REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Umowa o dzieło. Trwają kontrole ZUS!

Kinga Piwowarska
Doktor nauk prawnych, adwokat, adiunkt na Wydziale Prawa Uniwersytetu Andrzeja Frycza Modrzewskiego w Krakowie w Katedrze Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego
Umowa o dzieło. Trwają kontrole ZUS!
Rejestr umów
ShutterStock

REKLAMA

REKLAMA

Uwaga: trwają kontrole ZUS co do umów o dzieło. ZUS ewidencjonuje takie umowy. Dlaczego? Ponieważ ZUS jak i PIP chcą przeciwdziałać zatrudnianiu w formie cywilnoprawnej (zlecenie czy dzieło) w miejsce umów o pracę. Na płatnikach składek ciąży obowiązek zgłaszania do ZUS umów o dzieło zawieranych od 1 stycznia 2021 r. Od momentu zawarcia umowy o dzieło masz 7 dni na poinformowanie o tym fakcie ZUS.

rozwiń >

Kontrole umów o dzieło przez rejestr

Trwają kontrole ZUS co do umów o dzieło. ZUS ewidencjonuje takie umowy. Dlaczego? Ponieważ ZUS jak i PIP chcą przeciwdziałać zatrudnianiu w formie cywilnoprawnej (zlecenie czy dzieło) w miejsce umów o pracę. Na płatnikach składek ciąży obowiązek zgłaszania do ZUS umów o dzieło zawieranych od 1 stycznia 2021 r. Umowa o dzieło i samo dzieło powinno być wyrazem kreatywności i umiejętności autora, a rezultat, który powstanie w ramach umowy o dzieło powinien mieć byt samoistny, obiektywnie osiągalny i pewny. Wykonawca umowy o dzieło zobowiązuje się nie do samego działania, lecz do uzyskania określonego dzieła jako rezultatu tego działania. Nie powinno być uznane za dzieło coś, co nie odróżnia się w żaden sposób od innych występujących na danym rynku rezultatów pracy, gdyż wówczas zatraciłoby swój indywidualny charakter dzieła

Pomimo tego, że taki system funkcjonuje już ponad 3 lata - wcale to nie odstrasza do ich zawierania. ZUS podkreśla, że:

REKLAMA

REKLAMA

Autopromocja

„Dzięki rejestrowi wreszcie wiemy, ile w Polsce zawarto umów o dzieło, z kim oraz w jakich branżach. To nieocenione informacje dla państwa. Na pewno będą one pomocne do budowania polityki gospodarczej i tej związanej z rynkiem pracy.”. Zdaniem większości ekspertów dane są potrzebne ZUS, ponieważ rozważa czy nie oskładkować całkowicie umów cywilnoprawnych, w tym o dzieło. Niewątpliwie byłby to zysk dla państwa. Ponadto ZUS może dokonywać kontroli i sprawdzać czy dana umowa o dzieło nie powinna być np. umową zlecenia czy o pracę. ZUS może wówczas je przekwalifikować i zażądać zaległych składek.

Przykład
Liczba formularzy co do umów o dzieło rośnie! Paradoks systemu rejestru umów o dzieło

W pierwszych trzech kwartałach 2022 r. zgłoszono do ZUS około 1,3 mln umów o dzieło, czyli o 6,5% więcej niż w podobnym okresie 2021 r.  Z kolei w 2023 r. przekazano do ZUS 1,2 mln formularzy RUD, na których zgłoszono 1,6 mln umów o dzieło. W 2023 r. złożono do ZUS nieco więcej formularzy RUD niż w 2022 r. (o 50,5 tys.).

Kto ma obowiązek informowania ZUS o zawarciu umowy o dzieło?

Obowiązek informacyjny spoczywa na podmiocie, który od 1 stycznia 2021 r. zawarł umowę o dzieło. Kto musi zgłosić umowę:

  • płatnik składek

  • osoba fizyczna (bez względu na to, czy osoba ta jest zarejestrowana w ZUS jako płatnik składek czy też nie).

