REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Umowa o dzieło. Trwają kontrole ZUS!

Kinga Piwowarska
Doktor nauk prawnych, adwokat, adiunkt na Wydziale Prawa Uniwersytetu Andrzeja Frycza Modrzewskiego w Krakowie w Katedrze Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego
Umowa o dzieło. Trwają kontrole ZUS!
Rejestr umów
ShutterStock

REKLAMA

REKLAMA

Uwaga: trwają kontrole ZUS co do umów o dzieło. ZUS ewidencjonuje takie umowy. Dlaczego? Ponieważ ZUS jak i PIP chcą przeciwdziałać zatrudnianiu w formie cywilnoprawnej (zlecenie czy dzieło) w miejsce umów o pracę. Na płatnikach składek ciąży obowiązek zgłaszania do ZUS umów o dzieło zawieranych od 1 stycznia 2021 r. Od momentu zawarcia umowy o dzieło masz 7 dni na poinformowanie o tym fakcie ZUS.

rozwiń >

Kontrole umów o dzieło przez rejestr

Trwają kontrole ZUS co do umów o dzieło. ZUS ewidencjonuje takie umowy. Dlaczego? Ponieważ ZUS jak i PIP chcą przeciwdziałać zatrudnianiu w formie cywilnoprawnej (zlecenie czy dzieło) w miejsce umów o pracę. Na płatnikach składek ciąży obowiązek zgłaszania do ZUS umów o dzieło zawieranych od 1 stycznia 2021 r. Umowa o dzieło i samo dzieło powinno być wyrazem kreatywności i umiejętności autora, a rezultat, który powstanie w ramach umowy o dzieło powinien mieć byt samoistny, obiektywnie osiągalny i pewny. Wykonawca umowy o dzieło zobowiązuje się nie do samego działania, lecz do uzyskania określonego dzieła jako rezultatu tego działania. Nie powinno być uznane za dzieło coś, co nie odróżnia się w żaden sposób od innych występujących na danym rynku rezultatów pracy, gdyż wówczas zatraciłoby swój indywidualny charakter dzieła

Pomimo tego, że taki system funkcjonuje już ponad 3 lata - wcale to nie odstrasza do ich zawierania. ZUS podkreśla, że:

REKLAMA

REKLAMA

Autopromocja

„Dzięki rejestrowi wreszcie wiemy, ile w Polsce zawarto umów o dzieło, z kim oraz w jakich branżach. To nieocenione informacje dla państwa. Na pewno będą one pomocne do budowania polityki gospodarczej i tej związanej z rynkiem pracy.”. Zdaniem większości ekspertów dane są potrzebne ZUS, ponieważ rozważa czy nie oskładkować całkowicie umów cywilnoprawnych, w tym o dzieło. Niewątpliwie byłby to zysk dla państwa. Ponadto ZUS może dokonywać kontroli i sprawdzać czy dana umowa o dzieło nie powinna być np. umową zlecenia czy o pracę. ZUS może wówczas je przekwalifikować i zażądać zaległych składek.

Przykład
Liczba formularzy co do umów o dzieło rośnie! Paradoks systemu rejestru umów o dzieło

W pierwszych trzech kwartałach 2022 r. zgłoszono do ZUS około 1,3 mln umów o dzieło, czyli o 6,5% więcej niż w podobnym okresie 2021 r.  Z kolei w 2023 r. przekazano do ZUS 1,2 mln formularzy RUD, na których zgłoszono 1,6 mln umów o dzieło. W 2023 r. złożono do ZUS nieco więcej formularzy RUD niż w 2022 r. (o 50,5 tys.).

Kto ma obowiązek informowania ZUS o zawarciu umowy o dzieło?

Obowiązek informacyjny spoczywa na podmiocie, który od 1 stycznia 2021 r. zawarł umowę o dzieło. Kto musi zgłosić umowę:

  • płatnik składek

  • osoba fizyczna (bez względu na to, czy osoba ta jest zarejestrowana w ZUS jako płatnik składek czy też nie).

