REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Urlopy okolicznościowe

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Cezary Mak

REKLAMA

Pracodawca jest zobowiązany udzielić pracownikowi urlopu okolicznościowego tylko wtedy, gdy pracownik złoży odpowiedni wniosek.

W okresie trwania stosunku pracy każdego pracownika mogą zaistnieć określone zdarzenia, które będą uprawniały go do zwolnienia z obowiązku świadczenia pracy z zachowaniem w tym okresie prawa do wynagrodzenia.

REKLAMA

Autopromocja

Wprawdzie potocznie do określenia zwolnienia od pracy, jakie otrzymuje pracownik w związku z nadejściem ww. zdarzeń, używa się nazwy urlop okolicznościowy, to w rzeczywistości nie jest to rodzaj urlopu wypoczynkowego, pomimo że pracownik otrzymuje w tym okresie wynagrodzenie jak za urlop wypoczynkowy.

Narodziny dziecka, ślub i pogrzeb

Zdarzenia, które zobowiązują pracodawcę do udzielenia z tego tytułu pracownikom zwolnień od pracy, zostały ściśle określone w przepisach prawa. Wymienia je wydane na podstawie art. 2982 k.p. rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 15 maja 1996 r. w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy.

Pracodawca jest zobowiązany zwolnić od pracy pracownika na czas obejmujący:

  • 2 dni - w razie ślubu pracownika lub urodzenia się jego dziecka albo zgonu i pogrzebu małżonka pracownika lub jego dziecka, ojca, matki, ojczyma lub macochy,
  • 1 dzień - w razie ślubu dziecka pracownika albo zgonu i pogrzebu siostry, brata, teściowej, teścia, babki, dziadka, a także innej osoby pozostającej na utrzymaniu pracownika lub pod jego bezpośrednią opieką (§ 15 ww. rozporządzenia).

WAŻNE!

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Jedno i to samo zdarzenie uprawnia tylko do jednego urlopu okolicznościowego.

Ślub uprawnia pracownika do zwolnienia od pracy, jeżeli małżeństwo wywiera skutki cywilnoprawne, tj. zawarto je zgodnie z przepisami Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, niezależnie od tego, czy jest to pierwszy ślub pracownika czy też kolejny. Skutki cywilnoprawne wywierają małżeństwa zawarte przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego (tzw. małżeństwo cywilne) i przed duchownym, z którego później akt małżeństwa sporządził kierownik USC (tzw. małżeństwo konkordatowe). Takich skutków nie wywierają małżeństwa wyznaniowe, a więc zawarte wyłącznie przed duchownym.


Przykład

Pracownik, który jest rozwiedziony, ponownie zawarł małżeństwo cywilne. Z tego tytułu przysługują mu 2 dni zwolnienia od pracy, mimo że wcześniej, zawierając pierwsze małżeństwo, również otrzymał w tym samym wymiarze urlop okolicznościowy.

Najpierw wniosek pracownika

Podstawą udzielania urlopów okolicznościowych jest pisemne oświadczenie pracownika skierowane do pracodawcy, w którym - powołując się na jedno ze zdarzeń określonych w § 15 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 15 maja 1996 r. - wnosi o udzielenie mu zwolnienia od pracy. Oprócz złożenia pisemnego wniosku pracownik powinien udowodnić fakt zaistnienia danego zdarzenia, z którego powodu udzielono mu zwolnienia od pracy.

Udokumentowanie zdarzeń wymienionych w powołanym wyżej rozporządzeniu następuje za pomocą odpowiedniego dokumentu wydanego przez urząd stanu cywilnego, tj. aktu:

  • urodzenia,
  • małżeństwa lub
  • zgonu.

