REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Odwołanie pracownika z urlopu bezpłatnego

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Anna Czajkowska

REKLAMA

Pracodawca może uzależnić zgodę na udzielenie urlopu bezpłatnego na okres przekraczający 3 miesiące od prawa do jego odwołania z ważnych przyczyn.

Ustawodawca w ramach art. 174 k.p. przewidział możliwość udzielenia pracownikowi urlopu bezpłatnego. Istotą tej instytucji jest czasowe zwolnienie pracownika z obowiązku świadczenia pracy, któremu odpowiada zwolnienie pracodawcy z obowiązku wypłaty wynagrodzenia. Pomimo braku świadczenia pracy podczas urlopu bezpłatnego pracownik nadal formalnie pozostaje w stosunku pracy.

REKLAMA

Tryb udzielenia urlopu bezpłatnego

REKLAMA

Urlop bezpłatny udzielany jest przez pracodawcę wyłącznie na pisemny wniosek pracownika. Udzielenie pracownikowi urlopu bezpłatnego z inicjatywy pracodawcy i bez pisemnego wniosku pracownika w tym zakresie jest w świetle art. 174 § 1 k.p. bezskuteczne (wyrok SA w Łodzi z 15 października 1996 r., III AUa 34/96). Z wnioskiem o udzielenie urlopu bezpłatnego może wystąpić każdy pracownik, bez względu na staż pracy.

Długość urlopu bezpłatnego uzależniona jest od ustaleń stron stosunku pracy. Maksymalny czas jego trwania wyznacza pracownik we wniosku o urlop bezpłatny, który to wniosek następnie musi być zaakceptowany przez pracodawcę. Istotne jest to, że okres urlopu bezpłatnego nie może przekraczać czasu wynikającego z wniosku pracownika. Oczywiście określenie długości trwania urlopu bezpłatnego może też zostać wypracowane na zasadzie kompromisu, pierwotnie rozbieżnych stanowisk stron stosunku pracy. Tak przyjęty okres urlopu może być następnie zarówno wydłużony, jak i skrócony na mocy obopólnego porozumienia.

Kilka dni urlopu bezpłatnego a miesięczne wynagrodzenie pracownika >>

Przepisy Kodeksu pracy nie precyzują przesłanek udzielenia urlopu bezpłatnego. Uzależnione są one od ustaleń stron. A zatem przyczyny urlopu bezpłatnego mogą być różne, jednak adekwatne do konkretnego stanu faktycznego – w tym nawet zamiar podjęcia pracy u innego pracodawcy. Pracodawca, udzielając urlopu bezpłatnego, bierze pod uwagę cel urlopu i potencjalne konsekwencje dla funkcjonowania zakładu pracy w związku z czasową nieobecnością pracownika.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Uprawnienia pracodawcy

Ustawodawca nie przyjął górnego limitu trwania urlopu bezpłatnego. W przypadku udzielenia przez pracodawcę urlopu bezpłatnego dłuższego niż 3 miesiące strony stosunku pracy mogą przewidzieć dopuszczalność odwołania pracownika z urlopu bezpłatnego z ważnych powodów (art. 174 § 3 k.p.). Treść cytowanego przepisu nie pozostawia wątpliwości, że w przypadku zastrzeżenia klauzuli odwołania pracownika z urlopu bezpłatnego stosowne uprawnienie przysługuje wyłącznie pracodawcy. Takie odwołanie jest skuteczne i wiążące dla pracownika. Analogicznego oświadczenia woli, skutkującego przerwaniem urlopu bezpłatnego, nie może zaś złożyć pracownik.


REKLAMA

Ustawodawca nie przewidział formy zastrzeżenia, uprawniającego pracodawcę do odwołania podwładnego z urlopu. Do celów dowodowych i pewności obrotu prawnego uzasadnione jest jednak, aby stosowny zapis został sporządzony na piśmie. Brak zastrzeżenia odpowiedniej klauzuli powoduje, że odwołanie pracownika może nastąpić wyłącznie za jego zgodą.

Przepis art. 174 § 3 k.p. określa wyłącznie minimalny okres trwania urlopu bezpłatnego, który uzasadnia dopuszczalność zastrzeżenia odwołania pracownika z urlopu. Ustawodawca nie określił zaś terminu, w którym pracodawca może skorzystać ze swojego uprawnienia. Należy przyjąć, że przy spełnieniu pozostałych przesłanek pracodawca mógłby skorzystać ze swojego prawa także przed upływem 3 miesięcy od daty rozpoczęcia urlopu. W skrajnych przypadkach – nawet po kilku dniach od jego udzielenia, mimo że pierwotnie przewidywany przez strony urlop znacznie przekraczał 3 miesiące.

