REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak pokonać wewnętrzne ograniczenia w rozwoju zawodowym?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Paweł Smółka

REKLAMA

Zapewne każdy z nas zna osoby, które są uważane za zdolne i utalentowane, lecz efekty ich pracy lub jakość współpracy z nimi z różnych przyczyn zawodzą. Takie osoby są jaskrawym przykładem tego, że sam potencjał tkwiący w szerokiej wiedzy i licznych umiejętnościach zawodowych nie czyni jeszcze z danej osoby produktywnego pracownika oraz zdyscyplinowanego i godnego zaufania członka zespołu. Dlaczego niektóre zdolne i utalentowane osoby nie spełniają pokładanych w nich nadziei oraz zawodzą oczekiwania przełożonych i współpracowników?

Potencjał pracownika tkwi w posiadanych przez niego zdolnościach, wiedzy i umiejętnościach. Pracownik z tak rozumianym potencjałem ma teoretycznie wszelkie zadatki, aby stać się dla innych wzorem produktywności i zaangażowania. Jeśli tak się nie dzieje, należy sprawdzić możliwe przyczyny tego stanu rzeczy. Stykając się z tego typu sytuacją, najczęściej zbyt szybko, bezrefleksyjnie zaczynamy poszukiwać przyczyn braku oczekiwanej produktywności lub zaangażowania w danej osobie, na przykład w jej nastawieniu do pracy. Oczywiście, taki trop może być trafny. Jednakże dobre praktyki systemowego podejścia do tego typu kwestii rekomendują, aby rozpocząć poszukiwanie przyczyn niekorzystnej sytuacji od bliższego przyjrzenia się temu, co się aktualnie dzieje także z innymi pracownikami, którzy piastują to samo lub porównywalne stanowisko w tym samym dziale lub dziale, w którym obowiązują podobne procedury i zasady. Często bowiem okazuje się, że utalentowana osoba, która nie spełnia oczekiwań przełożonych, jest jedynie najbardziej zauważalną postacią kryzysowej sytuacji w firmie.

Ograniczenia według systemu

Warto najpierw udzielić odpowiedzi na dwa następujące pytania:

  • Czy inne osoby na porównywalnych stanowiskach w tym samym dziale lub w dziale, w którym obowiązują podobne procedury i zasady, również nie spełniają pokładanych w nich nadziei?
  • Czy osoba niespełniająca oczekiwań związanych z określoną rolą zawodową funkcjonuje z większą werwą lub bardziej produktywnie w innych rolach bądź podczas realizacji innych obowiązków zawodowych?

Odpowiedzi TAK

Odpowiedź „tak” na choćby jedno z powyższych pytań wskazuje, że bardziej istotnymi przyczynami niepokojącego niespełniania oczekiwań są raczej czynniki organizacyjne niż ograniczenia tkwiące w danej osobie. Jeśli bowiem niespełnianie oczekiwań jest swego rodzaju niepochlebnym standardem dla całego lub przeważającej części personelu, to najprawdopodobniej te oczekiwania są zbyt wygórowane lub poziom wsparcia organizacyjnego dla pracowników jest zbyt niski, aby mogli pokusić się o bardziej efektywne działania. Z kolei, jeśli utalentowana osoba wykazuje oczekiwaną werwę i pożądany poziom efektywności w innych rolach zawodowych lub podczas realizacji innych obowiązków, to być może mamy do czynienia z nieprawidłową alokacją tej osoby w strukturze organizacji. Możliwe też, że wymagania (włączając w to procedury) lub wyposażenie aktualnego stanowiska pracy nie pozwalają jej w pełni pokazać, na co ją stać. Tym samym nadzieje zawiedzione przez utalentowanych pracowników mogą niekiedy więcej powiedzieć o racjonalności wymagań i procedur w organizacji niż o zdolnościach i morale pracowników. Mogą wskazywać na istotne obszary organizacji, które wymagają poprawy.


