REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Sposoby komunikowania się w firmie

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Joanna Szen-Ziemiańska

REKLAMA

Rozmowy, e-maile, raporty, telefony, zebrania to wszystko elementy komunikowania się z innymi osobami, które pochłaniają gros naszego czasu pracy. Wynika z tego, że komunikacja to podstawowe narzędzie służące do wykonywania zadań w firmie.
Celem komunikacji jest przekaz i odbiór informacji. W zależności od kierunku komunikacji możemy zauważyć, że w wielu firmach komunikacja „z góry" to najczęściej zlecanie zadań, formułowanie oczekiwań, rzadziej natomiast informacje zwrotne, przekazywanie planów, celów, czy przedstawienie wyników firmy. Komunikacja „od dołu" zawiera głównie przekazywanie kierownictwu wypracowanych treści, przedstawianie potrzebnych informacji, rzadziej - wypowiadanie opinii, pomysłów, propozycji. Specyfika komunikacji w hierarchii jest uzależniona od wielu czynników. Jednym z nich jest kultura organizacyjna, która określa wartości, kształtuje atmosferę współpracy i partycypacji albo dominacji i bierności. Ważnym elementem jest również sposób i strategia zarządzania kapitałem ludzkim przez kierownictwo: od niewielkiego zakresu przekazywanych informacji, do możliwości swobodnego wypowiedzenia się, a nawet pełnej partycypacji w decyzjach firmy. Są to jednak kwestie zależne od pracowników najwyższego szczebla, dlatego skupimy się na komunikacji poziomej w biurze, czyli opartej na kontaktach ze współpracownikami, będącymi na podobnym szczeblu. Zastanówmy się, co można zrobić, aby komunikacja była bardziej efektywna.

Komunikacja jako mówienie

REKLAMA

Autopromocja

REKLAMA

Mamy do dyspozycji różne systemy komunikowania się. Podstawowym i najbardziej powszechnym sposobem jest przekaz ustny. Może być bezpośredni, lub pośredni, np. telefoniczny. Komunikowanie się bezpośrednie jest bardzo cenne, gdyż zdobywamy nie tylko merytoryczne informacje, ale widzimy także reakcje odbiorcy, gesty, postawę, mimikę, mamy kontakt wzrokowy i dzięki temu zdobywamy więcej informacji niż przez kontakt telefoniczny, lepiej się poznajemy. Skupienie uwagi na rozmówcy i problemie jest również większe przy osobistych spotkaniach. Jednak szybciej i łatwiej skontaktować się przez telefon, zamiast biegać po pokojach i opuszczać miejsce pracy. W wielu przypadkach kontakt telefoniczny może być jedynym z możliwych.

Aby komunikacja międzyludzka była skuteczna, nadawca komunikatów powinien mówić zrozumiałym językiem, wyraźnie i w odpowiednim tempie; mowa ciała musi być spójna ze znaczeniem słów; istotne jest oddzielanie spraw ważnych od mało ważnych; mówienie do partnera (a nie o nim); zachęcanie do reakcji zwrotnej. Będąc odbiorcą powinno się uważnie i aktywnie słuchać; sprawdzać czy właściwie rozumie się odbierany komunikat poprzez stosowanie dodatkowych pytań; pokazywać uznanie i cierpliwość.

Komunikacja wewnątrz firmy nie ogranicza się jednak tylko do umiejętności prowadzenia rozmowy typu „jeden na jeden". Bezpośrednimi sposobami przekazywania informacji są też spotkania, zebrania, narady, odprawy (podział zadań, wyznaczenie priorytetów). Zebrania mogą mieć różny charakter i służyć m.in. omówieniu i zaplanowaniu projektu, ustaleniu zasad współpracy zespołu, rozwiązaniu problemu czy zapoznaniu się z opiniami pracowników. Umiejętności komunikacyjne dotyczą zarówno kierownika, jak pracowników. Ważne są umiejętności wypowiadania się, przedstawienia i obrony swojego stanowiska, argumentowania, zadawania pytań. Jeśli w zespole występują problemy w tym zakresie, warto pomyśleć o treningu czy szkoleniu.

