REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Dzień Dziecka - czy dzieci mogą pracować?

Doktor nauk prawnych, adwokat, adiunkt na Wydziale Prawa, Administracji i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Andrzeja Frycza Modrzewskiego w Krakowie w Katedrze Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego.
Dzień Dziecka - czy dzieci mogą pracować?
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

W dniu 1 czerwca przypada Dzień Dziecka. Wielu zastanawia się czy dzieci mogą pracować. Często widzi się dzieci w reklamie czy w serialu telewizyjnym. Czy taka działalność dziecka ma charakter pracy zarobkowej? Czy na pracę dziecka potrzebna jest zgoda rodzica i inspektora pracy? Poniżej najważniejsze warunki formalne, aby móc legalnie zatrudniać dziecko i szanować jego prawa. 
rozwiń >

Stałe zatrudnianie dzieci jest zakazane

Zgodnie z Konstytucją RP, stałe zatrudnianie dzieci do lat 16 jest zakazane. Formy i charakter dopuszczalnego zatrudniania dzieci określa ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks Pracy (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1510 ze zm., dalej jako: KP). Najważniejsze jest jednak to, aby nie doszło wyzysku dziecka, demoralizacji czy naruszenia obowiązku szkolnego. To nauka ma pierwszeństwo przed pracą, jednak możliwe są takie sytuacje, że praca jest elementem procesu kształcenia (np. w zakresie przyuczenia do wykonywania nauki zawodu przez młodocianego).

REKLAMA

Autopromocja

W Polsce obowiązują liczne akty prawa międzynarodowego czy europejskiego, które regulują pracę dzieci. Jednym z takich aktów jest: Dyrektywa Rady 94/33/WE z dnia 22 czerwca 1994 r. w sprawie ochrony pracy osób młodych.

Polecamy: „Zatrudnianie i zwalnianie pracowników. Obowiązki pracodawców 2023"

Dzieci w wieku od 13 do 16 roku życia i poniżej 13 roku życia - zatrudnianie

Przepis art. 22 KP wskazuje na zdolność pracowniczą, która przysługuje osobom o co najmniej ograniczonej zdolności do czynności prawnych,  czyli odnosi się do osób, które ukończyły 13 lat. Dziecko w wieku od 13. do 16. roku życia może zatem zawrzeć umowę o pracę. 

Jeżeli jednak chodzi o dzieci do lat 13, to należy przyjąć, że możliwy jest  udział takiego dziecka w określonych rodzajach działalności. Zawiera się umowę na udział dziecka (do lat 13) w określonych przejawach aktywności, przy czym stroną tej umowy jest przedstawiciel ustawowy lub opiekun dziecka. Również w tym przypadku wymagane jest zezwolenie inspektora pracy.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Wyjątkowa dopuszczalność pracy dzieci

W KP określone są przesłanki zatrudniania dzieci. Przepisy nie są rozbudowane ale należy przygotować dużą ilość dokumentów, a w całym procesie decyzyjnym bierze udział kilka podmiotów. 

Do ukończenia przez dziecko 16 roku życia jest możliwe jego zatrudnianie. Wykonywanie pracy lub innych zajęć zarobkowych przez dziecko jest jednak dozwolone wyłącznie na rzecz podmiotów wykonujących danego rodzaju działalność, tj.:

  • działalność kulturalną,
  • działalność artystyczną,
  • działalność sportową,
  • działalność reklamową.

Aby dziecko mogło być legalnie zatrudnione wymagana jest uprzedniej zgody:

  1. przedstawiciela ustawowego lub opiekuna tego dziecka,
  2. zezwolenie właściwego inspektora pracy.

Jakie dokumenty należy złożyć do inspektora pracy, aby zatrudnić dziecko?