Warunkiem niezbędnym sporządzenia zastrzeżenia o dopuszczalności odwołania pracownika z urlopu bezpłatnego jest to, aby przewidywana nieobecność przekraczała 3 miesiące. Nawet niewielkie przekroczenie tego okresu (np. o jeden dzień) uzasadnia dopuszczalność zastosowania klauzuli o odwołaniu.

WAŻNE!
Udzielenie urlopu bezpłatnego na okres pełnych, równych 3 miesięcy nie daje podstawy do przyjęcia stosownego zastrzeżenia.

Przykład
Pracodawca udzielił Ryszardowi G. urlopu bezpłatnego od 15 stycznia do 15 kwietnia 2010 r. (czyli na okres 3 miesięcy). Nie daje to podstawy do zastrzeżenia możliwości odwołania Ryszarda G. z urlopu z ważnych przyczyn. Natomiast udzielenie urlopu bezpłatnego w tym samym terminie początkowym, ale do 16 kwietnia 2010 r. (czyli przez okres 3 miesięcy i jednego dnia), daje już taką możliwość.

Udzielenie pracownikowi kilku krótkich urlopów bezpłatnych, przekraczających łącznie okres 3 miesięcy, przeplatanych okresami świadczenia pracy nie uzasadnia zastrzeżenia określonego w przepisie art. 174 § 3 k.p. Bez znaczenia pozostaje również, czy opisane krótkie urlopy bezpłatne wykorzystane były w jednym roku kalendarzowym czy też w kolejnych latach następujących po sobie. Warunkiem koniecznym zastosowania zastrzeżenia jest spełnienie przesłanek w ramach jednego nieprzerwanego urlopu bezpłatnego.

Badania profilaktyczne pracowników wracających z urlopu bezpłatnego >>

Istotne jest też to, że niepodjęcie pracy przez pracownika mimo skutecznego odwołania go z urlopu bezpłatnego przez pracodawcę w danych okolicznościach może być traktowane jako ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych w rozumieniu art. 52 § 1 k.p. Wyznaczony przez pracodawcę termin stawiennictwa pracownika w pracy powinien być jednak tak określony, aby umożliwiał pracownikowi jej podjęcie.

Nie należy zapominać, że odwołanie pracownika z urlopu możliwe jest wyłącznie w przypadku zaistnienia ważnych przyczyn. Celem uniknięcia niepotrzebnych sporów interpretacyjnych uzasadnione byłoby enumeratywne wskazanie na piśmie takich przyczyn przez strony. W piśmiennictwie jako ważne przyczyny wskazuje się okoliczności powodujące poważne zakłócenie toku pracy w przedsiębiorstwie pracodawcy, które to przyczyny nie były znane w dacie udzielenia urlopu bezpłatnego.

Ogólne zasady obliczania terminu urlopu bezpłatnego nie są regulowane w Kodeksie pracy, dlatego należy zastosować przepisy prawa cywilnego stosownie do odesłania z art. 300 k.p. Sposób obliczenia terminu nieprzerwanego (ciągłego) urlopu bezpłatnego determinowany jest przez art. 112 k.c. Ciągłość terminu jest wymagana w wypadku zdarzeń, które nie mogą być wykonane z przerwami. Termin oznaczony w miesiącach kończy się z upływem dnia, który datą odpowiada początkowemu dniowi terminu, a gdyby takiego dnia w ostatnim miesiącu nie było – w ostatnim dniu tego miesiąca (art. 112 k.c.).

Podstawa prawna:

  • art. 174 Kodeksu pracy,
  • wyrok SA w Łodzi z 15 października 1996 r. (III AUa 34/96, OSA 1997/10/35).
Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Pracujesz na własnym laptopie? Co to oznacza dla ciebie i dla twojego pracodawcy

Jeszcze kilka lat temu strategia Bring Your Own Device - BYOD, polegająca na tym, że pracownik wykonuje swoje zadania na prywatnym komputerze, laptopie lub telefonie, była postrzegana jako nowoczesne podejście do organizacji pracy. Cyberzagrożenia w ostatnim czasie zasadniczo zmieniają tę optykę.