Ważne
 Jakich umów o dzieło nie trzeba zgłaszać do ZUS? Kto nie musi informować o umowie o dzieło?
  • Podmiot, który zawiera umowę o dzieło ale w praktyce nie jest płatnikiem składek (nie zgłasza do ubezpieczeń społecznych co najmniej jednego ubezpieczonego), będzie to np. stowarzyszenie fundacja, spółka prawa handlowego.

  • Podmiot, czyli pracodawca, który zawiera umowę o dzieło z własnym pracownikiem.

  • Podmiot, czyli pracodawca na rzecz którego wykonywana jest umowa o dzieło, ale w rzeczywistości umowa zawarta jest z innym podmiotem.

  • Podmiot, który zawiera umowę o dzieło z osobą prowadzącą działalność gospodarczą na wykonanie przez nią usług, które wchodzą w zakres prowadzonej działalności.

Ile jest dni na zgłoszenie umowy umowy o dzieło?

Od momentu zawarcia umowy podmiot zobowiązany ma 7 dni na zgłoszenie umowy o dzieło do ZUS.

Jak zgłosić umowę o dzieło?

Informację o zawartej umowie o dzieło składa się na formularzu RUD (zgłoszenie umowy o dzieło). Dokument można złożyć elektronicznie przez Platformę Usług Elektronicznych (PUE). Za 2023 r. umowy o dzieło zgłaszano przede wszystkim na Platformie Usług Elektronicznych (PUE) ZUS. W ten sposób przekazano 1,1 mln formularzy RUD. Jest to 89,95 proc. ogółu zgłoszeń.

W formularzu RUD należy podać: w bloku I - swoje dane, czyli zamawiającego wykonanie umowy o dzieło - dane identyfikacyjne oraz adresowe; w bloku II - dane wykonawcy umowy o dzieło - dane identyfikacyjne oraz adresowe osoby, z którą zawarłeś umowę o dzieło; w bloku III - informację o zawartych umowach o dzieło - daty zawarcia, daty wykonywania (od-do), przedmiot umowy oraz liczbę zawartych umów. W jednym formularzu RUD można przekazać informację o maksymalnie 10 umowach o dzieło zawartych z danym wykonawcą.

1,6 ml umów o dzieło  - z kim najczęściej sa zawierane i w jakich sektorach?

Jak podaje ZUS: w 2023 r. przekazano do ZUS 1,2 mln formularzy RUD, na których zgłoszono 1,6 mln umów o dzieło. Nie odnotowano dużych zmian w strukturze podmiotów zgłaszających umowy o dzieło oraz ich wykonawców. W przypadku liczby złożonych formularzy w 2023 r. ich liczba była największa w miesiącu październiku wynosząc 114,7 tys. RUD. Nie miało to przełożenia na liczbę zgłaszanych umów gdyż, największa liczba zgłoszonych umów była w kwietniu 2023 r. (162,3 tys.). Najmniejsza liczba formularzy wpłynęła natomiast w miesiącu lutym wynosząc 86,0 tys. RUD, co było spójne w zakresie liczby zgłoszonych umów (117,8 tys.). Największą grupę zgłaszających stanowili płatnicy składek zarejestrowani w ZUS – 97 proc. wszystkich podmiotów. Osób fizycznych, które zgłosiły do ZUS umowę o dzieło, a nie są płatnikami składek, było 1,4 tys. Jest to 1,79 proc. ogółu zgłaszających.

Mężczyźni częściej pracują na podstawie umowy o dzieło

W 2023 r. na formularzach RUD częściej zgłaszane były umowy o dzieło zawierane z mężczyznami – stanowili oni 52,21 proc. wykonawców. Co czwarty wykonawca umowy o dzieło to osoba w wieku 30-39 lat – 84,1 tys. Umowy o dzieło zawierano najczęściej na jeden i osiem dni.

W jakich sektorach najwięcej umów o dzieło?

Najwięcej osób wykonujących umowy o dzieło zostało wykazanych w sekcji:

J – informacja i komunikacja 87,6 tys. wykonawców (20,37 proc.).
M – działalność profesjonalna, naukowa i techniczna – 79,1 tys. wykonawców (18,38 proc.),
R – działalność związana z kulturą, rozrywką i rekreacją – 57,2  tys. wykonawców (13,30 proc.),
P – edukacja – 53,8 tys. wykonawców (12,51 proc.),                                                                                                                                        S – pozostała działalność usługowa – 48,2 tys. wykonawców (11,21proc.).

