REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Umowa o dzieło. Trwają kontrole ZUS!

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Kinga Piwowarska
Doktor nauk prawnych, adwokat, adiunkt na Wydziale Prawa Uniwersytetu Andrzeja Frycza Modrzewskiego w Krakowie w Katedrze Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego
Umowa o dzieło. Trwają kontrole ZUS!
Rejestr umów
ShutterStock

REKLAMA

REKLAMA

Uwaga: trwają kontrole ZUS co do umów o dzieło. ZUS ewidencjonuje takie umowy. Dlaczego? Ponieważ ZUS jak i PIP chcą przeciwdziałać zatrudnianiu w formie cywilnoprawnej (zlecenie czy dzieło) w miejsce umów o pracę. Na płatnikach składek ciąży obowiązek zgłaszania do ZUS umów o dzieło zawieranych od 1 stycznia 2021 r. Od momentu zawarcia umowy o dzieło masz 7 dni na poinformowanie o tym fakcie ZUS.

rozwiń >

Kontrole umów o dzieło przez rejestr

Trwają kontrole ZUS co do umów o dzieło. ZUS ewidencjonuje takie umowy. Dlaczego? Ponieważ ZUS jak i PIP chcą przeciwdziałać zatrudnianiu w formie cywilnoprawnej (zlecenie czy dzieło) w miejsce umów o pracę. Na płatnikach składek ciąży obowiązek zgłaszania do ZUS umów o dzieło zawieranych od 1 stycznia 2021 r. Umowa o dzieło i samo dzieło powinno być wyrazem kreatywności i umiejętności autora, a rezultat, który powstanie w ramach umowy o dzieło powinien mieć byt samoistny, obiektywnie osiągalny i pewny. Wykonawca umowy o dzieło zobowiązuje się nie do samego działania, lecz do uzyskania określonego dzieła jako rezultatu tego działania. Nie powinno być uznane za dzieło coś, co nie odróżnia się w żaden sposób od innych występujących na danym rynku rezultatów pracy, gdyż wówczas zatraciłoby swój indywidualny charakter dzieła

Pomimo tego, że taki system funkcjonuje już ponad 3 lata - wcale to nie odstrasza do ich zawierania. ZUS podkreśla, że:

REKLAMA

REKLAMA

„Dzięki rejestrowi wreszcie wiemy, ile w Polsce zawarto umów o dzieło, z kim oraz w jakich branżach. To nieocenione informacje dla państwa. Na pewno będą one pomocne do budowania polityki gospodarczej i tej związanej z rynkiem pracy.”. Zdaniem większości ekspertów dane są potrzebne ZUS, ponieważ rozważa czy nie oskładkować całkowicie umów cywilnoprawnych, w tym o dzieło. Niewątpliwie byłby to zysk dla państwa. Ponadto ZUS może dokonywać kontroli i sprawdzać czy dana umowa o dzieło nie powinna być np. umową zlecenia czy o pracę. ZUS może wówczas je przekwalifikować i zażądać zaległych składek.

Przykład
Liczba formularzy co do umów o dzieło rośnie! Paradoks systemu rejestru umów o dzieło

W pierwszych trzech kwartałach 2022 r. zgłoszono do ZUS około 1,3 mln umów o dzieło, czyli o 6,5% więcej niż w podobnym okresie 2021 r.  Z kolei w 2023 r. przekazano do ZUS 1,2 mln formularzy RUD, na których zgłoszono 1,6 mln umów o dzieło. W 2023 r. złożono do ZUS nieco więcej formularzy RUD niż w 2022 r. (o 50,5 tys.).

Kto ma obowiązek informowania ZUS o zawarciu umowy o dzieło?

Obowiązek informacyjny spoczywa na podmiocie, który od 1 stycznia 2021 r. zawarł umowę o dzieło. Kto musi zgłosić umowę:

  • płatnik składek

  • osoba fizyczna (bez względu na to, czy osoba ta jest zarejestrowana w ZUS jako płatnik składek czy też nie).