Ważne
 Jakich umów o dzieło nie trzeba zgłaszać do ZUS? Kto nie musi informować o umowie o dzieło?
  • Podmiot, który zawiera umowę o dzieło ale w praktyce nie jest płatnikiem składek (nie zgłasza do ubezpieczeń społecznych co najmniej jednego ubezpieczonego), będzie to np. stowarzyszenie fundacja, spółka prawa handlowego.

  • Podmiot, czyli pracodawca, który zawiera umowę o dzieło z własnym pracownikiem.

  • Podmiot, czyli pracodawca na rzecz którego wykonywana jest umowa o dzieło, ale w rzeczywistości umowa zawarta jest z innym podmiotem.

  • Podmiot, który zawiera umowę o dzieło z osobą prowadzącą działalność gospodarczą na wykonanie przez nią usług, które wchodzą w zakres prowadzonej działalności.

Ile jest dni na zgłoszenie umowy umowy o dzieło?

Od momentu zawarcia umowy podmiot zobowiązany ma 7 dni na zgłoszenie umowy o dzieło do ZUS.

Jak zgłosić umowę o dzieło?

Informację o zawartej umowie o dzieło składa się na formularzu RUD (zgłoszenie umowy o dzieło). Dokument można złożyć elektronicznie przez Platformę Usług Elektronicznych (PUE). Za 2023 r. umowy o dzieło zgłaszano przede wszystkim na Platformie Usług Elektronicznych (PUE) ZUS. W ten sposób przekazano 1,1 mln formularzy RUD. Jest to 89,95 proc. ogółu zgłoszeń.

W formularzu RUD należy podać: w bloku I - swoje dane, czyli zamawiającego wykonanie umowy o dzieło - dane identyfikacyjne oraz adresowe; w bloku II - dane wykonawcy umowy o dzieło - dane identyfikacyjne oraz adresowe osoby, z którą zawarłeś umowę o dzieło; w bloku III - informację o zawartych umowach o dzieło - daty zawarcia, daty wykonywania (od-do), przedmiot umowy oraz liczbę zawartych umów. W jednym formularzu RUD można przekazać informację o maksymalnie 10 umowach o dzieło zawartych z danym wykonawcą.

1,6 ml umów o dzieło  - z kim najczęściej sa zawierane i w jakich sektorach?

Jak podaje ZUS: w 2023 r. przekazano do ZUS 1,2 mln formularzy RUD, na których zgłoszono 1,6 mln umów o dzieło. Nie odnotowano dużych zmian w strukturze podmiotów zgłaszających umowy o dzieło oraz ich wykonawców. W przypadku liczby złożonych formularzy w 2023 r. ich liczba była największa w miesiącu październiku wynosząc 114,7 tys. RUD. Nie miało to przełożenia na liczbę zgłaszanych umów gdyż, największa liczba zgłoszonych umów była w kwietniu 2023 r. (162,3 tys.). Najmniejsza liczba formularzy wpłynęła natomiast w miesiącu lutym wynosząc 86,0 tys. RUD, co było spójne w zakresie liczby zgłoszonych umów (117,8 tys.). Największą grupę zgłaszających stanowili płatnicy składek zarejestrowani w ZUS – 97 proc. wszystkich podmiotów. Osób fizycznych, które zgłosiły do ZUS umowę o dzieło, a nie są płatnikami składek, było 1,4 tys. Jest to 1,79 proc. ogółu zgłaszających.

Mężczyźni częściej pracują na podstawie umowy o dzieło

W 2023 r. na formularzach RUD częściej zgłaszane były umowy o dzieło zawierane z mężczyznami – stanowili oni 52,21 proc. wykonawców. Co czwarty wykonawca umowy o dzieło to osoba w wieku 30-39 lat – 84,1 tys. Umowy o dzieło zawierano najczęściej na jeden i osiem dni.

W jakich sektorach najwięcej umów o dzieło?