Umowy o dzieło z cudzoziemcami

Umowy o dzieło zawierano również z cudzoziemcami. Liczba cudzoziemców wykazanych w formularzach  RUD wyniosła prawie 23,1 tys., co stanowi 6,69 proc. wszystkich wykonujących umowy o dzieło. Najczęściej podpisywano umowy z obywatelami Ukrainy – 39,56 proc. Dalej znaleźli się obywatele Białorusi – 21,31 proc., Niemiec – 3,87 proc., Wielkiej Brytanii – 2,65, Rosji – 2,57 proc proc., Hiszpanii – 2,06 proc, Włoch – 1,98 proc., Francji – 1,96 proc.

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zmiany w Karcie Nauczyciela od 13.12.2025 r. Najnowszą ustawę komentuje NSZZ „Solidarność” Krajowa Sekcja Oświaty i Wychowania. Koniec z jednostronnością w sprawie dodatków czy godzin ponadwymiarowych - od teraz w mocy UZP

Redakcja Infor zgłosiła się do Krajowej Sekcji Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność” z prośbą o komentarz do najnowszych zmian wdrożonych w Karcie Nauczyciela. Zmiany wchodzą w życie 13 grudnia 2025 r. a same przepisy mają ogromny wpływ na sytuację prawną i zatrudnieniową nauczycieli. Poniżej prezentujemy odpowiedź, którą otrzymaliśmy bezpośrednio od NSZZ "Solidarność", z której wynika m.in., że wprowadzono nowy, znacznie silniejszy mechanizm kształtowania warunków pracy w oświacie, który w wielu miejscach może zastąpić lub ograniczyć znaczenie dotychczasowych regulaminów wynagradzania nauczycieli przyjętych przez JST lub ministerstwa. Czy w szkołach będzie więc rewolucja regulacji wewnętrznych (UZP) a nauczyciele będę mogli domagać się więcej?

Podwyżki dla pracowników od 2026 roku: duża sieć sklepów spożywczych podjęła decyzję. Nie tylko wynagrodzenie zasadnicze ale i konkretne benefity

Ponad 12 tys. pracowników Kaufland zatrudnionych na stanowisku sprzedawca/kasjer oraz pracownik porządkowy otrzyma od 1 stycznia 2026 roku wyższe wynagrodzenie. Od marca 2026 roku podwyżki otrzymają pracownicy na innych stanowiskach w marketach i logistyce.

Od 1 stycznia 2026 r. dla wszystkich na zleceniu czy JDG - 3 miesięczne okresy wypowiedzenia w związku z nową ustawą o stażach? Problematyka wypowiedzenia umowy o pracę na granicy wejścia rygoru 3-miesięczngo terminu wypowiedzenia

W praktyce biznesowej firm bardzo często pojawia się problem ustalenia prawidłowego okresu wypowiedzenia w sytuacji, gdy pracownik „wchodzi” w 3-letni staż zatrudnienia już w trakcie biegu wypowiedzenia. Powoduje to liczne wątpliwości po stronie zarówno pracodawców, jak i pracowników. Co więcej, od 1 stycznia 2026 r. dla niektórych zaczną obowiązywać dłuższe okresy wypowiedzenia w związku z nową ustawą o zaliczaniu okresów pracy na różnych podstawach do stażu pracy.

Ci rodzice mogą odzyskać utracone uprawnienia. Jest ważny krok Sejmowej Komisji w tej sprawie

W Sejmie zapadła ważna decyzja, która może odmienić sytuację wielu polskich rodzin. Komisja do Spraw Petycji podjęła działania dotyczące grupy rodziców, którzy przez lata czuli się pokrzywdzeni przez obowiązujące przepisy. Czy czekają nas istotne zmiany w prawie pracy? Ministerstwo Rodziny zostało wezwane do zajęcia stanowiska w tej sprawie.

REKLAMA

Co za profity dla posiadaczy Karty Dużej Rodziny w 2026 r.

