REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Umowa przedwstępna a list intencyjny w prawie pracy

Doktor nauk prawnych, adwokat, adiunkt na Wydziale Prawa, Administracji i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Andrzeja Frycza Modrzewskiego w Krakowie w Katedrze Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego.
Umowa przedwstępna a list intencyjny w prawie pracy
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Umowa przedwstępna a list intencyjny w prawie pracy - to trudne zagadnienie, którego wielu pracowników nie potrafi rozróżnić. Czym jest list intencyjny? Czym jest umowa przedwstępna? Czy można zawrzeć przedwstępną umowę o pracę? 
rozwiń >

Czym jest list intencyjny?

List intencyjny w kontekście prawa pracy jest rodzajem porozumienia między kandydatem na pracownika a przyszłym pracodawcą, który może być zawarty przed zawarciem w przyszłości umowy o pracę. W liście intencyjnym strony składają zazwyczaj zapewnienia o chęci podjęcia współpracy, jednak nie zobowiązują się do tego bezpośrednio. List intencyjny wyraża tylko wolę, intencję a nie przyrzeczenie.  W konsekwencji list intencyjny nie prowadzi do powstania zobowiązania do zawarcia umowy w przyszłości. List intencyjny stanowi tylko pewną formę wyrażenia gotowości obu stron do nawiązania w przyszłości stosunku pracy.

Ważne

Zasadnicza funkcja listu intencyjnego polega na wyrażeniu woli (intencji) stron zawarcia w przyszłości określonej, definitywnej umowy, z reguły po odpowiednim okresie negocjacyjnym. List intencyjny może przede wszystkim określać reguły dłuższej współpracy stron przy realizacji odpowiedniego zadania inwestycyjnego.

Co ważne, instytucja listu intencyjnego nie jest wprost uregulowana w polskim ustawodawstwie, w przeciwieństwie do umowy przedwstępnej. Niemniej jednak list intencyjny nie jest umową przedwstępną. Ze względu na to, strony same decydują jaką formę będzie miał list intencyjny oraz co będzie zawierał.

Przykład

Zgodnie z art. 72 § 2 KC - Strona, która rozpoczęła lub prowadziła negocjacje z naruszeniem dobrych obyczajów, w szczególności bez zamiaru zawarcia umowy, jest obowiązana do naprawienia szkody, jaką druga strona poniosła przez to, że liczyła na zawarcie umowy. Jednak, list intencyjny nieposiadający cech umowy przedwstępnej nie ma charakteru prawnie wiążącego. Oznacza to, że w przypadku rezygnacji z zawarcia umowy o pracę ani potencjalnemu pracodawcy, ani kandydatowi nie będą przysługiwać żadne roszczenia. 

Co powinno być w liście intencyjnym a co nie?

Jak podkreśla się w literaturze przedmiotu: samo nazwanie dokumentu listem intencyjnym nie oznacza, że dokumentu tego nie można uznać za inny dokument, jeśli świadczy o tym jego treść. Sporządzając list intencyjny trzeba więc mieć na uwadze, aby w treści listu intencyjnego nie zawrzeć zobowiązania stron – pracownika do świadczenia pracy na konkretnych warunkach, a pracodawcy do płacenia wynagrodzenia. Zdarza się w praktyce tak, że listy intencyjne zawierają wszystkie istotne warunki zatrudnienia. Wobec tego, taki dokument podpisany przez obie strony, może zostać uznany za umowę przedwstępną do umowy o pracę. Jeśli więc zawiera ona wszystkie istotne postanowienia umowy o pracę, w przyszłości, w przypadku nie zawarcia umowy o pracę po zgłoszeniu przez niego woli zawarcia umowy (o ile strony nie określiły również terminu, w którym ma być zawarta umowa o pracę), pracownik będzie mógł dochodzić ustalenia stosunku pracy na drodze sądowej, w oparciu o art. 189 KPC - Powód może żądać ustalenia przez sąd istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa, gdy ma w tym interes prawny.