Najwięcej osób wykonujących umowy o dzieło zostało wykazanych w sekcji:

J – informacja i komunikacja 87,6 tys. wykonawców (20,37 proc.).
M – działalność profesjonalna, naukowa i techniczna – 79,1 tys. wykonawców (18,38 proc.),
R – działalność związana z kulturą, rozrywką i rekreacją – 57,2  tys. wykonawców (13,30 proc.),
P – edukacja – 53,8 tys. wykonawców (12,51 proc.),                                                                                                                                        S – pozostała działalność usługowa – 48,2 tys. wykonawców (11,21proc.).

Umowy o dzieło z cudzoziemcami

Umowy o dzieło zawierano również z cudzoziemcami. Liczba cudzoziemców wykazanych w formularzach  RUD wyniosła prawie 23,1 tys., co stanowi 6,69 proc. wszystkich wykonujących umowy o dzieło. Najczęściej podpisywano umowy z obywatelami Ukrainy – 39,56 proc. Dalej znaleźli się obywatele Białorusi – 21,31 proc., Niemiec – 3,87 proc., Wielkiej Brytanii – 2,65, Rosji – 2,57 proc proc., Hiszpanii – 2,06 proc, Włoch – 1,98 proc., Francji – 1,96 proc.

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Ewidencja czasu pracy online – jak raporty pomagają rozliczać nadgodziny i grafik

Menedżer, który próbuje ogarnąć zespół na podstawie arkuszy z grafikiem, papierowej listy obecności i maili o nadgodzinach, zwykle widzi tylko fragment prawdziwej sytuacji. Trudno wtedy odpowiedzieć na proste pytania: czy grafik pracy jest ułożony zgodnie z przepisami, kto faktycznie jest dziś dostępny, jak rozliczyć nadgodziny i czy ewidencja czasu pracy obroni się przy kontroli PIP. Nowe raporty czasu pracy w systemie RCPonline zbierają te informacje w jednym miejscu – w kolejnych częściach pokażemy pięć typowych problemów menedżera i konkretne widoki raportowe, które pomagają je rozwiązać bez żonglowania plikami.

Testy psychologiczne w rekrutacji pracowników. Co mierzą i jak pomagają tworzyć duże zespoły w krótkim czasie

W branży BPO (Business Process Outsourcing) rekrutacja często przyjmuje formę operacji masowej. Tworzenie zespołów liczących 8–10 osób w jednym procesie, przy jednoczesnym zachowaniu wysokich standardów kompetencyjnych i kulturowych, to jedno z najtrudniejszych zadań HR w tej branży. W tym kontekście rośnie znaczenie testów psychologicznych i narzędzi diagnostycznych, które wspierają proces selekcji nie tylko pod kątem wiedzy czy doświadczenia, ale również – a może przede wszystkim – dopasowania do specyfiki pracy zespołowej i środowiska usługowego.

Związki zawodowe z ogromnym wpływem na pracę nauczycieli od 13 grudnia 2025 (wynagrodzenia i dodatki, zarządzenie wiekiem, czas pracy, work-life balance, ZFŚS). Już za 3 dni zmiany w szkołach?

Czy nauczyciele, dyrektorzy i ZZ są świadome, że Związki Zawodowe Nauczycieli już od 13 grudnia 2025 r. zyskają szerszy zakres uprawnień i wpływ na polepszenie sytuacji nauczycieli. W jakim zakresie? No w zasadzie w każdym bo przepisy tworzą otwarty katalog. Najważniejsze jednak wydają się: wynagrodzenia i dodatki, zarządzenie wiekiem, czas pracy, work-life balance, ZFŚS.

Na co dzień i od święta - czyli o sztuce budowania stabilności w organizacjach

Rosnące koszty i ciągła zmienność sprawiają, że stabilność stała się dla pracowników najgłębszą potrzebą – finansową i emocjonalną. Potwierdzają to dane z „Pluxee Benefit Guidebook 2026”: 96 proc. pracowników oczekuje pewności zatrudnienia, a 94 proc. regularnego doceniania. Wynagrodzenie pozostaje głównym motywatorem, ale to niejedyny wymiar bezpieczeństwa. Dlatego tak ważna jest przestrzeń na drobne, odczuwalne elementy codzienności, które w sposób osobisty i wymierny finansowo mówią pracownikowi, że jest ważną częścią organizacji.