Odpowiedzi NIE

Jednakże udzielnie odpowiedzi „nie” na którekolwiek z powyższych pytań wskazuje, że najważniejsze przyczyny niespełniania oczekiwań przez utalentowaną osobę tkwią w niej samej. Jej wewnętrzne ograniczenia zdają się blokować jej potencjał, uniemożliwiając tym samym wykazanie się oczekiwanym poziomem produktywności bądź zaangażowania.

Czym są wewnętrzne ograniczenia? Są to niezależne od posiadanych kompetencji (tj. wiedzy i umiejętności) nawyki działania i postawy, często wyniesione nie tyle lub nie tylko z aktualnego lub poprzednich miejsc pracy, ale także z codziennego stylu bycia. Na wewnętrzne ograniczenia składają się nawyki i postawy, które nie są jakościowo odmienne od tych, które każdy z nas posiada w określonym stopniu. Jednakże w przypadku osób z wewnętrznymi ograniczeniami nasilenie tych nawyków i postaw jest na tyle silne, że stają się one drugą naturą tych osób. Mowa tu o dominującym sposobie funkcjonowania, który owocuje tym, że pomimo posiadania niezbędnych kompetencji, dana osoba działa poniżej oczekiwań, znacznie mniej produktywnie niż wynikałoby to z posiadanego przez nią potencjału.

Wewnętrzne ograniczenia

W kontekście zawodowym można wyróżnić przynajmniej siedem kluczowych wewnętrznych ograniczeń. Są to:

  • Arogancka pewność siebie – nawyk przeceniania własnych możliwości często połączony z manifestowaniem swojej wyższości i dewaluacją innych osób, co utrudnia współpracę.
  • Pasywne reagowanie – nawyk reagowania przede wszystkim na bieżące potrzeby lub zachcianki bez wykazywania chęci do zaangażowania się w konsekwentną realizację dalekosiężnych planów, co uniemożliwia sprawne wykonywanie długofalowych i ambitnych przedsięwzięć.
  • Przesadna ostrożność – nawyk nadmiernie asekuracyjnego działania połączony z niechęcią do podejmowania ryzyka, co utrudnia podejmowanie wyzwań i wykazanie się kompetencjami podczas realizowania nowych i/lub trudnych zadań.
  • Sceptyczne wyrachowanie – nawyk okazywania braku zaufania wobec intencji innych osób połączony z niechęcią do współpracy z innymi i rywalizacyjnym nastawieniem, co utrudnia współpracę w zespole.
  • Schematyczne postępowanie – nawyk nieelastycznego działania, wykonywania zadań ściśle według założonego planu (wytycznych) lub zgodnie z zalecaną procedurą, co wiąże się ze sceptycznym i niechętnym stosunkiem do wszelkich zmian.
  • Słomiany zapał – nawyk łatwego „zarażania się” pomysłami i równie łatwej rezygnacji z ich wdrażania w życie, co utrudnia realizację projektów wymagających długotrwałego zaangażowania.
  • Zależna postawa – nawyk unikania wyrażania niepopularnych opinii połączony z brakiem asertywności i niechęcią do wyrażania braku zgody, nawet wtedy, kiedy to konieczne i wskazane, co utrudnia budowanie autorytetu i funkcjonowanie w roli lidera.

Łatwo zauważyć, że obniżona produktywność może wynikać z faktu, że wewnętrzne ograniczenia nie pozwalają danej osobie sprawnie współpracować z innymi lub im przewodzić lub też proaktywnie i kreatywnie wykorzystywać posiadane kompetencje albo konsekwentnie realizować zlecone jej zadania na oczekiwanym poziomie.

Jak wyłączyć autopilota?

