Odpowiedzialność porządkowa pracowników

W ramach stosunku pracy pracownik obowiązany jest wykonywać pracę sumiennie i starannie oraz stosować się do poleceń przełożonych, które dotyczą pracy, jeżeli nie są one sprzeczne z przepisami prawa lub umową o pracę.

W szczególności pracownik obowiązany jest do przestrzegania:

• czasu pracy ustalonego w zakładzie pracy,

• regulaminu pracy i ustalonego w zakładzie porządku,

• przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy,

• przepisów przeciwpożarowych oraz

• dbać o dobro zakładu pracy i chronić jego mienie, oraz

• zachować w tajemnicy informacje, których ujawnienie mogłoby narazić pracodawcę na szkodę,

• tajemnicy określonej w odrębnych przepisach,

• zasad współżycia społecznego.

W zależności od stopnia i zakresu naruszenia obowiązków pracowniczych, a także od rodzaju obowiązku, który został naruszony, zależy zakres i rodzaj konsekwencji służbowych, jakie może ponieść pracownik. To, czy pracownik poniesie konsekwencje prawne czy nie, zależy zawsze od oceny i decyzji pracodawcy. Przepisy powszechnie obowiązujące - przepisy Kodeksu pracy uzależniają jednak rodzaj konsekwencji prawnych od rodzaju obowiązków, które zostały przez pracownika naruszone. I tak, pracownik może się spotkać z różnego rodzaju konsekwencjami, począwszy od kar w ramach odpowiedzialności porządkowej na rozwiązaniu stosunku pracy za wypowiedzeniem lub rozwiązaniu stosunku pracy bez zachowania okresu wypowiedzenia z jego winy kończąc. W ramach zaś samej odpowiedzialności porządkowej konsekwencje prawne są zróżnicowane w zależności od rodzaju obowiązku, którego naruszenia pracownik się dopuścił. Za nieprzestrzeganie przez pracownika ustalonej organizacji i porządku w procesie pracy, przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, przepisów przeciwpożarowych, a także przyjętego sposobu potwierdzania przybycia i obecności w pracy oraz usprawiedliwiania nieobecności w pracy pracodawca może stosować karę upomnienia lub karę nagany. Za nieprzestrzeganie przez pracownika przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy lub przepisów przeciwpożarowych, opuszczenie pracy bez usprawiedliwienia, stawienie się do pracy w stanie nietrzeźwości lub spożywanie alkoholu w czasie pracy - pracodawca może również stosować karę pieniężną.

Z punktu widzenia możliwości zastosowania przez pracodawcę kary porządkowej konieczne jest ustalenie przez pracodawcę podstaw faktycznych odpowiedzialności pracownika i precyzyjne wskazanie ich jako przyczyny decyzji o zastosowaniu określonej kary porządkowej.