REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Odprawa przy zwolnieniach grupowych

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Andrzej Marek
Andrzej Marek

REKLAMA

Odprawa pieniężna jest podstawowym świadczeniem należnym pracownikom, z którymi rozwiązano umowy o pracę w trybie zawartym w ustawie o zwolnieniach grupowych. Odprawa przysługuje od pracodawcy zatrudniającego co najmniej 20 pracowników.

Nabycie prawa do odprawy uzależnione jest od tego, czy zwolnienie nastąpi z przyczyn niedotyczących pracownika. A zatem może być to przyczyna zależna od pracodawcy w całości (np. zmiany organizacyjne w poszczególnych komórkach zakładu) lub w części, a nawet taka, na wystąpienie której pracodawca nie miał wpływu (np. zmiany stawek celnych powodujących nieopłacalność dotychczasowej produkcji, wypowiedzenie umowy najmu pomieszczeń produkcyjnych czy ich zniszczenie wskutek pożaru itp.). Przyczyną taką będzie również ogłoszenie likwidacji lub upadłości pracodawcy.

REKLAMA

Autopromocja

Do nabycia prawa do odprawy ważne jest, aby przyczyna rozwiązania stosunku pracy (niedotycząca pracownika) istniała w dacie składania oświadczenia woli pracodawcy o wypowiedzeniu (lub zgodnych oświadczeń woli stron – w przypadku rozwiązania umowy przez porozumienie stron). Według Sądu Najwyższego, jeżeli pracownik nie wyrazi zgody na cofnięcie przez pracodawcę jego oświadczenia woli o wypowiedzeniu umowy o pracę, mimo że w okresie wypowiedzenia ustały przyczyny wymienione w art. 1 ustawy o zwolnieniach grupowych (zwanej dalej ustawą), ma prawo do odprawy pieniężnej (uchwała SN z 7 lutego 1991 r., III PZP 26/90).

Jakie są skutki niezastosowania przepisów o zwolnieniach grupowych do pracowników zatrudnionych na czas określony >>

Przyczyny niedotyczące pracownika przy zwolnieniu grupowym

Odprawa przysługuje pracownikowi w związku z rozwiązaniem stosunku pracy zarówno w ramach zwolnienia grupowego, jak też indywidualnego. Z tym pierwszym mamy do czynienia wówczas, gdy występuje konieczność rozwiązania stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników w drodze wypowiedzenia dokonanego przez pracodawcę, a także na mocy porozumienia stron.

Warunkiem zwolnienia grupowego jest, aby w okresie nieprzekraczającym 30 dni zwolnienie obejmowało co najmniej:

Dalszy ciąg materiału pod wideo
  • 10 pracowników – gdy pracodawca zatrudnia mniej niż 100 pracowników,
  • 10% pracowników – gdy pracodawca zatrudnia 100–299 pracowników,
  • 30 pracowników – gdy pracodawca zatrudnia co najmniej 300 pracowników.

Liczby te obejmują pracowników, z którymi w ramach zwolnienia grupowego następuje rozwiązanie stosunków pracy z inicjatywy pracodawcy na mocy porozumienia stron, ale tylko wówczas, jeżeli to zwolnienie dotyczy co najmniej 5 pracowników (art. 1 ust. 2 ustawy).

WAŻNE!

Do liczby pracowników wskazującej na dokonanie zwolnienia grupowego nie będzie można zatem zaliczyć tych osób, z którymi w ramach zwolnienia grupowego zostaną rozwiązane stosunki pracy za porozumieniem stron, jeśli z inicjatywą rozwiązania umów w tym trybie wystąpili pracownicy, choćby motywem takiego postępowania pracownika były przyczyny dotyczące pracodawcy.

...lub indywidualnym

Pracodawcy mają możliwość dokonywania także zwolnień indywidualnych, czyli tych poniżej pułapu liczbowego określonego w art. 1 ust. 1 ustawy (art. 10 ustawy). A zatem nawet w przypadku zwolnienia 1 pracownika nabędzie on prawo do odprawy pieniężnej, jeśli przyczyny niedotyczące pracownika stanowią wyłączny powód rozwiązania stosunku pracy i bez zaistnienia tych przyczyn nie zostałaby podjęta decyzja o indywidualnym zwolnieniu pracownika (wyrok SN z 10 października 1990 r., I PR 319/90). Oprócz tych przyczyn mogą więc występować jeszcze inne okoliczności wpływające na rozwiązanie umowy o pracę z konkretnym pracownikiem (np. niewłaściwe wykonywanie obowiązków pracowniczych), które jednak samo w sobie – bez występowania przyczyn wymienionych w art. 1 ust. 1 ustawy – nie doprowadziłyby do podjęcia decyzji o rozwiązaniu stosunku pracy.