W firmach, w których liczy się zdanie pracowników, decyzje związane z bezpośrednio ich dotyczącymi sprawami są wcześniej omawiane. Zaawansowanym sposobem zbierania danych jakościowych jest metoda focus group, coraz częściej wykorzystywana nie tylko w badaniach marketingowych, ale także w strukturach organizacyjnych. Pracownicy, zaproszeni do uczestniczenia w tzw. focusie (zogniskowanym wywiadzie grupowym) uczestniczą w dyskusji, którą prowadzi odpowiednio przeszkolony moderator. Jego zadaniem jest zadawanie pytań, kierowanie dyskusją zgodnie z przyjętymi założeniami i planem. Celem focusów może być dotarcie do osobistych opinii, ocen, sposobu myślenia i zachowania pracowników, a także daje to możliwość ścierania się poglądów i argumentów oraz dochodzenia do konsensusu. Jest to cenna, ale też wymagająca metoda. Jej efektywność zależy od merytorycznego przygotowania moderatora i jego umiejętności prowadzenia dyskusji, a także czynników organizacyjnych m.in. właściwego doboru grupy, wyboru odpowiedniego miejsca, na przykład pomieszczenia z owalnym stołem i zainstalowanym sprzętem do rejestrowania dyskusji lub sali z lustrem weneckim, gdzie po drugiej stronie znajdują się konsultanci, notujący spostrzeżenia. Focus, aby dawał rzetelne informacje, musi również być przeprowadzony w kilku grupach.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Komunikacja jako tekst

Podstawowym kanałem komunikacyjnym jest Internet (w tym głównie poczta elektroniczna) i Intranet. Poczta elektroniczna jest obecnie powszechnie stosowanym narzędziem służącym do komunikacji i ma tę korzyść nad innymi, że umożliwia bardzo szybkie przekazanie treści i materiałów, które można archiwizować i mieć wgląd w historię kontaktów. Przy obecnym rozwoju technologii zwykła poczta staje się mało użyteczna i coraz bardziej zawodna, natomiast elektroniczne nośniki informacji gwarantują pewniejszy kontakt w krótkim czasie. Ponadto nie zajmują tyle miejsca, co dokumenty w formie wydrukowanej. Alternatywą są komunikatory typu Gadu-Gadu czy Tlen, jednak, ze względu na złe skojarzenia (plotki i marnowanie czasu), nie są często instalowane w korporacjach, a tam gdzie funkcjonują, są często monitorowane. W małych firmach programy te spełniają jednak ważną funkcję. Można w nich przesłać informację szybciej niż pisząc e-maila, mogą mieć mniej formalny charakter, przez co są preferowane przez osoby młodsze. Co więcej - możliwość umieszczania opisów stanowi ważny element pracy, np. w spedycji, gdzie pracownicy różnych firm widzą w opisach, kto poszukuje jakich ładunków.

REKLAMA

Intranet - jego charakter i „zasobność" - w każdej firmie wygląda inaczej. Najczęściej jest on powiązany ze stroną internetową, z której, będąc pracownikiem, przechodzi się do Intranetu. Może on zawierać jedynie suche komunikaty, procedury i regulaminy, lub może stanowić skarbnicę wiedzy o firmie (cele, misja, wartości, działy i pracownicy, bazy danych, różne materiały, platformy e-learningowe, opisy produktów, poradniki, realizowane projekty, sukcesy, ankiety i wyniki badań, informacje o imprezach i innych możliwościach, zdjęcia). Świadomość, że jest to pewne źródło informacji, ułatwia pracę, a także daje możliwość lepszego poznania firmy - ma to szczególne znaczenie, gdy kierownictwu zależy na utożsamianiu się pracowników z firmą.

