REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Umowa o dzieło. Trwają kontrole ZUS!

Kinga Piwowarska
Doktor nauk prawnych, adwokat, adiunkt na Wydziale Prawa Uniwersytetu Andrzeja Frycza Modrzewskiego w Krakowie w Katedrze Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego
Umowa o dzieło. Trwają kontrole ZUS!
Rejestr umów
ShutterStock

REKLAMA

REKLAMA

Uwaga: trwają kontrole ZUS co do umów o dzieło. ZUS ewidencjonuje takie umowy. Dlaczego? Ponieważ ZUS jak i PIP chcą przeciwdziałać zatrudnianiu w formie cywilnoprawnej (zlecenie czy dzieło) w miejsce umów o pracę. Na płatnikach składek ciąży obowiązek zgłaszania do ZUS umów o dzieło zawieranych od 1 stycznia 2021 r. Od momentu zawarcia umowy o dzieło masz 7 dni na poinformowanie o tym fakcie ZUS.

rozwiń >

Kontrole umów o dzieło przez rejestr

Trwają kontrole ZUS co do umów o dzieło. ZUS ewidencjonuje takie umowy. Dlaczego? Ponieważ ZUS jak i PIP chcą przeciwdziałać zatrudnianiu w formie cywilnoprawnej (zlecenie czy dzieło) w miejsce umów o pracę. Na płatnikach składek ciąży obowiązek zgłaszania do ZUS umów o dzieło zawieranych od 1 stycznia 2021 r. Umowa o dzieło i samo dzieło powinno być wyrazem kreatywności i umiejętności autora, a rezultat, który powstanie w ramach umowy o dzieło powinien mieć byt samoistny, obiektywnie osiągalny i pewny. Wykonawca umowy o dzieło zobowiązuje się nie do samego działania, lecz do uzyskania określonego dzieła jako rezultatu tego działania. Nie powinno być uznane za dzieło coś, co nie odróżnia się w żaden sposób od innych występujących na danym rynku rezultatów pracy, gdyż wówczas zatraciłoby swój indywidualny charakter dzieła

Pomimo tego, że taki system funkcjonuje już ponad 3 lata - wcale to nie odstrasza do ich zawierania. ZUS podkreśla, że:

REKLAMA

REKLAMA

Autopromocja

„Dzięki rejestrowi wreszcie wiemy, ile w Polsce zawarto umów o dzieło, z kim oraz w jakich branżach. To nieocenione informacje dla państwa. Na pewno będą one pomocne do budowania polityki gospodarczej i tej związanej z rynkiem pracy.”. Zdaniem większości ekspertów dane są potrzebne ZUS, ponieważ rozważa czy nie oskładkować całkowicie umów cywilnoprawnych, w tym o dzieło. Niewątpliwie byłby to zysk dla państwa. Ponadto ZUS może dokonywać kontroli i sprawdzać czy dana umowa o dzieło nie powinna być np. umową zlecenia czy o pracę. ZUS może wówczas je przekwalifikować i zażądać zaległych składek.

Przykład
Liczba formularzy co do umów o dzieło rośnie! Paradoks systemu rejestru umów o dzieło

W pierwszych trzech kwartałach 2022 r. zgłoszono do ZUS około 1,3 mln umów o dzieło, czyli o 6,5% więcej niż w podobnym okresie 2021 r.  Z kolei w 2023 r. przekazano do ZUS 1,2 mln formularzy RUD, na których zgłoszono 1,6 mln umów o dzieło. W 2023 r. złożono do ZUS nieco więcej formularzy RUD niż w 2022 r. (o 50,5 tys.).

Kto ma obowiązek informowania ZUS o zawarciu umowy o dzieło?

Obowiązek informacyjny spoczywa na podmiocie, który od 1 stycznia 2021 r. zawarł umowę o dzieło. Kto musi zgłosić umowę:

  • płatnik składek

  • osoba fizyczna (bez względu na to, czy osoba ta jest zarejestrowana w ZUS jako płatnik składek czy też nie).