Od 1 lipca 2025 r. farmaceuci zarobią nawet 10 554 zł brutto. Nowa siatka płac w ochronie zdrowia

Od 1 lipca 2025 r. obowiązywać będą nowe minimalne wynagrodzenia dla farmaceutów zatrudnionych w placówkach ochrony zdrowia. Wzrost płac wyniesie nawet 1 300 zł brutto miesięcznie. To efekt corocznej waloryzacji stawek wynikającej z ustawy o minimalnych wynagrodzeniach w ochronie zdrowia, powiązanej ze wzrostem przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej.

4 dni pracy i 35 dni urlopu? Tak może wyglądać 2026 rok!

Rząd zapowiada gruntowną reformę Kodeksu pracy. W centrum zmian są: skrócenie tygodnia pracy do czterech dni lub 35 godzin oraz wydłużenie urlopu wypoczynkowego do 35 dni. Nowe przepisy mogą wejść w życie już od 2026 roku. Choć projekt budzi entuzjazm wielu pracowników, jego wdrożenie wymaga kompromisów z pracodawcami i szczegółowych analiz kosztów.

Jaki stopień niepełnosprawności uprawnia do... ? [Przykłady 2025]

To pytanie często zadają osoby z niepełnosprawnościami. Z jakim stopniem można ubiegać się o określone ulgi i świadczenia? Co przysługuje ze stopniem lekkim, umiarkowanym, a co ze znacznym? Prezentujemy kilka ważnych przykładów.

REKLAMA

Zatrudniasz Ukraińców w 2025? Sprawdź nowe obowiązki, kary do 30 tys. zł i możliwe dofinansowania

Zatrudnianie obywateli Ukrainy w Polsce to temat, który nie traci na aktualności. W 2025 roku, po wejściu w życie nowych przepisów z 1 czerwca, pracodawcy muszą szczególnie uważać na formalności, terminy i obowiązki. Jednocześnie mogą skorzystać z atrakcyjnych form wsparcia finansowego. Sprawdź, jak legalnie zatrudnić obywatela Ukrainy i jakie dokumenty są potrzebne.

Autyzm lub ADHD przemilczany w rekrutacji. Dlaczego kandydaci o tym nie mówią

Osoby z autyzmem, ADHD czy inną formą neuroatypową nie mówią o tym fakcie podczas procesu rekrutacyjnego. Dlaczego? Okazuje się, że większy odsetek osób neuroatypowych częściej szuka pracy niż osób neuronormatywnych.

Working and living in Poland: nowa platforma dla cudzoziemców i pracodawców

„Working and living in Poland” to miejsce, w którym cudzoziemcy z całego świata będą mogli znaleźć sprawdzone i kompleksowe informacje na temat życia i pracy w Polsce. Ponadto możliwe będzie zadawanie pytań konsultantom w trakcie rozmowy telefonicznej lub rozmowy na czacie. Można będzie również napisać mail z pytaniem.

Dodatkowy urlop pracownika z niepełnosprawnością do zmiany

Czy pracownicy ze znacznym lub umiarkowanym stopniem niepełnosprawności będą mogli korzystać z dodatkowego urlopu już w pierwszym roku, w którym wydano orzeczenie? Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej nie wyklucza wprowadzenia zmian. Chce jednak, by taki dodatkowy urlop był przyznawany proporcjonalnie, na podobnych zasadach jak „zwykły” urlop wypoczynkowy.

REKLAMA

Czerwiec 2025: dni wolne, godziny pracy

Czerwiec w 2025 roku – dni wolne i godziny pracy w szóstym miesiącu roku. Jaki jest wymiar czasu pracy w czerwcu? Kalendarz czerwca w 2024 roku nie zawiera ani jednego święta ustawowo wolnego od pracy. Sprawdź, kiedy wypada najbliższe święto.

Controlling personalny a prawo – gdzie kończy się analiza, a zaczyna odpowiedzialność

W epoce cyfrowej, gdzie dane pracownicze są coraz bardziej dostępne i kuszące do analizy, controlling personalny staje przed zadaniem nie tylko liczenia, ale także… rozumienia granic, których nie wolno przekroczyć. Odpowiednie systemy controllingowe (BI i EPM/CPM) mogą tu być nie tylko narzędziem, ale też gwarantem zgodności z prawem – o ile są mądrze skonfigurowane i używane.

REKLAMA