Inną formą przedstawiania bieżących informacji są biuletyny i gazetki, które występują w formie drukowanej i elektronicznej. Biuletyny pojawiają się częściej niż gazetki i zawierają pilne komunikaty. Gazetki wymagają większych przygotowań i są wydawane cyklicznie, np. raz w miesiącu czy raz na kwartał. Przeważnie zawierają najważniejsze dla firmy informacje, podsumowania, artykuły o planach i celach, o sytuacji na rynku, o ważnych sprawach dotyczących pracowników, ale również luźne wypowiedzi chętnych osób, dzielenie się wiedzą, pasjami, pomysłami, ploteczki, anegdoty z życia firmy.

Forma drukowana jest bardziej kosztownym przedsięwzięciem. Zaletą jest to, że taki biuletyn można wziąć do domu, zostawić sobie na pamiątkę, jeśli o nas coś napisali (np. sukces działu sprzedaży, wspomnienia z integracji albo wyjazdu dzieci pracowników na wycieczkę). Taką gazetkę rozsyła się pocztą wewnętrzną lub umieszcza się przy pokoju socjalnym czy na stołówce, skąd każdy może sobie ją wziąć. W przypadku zamieszczania „gazetki” w Intranecie nie ma problemu z dystrybucją - każdy ma do niej dostęp, jednak trudniej wtedy o sentymentalny wydźwięk. Problem pojawia się jednak, gdy szukamy osób do zajęcia się redakcją gazetki. Najlepiej, gdy czas na czynności związane z jej przygotowaniem, są wliczone w czas pracy, a nie traktowane jako działalność społeczna po godzinach. Należy również uważać, aby gazetka nie przedstawiała nierealnego obrazu rzeczywistości, lub nie stała się narzędziem PR. Chęć do czytania rośnie wraz z prawdziwością przedstawianych informacji.

W procesie komunikacji, oprócz biuletynów, gazetek i czasopism, można posłużyć się tablicami informacyjnymi. Chodzi jednak o to, aby tablica nie była martwym punktem na ścianie, lecz ciekawym i na bieżąco uaktualnianym zbiorem informacji. W tym przypadku również ważna jest osoba odpowiedzialna za ogólny wygląd tablicy i przedstawiane na niej informacje. Taka tablica powinna znajdować się w widocznym miejscu, gdzie każdy ma dostęp, jak główny hol, pomieszczenie z ksero, stołówka itp. Jej zagospodarowanie zależy od informacji, może to być wydzielenie miejsca na sprawy ważne, organizacyjne, kontakty (w tym telefon do punktów gastronomicznych dowożących jedzenie, czy taxi), ale także ogłoszenia prywatne (poszukuję opiekunki do dziecka, sprzedam, zapraszam).

Wykorzystanie tablic w działach ma już inny charakter. Zazwyczaj są to białe tablice do pisania specjalnym flamastrem. Wypisuje się na nich (w zależności od branży) cele, bieżące zadania działu, plany działania lub elementy zrealizowane (sprawy zamknięte), pomysły, informacje o aktualnej sytuacji (np. w logistyce - dokąd, które auto jedzie, gdzie ma rozładunek i załadunek, informacje serwisowe). Jest to istotne w pracy zespołowej, o zbiorowej odpowiedzialności. Jeśli tablica nie ma stałego układu, można ustalić, że każda osoba ma swoją część tablicy albo pisze zawsze tym samym kolorem (Marek - czerwonym, Ada - zielonym).

Pracownicy lubią dzielić się problemami, opiniami, odczuciami i pomysłami w firmie. Dobrym rozwiązaniem jest stworzenie „skrzynki dobrej na wszystko”, obsługiwanej przez kierownika lub specjalistę działu personalnego. Informacje do niej wkładane muszą być jednak poważnie rozpatrywane i przekazywane do decydentów.