Praca nad przezwyciężeniem własnych wewnętrznych ograniczeń nie należy do najłatwiejszych, gdyż wymaga zdecydowania i wytrwałości. Wiąże się bowiem z przełamywaniem silnie zakorzenionych nawyków oraz postaw. Pierwszym krokiem jest zidentyfikowanie u siebie wewnętrznych ograniczeń. Nie jest to łatwe, gdyż są one nawykami, czyli czymś, do czego przywykliśmy i uważamy za coś oczywistego, naturalnego. Pomocne w tym kontekście może być badanie typu ocena 360 stopni, którego wyniki zostaną na osobności przedyskutowane z coachem lub psychologiem. Praca nad zmianą jest bowiem bardziej efektywna, jeśli możemy liczyć na profesjonalne wsparcie. W praktyce wymaga ona wprowadzenia we własne działania większej dozy samokontroli. Można bowiem porównać wewnętrzne ograniczenia do autopilota. O ile nie zaczniemy się świadomie kontrolować, a więc wybierać sposób działania, będziemy działać w naturalny dla siebie sposób, czyli zbieżnie z własnymi wewnętrznymi ograniczeniami. Poniżej przedstawiono przykłady kluczowych wskazówek rozwojowych dla osób chcących przełamać wewnętrzne ograniczenia z listy „przykrej siódemki”.


Przykłady wskazówek rozwojowych

Arogancka pewność siebie. Spójrz na innych nie tyle w kategoriach lepszy–gorszy ode mnie, ile na osoby, które mają do zaoferowania coś specyficznego, innego niż Ty. Ich specyficzne postawy, wiedza, umiejętności i podejście to coś, dzięki czemu można myśleć o stworzeniu nowych, ciekawych możliwości współpracy i realizacji własnych zamierzeń.

Pasywne reagowanie. Znajdź dla siebie mentora, czyli osobę, która swoim przykładem, radą i bezpośrednim wsparciem będzie stanowiła dla Ciebie inspirację do konsekwentnej pracy nad realizacją własnych celów zawodowych.

Przesadna ostrożność. Nie poszukuj za wszelką cenę gwarancji na to, że Ci się uda lub że nie popełnisz błędu. Pozwól sobie na wykorzystanie nadarzających się okazji. Działaj tak, jakby wszystko zależało od Ciebie. Działaj więc z zaangażowaniem i na bieżąco rozwiązuj ewentualne trudności.

Sceptyczne wyrachowanie – Nawet jeśli często odnosisz wrażenie, że inni Cię ograniczają, pamiętaj, że to, co odczuwasz i jak postępujesz, zależy tylko od Ciebie. Jeśli chcesz zaś wywierać wpływ na innych, to Twoim pierwszym odruchem powinna być asertywnie wyrażona prośba, czyli szczere, bezpośrednie zakomunikowanie innym, czego od nich oczekujesz.

Schematyczne postępowanie. Doceniaj swoją konsekwencję i rozwagę w działaniu. Jednocześnie zwróć uwagę na kierunek, w jakim podążasz. Najprawdopodobniej sumiennie, krok po kroku realizujesz cele. Sprawdź więc, czy te cele są zgodne z tym, czego pragniesz i na czym Ci naprawdę zależy oraz czy dotyczą one obszarów, które są nadal aktualne i wciąż dobrze rokujące.

Słomiany zapał. W podtrzymaniu entuzjazmu na stosunkowo wysokim poziomie przez dłuższy czas pomocne jest rozbicie realizacji głównego celu na szereg mniejszych podcelów, które możesz zrealizować względnie szybko i łatwo.

Zależna postawa. Nie bój się wyrażać swoich opinii oraz mówić otwarcie o swoich potrzebach i oczekiwaniach. Inni ludzie nie zawsze muszą się z Tobą zgadzać, Ty zaś nie musisz im zawsze przytakiwać.

Treść jest dostępna bezpłatnie,
wystarczy zarejestrować się w serwisie

Załóż konto aby otrzymać dostęp do pełnej bazy artykułów oraz wszystkich narzędzi

Posiadasz już konto? Zaloguj się.
Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Wyższe wynagrodzenia w budżetówce od 2026 r. Pracodawcy chcą większej podwyżki dla pracowników

Płaca minimalna w 2026 r. wzrośnie o 3%, ale w budżetówce podwyżka powinna być wyższa. Pracodawcy chcą wyższych wynagrodzeń w sferze budżetowej, aby jakość usług publicznych również rosła.

Nie będzie w tym roku niższego dodatku za pracę w nocy niż w lipcu

W lipcu 2025 r. mamy najniższy dodatek za pracę w nocy. Taka sama kwota będzie obowiązywała w październiku. To miesiące z największą liczbą godzin pracy. Ile wynosi dodatek nocny w tym miesiącu?