W praktyce otrzymanie przez pracownika dokumentu potwierdzającego wystąpienie określonego zdarzenia możliwe jest ze względów proceduralnych po pewnym czasie od tego zdarzenia. Z tego też powodu udzielanie pracownikom urlopów okolicznościowych powinno następować na podstawie ich pisemnych wniosków, w których zobowiążą się do załączenia w późniejszym okresie jednego z ww. aktów dokumentujących wystąpienie zdarzenia, z którego tytułu wnoszą o udzielenie im urlopu okolicznościowego. Jeżeli jednak pracownik nie przedstawi dokumentu potwierdzającego wystąpienie zdarzenia, z którego powodu skorzystał wcześniej ze zwolnienia od pracy, to w tej sytuacji pracodawca może uznać, że nadużył on jego zaufania, a jego nieobecność w pracy w tym okresie może potraktować jako nieusprawiedliwioną. Nieusprawiedliwienie zaś nieobecności w pracy stanowi ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych pomimo uprzedniego zawiadomienia pracodawcy o nieobecności i jej przyczynie (wyrok SN z 14 grudnia 2000 r., I PKN 150/00).

Przykład

Żona pracownika urodziła troje dzieci przy jednym porodzie. Pracownikowi należą się tylko dwa dni zwolnienia od pracy z tego tytułu. W przypadku gdyby w tym okresie temu samemu pracownikowi zmarł ojciec, to z tych dwóch niezależnych od siebie zdarzeń przysługiwałyby mu od pracodawcy łącznie 4 dni urlopu okolicznościowego (2 z tytułu narodzin dziecka i 2 z tytułu śmierci ojca).


Zwolnienie nie dla nieobecnych

Podstawowym celem udzielania pracownikom urlopów okolicznościowych jest umożliwienie im uczestnictwa w ważnych uroczystościach rodzinnych oraz załatwienia formalności, które wiążą się z tymi zdarzeniami. Z tego też powodu zwolnienie z pracy z tego tytułu nie musi następować w dniu występowania tych zdarzeń, lecz także przed tymi zdarzeniami lub bezpośrednio po ich wystąpieniu. W każdym jednak przypadku udzielania pracownikom urlopów okolicznościowych powinna być zachowana rozsądna więź czasowa między zwolnieniem od pracy a zdarzeniem, z którego tytułu udzielono tego zwolnienia. W przeciwnym wypadku udzielanie pracownikom urlopów okolicznościowych byłoby sprzeczne z celem i istotą tego rodzaju zwolnienia od pracy.

Przykład

Pracownik pół roku po śmierci swojego ojca wniósł o udzielenie mu z tego tytułu urlopu okolicznościowego. Pracodawca nie ma obowiązku w takiej sytuacji udzielić mu 2 dni zwolnienia od pracy.

Zwolnienie od pracy pracownika na czas obejmujący jego udział w ważnych uroczystościach rodzinnych czy też uporządkowanie spraw formalnych związanych z tymi uroczystościami nie jest rodzajem urlopu wypoczynkowego. W związku z tym nie stosujemy do tego rodzaju zwolnień od pracy przepisów Kodeksu pracy odnoszących się do urlopów wypoczynkowych. Oznacza to m.in., że za niewykorzystane dni zwolnienia w przypadku rozwiązania czy wygaśnięcia stosunku pracy pracownikowi nie przysługuje ekwiwalent pieniężny. Niewykorzystanego zaś urlopu okolicznościowego z powodu przebywania w tym okresie na zwolnieniu lekarskim czy też korzystania z urlopu wypoczynkowego pracodawca nie będzie zobowiązany udzielić pracownikowi w terminie późniejszym, ponieważ we wskazanych okresach pracownik nie pracuje, a w § 15 ww. rozporządzenia chodzi wyłącznie o zwolnienie od pracy.

Podstawa prawna:

  • wyrok Sądu Najwyższego z 14 grudnia 2000 r. (I PKN 150/00, OSNP 2002/15/357).
Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Od 1 lipca 2025 r. farmaceuci zarobią nawet 10 554 zł brutto. Nowa siatka płac w ochronie zdrowia

Od 1 lipca 2025 r. obowiązywać będą nowe minimalne wynagrodzenia dla farmaceutów zatrudnionych w placówkach ochrony zdrowia. Wzrost płac wyniesie nawet 1 300 zł brutto miesięcznie. To efekt corocznej waloryzacji stawek wynikającej z ustawy o minimalnych wynagrodzeniach w ochronie zdrowia, powiązanej ze wzrostem przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej.

4 dni pracy i 35 dni urlopu? Tak może wyglądać 2026 rok!