Czym jest umowa przedwstępne?

Przepis art. 389 ustawy z dnia 23 kwietna 1964 r. Kodeks Cywilny (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1360, dalej jako: KC) przewiduje możliwość zawarcia umowy przedwstępnej. Umowa, przez którą jedna ze stron lub obie zobowiązują się do zawarcia oznaczonej umowy (umowa przedwstępna), powinna określać istotne postanowienia umowy przyrzeczonej. Jeżeli termin, w ciągu którego ma być zawarta umowa przyrzeczona, nie został oznaczony, powinna ona być zawarta w odpowiednim terminie wyznaczonym przez stronę uprawnioną do żądania zawarcia umowy przyrzeczonej. Jeżeli obie strony są uprawnione do żądania zawarcia umowy przyrzeczonej i każda z nich wyznaczyła inny termin, strony wiąże termin wyznaczony przez stronę, która wcześniej złożyła stosowne oświadczenie. Jeżeli w ciągu roku od dnia zawarcia umowy przedwstępnej nie został wyznaczony termin do zawarcia umowy przyrzeczonej, nie można żądać jej zawarcia. W zakresie stosunków pracy i umowy przedwstępnej, strony zobowiązują się do zawarcia w przyszłości definitywnej umowy o pracę. Umowa przedwstępna powinna określać co najmniej przedmiotowo istotne postanowienia umowy przyrzeczonej (tzw. essentialia negotii). Zgodnie z art. 29 KP są to: rodzaj pracy; miejsce wykonywania pracy; wynagrodzenie za pracę; wymiar czasu pracy; termin rozpoczęcia pracy.

Czy można zawrzeć przedwstępną umowę o pracę?

Tak, można zawrzeć przedwstępną umowę o pacę, pomimo tego, że przepisy ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1465, dalej: kp) nie przewidują wprost możliwości zawarcia takiej umowy. Co ważne, przepisy kp nie wykluczają takiej możliwości. Nie ma zatem zakazu zawierania przedwstępnych umów o pracę, co stanowi przejaw ochrony interesów potencjalnych pracowników. Co w takiej sytuacji, gdzie szukać przepisów? W takim przypadku należy się odnieść do art. 300 kp, który wskazuje, że "w sprawach nieunormowanych przepisami prawa pracy do stosunku pracy stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu cywilnego, jeżeli nie są one sprzeczne z zasadami prawa pracy". Dzięki takiej regulacji można się odnieść do ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. kodeks cywilny (Dz.U. z 2022 r. poz. 1360, dalej: kc), która reguluje zagadnienie przedwstępnych umów. Ponadto utarta praktyka orzecznicza potwierdza, że umowy przedwstępne, zobowiązujące do zawarcia umowy o pracę, nie są również sprzeczne z zasadami prawa pracy (np. uchw. SN z 21 czerwca 1972 r., III PZP 13/72 czy wyr. SN z 17 lipca 2009 r., I PK 26.09).

Po co przedwstępna umowa o pracę?

Tak umowa daje przyszłemu pracownikowi i pracodawcy gwarancję, że w terminie określonym w umowie przedwstępnej, jako w umowie przyrzeczonej zostanie zawarty stosunek pracy. Strony mają więc gwarancję co do tego, że  w przyszłości będzie zawarta umowa o pracę na określonych warunkach, wskazujących m.in. pracownika, pracodawcę, termin rozpoczęcia pracy i rodzaj pracy, wynagrodzenie, czas pracy.