Tryb rozwiązania stosunku pracy

Do zwolnienia grupowego i indywidualnego, których przeprowadzenie jest niezbędnym warunkiem zaistnienia prawa do odprawy pieniężnej, dochodzi jedynie w przypadku zastosowania dwóch trybów rozwiązania umowy o pracę: wypowiedzenia dokonanego przez pracodawcę i porozumienia stron. Zdaniem Sądu Najwyższego chodzi tu o takie porozumienie stron, które rozwiązuje stosunek pracy z przyczyn niedotyczących pracownika, czyli gdy przyczyny te istnieją w chwili zawarcia porozumienia i stanowią jego uzasadnienie (wyrok SN z 9 maja 2000 r., I PKN 617/99).

Pracownik nie nabędzie prawa do odprawy, gdy stosunek pracy ustanie wskutek:

  • wypowiedzenia dokonanego przez pracodawcę, ale z przyczyn leżących po stronie pracownika,
  • wypowiedzenia dokonanego przez pracownika,
  • upływu czasu, na który umowa o pracę została zawarta,
  • wygaśnięcia stosunku pracy,
  • rozwiązania umowy o pracę przez pracodawcę bez wypowiedzenia (art. 52 i 53 k.p.) lub wskutek ukończenia pracy, do wykonania której umowa była zawarta.

Planowanie zwolnień korzystne dla pracodawcy >>

REKLAMA

Pracodawcy powinni pamiętać, że wskazanie fikcyjnej przyczyny wypowiedzenia umowy o pracę pracownikowi (w rzeczywistości zwolnionemu z przyczyn niedotyczących pracownika) nie pozbawia go prawa do odprawy pieniężnej (wyrok SN z 18 sierpnia 2009 r., I PK 52/09). Jednak prawomocne zasądzenie na rzecz zwalnianej osoby odszkodowania z tytułu bezzasadnego wypowiedzenia umowy o pracę bez jednoczesnego udowodnienia przez pracownika istnienia innej niż podana w oświadczeniu woli pracodawcy przyczyny rozwiązania stosunku pracy (przyczyny wyłącznej) nie upoważnia do uwzględnienia powództwa o odprawę pieniężną (wyrok SN z 12 września 2008 r., I PK 22/08).

Fikcję prawną przewiduje przepis art. 231 § 4 k.p., w którym rozwiązanie stosunku pracy powoduje dla pracownika takie skutki, jakie przepisy wiążą z rozwiązaniem stosunku pracy przez pracodawcę za wypowiedzeniem. Powstaje wtedy pytanie, czy chodzi tu o skutki przewidziane w omawianej ustawie i w konsekwencji, czy rozwiązanie umowy o pracę przez pracownika na podstawie art. 231 § 4 k.p. (traktowane w skutkach prawnych jak rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem pracodawcy) umożliwia nabycie prawa do odprawy pieniężnej z ustawy o zwolnieniach grupowych. Sąd Najwyższy w uchwale z 18 czerwca 2009 r. uznał, że rozwiązanie stosunku pracy w trybie art. 231 § 4 k.p. nie uprawnia do nabycia odprawy pieniężnej, o której mowa w art. 8 ustawy o zwolnieniach grupowych, chyba że przyczyną rozwiązania stosunku pracy była poważna zmiana warunków pracy na niekorzyść pracownika (III PZP 1/09).

Podstawa prawna:

  • orzecznictwo Sądu Najwyższego:
    – wyrok z 10 października 1990 r. (I PR 319/90, OSNC 1992/11/204),
    – wyrok z 9 maja 2000 r. (I PKN 617/99, OSNP 2001/19/587),
    – wyrok z 12 września 2008 r. (I PK 22/08, niepubl.),
    – wyrok z 18 sierpnia 2009 r. (I PK 52/09, niepubl.),
    – uchwała z 7 lutego 1991 r. (III PZP 26/90, OSNC 1991/7/89),
    – uchwała z 18 czerwca 2009 r. (III PZP 1/09, Biuletyn SN 2009/6/23).
Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Renta wdowia - kiedy pierwsze wypłaty? Terminy wypłat ZUS w lipcu i sierpniu

Renta wdowia pozwala na łączenie dwóch świadczeń renty rodzinnej po zmarłym małżonku i świadczenia emerytalno-rentowego. Lipiec to termin pierwszych wypłat renty wdowiej. Kiedy dokładnie ZUS wypłaci świadczenie w lipcu i sierpniu 2025 r.?