Ważne
 Jakich umów o dzieło nie trzeba zgłaszać do ZUS? Kto nie musi informować o umowie o dzieło?
  • Podmiot, który zawiera umowę o dzieło ale w praktyce nie jest płatnikiem składek (nie zgłasza do ubezpieczeń społecznych co najmniej jednego ubezpieczonego), będzie to np. stowarzyszenie fundacja, spółka prawa handlowego.

  • Podmiot, czyli pracodawca, który zawiera umowę o dzieło z własnym pracownikiem.

  • Podmiot, czyli pracodawca na rzecz którego wykonywana jest umowa o dzieło, ale w rzeczywistości umowa zawarta jest z innym podmiotem.

  • Podmiot, który zawiera umowę o dzieło z osobą prowadzącą działalność gospodarczą na wykonanie przez nią usług, które wchodzą w zakres prowadzonej działalności.

Ile jest dni na zgłoszenie umowy umowy o dzieło?

Od momentu zawarcia umowy podmiot zobowiązany ma 7 dni na zgłoszenie umowy o dzieło do ZUS.

Jak zgłosić umowę o dzieło?

Informację o zawartej umowie o dzieło składa się na formularzu RUD (zgłoszenie umowy o dzieło). Dokument można złożyć elektronicznie przez Platformę Usług Elektronicznych (PUE). Za 2023 r. umowy o dzieło zgłaszano przede wszystkim na Platformie Usług Elektronicznych (PUE) ZUS. W ten sposób przekazano 1,1 mln formularzy RUD. Jest to 89,95 proc. ogółu zgłoszeń.

W formularzu RUD należy podać: w bloku I - swoje dane, czyli zamawiającego wykonanie umowy o dzieło - dane identyfikacyjne oraz adresowe; w bloku II - dane wykonawcy umowy o dzieło - dane identyfikacyjne oraz adresowe osoby, z którą zawarłeś umowę o dzieło; w bloku III - informację o zawartych umowach o dzieło - daty zawarcia, daty wykonywania (od-do), przedmiot umowy oraz liczbę zawartych umów. W jednym formularzu RUD można przekazać informację o maksymalnie 10 umowach o dzieło zawartych z danym wykonawcą.

1,6 ml umów o dzieło  - z kim najczęściej sa zawierane i w jakich sektorach?

Jak podaje ZUS: w 2023 r. przekazano do ZUS 1,2 mln formularzy RUD, na których zgłoszono 1,6 mln umów o dzieło. Nie odnotowano dużych zmian w strukturze podmiotów zgłaszających umowy o dzieło oraz ich wykonawców. W przypadku liczby złożonych formularzy w 2023 r. ich liczba była największa w miesiącu październiku wynosząc 114,7 tys. RUD. Nie miało to przełożenia na liczbę zgłaszanych umów gdyż, największa liczba zgłoszonych umów była w kwietniu 2023 r. (162,3 tys.). Najmniejsza liczba formularzy wpłynęła natomiast w miesiącu lutym wynosząc 86,0 tys. RUD, co było spójne w zakresie liczby zgłoszonych umów (117,8 tys.). Największą grupę zgłaszających stanowili płatnicy składek zarejestrowani w ZUS – 97 proc. wszystkich podmiotów. Osób fizycznych, które zgłosiły do ZUS umowę o dzieło, a nie są płatnikami składek, było 1,4 tys. Jest to 1,79 proc. ogółu zgłaszających.

Mężczyźni częściej pracują na podstawie umowy o dzieło

W 2023 r. na formularzach RUD częściej zgłaszane były umowy o dzieło zawierane z mężczyznami – stanowili oni 52,21 proc. wykonawców. Co czwarty wykonawca umowy o dzieło to osoba w wieku 30-39 lat – 84,1 tys. Umowy o dzieło zawierano najczęściej na jeden i osiem dni.

