Zatrudnienie i praca cudzoziemca w Polsce bez zezwolenia. Kiedy jest to możliwe? Jaka kara za brak zezwolenia?

Zatrudnienie cudzoziemców to rozwiązanie, które cieszy się coraz większą popularnością na polskim rynku pracy. Aby było w pełni legalne, muszą jednak zostać spełnione odpowiednie warunki. Co do zasady, jest to zezwolenie na pracę, wydawane dla obywateli Państw spoza UE, EOG oraz Szwajcarii. Istnieją jednak liczne odstępstwa umożliwiające osobom z zagranicy legalne podjęcie pracy bez uzyskania pozwolenia. Kiedy cudzoziemiec nie potrzebuje zezwolenia na pracę?

Praca cudzoziemca bez zezwolenia — kiedy jest możliwa?

Zatrudnienie cudzoziemca bez zezwolenia jest możliwe w kilku przypadkach, określonych przez art. 87 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy z dnia 20 kwietnia 2004 roku oraz ustawy o cudzoziemcach. W myśl rozporządzeń zatrudnienie cudzoziemca bez zezwolenia na pracę jest możliwe w przypadku osób zamieszkujących w Polsce na stałe, posiadających odpowiednie tytuły pobytowe lub odpowiednią dokumentację poświadczającą polskie pochodzenie. Prawo dopuszcza także możliwość wykonywania pracy bez zezwolenia osobom posiadającym ochronę czasową lub status uchodźcy w Polsce. Kto nie potrzebuje zezwolenia na pracę?

Zgodnie z ustawą do wykonywania pracy bez zezwolenia na terytorium Polski uprawieni są m. in. cudzoziemcy, którzy posiadają:

• status rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej
• zezwolenie na pobyt stały w Rzeczypospolitej Polskiej
• ważna Kartę Polaka
• zezwolenie na pobyt ze względów humanitarnych lub pobyt tolerowany
• status uchodźcy nadany w Rzeczypospolitej Polskiej
• zezwolenie na pobyt czasowy w celu przeprowadzenia badań naukowych
• studentów studiów stacjonarnych odbywanych w Rzeczypospolitej Polskiej lub uczestników stacjonarnych studiów doktoranckich odbywanych w Rzeczypospolitej Polskiej
• absolwentów polskich szkół ponadgimnazjalnych, stacjonarnych studiów wyższych lub stacjonarnych studiów doktoranckich na polskich uczelniach
• cudzoziemców posiadających zezwolenie na pobyt z rodziną, w wyznaczonych przez Ustawodawcę przypadkach

lub:

• korzystają z ochrony czasowej w Rzeczypospolitej Polskiej
• udzielono im ochrony uzupełniającej w Rzeczypospolitej Polskiej

W każdym z powyższych przypadków pracodawca może podpisać z cudzoziemcem umowę o pracę lub umowę zlecenie bez konieczności uzyskiwania pozwolenia na pracę. Wystarczy, że kandydat przedstawi pracodawcy odpowiednie dokumenty poświadczające posiadanie jednego z wymienionych przez ustawę statusów. Status określa także czas, na jaki może zostać zawarta umowa. W przypadku osób posiadających status rezydenta długoterminowego EU lub zezwolenie na pobyt stały, może być to umowa na czas nieokreślony. W pozostałych przypadkach długość umowy ogranicza ważność zezwolenia na pobyt czasowy lub Karty Polaka.

Uproszczona procedura zatrudnienia dla pracowników z Europy Wschodniej

Zezwolenie na pracę nie jest także wymagane do legalnego zatrudnienia pracowników z pięciu krajów Europy Wschodniej. Są to obywatele takich Państw, jak Armenia, Gruzja, Białoruś, Mołdawia, Ukraina. W przypadku pracowników z tych krajów wystarczy dokument oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy, który pracodawca składa w powiatowym urzędzie pracy. Jest to także podstawa do wydania wizy w kraju stałego pobytu pracownika, w celu podjęcia pracy w Polsce. Takie rozwiązanie pozwala szybko i legalnie zatrudnić pracowników z krajów Europy Wschodniej.

Kara za zatrudnienie obcokrajowca bez zezwolenia

Wiele osób obawia się zatrudnienia cudzoziemca bez zezwolenia na pracę ze względu na wysokie grzywny oraz długie i skomplikowane zapisy ustawy. Kara za nielegalne zatrudnienie cudzoziemca to grzywna sięgająca nawet 30 000 tysięcy złotych. Punktem wyjścia przy zatrudnieniu cudzoziemca powinna być więc szczegółowa analiza konkretnego przypadku, dostęp do oryginalnych dokumentów poświadczających status pracownika oraz dopilnowanie wszystkich formalności.

Alternatywą jest skorzystanie z usług agencji pracy tymczasowej, która łączy osoby poszukujące pracy z pracodawcami z Polski. Dodatkowo Agencja zapewnia profesjonalną obsługę administracyjną realizowanych projektów rekrutacyjnych i pełne wsparcie legislacyjne, dzięki czemu pracodawca zyskuje pewność, że proces zatrudnienia pracownika z zagranicy będzie sprawny i w pełni legalny.