Nowy pracownik

Będąc nowym pracownikiem w dużej firmie, pierwszym problemem, z jakim można się spotkać, jest brak informacji na temat kto czym się zajmuje i jaki ma numer telefonu. Na początku trudno się poruszać po bazach komputerowych, a ciągłe pytanie współpracowników, wydaje się krępujące. Dlatego dobrym rozwiązaniem jest wydrukowany rejestr wszystkich telefonów w biurze (Pan/i..., dział..., telefon, numer pokoju), uzupełnionych krótkimi notatkami w stylu: sprawy rozliczeń, zamówień, informacja o produkcie, problemy techniczne.

W korporacjach, gdzie jest skomplikowany układ hierarchiczny, wiele działów, formułowane są procedury komunikacyjne, a nawet stanowiska, na których osoby dbają o komunikację wewnętrzną. Warto, aby takie procedury były jak najbardziej skrótowe i przystępne również dla osób nowych. Warto przewidywać problemy, z jakimi się spotkają, tym bardziej, jeśli ich praca będzie wymagała wielokierunkowych kontaktów. Dużym ułatwieniem są graficzne formy struktur komunikacyjnych, gdzie wyróżnione są komórki, stanowiska i zaznaczony kierunek przepływu informacji. Cenne z perspektywy nowej osoby jest także zapoznanie się z innymi pracownikami, stąd popularne jest oprowadzanie ich po biurze, przedstawianie innym pracownikom, a także opisy zadań wykonywanych przez poznawane osoby. Nie zaszkodzi też mieć w bazie zdjęcia pracowników wyższego szczebla, aby wiedzieć z kim ma się do czynienia. Po zatrudnieniu nowego pracownika dobrym pomysłem jest też wysłanie informacji do pracowników: „Od dnia.... na stanowisku... pracuje u nas Pan/i... (telefon, numer pokoju)”.

Efektem skutecznej komunikacji, oprócz właściwego przepływu informacji i przeciwdziałaniu problemom, wynikającym z deficytu informacyjnego, jest wzrost zaangażowania pracowników i poczucia przynależności do organizacji. Im więcej wiemy o firmie, im częściej uczestniczymy w zmianach i decyzjach, tym bardziej czujemy się współodpowiedzialni. Jeśli dostajemy na bieżąco informacje zwrotne z wykonywanych zadań - uczymy się na błędach lub czujemy się docenieni za dobrze wykonaną pracę. Jest jednak też druga strona medalu, gdy pracownicy decydują o charakterze kontaktów, sposobie komunikowania się, metodach wykorzystywanych w codziennej pracy. Warto więc zadbać o komunikację i wprowadzać nowe rozwiązania, ale w oparciu o inicjatywę, potrzeby i pomysły każdego z pracowników.

Joanna Szen-Ziemiańska

Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Sprzedaż w 2030 r. czyli kompetencje przyszłości. Jaki musi być handlowiec za 5 lat?

Sprzedaż dynamicznie się zmienia. Bywa, że klient kończy rozmowę z handlowcem w środku ofertowej formułki. Dziś, a jeszcze bardziej za 5 lat, klienci potrzebują rozmowy, zrozumienia, uważnego słuchania i pomocy. Coraz ważniejsza jest uczciwość i działanie zgodnie z wartościami. O czym dziś musi wiedzieć handlowiec, aby w 2030 r. posiadał wszystkie wymagane kompetencje?

Przeniesienie pracownika do innego działu. Co z wypowiedzeniem zmieniającym i odprawą?

W praktyce może się zdarzyć, iż pracodawca przenosi pracownika do innego działu, aby uniknąć zwolnień. Jak dokonać tego zgodnie z prawem? Kiedy nie jest potrzebne wypowiedzenie zmieniające? Czy przenoszonemu pracownikowi trzeba wypłacić odprawę?

Ekstremalne temperatury zmniejszają wydajność pracy

Z powodu upałów w Chinach, Hiszpanii, Włoszech i Grecji PKB może spaść o blisko 1 pkt proc. - wynika z raportów ekspertów Allianz Trade. Ekstremalne temperatury maja duży wpływ na wydajność pracy.