Rząd zapowiada gruntowną reformę Kodeksu pracy. W centrum zmian są: skrócenie tygodnia pracy do czterech dni lub 35 godzin oraz wydłużenie urlopu wypoczynkowego do 35 dni. Nowe przepisy mogą wejść w życie już od 2026 roku. Choć projekt budzi entuzjazm wielu pracowników, jego wdrożenie wymaga kompromisów z pracodawcami i szczegółowych analiz kosztów.

Jaki stopień niepełnosprawności uprawnia do... ? [Przykłady 2025]

To pytanie często zadają osoby z niepełnosprawnościami. Z jakim stopniem można ubiegać się o określone ulgi i świadczenia? Co przysługuje ze stopniem lekkim, umiarkowanym, a co ze znacznym? Prezentujemy kilka ważnych przykładów.

Zatrudniasz Ukraińców w 2025? Sprawdź nowe obowiązki, kary do 30 tys. zł i możliwe dofinansowania

Zatrudnianie obywateli Ukrainy w Polsce to temat, który nie traci na aktualności. W 2025 roku, po wejściu w życie nowych przepisów z 1 czerwca, pracodawcy muszą szczególnie uważać na formalności, terminy i obowiązki. Jednocześnie mogą skorzystać z atrakcyjnych form wsparcia finansowego. Sprawdź, jak legalnie zatrudnić obywatela Ukrainy i jakie dokumenty są potrzebne.

REKLAMA

Autyzm lub ADHD przemilczany w rekrutacji. Dlaczego kandydaci o tym nie mówią

Osoby z autyzmem, ADHD czy inną formą neuroatypową nie mówią o tym fakcie podczas procesu rekrutacyjnego. Dlaczego? Okazuje się, że większy odsetek osób neuroatypowych częściej szuka pracy niż osób neuronormatywnych.

Working and living in Poland: nowa platforma dla cudzoziemców i pracodawców

„Working and living in Poland” to miejsce, w którym cudzoziemcy z całego świata będą mogli znaleźć sprawdzone i kompleksowe informacje na temat życia i pracy w Polsce. Ponadto możliwe będzie zadawanie pytań konsultantom w trakcie rozmowy telefonicznej lub rozmowy na czacie. Można będzie również napisać mail z pytaniem.

Dodatkowy urlop pracownika z niepełnosprawnością do zmiany

Czy pracownicy ze znacznym lub umiarkowanym stopniem niepełnosprawności będą mogli korzystać z dodatkowego urlopu już w pierwszym roku, w którym wydano orzeczenie? Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej nie wyklucza wprowadzenia zmian. Chce jednak, by taki dodatkowy urlop był przyznawany proporcjonalnie, na podobnych zasadach jak „zwykły” urlop wypoczynkowy.

Czerwiec 2025: dni wolne, godziny pracy

Czerwiec w 2025 roku – dni wolne i godziny pracy w szóstym miesiącu roku. Jaki jest wymiar czasu pracy w czerwcu? Kalendarz czerwca w 2024 roku nie zawiera ani jednego święta ustawowo wolnego od pracy. Sprawdź, kiedy wypada najbliższe święto.

REKLAMA

Controlling personalny a prawo – gdzie kończy się analiza, a zaczyna odpowiedzialność

W epoce cyfrowej, gdzie dane pracownicze są coraz bardziej dostępne i kuszące do analizy, controlling personalny staje przed zadaniem nie tylko liczenia, ale także… rozumienia granic, których nie wolno przekroczyć. Odpowiednie systemy controllingowe (BI i EPM/CPM) mogą tu być nie tylko narzędziem, ale też gwarantem zgodności z prawem – o ile są mądrze skonfigurowane i używane.

Wyrok NSA: e-mail pracodawcy o zakończeniu pracy przez pracownika - czy to dozwolone?

Czy pracodawca może powiadomić o zakończeniu współpracy przez pracownika, czy nie narusza to jego danych osobowych? Czy jest to zgodne z RODO, z Kodeksem Pracy oraz z ustawą o ochronie danych osobowych? Sprawa trafiła na tle niniejszego zagadnienia aż do Naczelnego Sądu Administracyjnego.

REKLAMA