Terminy w umowie przedwstępnej 

Jeżeli termin, w ciągu którego ma być zawarta umowa przyrzeczona, nie został oznaczony, powinna ona być zawarta w odpowiednim terminie wyznaczonym przez stronę uprawnioną do żądania zawarcia umowy przyrzeczonej. Jeżeli obie strony są uprawnione do żądania zawarcia umowy przyrzeczonej i każda z nich wyznaczyła inny termin, strony wiąże termin wyznaczony przez stronę, która wcześniej złożyła stosowne oświadczenie.  Jeżeli w ciągu roku od dnia zawarcia umowy przedwstępnej nie został wyznaczony termin do zawarcia umowy przyrzeczonej, nie można żądać jej zawarcia.

Termin zawarcia przyrzeczonej umowy o pracę

Stosując art. 389 kc do stosunku pracy odpowiednio należy uznać, że termin nadejścia (wystąpienie) zdarzenia wyznaczającego pośrednio termin zawarcia przyrzeczonej umowy o pracę musi być konkretny i znany stronom przynajmniej w przybliżeniu. Jest tak dlatego, że z terminem zawarcia umowy o pracę pozostaje w najściślejszym związku termin nawiązania stosunku pracy. Termin ten może więc być wyznaczony jednostkami miary czasu (np. za tydzień, miesiąc lub kwartał), opisem daty (np. dzień górnika, pierwszy dzień wiosny) lub zdarzenia (np. rozpoczęcie żniw). Przykładowo wskazanie okresu "od 26 kwietnia do końca 26 maja 2023 r." nie czyni zadość wymogom prawidłowego określenia początkowego terminu umowy o pracę.

Uchylenie się od zawarcia umowy przyrzeczonej

 Zgodnie z art. 390 kc, jeżeli strona zobowiązana do zawarcia umowy przyrzeczonej uchyla się od jej zawarcia, druga strona może żądać naprawienia szkody, którą poniosła przez to, że liczyła na zawarcie umowy przyrzeczonej. Strony mogą w umowie przedwstępnej odmiennie określić zakres odszkodowania. Jednak gdy umowa przedwstępna czyni zadość wymaganiom, od których zależy ważność umowy przyrzeczonej, w szczególności wymaganiom co do formy, strona uprawniona może dochodzić zawarcia umowy przyrzeczonej. 

Kiedy przedawniają się roszczenia z umowy przedwstępnej?

Roszczenia z umowy przedwstępnej przedawniają się z upływem roku od dnia, w którym umowa przyrzeczona miała być zawarta. Jeżeli sąd oddali żądanie zawarcia umowy przyrzeczonej, roszczenia z umowy przedwstępnej przedawniają się z upływem roku od dnia, w którym orzeczenie stało się prawomocne. Nie obowiązuje więc tu generalny, 3 letni termin przedawnienia, charakterystyczny dla roszczeń z zakresu prawa pracy.

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
W tym zawodzie jest dyskryminacja ze względu na wiek. Będzie zmiana ustawy i dostosowanie do dyrektywy Rady 2000/78/WE z 27.11.2000 r. ustanawiającej ogólne warunki ramowe równego traktowania w zakresie zatrudnienia i pracy

Podstawową zasadą wynikającą z KP jest zasada równości w zatrudnieniu i niedyskryminacji. Okazuje się, że w pewnych zawodach i przepisach jest więc jawna dyskryminacja ze względu na wiek. W związku z tym będzie zmiana ustawy co do konkretnego zawodu i dostosowanie do dyrektywy Rady 2000/78/WE z 27.11.2000 r. ustanawiającej ogólne warunki ramowe równego traktowania w zakresie zatrudnienia i pracy.

Czy jesienią 2025 wejdzie nowy dodatkowy urlop i wolne od szkoły dla milionów Polaków? Mamy stanowisko rządu

W ostatnim czasie w mediach wrze sprawa potencjalnego urlopu dla dorosłych i wolnego dla dzieci w okresie jesiennym w szkołach. Wielu zastanawia się czy jesienią 2025 wejdzie nowy dodatkowy urlop i wolne od szkoły i czy dojdzie w związku z tym do zmiany organizacji roku szkolnego 2024/2025 oraz 2025/2026. Mamy w tej sprawie stanowisko rządu a konkretnie Ministerstwa Edukacji Narodowej oraz opinie rozgoryczonych ale i zachwyconych rodziców, uczniów i nauczycieli.