W jakich sektorach najwięcej umów o dzieło?

Najwięcej osób wykonujących umowy o dzieło zostało wykazanych w sekcji:

J – informacja i komunikacja 87,6 tys. wykonawców (20,37 proc.).
M – działalność profesjonalna, naukowa i techniczna – 79,1 tys. wykonawców (18,38 proc.),
R – działalność związana z kulturą, rozrywką i rekreacją – 57,2  tys. wykonawców (13,30 proc.),
P – edukacja – 53,8 tys. wykonawców (12,51 proc.),                                                                                                                                        S – pozostała działalność usługowa – 48,2 tys. wykonawców (11,21proc.).

Umowy o dzieło z cudzoziemcami

Umowy o dzieło zawierano również z cudzoziemcami. Liczba cudzoziemców wykazanych w formularzach  RUD wyniosła prawie 23,1 tys., co stanowi 6,69 proc. wszystkich wykonujących umowy o dzieło. Najczęściej podpisywano umowy z obywatelami Ukrainy – 39,56 proc. Dalej znaleźli się obywatele Białorusi – 21,31 proc., Niemiec – 3,87 proc., Wielkiej Brytanii – 2,65, Rosji – 2,57 proc proc., Hiszpanii – 2,06 proc, Włoch – 1,98 proc., Francji – 1,96 proc.

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Deklaracja świąteczno-noworoczna 2026. Sprawdź w Twojej parafii czy bądź kiedy musisz wypełnić

Okres świąteczno-noworoczny to czas spotkań w gronie rodziny i przyjaciół. To czas rozmów przy stole, zadawania niewygodnych pytań i poruszania tych lżejszych jak cięższych tematów: politycznych, prawnych czy gospodarczych. To też czas rozmów o kościele i wierze. Jednym z punkt tegorocznych debat będzie deklaracja świąteczno-noworoczna 2026. Już teraz wielu zastanawia się czy należy złożyć odpowiednie oświadczenie/ deklarację u siebie w parafii. W niektórych parafiach jest termin, np. do 27 grudnia 2025 r.

Renta wdowia podwyżka z 15% do 25% drugiego świadczenia czy już od 1 stycznia 2026 r.?

Do redakcji docierają pytania czy renta wdowia będzie od 1 stycznia 2026 r. już z podwyżką z 15% do 25% drugiego świadczenia? Ile maksymalnie może wynosić renta wdowia w 2026 r? Co więcej docierają też pytania czy nowa grupa osób w 2026 r. zyska prawo do renty wdowiej i ile realnie będzie podwyżka renty wdowiej w 2026 r. Poniżej wyjaśniamy.

To jeden z kluczowych obowiązków w prawie pracy - będzie szczególnie ważny w 2026 r. Co oznacza przestrzeganie zasad współżycia społecznego w miejscu pracy?

Będzie się działo w prawie pracy w 2026 r. - zmian jest dużo, ale mało się mówi o zasadach współżycia społecznego jak i o postępowaniu w taki sposób, aby nie było ono niezgodne ze społeczno-gospodarczym - a to fundament. Są to pojęcia bardzo ważne, ale niekoniecznie urzeczywistnianie i znane w praktyce pracownikom i pracodawcom.

Droższe zatrudnienie cudzoziemca w 2026 roku. Wyższe opłaty i nowe obowiązki pracodawców

Zmiany w zatrudnianiu cudzoziemców, które weszły w życie w grudniu, istotnie wpłyną na funkcjonowanie firm w 2026 r. Będą wyższe opłaty administracyjne i nowe obowiązki. Artykuł zawiera wszystko, co powinni wiedzieć pracodawcy zatrudniający pracowników zza granicy.