Ważne
 Jakich umów o dzieło nie trzeba zgłaszać do ZUS? Kto nie musi informować o umowie o dzieło?
  • Podmiot, który zawiera umowę o dzieło ale w praktyce nie jest płatnikiem składek (nie zgłasza do ubezpieczeń społecznych co najmniej jednego ubezpieczonego), będzie to np. stowarzyszenie fundacja, spółka prawa handlowego.

  • Podmiot, czyli pracodawca, który zawiera umowę o dzieło z własnym pracownikiem.

  • Podmiot, czyli pracodawca na rzecz którego wykonywana jest umowa o dzieło, ale w rzeczywistości umowa zawarta jest z innym podmiotem.

  • Podmiot, który zawiera umowę o dzieło z osobą prowadzącą działalność gospodarczą na wykonanie przez nią usług, które wchodzą w zakres prowadzonej działalności.

Ile jest dni na zgłoszenie umowy umowy o dzieło?

Od momentu zawarcia umowy podmiot zobowiązany ma 7 dni na zgłoszenie umowy o dzieło do ZUS.

Jak zgłosić umowę o dzieło?

Informację o zawartej umowie o dzieło składa się na formularzu RUD (zgłoszenie umowy o dzieło). Dokument można złożyć elektronicznie przez Platformę Usług Elektronicznych (PUE). Za 2023 r. umowy o dzieło zgłaszano przede wszystkim na Platformie Usług Elektronicznych (PUE) ZUS. W ten sposób przekazano 1,1 mln formularzy RUD. Jest to 89,95 proc. ogółu zgłoszeń.

W formularzu RUD należy podać: w bloku I - swoje dane, czyli zamawiającego wykonanie umowy o dzieło - dane identyfikacyjne oraz adresowe; w bloku II - dane wykonawcy umowy o dzieło - dane identyfikacyjne oraz adresowe osoby, z którą zawarłeś umowę o dzieło; w bloku III - informację o zawartych umowach o dzieło - daty zawarcia, daty wykonywania (od-do), przedmiot umowy oraz liczbę zawartych umów. W jednym formularzu RUD można przekazać informację o maksymalnie 10 umowach o dzieło zawartych z danym wykonawcą.

1,6 ml umów o dzieło  - z kim najczęściej sa zawierane i w jakich sektorach?

Jak podaje ZUS: w 2023 r. przekazano do ZUS 1,2 mln formularzy RUD, na których zgłoszono 1,6 mln umów o dzieło. Nie odnotowano dużych zmian w strukturze podmiotów zgłaszających umowy o dzieło oraz ich wykonawców. W przypadku liczby złożonych formularzy w 2023 r. ich liczba była największa w miesiącu październiku wynosząc 114,7 tys. RUD. Nie miało to przełożenia na liczbę zgłaszanych umów gdyż, największa liczba zgłoszonych umów była w kwietniu 2023 r. (162,3 tys.). Najmniejsza liczba formularzy wpłynęła natomiast w miesiącu lutym wynosząc 86,0 tys. RUD, co było spójne w zakresie liczby zgłoszonych umów (117,8 tys.). Największą grupę zgłaszających stanowili płatnicy składek zarejestrowani w ZUS – 97 proc. wszystkich podmiotów. Osób fizycznych, które zgłosiły do ZUS umowę o dzieło, a nie są płatnikami składek, było 1,4 tys. Jest to 1,79 proc. ogółu zgłaszających.

Mężczyźni częściej pracują na podstawie umowy o dzieło

W 2023 r. na formularzach RUD częściej zgłaszane były umowy o dzieło zawierane z mężczyznami – stanowili oni 52,21 proc. wykonawców. Co czwarty wykonawca umowy o dzieło to osoba w wieku 30-39 lat – 84,1 tys. Umowy o dzieło zawierano najczęściej na jeden i osiem dni.