Do wniosku o zatrudnienie dziecka, który składa się do inspektora pracy, należy dołączyć:

  • pisemną zgodę przedstawiciela ustawowego lub opiekuna dziecka na wykonywanie przez dziecko pracy lub innych zajęć zarobkowych;
  • opinię poradni psychologiczno-pedagogicznej dotyczącą braku przeciwwskazań do wykonywania przez dziecko pracy lub innych zajęć zarobkowych;
  • orzeczenie lekarza stwierdzające brak przeciwwskazań do wykonywania przez dziecko pracy lub innych zajęć zarobkowych;
  • jeżeli dziecko podlega obowiązkowi szkolnemu - opinię dyrektora szkoły, do której dziecko uczęszcza, dotyczącą możliwości wypełniania przez dziecko tego obowiązku w czasie wykonywania przez nie pracy lub innych zajęć zarobkowych.

Co powinno zawierać zezwolenie inspektora pracy?

Zezwolenie przybiera formę decyzji administracyjnej, do której mają zastosowanie przepisy KPA. Odwołanie od decyzji inspektora pracy rozpoznaje okręgowy inspektor pracy, od którego decyzji można wnieść z kolei skargę do wojewódzkiego sądu administracyjnego.

Zezwolenie inspektora pracy, które określa, że dziecko może wykonywać pracę zarobkować powinno zawierać:

  • dane osobowe dziecka i jego przedstawiciela ustawowego lub opiekuna;
  • oznaczenie podmiotu prowadzącego działalność, który ma zatrudniać dziecko;
  • określenie rodzaju pracy lub innych zajęć zarobkowych, które może wykonywać dziecko;
  • określenie dopuszczalnego okresu wykonywania przez dziecko pracy lub innych zajęć zarobkowych;
  • określenie dopuszczalnego dobowego wymiaru czasu pracy lub innych zajęć zarobkowych;
  • inne niezbędne ustalenia, wymagane ze względu na dobro dziecka lub rodzaj, charakter albo warunki wykonywania pracy lub innych zajęć zarobkowych przez dziecko.

Zezwolenie inspektora pracy 

Właściwy inspektor pracy wydaje zezwolenie na pracę dziecka na wniosek podmiotu mającego zatrudnić dziecko. Mając na uwadze dobro dziecka, występują dwie sytuacje, w których inspektor pracy odmawia wydania zezwolenia:
  • jeżeli wykonywanie pracy lub innych zajęć zarobkowych powoduje zagrożenie dla życia, zdrowia i rozwoju psychofizycznego dziecka;
  • jeżeli wykonywanie pracy lub innych zajęć zarobkowych zagraża wypełnianiu obowiązku szkolnego przez dziecko.

Brak zezwolenia przedstawiciela ustawowego lub inspektora pracy przed nawiązaniem umowy z dzieckiem prowadzi do nieważności takiej umowy na podstawie art. 58 § 1 KC.

Czy inspektor pracy może cofnąć zezwolenie na pracę dziecka?

Tak, oczywiście inspektor pracy może cofnąć zezwolenie na pracę dziecka, ponieważ najważniejsze jest dobro dziecka, a w szczególności jego zdrowie (w tym psychiczne), życie a także obowiązek szkolny. Inspektor pracy cofa zezwolenie na pracę dziecka, jeżeli zawnioskuje o to przedstawiciel ustawowy lub opiekun dziecka. Ponadto inspektor cofa zezwolenie z urzędu, jeżeli stwierdzi, że warunki pracy dziecka nie odpowiadają warunkom określonym w wydanym zezwoleniu.

Odpowiedzialność za naruszenie przepisów w sprawie zatrudniania dzieci

Zgodnie z art. 283 § 2 pkt 9 KP, kto bez zezwolenia właściwego inspektora pracy dopuszcza do wykonywania pracy lub innych zajęć zarobkowych dziecko do ukończenia przez nie 16. roku życia, podlega karze grzywny od 1000 zł do 30 000 zł.