Przywykliśmy myśleć o Karcie Dużej Rodziny (KDR) głównie jako o katalogu ulg – tańsze bilety, rabaty na zakupy, ulgi czy bezpłatne wejścia do parków narodowych. W praktyce KDR działa jednak szerzej: w wielu miejscach daje pierwszeństwo w dostępie do usług publicznych, również w 2026 r. istotnie wpływa na sytuację posiadaczy KDR na rynku pracy.

Czy ZUS „konfiskuje” oszczędności emerytalne Polaków? RPO interweniuje w sprawie emerytur i rent do MRPiPS

W piśmie skierowanym do Minister Agnieszki Dziemianowicz-Bąk, Marcin Wiącek pyta wprost, czy resort dostrzega potrzebę nowelizacji przepisów, które obecnie narażają seniorów i nie tylk na utratę oszczędności życia z powodu biurokratycznych terminów i niejasnych interpretacji. Jak to możliwe, że emerytury czy renty są tak zaniżane? Czy ZUS może dalej tak postępować? Odpowiedź MRPiPS może zadecydować o losach tysięcy przyszłych emerytów.

Ewidencja czasu pracy online – jak raporty pomagają rozliczać nadgodziny i grafik

Menedżer, który próbuje ogarnąć zespół na podstawie arkuszy z grafikiem, papierowej listy obecności i maili o nadgodzinach, zwykle widzi tylko fragment prawdziwej sytuacji. Trudno wtedy odpowiedzieć na proste pytania: czy grafik pracy jest ułożony zgodnie z przepisami, kto faktycznie jest dziś dostępny, jak rozliczyć nadgodziny i czy ewidencja czasu pracy obroni się przy kontroli PIP. Nowe raporty czasu pracy w systemie RCPonline zbierają te informacje w jednym miejscu – w kolejnych częściach pokażemy pięć typowych problemów menedżera i konkretne widoki raportowe, które pomagają je rozwiązać bez żonglowania plikami.

Testy psychologiczne w rekrutacji pracowników. Co mierzą i jak pomagają tworzyć duże zespoły w krótkim czasie

W branży BPO (Business Process Outsourcing) rekrutacja często przyjmuje formę operacji masowej. Tworzenie zespołów liczących 8–10 osób w jednym procesie, przy jednoczesnym zachowaniu wysokich standardów kompetencyjnych i kulturowych, to jedno z najtrudniejszych zadań HR w tej branży. W tym kontekście rośnie znaczenie testów psychologicznych i narzędzi diagnostycznych, które wspierają proces selekcji nie tylko pod kątem wiedzy czy doświadczenia, ale również – a może przede wszystkim – dopasowania do specyfiki pracy zespołowej i środowiska usługowego.

REKLAMA

Związki zawodowe z ogromnym wpływem na pracę nauczycieli od 13 grudnia 2025 (wynagrodzenia i dodatki, zarządzenie wiekiem, czas pracy, work-life balance, ZFŚS). Już za 2 dni zmiany w szkołach?

Czy nauczyciele, dyrektorzy i ZZ są świadome, że Związki Zawodowe Nauczycieli już od 13 grudnia 2025 r. zyskają szerszy zakres uprawnień i wpływ na polepszenie sytuacji nauczycieli. W jakim zakresie? No w zasadzie w każdym bo przepisy tworzą otwarty katalog. Najważniejsze jednak wydają się: wynagrodzenia i dodatki, zarządzenie wiekiem, czas pracy, work-life balance, ZFŚS.

Na co dzień i od święta - czyli o sztuce budowania stabilności w organizacjach

Rosnące koszty i ciągła zmienność sprawiają, że stabilność stała się dla pracowników najgłębszą potrzebą – finansową i emocjonalną. Potwierdzają to dane z „Pluxee Benefit Guidebook 2026”: 96 proc. pracowników oczekuje pewności zatrudnienia, a 94 proc. regularnego doceniania. Wynagrodzenie pozostaje głównym motywatorem, ale to niejedyny wymiar bezpieczeństwa. Dlatego tak ważna jest przestrzeń na drobne, odczuwalne elementy codzienności, które w sposób osobisty i wymierny finansowo mówią pracownikowi, że jest ważną częścią organizacji.

Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

REKLAMA