REKLAMA

PIP chciała 26 dni urlopu dla wszystkich pracowników. Sejm zakończył prace nad petycją bez zmian w ustawie

Związek Zawodowy Pracowników Państwowej Inspekcji Pracy złożył petycję, w której domagał się dodatkowych dni urlopu dla pracowników PIP – niezależnie od stażu pracy. Komisja ds. Petycji zdecydowała jednak o zakończeniu sprawy bez podejmowania inicjatywy ustawodawczej. Dlaczego?

Polacy nie chcą pracować 24/7, chociaż.. wiele osób wykonuje obowiązki po godzinach, rezygnując z czasu przeznaczonego na odpoczynek, rodzinę czy realizację pasji

Zacieranie się granic między pracą a życiem prywatnym istotnie wpływa na życie zawodowe Polaków. Wiele osób wykonuje obowiązki po godzinach, rezygnując z czasu przeznaczonego na odpoczynek, rodzinę czy realizację pasji. Jak pokazuje ankieta przeprowadzona przez Gi Group Holding, 24% respondentów odczuwa poczucie winy, gdy nie odbiera służbowych telefonów lub wiadomości po godzinach pracy, co świadczy o presji emocjonalnej towarzyszącej permanentnej dostępności.

Uwaga: 12 kluczowych ustaw dla polskiego prawa, w tym 7 dla prawa pracy zmienionych z mocą od 13 grudnia 2025 r.

Ważna ustawa została podpisana przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w dniu 27 listopada 2025 r. Mało kto ma tego świadomość! To co poniżej trzeba wiedzieć, tym bardziej, że zmienia się 12 kluczowych ustaw dla polskiego prawa, w tym prawa pracy.

Stało się, Prezydent podpisał i od grudnia 2025 r. ustawa w mocy. Uprawnienia jakich nigdy nie było dla osób wykonujących pracę zarobkową (samozatrudnionych, zleceniobiorców i innych cywilnoprawnych form zatrudnienia)

Jesteśmy podekscytowani zmianami, które planowe są na 2026 r. w zakresie ustalania istnienia stosunku pracy przez inspektorów pracy decyzją, co ma zmienić tzw. "śmieciowe zatrudnienie" a przecież już od 13 grudnia 2025 r. precedensowa ustawa w mocy i uprawnienia - jakich nigdy nie było dla osób wykonujących pracę zarobkową (na zleceniu i innych cywilnoprawnych formach). Zatem i dla pracownika i dla osoby świadczącej pracę za wynagrodzeniem na innej podstawie niż stosunek pracy będzie dużo szerszy katalog praw. Poniżej wyjaśniamy o co chodzi.

REKLAMA

Wyższe o 1200 zł emerytury i wyrównanie w kwocie 64 tys. zł. Korzystny wyrok TK z 4 czerwca 2025 r. w sprawie wcześniejszych emerytów nadal nie został opublikowany w Dzienniku Ustaw [Aktualne informacje]

Aż 200 tys. emerytów może mieć wyższe o 1200 zł emerytury i wyrównanie w kwocie 64 tys. zł. Jednak korzystny wyrok TK z 4 czerwca 2025 r. w sprawie wcześniejszych emerytów nadal nie został opublikowany w Dzienniku Ustaw. Podajemy aktualne informacje w sprawie.

5 zmian w 2026 roku, które odczujesz w portfelu. Nr 3 dotyczy milionów Polaków: a wszystko w związku z uchwaleniem budżetu na 2026 r.

5 zmian w 2026 roku, które odczujesz w portfelu. Nr 3 dotyczy milionów Polaków: a wszystko w związku z uchwaleniem budżetu na 2026 r. W obliczu globalnej niepewności Polska inwestuje w swoją stabilność i przyszłość – zarówno militarną ale i społeczną. Wzrost dochodów podatkowych, wprowadzenie nowych instrumentów finansowych oraz silne wsparcie sektorów kluczowych dla życia obywateli mają na celu wzmocnienie państwa i podtrzymanie jego rozwoju w nadchodzących latach.

Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

REKLAMA