Opieka nad małym dzieckiem podczas pracy zdalnej. Co z kontrolą pracodawcy?

Jak pracodawca może skontrolować pracę zdalną pracownika, który w czasie godzin pracy sprawuje bezpośrednią opiekę nad małoletnim dzieckiem (do 4. roku życia), szczególnie gdy dziecko nie ma zapewnionej w tym czasie opieki przez inną osobę (np. nianię, innego członka rodziny, żłobek, przedszkole)?

PPK: od jakiej kwoty nalicza się wpłaty? Czy wczasy pod gruszą, świadczenia urlopowe, nagroda jubileuszowa i zasiłki liczą się do podstawy wymiaru wpłat?

Od jakiej kwoty liczy się wpłaty na PPK? Nie od każdego świadczenia na rzecz uczestnika PPK należy naliczać wpłaty do PPK. To, czy dane świadczenie stanowi podstawę wpłat do PPK, zależy od tego, czy jest ono podstawą wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Co z wczasami pod gruszą, świadczeniem urlopowym, nagrodą jubileuszową, zasiłkami i urlopem wychowawczym?

REKLAMA

Odmowa renty wdowiej: 7 powodów odmowy renty wdowiej przez ZUS

Otrzymałaś odmowę przyznania renty wdowiej przez ZUS? Sprawdź, jakie są najczęstsze powody niepozwalające na wypłatę nowego świadczenia. Jeśli nie zgadzasz się z rozstrzygnięciem Zakładu, możesz odwołać się do sądu.

Czy jesteśmy gotowi na skrócony tydzień pracy? Jak go sobie wyobrażamy?

Jak sobie wyobrażamy skrócony tydzień pracy? Mniej godzin, ale pięć dni w tygodniu? Więcej godzin i dodatkowy dzień wolny? Ale kiedy, w poniedziałek czy piątek, a może środę? Badacze z Uniwersytetu SWPS przyjrzeli się wyobrażeniom.

Renta wdowia - kiedy pierwsze wypłaty? Terminy wypłat ZUS w lipcu i sierpniu

Renta wdowia pozwala na łączenie dwóch świadczeń renty rodzinnej po zmarłym małżonku i świadczenia emerytalno-rentowego. Lipiec to termin pierwszych wypłat renty wdowiej. Kiedy dokładnie ZUS wypłaci świadczenie w lipcu i sierpniu 2025 r.?

Podwyżek w samorządzie ciąg dalszy. Z wyrównaniem od 1 lipca 2025 r. nowe maksymalne stawki wynagrodzenia zasadniczego i dodatku funkcyjnego [projekt]

Podwyżek w samorządzie ciąg dalszy. Wielce prawdopodobne, że tak. Bo ma dojść do dostosowania poziomu maksymalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego oraz dodatku funkcyjnego do zmienionej kwoty bazowej, wynikającej z ustawy budżetowej na rok 2025. Zatem z wyrównaniem od 1 lipca 2025 r. mają obowiązywać nowe maksymalne stawki wynagrodzenia zasadniczego i dodatku funkcyjnego w samorządzie.

REKLAMA

PIP: 350 tysięcy bezpłatnych porad rocznie dla pracodawców. Inspekcja pracy nie tylko kontroluje, ale i pomaga

Działalność PIP to nie tylko kontrole, ale i bezpłatne porady prawne dla pracodawców. Inspekcja pracy wydaje 350 tysięcy porad rocznie, które skierowane są wprost do osób zatrudniających pracowników. Warto korzystać z pomocy PIP.

Gdzie chcą pracować Polacy? Ranking 2025: wymarzonym miejscem pracy branża motoryzacyjna. Bije na głowę IT

Gdzie w 2025 roku chcą pracować Polacy? Oto ranking branż. Okazuje się, że wymarzonym miejscem pracy jest branża motoryzacyjna. Bije na głowę IT. Czym kierują się pracownicy przy wyborze branży, w której podejmują pracę?

REKLAMA