Realia pracy tymczasowej. Co liczy się dziś dla firm i kandydatów? [Badanie]

Na rynku pracy, gdzie coraz trudniej o trwałość i przewidywalność, głos pracowników oraz pracodawców staje się jednym z najczulszych barometrów zmian. Job Impulse co roku bada poziom satysfakcji obu tych grup. Najnowsze wyniki wskazują, że oczekiwania wobec agencji dynamicznie rosną: firmy domagają się sprawnych, natychmiastowych rekrutacji, ale przy zachowaniu wysokiej jakości procesów i maksymalnym ograniczeniu rotacji. Z kolei pracownicy tymczasowi coraz wyraźniej sygnalizują potrzebę stabilności, poszerzania systemu benefitów, a także obsługi formalności online.

REKLAMA

Lipiec 2025 – dni wolne, godziny pracy

Lipiec 2025 – dni wolne od pracy i godziny pracy. To najbardziej zapracowany miesiąc w roku. Jaki jest wymiar czasu pracy w lipcu? Czy kalendarz dni wolnych od pracy przewiduje święta w tym miesiącu?

Zmiany w umowach o pracę: dodatkowe koszty dla pracodawcy bo część umów musi przejść przez tłumacza przysięgłego

W III kwartale 2025 r. obowiązują już cztery istotne i nowe ustawy w obszarze prawa pracy. Przyglądlądamy się jednej z nich w zakresie zmian w zatrudnieniu jakie weszły na skutek tych nowych regulacji. Chodzi o istotną instytucję bo o umowę o pracę! To dokument, który ma kluczowe znaczenie dla stosunku pracy. Zmiany, które zaszły w umowach o pracę są naprawdę znaczące i co gorsza generują koszty dla pracodawców. Pocieszające jest jednak to, że zmiany dotyczą tylko wybranych grup pracowników, nie wszytskich zatrudnionych osób.

Wyzwania dla pracodawców w zakresie wynagrodzeń. Zmiany pomogą zmniejszyć rotację pracowników

Połowa polskich pracowników uważa, że zarabia za mało. To powód dużej rotacji pracowników. Jakie wyzwania stoją przed pracodawcami? Co muszą zmienić, aby zmniejszyć rotację w firmie?

Raz w roku 14 dni z rzędu urlopu wypoczynkowego? Czy to obowiązek pracownika?

Czy pracownik musi raz w roku kalendarzowym wykorzystać 14 dni urlopu wypoczynkowego z rzędu? Zgodnie z art. 162 Kodeksu pracy na wniosek pracownika urlop może być podzielony na części, ale co najmniej jedna część wypoczynku powinna trwać nie mniej niż 14 kolejnych dni kalendarzowych.

REKLAMA

Nie do 5 000 zł a do 46 000 zł: nowe przepisy już w mocy. Poszła w górę wysokość grzywny za wykroczenia przeciwko przepisom ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych

Nie do 5 000 zł a do 46 000 zł. Aż 9. krotnie poszła w górę wysokość grzywny za wykroczenia przeciwko przepisom ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Kto zyska a kto straci i dlaczego tak się stało? Ustawodawca reaguje na bieżącą sytuację na rynku pracy. Tym samym znowelizowano najistotniejszą ustawą w obszarze ubezpieczeń społecznych jaką jest ustawa z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 350, dalej jako: ustawa). Zatem za co można nałożyć taką grzywnę?

Sprawdź, którym liderem jesteś: kontroler, terapeuta, mesjasz, eko-lider [Zarządzanie]

Dr Simon Western wyróżnia 4 typy liderów w firmach: terapeuta, mesjasz, kontroler i eko-lider. Który typ przywództwa został uszyty na miarę naszych czasów? Sprawdź, którym typem lidera jesteś.

REKLAMA