Pracodawca wyśle Cię na urlop nie pytając o zdanie, nie możesz się sprzeciwić

Pracodawca może wysłać Cię na urlop nie pytając o zdanie. Zastanawiasz się jak to możliwe, skoro prawo pracy z założenia ma chronić pracownika. Okazuje się, że jest taka możliwość i nie będzie to naruszenie przepisów prawa pracy.

Waloryzacja emerytury 2025. Ile komornik może zabrać z emerytury w 2025?

Ile komornik może zabrać z emerytury w 2025? To zależy kiedy i zależy do jakich świadczeń i długów emeryta, bo od 1 marca 2025 r. będzie to więcej, ale musi zostać pewne minimum, tzw. wolna kwota od potrąceń. Wszystko za sprawą marcowej waloryzacji emerytur i rent w 2025 r.

REKLAMA

Coraz większe bezrobocie w Polsce. W styczniu po raz kolejny wzrosła liczba osób zarejestrowanych w urzędach pracy

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej szacuje, że w styczniu 2025 r. stopa bezrobocia rejestrowanego wyniosła 5,4 proc. To więcej niż w grudniu 2024 r. Resort jednak zapewnia, że sytuacja na rynku pracy w pierwszym miesiącu 2025 r. była stabilna.

Boże Ciało 2025 – kiedy wypada? [DATA]

Kiedy jest Boże Ciało w tym roku? Data Bożego Ciała w 2025 roku wypada w środku czerwca. Ile dni wolnych można otrzymać? Czy trzeba brać urlop wypoczynkowy? Już teraz zaplanuj długi weekend czerwcowy.

Długie weekendy 2025 [KALENDARZ]

Teraz jest dobry czas na zaplanowanie długich weekendów w 2025 roku. 7 długich weekendów, które wypadają w tym roku, pozwala na dłuższy odpoczynek od pracy bez wykorzystywania urlopu wypoczynkowego lub z wykorzystaniem tylko jednego dnia urlopu. Kiedy wypadają w tym roku? Oto kalendarz długich weekendów 2025.

Rodzice najczęściej wybierają świadczenie Aktywnie w żłobku. Wsparcie z ZUS może wynieść nawet 1900 zł miesięcznie

ZUS od początku działania programu Aktywny Rodzic wypłacił ponad 1,1 mld zł. Program obejmuje trzy świadczenia "aktywnie w domu", "aktywni rodzice w pracy" i "aktywnie w żłobku". Rodzice najczęściej decydują się na wsparcie żłobkowe, na które ZUS do tej pory przekazał łącznie 688 mln zł.

REKLAMA

5 przykazań HR na 2025 rok

Co czeka działy HR w 2025 roku? Artykuł zawiera najważniejsze tematy, z którymi trzeba zmierzyć się w najbliższych miesiącach. Należą do nich: zmiany w komunikacji i digitalizacja procesów kadrowych, zaangażowanie więcej sztucznej inteligencji, wyrównywanie kompetencji cyfrowych pomiędzy pokoleniami, przygotowania do dyrektywy o równości płac. Oto 5 przykazań HR na 2025 rok.

Zwolnienia grupowe 2025 [który pracodawca może zwolnić, kogo i z jakich przyczyn, jaka odprawa]

Zwolnienia grupowe to specyficzny sposób rozwiązania umów o pracę z większą ilością pracowników. Do przeprowadzenia takich zwolnień mają prawo pracodawcy spełniający określone wymogi - muszą mieć odpowiednio wysoki poziom zatrudnienia, a zwolnienie musi mieć określone przyczyny i być przeprowadzone w określonym czasie. Także nie każdy pracownik może być objęty zwolnieniem grupowym.

REKLAMA