Zmiany w OFE niezgodne z konstytucją?

Wczoraj rząd omawiał ogłoszone dwa dni temu rewolucyjne zmiany w sposobie oszczędzania na starość.

– Proponujemy takie rozwiązanie, które zagwarantuje wypłatę także tej części emerytury wypracowanej przez OFE i to wypłatę dożywotnią – przekonywał premier Donald Tusk. 

Tłumaczył, że w ostatnich miesiącach okazało się, że OFE nie są przygotowane do dożywotniego wypłacania tej części emerytur, za które odpowiadają.

Rządowe propozycje są jednak ostro krytykowane. Eksperci i pracodawcy alarmują: przedstawione rozwiązania zakładające umorzenie obligacji i przekazanie środków zgromadzonych w funduszach emerytalnych nie tylko są niekorzystne dla przyszłych emerytów, ale także naruszają przepisy konstytucji. 

– To jest naruszenie prawa własności. Unijne orzecznictwo potwierdza to, że prawo do emerytury jest traktowane w tych kategoriach – twierdzi Krzysztof Pater, były minister polityki społecznej, członek Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego.

Podobnie uważa Izba Gospodarcza Towarzystw Emerytalnych. Małgorzata Rusewicz, prezes tej organizacji, wskazuje, że przeniesienie środków z OFE do ZUS (nawet jeśli chodzi tylko o część zgromadzonych pieniędzy) oznacza przywłaszczenie środków należących do OFE na rzecz instytucji publicznej bez odszkodowania. Gromadzone w imieniu ubezpieczonych środki przestaną być własnością prywatną, staną się publiczną i zostaną przez państwo skonsumowane. Jej zdaniem takie rozwiązanie narusza art. 21 i 64 Konstytucji RP. Zgodnie z nimi Rzeczpospolita Polska chroni własność i prawo dziedziczenia. Wywłaszczenie jest dopuszczalne jedynie wówczas, gdy jest dokonywane na cele publiczne i za słusznym odszkodowaniem. Własność może być ograniczona tylko w drodze ustawy i tylko w zakresie, w jakim nie narusza ona istoty tego uprawnienia. 

Podobne wątpliwości zgłasza Konfederacja Lewiatan. Zdaniem Jeremiego Mordasewicza, jej eksperta ubezpieczeniowego oraz członka Komitetu Obywatelskiego ds. Bezpieczeństwa Emerytalnego, zapowiadane zmiany naruszają zasadę zaufania obywateli do państwa. A to z kolei oznacza naruszenie art. 2 ustawy zasadniczej, zgodnie z którym RP jest demokratycznym państwem prawnym, urzeczywistniającym zasady sprawiedliwości społecznej. 

Cały artykuł znajdziesz w e-wydaniu Dziennika Gazety Prawnej. Sprawdź