nie będzie mógł nałożyć sankcji o charakterze karnym na podstawie samych tylko przepisów dyrektywy.

Kwestią problematyczną pozostaje obecnie sprecyzowanie, jak daleko sięga obowiązek prowspólnotowej wykładni. Zasadniczo określenie granic prowspólnotowej wykładni w konkretnej sprawie Trybunał pozostawia sądom krajowym, których zadaniem jest ocena, czy w ogóle dokonanie takiej wykładni jest możliwe, a jeśli tak, jak daleko powinna ona sięgać. Oczywiście sytuacja taka nie sprzyja jednolitej wykładni prawa wspólnotowego i prowadzi do niepewności co do ostatecznego rozstrzygnięcia sądu.

Podstawa prawna:

  • art. 10 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską (DzUrz C 325 z 24 grudnia 2002 r.).
Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Odmowa renty wdowiej: 7 powodów odmowy renty wdowiej przez ZUS

Otrzymałaś odmowę przyznania renty wdowiej przez ZUS? Sprawdź, jakie są najczęstsze powody niepozwalające na wypłatę nowego świadczenia. Jeśli nie zgadzasz się z rozstrzygnięciem Zakładu, możesz odwołać się do sądu.

Czy jesteśmy gotowi na skrócony tydzień pracy? Jak go sobie wyobrażamy?

Jak sobie wyobrażamy skrócony tydzień pracy? Mniej godzin, ale pięć dni w tygodniu? Więcej godzin i dodatkowy dzień wolny? Ale kiedy, w poniedziałek czy piątek, a może środę? Badacze z Uniwersytetu SWPS przyjrzeli się wyobrażeniom.

Renta wdowia - kiedy pierwsze wypłaty? Terminy wypłat ZUS w lipcu i sierpniu

Renta wdowia pozwala na łączenie dwóch świadczeń renty rodzinnej po zmarłym małżonku i świadczenia emerytalno-rentowego. Lipiec to termin pierwszych wypłat renty wdowiej. Kiedy dokładnie ZUS wypłaci świadczenie w lipcu i sierpniu 2025 r.?

Podwyżek w samorządzie ciąg dalszy. Z wyrównaniem od 1 lipca 2025 r. nowe maksymalne stawki wynagrodzenia zasadniczego i dodatku funkcyjnego [projekt]

Podwyżek w samorządzie ciąg dalszy. Wielce prawdopodobne, że tak. Bo ma dojść do dostosowania poziomu maksymalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego oraz dodatku funkcyjnego do zmienionej kwoty bazowej, wynikającej z ustawy budżetowej na rok 2025. Zatem z wyrównaniem od 1 lipca 2025 r. mają obowiązywać nowe maksymalne stawki wynagrodzenia zasadniczego i dodatku funkcyjnego w samorządzie.

REKLAMA

PIP: 350 tysięcy bezpłatnych porad rocznie dla pracodawców. Inspekcja pracy nie tylko kontroluje, ale i pomaga

Działalność PIP to nie tylko kontrole, ale i bezpłatne porady prawne dla pracodawców. Inspekcja pracy wydaje 350 tysięcy porad rocznie, które skierowane są wprost do osób zatrudniających pracowników. Warto korzystać z pomocy PIP.

Gdzie chcą pracować Polacy? Ranking 2025: wymarzonym miejscem pracy branża motoryzacyjna. Bije na głowę IT

Gdzie w 2025 roku chcą pracować Polacy? Oto ranking branż. Okazuje się, że wymarzonym miejscem pracy jest branża motoryzacyjna. Bije na głowę IT. Czym kierują się pracownicy przy wyborze branży, w której podejmują pracę?

Zmiany w stażu pracy od 2026 roku. Więcej praw dla 5 mln pracowników

Zmiany w stażu pracy, które wejdą w życie 1 stycznia 2026 roku to więcej praw dla nawet 5 mln pracowników w Polsce. Nowe przepisy oznaczają też realny wzrost kosztów pracy. Działy kadr i płac już powinny przygotowywać się do zmian.

Zmiana branży w 2025 – od czego zacząć i gdzie znaleźć ogłoszenia pracy?

Rynek pracy, jaki znaliśmy, właśnie przestaje istnieć. Dzieje się to na naszych oczach i tak naprawdę tempo zmian jest znacznie szybsze, niż przypuszczali eksperci. Choć brzmi to aż nadto dramatycznie, to jednak nie można zaprzeczyć, że wielu pracowników zmaga się aktualnie z poważnymi problemami zawodowymi, a pracodawcy dwoją się i troją, aby stworzyć nowe systemy zarządzania w rzeczywistości AI. Niektóre zawody już przestają istnieć lub przechodzą intensywne zmiany, u podstaw których znajdziemy wdrożenie czata GPT do codziennych obowiązków. Dla niektórych osób jedynym rozwiązaniem okazała się zmiana pracy, dla innych w grę wchodzi tylko zmiana branży. Przebranżowienie to współczesny odpowiednik ucieczki z tonącego statku - tylko w tym wypadku pracownik sam buduje swoją szalupę ratunkową. Zatem jak aktualnie wygląda temat zmiany branży? Jakie są powody? W którą stronę iść i gdzie szukać nowych zawodowych wyzwań?

REKLAMA

Składka zdrowotna 2025: ryczałt, karta podatkowa, podatek liniowy, zasady ogólne. Jaka jest podstawa wymiaru? Ile procent?

Jaka jest podstawa wymiaru składki oraz kwota składki zdrowotnej w 2025 roku dla niektórych grup ubezpieczonych? ZUS informuje o wysokości składki na ryczałcie, karcie podatkowej, przy zasadach ogólnych, podatku liniowym, podatku od kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej oraz dla osób współpracujących.

Do kiedy jest nabór firm i instytucji do pilotażu skróconego tygodnia pracy?

Pilotaż skróconego tygodnia pracy jest konieczny. Może się okazać, że powszechny zapis o krótszym czasie pracy będzie tragiczny dla polskiej gospodarki, firm i społeczeństwa. Do kiedy trwa nabór firm i instytucji do projektu?

REKLAMA