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Jak prawidłowo określać wynagrodzenie w umowie o pracę

Prawidłowo sporządzona umowa o pracę powinna określać wynagrodzenie odpowiadające rodzajowi pracy, ze wskazaniem składników wynagrodzenia. Wskazane przez strony wynagrodzenie jest jednym z obligatoryjnych elementów umowy o pracę.

Przerwy w pracy dla osób niepełnosprawnych w 2025 r.

Przerwy w pracy dla osób niepełnosprawnych w 2025 r. Jakie przerwy należą się pracownikom posiadającym orzeczenie o niepełnosprawności? Co w przypadku obsługi komputera? Czy przerwy wliczają się do czasu pracy?

Komu można nie płacić za godziny nadliczbowe?

Przepisy prawa pracy dopuszczają, aby niektórzy pracownicy nie mieli prawa do rekompensaty za pracę w godzinach nadliczbowych. Są jednak sytuacje, gdy z winy pracodawcy taka rekompensata jednak im przysługuje. O jakich pracowników chodzi?

Co daje II stopień niepełnosprawności w 2025 r.?

Zgodnie z ustawą o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych wyróżnia się trzy stopnie niepełnosprawności: znaczny, umiarkowany i lekki stopień niepełnosprawności. Kiedyś używało się określeń I,II i III grupa inwalidzka.

REKLAMA

1550 zł dofinansowania do zatrudnienia osób niepełnosprawnych z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności. Trzeba wypełnić Wn-D i dołączyć INF-D-P

1550 zł dofinansowania do zatrudnienia osób niepełnosprawnych z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności. Trzeba wypełnić Wn-D i dołączyć INF-D-P. Można wystąpić z korektą wniosku i otrzymać wyższe dofinansowanie z wyrównaniem od lipca 2024 r.

Webinar: Rodzicielstwo po nowemu, czyli zmiany w Kodeksie pracy 2025 + certyfikat gwarantowany

Praktyczny webinar „Rodzicielstwo po nowemu, czyli zmiany w Kodeksie pracy 2025” poprowadzi Aleksander Kuźniar, prawnik, specjalista z zakresu prawa pracy oraz ochrony danych osobowych, ekspert INFORAKADEMII. Uczestnicy dowiedzą się, kiedy i na jakich warunkach pracownicy mogą skorzystać z uzupełniającego urlopu macierzyńskiego oraz co musi się znaleźć we wniosku o jego udzielenie. Każdy z uczestników otrzyma imienny certyfikat i dostęp do retransmisji webinaru wraz z materiałami dodatkowymi.

Wzrosną wynagrodzenia pracowników samorządowych. Podwyżki z wyrównaniem od 1 stycznia 2025 r.

W 2025 r. wzrosną wynagrodzenia osób zatrudnionych w samorządach na podstawie wyboru oraz powołania. Zwiększą się także stawki minimalnego poziomu wynagrodzenia zasadniczego pracowników samorządowych zatrudnionych na podstawie umowy o pracę.

Do 28 lutego 2025 r. emeryci i renciści muszą rozliczyć dodatkowe przychody

ZUS przypomina o obowiązku rozliczenia dodatkowych przychodów przez osoby, które pobierają emeryturę lub rentę, mimo że nie osiągnęły wieku emerytalnego, a w zeszłym roku dorabiały do swojego świadczenia. Termin mija 28 lutego 2025 r.

REKLAMA

Najniższa emerytura, renta rodzinna i socjalna: 1878,91 zł brutto od 1 marca. Waloryzacja 2025 - emerytury i renty wzrosną o 5,5 proc.

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej poinformowało 12 lutego 2025 r., że od 1 marca 2025 roku emerytury i renty zostaną zwaloryzowane o wskaźnik 105,5%. Oznacza to, że renty i emerytury wzrosną o 5,5 procent.

Od 1 marca 2025 r. zwiększy się wynagrodzenie pracowników młodocianych

Od 1 marca 2025 r. zwiększy się wynagrodzenie pracowników młodocianych. To efekt wzrostu przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej w czwartym kwartale 2024 r.

REKLAMA