W jakich sektorach najwięcej umów o dzieło?

Najwięcej osób wykonujących umowy o dzieło zostało wykazanych w sekcji:

J – informacja i komunikacja 87,6 tys. wykonawców (20,37 proc.).
M – działalność profesjonalna, naukowa i techniczna – 79,1 tys. wykonawców (18,38 proc.),
R – działalność związana z kulturą, rozrywką i rekreacją – 57,2  tys. wykonawców (13,30 proc.),
P – edukacja – 53,8 tys. wykonawców (12,51 proc.),                                                                                                                                        S – pozostała działalność usługowa – 48,2 tys. wykonawców (11,21proc.).

Umowy o dzieło z cudzoziemcami

Umowy o dzieło zawierano również z cudzoziemcami. Liczba cudzoziemców wykazanych w formularzach  RUD wyniosła prawie 23,1 tys., co stanowi 6,69 proc. wszystkich wykonujących umowy o dzieło. Najczęściej podpisywano umowy z obywatelami Ukrainy – 39,56 proc. Dalej znaleźli się obywatele Białorusi – 21,31 proc., Niemiec – 3,87 proc., Wielkiej Brytanii – 2,65, Rosji – 2,57 proc proc., Hiszpanii – 2,06 proc, Włoch – 1,98 proc., Francji – 1,96 proc.

Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Co się liczy a co nie? Nowa definicja stażu pracy w Polsce. Przewodnik po zmianach od 1 stycznia i 1 maja 2026 r.

Co się liczy a co nie? Nowa definicja stażu pracy w Polsce już niebawem, ale okazuje się, że z tym zaliczaniem stażu pracy wcale nie jest tak kolorowo. Jest wiele wyłączeń czy "dublowania się okresów pracy". Przedstawiamy przewodnik po zmianach od 2026 r.

Transparentność zamiast tajemnicy. Jak dyrektywa płacowa "uzdrowi" rynek pracy

Wynagrodzenie przestaje być tematem tabu. Wraz z wejściem w życie unijnej dyrektywy o transparentności płac firmy staną przed obowiązkiem ujawniania stawek w ofertach pracy. Zdaniem Mirosława Białobrzewskiego, Prezesa Golden Serwis, to nie tylko rewolucja legislacyjna, ale przede wszystkim szansa na oczyszczenie rynku i przywrócenie zaufania w relacjach pracodawca–pracownik.

Seniorzy warto wiedzieć: Prezydent zdecyduje co do emerytur i rent w kontekście granic potrąceń [sprawa z 20 października 2025 r.]. Czy będzie większa ochrona dochodów osób starszych?

Nie od dzisiaj wiadomo, że potrącenia alimentacyjne z emerytur i rent stanowią jeden z najdelikatniejszych i najczęściej dyskutowanych aspektów polskiego systemu zabezpieczenia społecznego. Chodzi o mechanizm prawny, który pozwala na obciążanie świadczeń emerytalno-rentowych długami alimentacyjnymi, co ma służyć ochronie interesów wierzycieli (najczęściej byłych partnerów lub dzieci). Jednak w praktyce, rygorystyczne i nieelastyczne limity tych potrąceń mogą prowadzić do sytuacji, w których emeryci i renciści są pozbawiani środków niezbędnych do godnego życia, szczególnie w obliczu rosnących kosztów utrzymania, problemów zdrowotnych oraz starości. Sprawą zajmie się Prezydent RP wraz ze swoim biurem ekspertów i zdecyduje co do emerytur i rent w kontekście granic potrąceń.

Czy ZUS pracuje 10 listopada 2025 r.

10 listopada 2025 r. to poniedziałek przed Narodowym Świętem Niepodległości 11 listopada. Czy ZUS pracuje w tym dniu i można załatwiać sprawy? Oto informacja prosto z Zakładu.