REKLAMA

Premia a może dodatkowy dzień wolny? Świąteczno-noworoczne benefity pracownicze

Koniec roku to czas, w którym w wielu firmach wraca temat świątecznych benefitów. Część pracodawców decyduje się na prezenty, inni na bonusy, a jeszcze inni rezygnują z tego rodzaju gestów. Dane z najnowszej ankiety Gi Group Holding nie pozostawiają wątpliwości: pracownicy bardziej cenią świadczenia finansowe i dodatkowe dni wolne niż tradycyjne upominki.

Staż pracy a urlop: co w 2026 r.? Po pierwsze: dodatkowy urlop dla setek tysięcy zatrudnionych. Po drugie: propozycja urlopu stażowego: 45 dni urlopu po 25. latach pracy; 40 dni po 20.; 35 dni po 15.; 30 dni po 10.?

Zagadnienie porównywania stażu pracy z uprawnieniami urlopowymi na 2026 r., należy podzielić na dwa istotne zagadnienia. Jedno zagadnienie odnosi się do przepisów, które będą obowiązywały od 2026 r. i dla setek tysięcy albo nawet miliona osób będą oznaczały większy wymiar urlopu w 2026 r, a drugie zagadnienie to tylko postulaty wydłużenia urlopów w 2026 r. wszystkim zatrudnionym, na wzór różnych pragmatyk zawodowych. Poniżej analiza obu zagadnień.

ZUS komunikuje: Od 1 stycznia 2026 r. świadczenie wypłacane przez ZUS, obejmie szerszą grupę osób [co, kiedy i dla kogo?]

Jest oficjalny komunikat ZUS! Od 1 stycznia 2026 r. jedno z kluczowych świadczeń wypłacanych przez ZUS, obejmie szerszą grupę osób niż dotychczas, można otrzymać kilka tysięcy. Co ważne, świadczenie to jest niezależne od innych świadczeń z ZUS, takich jak renta socjalna czy świadczenie uzupełniające dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji. Do końca listopada 2025 r. ZUS przyjął 188,5 tys. wniosków o to świadczenie, a łączna kwota wypłaconych środków wyniosła ponad 7,6 mld zł. W 2026 r. wniosków będzie pewnie więcej bo zakres podmiotowy świadczenia ulegnie rozszerzeniu.

Od 24 grudnia 2025 r. w ogłoszeniach o pracę mogą być tylko neutralne płciowo stanowiska pracy

Już od 24 grudnia 2025 r. w ogłoszeniach o pracę mogą być tylko neutralne płciowo stanowiska pracy. Wchodzą w życie nowe przepisy dotyczące jawności wynagrodzeń i niedyskryminacyjnego charakteru całego procesu rekrutacji. Jak pracodawcy muszą przygotować się do zmian?

REKLAMA

Rynek pracy w 2026 r. [rekrutacje, rotacja pracowników, wzrost wynagrodzeń, formy wykonywania pracy]

Jak będzie na rynku pracy w nadchodzącym 2026 roku? Czy pracodawcy planują rekrutacje? Co stanie się z rotacją pracowników. Czy nadal będą w szybkim tempie rosły wynagrodzenia? Jakie formy wykonywania pracy będą bardziej popularne?

Pracownicy 55 plus i 60 plus triumfują po przełomowej uchwale Sądu Najwyższego: to prawo daje im niezwykłą ochronę. Koniec z rozbieżnościami w interpretacji ochrony przedemerytalnej

Skład siedmiu sędziów Sądu Najwyższego wydał 30.09.2025 r. uchwałę definitywnie rozstrzygającą dotychczas niejednolicie interpretowane przepisy dotyczące ochrony przedemerytalnej przed utratą zatrudnienia. Szczególną uwagę powinni zwrócić na nią pracownicy, którzy przekroczyli 55 lat (kobiety) oraz 60 lat (mężczyźni) – orzeczenie to rozstrzyga bowiem kwestię, czy zakaz wypowiedzenia umowy o pracę chroni również ich.

Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

REKLAMA