Podwyżek w samorządzie ciąg dalszy. Z wyrównaniem od 1 lipca 2025 r. nowe maksymalne stawki wynagrodzenia zasadniczego i dodatku funkcyjnego [projekt]

Podwyżek w samorządzie ciąg dalszy. Wielce prawdopodobne, że tak. Bo ma dojść do dostosowania poziomu maksymalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego oraz dodatku funkcyjnego do zmienionej kwoty bazowej, wynikającej z ustawy budżetowej na rok 2025. Zatem z wyrównaniem od 1 lipca 2025 r. mają obowiązywać nowe maksymalne stawki wynagrodzenia zasadniczego i dodatku funkcyjnego w samorządzie.

PIP: 350 tysięcy bezpłatnych porad rocznie dla pracodawców. Inspekcja pracy nie tylko kontroluje, ale i pomaga

Działalność PIP to nie tylko kontrole, ale i bezpłatne porady prawne dla pracodawców. Inspekcja pracy wydaje 350 tysięcy porad rocznie, które skierowane są wprost do osób zatrudniających pracowników. Warto korzystać z pomocy PIP.

Gdzie chcą pracować Polacy? Ranking 2025: wymarzonym miejscem pracy branża motoryzacyjna. Bije na głowę IT

Gdzie w 2025 roku chcą pracować Polacy? Oto ranking branż. Okazuje się, że wymarzonym miejscem pracy jest branża motoryzacyjna. Bije na głowę IT. Czym kierują się pracownicy przy wyborze branży, w której podejmują pracę?

REKLAMA

Zmiany w stażu pracy od 2026 roku. Więcej praw dla 5 mln pracowników

Zmiany w stażu pracy, które wejdą w życie 1 stycznia 2026 roku to więcej praw dla nawet 5 mln pracowników w Polsce. Nowe przepisy oznaczają też realny wzrost kosztów pracy. Działy kadr i płac już powinny przygotowywać się do zmian.

Zmiana branży w 2025 – od czego zacząć i gdzie znaleźć ogłoszenia pracy?

Rynek pracy, jaki znaliśmy, właśnie przestaje istnieć. Dzieje się to na naszych oczach i tak naprawdę tempo zmian jest znacznie szybsze, niż przypuszczali eksperci. Choć brzmi to aż nadto dramatycznie, to jednak nie można zaprzeczyć, że wielu pracowników zmaga się aktualnie z poważnymi problemami zawodowymi, a pracodawcy dwoją się i troją, aby stworzyć nowe systemy zarządzania w rzeczywistości AI. Niektóre zawody już przestają istnieć lub przechodzą intensywne zmiany, u podstaw których znajdziemy wdrożenie czata GPT do codziennych obowiązków. Dla niektórych osób jedynym rozwiązaniem okazała się zmiana pracy, dla innych w grę wchodzi tylko zmiana branży. Przebranżowienie to współczesny odpowiednik ucieczki z tonącego statku - tylko w tym wypadku pracownik sam buduje swoją szalupę ratunkową. Zatem jak aktualnie wygląda temat zmiany branży? Jakie są powody? W którą stronę iść i gdzie szukać nowych zawodowych wyzwań?

Składka zdrowotna 2025: ryczałt, karta podatkowa, podatek liniowy, zasady ogólne. Jaka jest podstawa wymiaru? Ile procent?

Jaka jest podstawa wymiaru składki oraz kwota składki zdrowotnej w 2025 roku dla niektórych grup ubezpieczonych? ZUS informuje o wysokości składki na ryczałcie, karcie podatkowej, przy zasadach ogólnych, podatku liniowym, podatku od kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej oraz dla osób współpracujących.

Do kiedy jest nabór firm i instytucji do pilotażu skróconego tygodnia pracy?

Pilotaż skróconego tygodnia pracy jest konieczny. Może się okazać, że powszechny zapis o krótszym czasie pracy będzie tragiczny dla polskiej gospodarki, firm i społeczeństwa. Do kiedy trwa nabór firm i instytucji do projektu?

REKLAMA

2,5 tys. euro za pracę na magazynie w Szwecji i Norwegii. Ile zarobi pracownik produkcji i operator wózka widłowego?

Szwecja, Norwegia, Niemcy i Czechy to opłacalne kierunki na podjęcie pracy w wakacje. W państwach skandynawskich na magazynie można zarobić 2,5 tys. euro miesięcznie. Ile zarobi pracownik produkcji i operator wózka widłowego? Bardzo dobre zarobki są też w Niemczech i Czechach.

Zmieniasz adres podczas zwolnienia lekarskiego (tzw. L4)? Masz tylko 3 dni na zgłoszenie. Sprawdź, co grozi za spóźnienie

Planujesz wyjechać do rodziny, będąc na zwolnieniu lekarskim albo zmieniłeś miejsce pobytu w trakcie choroby? Zgodnie z przepisami masz tylko trzy dni na zgłoszenie. W przeciwnym razie możesz stracić prawo do zasiłku chorobowego.

REKLAMA