REKLAMA

Rośnie liczba zwolnień lekarskich związanych ze zdrowiem psychicznym. Pracodawcy zapewniają psychologów online

Rośnie liczba zwolnień lekarskich związanych ze zdrowiem psychicznym. Okazuje się, że największą barierą przed skorzystaniem ze wsparcia z pomocy specjalisty są dla Polaków finanse. Pracodawcy zauważają problem i coraz częściej zapewniają pracownikom dostęp do psychologów online jako świadczenie pozapłacowe.

Ewenement: opiekunowie dzieci niepełnosprawnych mają większą ochronę w pracy: pracodawcy muszą zapewniać te usprawnienia [wyrok TSUE]

W przełomowym wyroku z 11 września 2025 roku, w sprawie Bervidi (C-38/24), Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) otworzył nowy rozdział w zakresie ochrony praw pracowniczych w Unii Europejskiej, w tym w Polsce. Sprawa włoska przyczyni się do poprawy sytuacji tysięcy, jak nie setek tysięcy pracowników będących opiekunami osób z niepełnosprawnościami. Orzeczenie dotyczy kwestii dotąd niedookreślonej: czy osobie, która opiekuje się dzieckiem z niepełnosprawnością, przysługuje ta sama ochrona przed dyskryminacją, jak osobom bezpośrednio dotkniętym niepełnosprawnością? Okazuje się, że tak, zatem ta rewolucyjna zmiana perspektywy może wpłynąć na kształt prawa pracy w całej Unii Europejskiej, a także w Polsce. Co zatem daje wyrok?

Jak zwiększyć wysokość emerytury? Wniosek o niepobieranie zaliczek na podatek dochodowy (ZUS EPD-21) nie każdemu przynosi korzyść

Jak zwiększyć wysokość emerytury? Należy złożyć wniosek o niepobieranie zaliczek na podatek dochodowy (ZUS EPD-21), ale nie każdemu przynosi on korzyść. Kto powinien złożyć wniosek, a kto nie? ZUS tłumaczy.

Przełom: wsteczne 800 plus (albo jednorazowa rekompensata) za lata opieki nie tylko dla rodziców-seniorów czy 50-latków, ale też rodzin zastępczych, opiekunów faktycznych, prawnych, dyrektorów domów pomocy społecznej? [JEST OPINIA PRAWNA]

Czy możliwe jest wsteczne 800 plus za lata opieki nie tylko dla rodziców-seniorów czy 50-latków, ale też rodzin zastępczych, opiekunów faktycznych, prawnych, dyrektorów domów pomocy społecznej? Komisja Sejmowa a analizująca petycję w niniejszej sprawie - wskazała na ważne aspekty tego pomysłu. Czy świadczenie mogłoby zawierać aż tak szeroki zakres podmiotowy?

REKLAMA

Dodatkowe pieniądze dla bezrobotnych, którzy znaleźli pracę lub założyli działalność. Ile wynosi dodatek aktywizacyjny w 2025 r.? Nowe przepisy

Z urzędu pracy należą się dodatkowe pieniądze dla bezrobotnych, którzy znaleźli pracę lub założyli działalność. Ile wynosi dodatek aktywizacyjny w 2025 r.? Kiedy złożyć wniosek? Co zmieniły nowe przepisy?

Pracownicy 50 plus zachwyceni uchwałą SN: takie prawo to ogromny przywilej. Wreszcie jest jednolite stanowisko co do ochrony przedemerytalnej

30 września 2025 roku Sąd Najwyższy, w składzie siedmiu sędziów, wydał istotną i godną uwagi uchwałę, która ma bezpośrednie znaczenie dla pracowników w wieku 50+. Sprawa dotyczyła analizy kwestii prawnej: czy przepis zakazujący wypowiedzenia umowy o pracę, zawarty w art. 39 Kodeksu pracy, obejmuje również zatrudnienie na czas określony, nawet wtedy, gdy umowa wygasa przed osiągnięciem przez pracownika wieku emerytalnego?

REKLAMA