REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Umowa o dzieło. Trwają kontrole ZUS!

Kinga Piwowarska
Doktor nauk prawnych, adwokat, adiunkt na Wydziale Prawa Uniwersytetu Andrzeja Frycza Modrzewskiego w Krakowie w Katedrze Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego
Umowa o dzieło. Trwają kontrole ZUS!
Rejestr umów
ShutterStock

REKLAMA

REKLAMA

Uwaga: trwają kontrole ZUS co do umów o dzieło. ZUS ewidencjonuje takie umowy. Dlaczego? Ponieważ ZUS jak i PIP chcą przeciwdziałać zatrudnianiu w formie cywilnoprawnej (zlecenie czy dzieło) w miejsce umów o pracę. Na płatnikach składek ciąży obowiązek zgłaszania do ZUS umów o dzieło zawieranych od 1 stycznia 2021 r. Od momentu zawarcia umowy o dzieło masz 7 dni na poinformowanie o tym fakcie ZUS.

rozwiń >

Kontrole umów o dzieło przez rejestr

Trwają kontrole ZUS co do umów o dzieło. ZUS ewidencjonuje takie umowy. Dlaczego? Ponieważ ZUS jak i PIP chcą przeciwdziałać zatrudnianiu w formie cywilnoprawnej (zlecenie czy dzieło) w miejsce umów o pracę. Na płatnikach składek ciąży obowiązek zgłaszania do ZUS umów o dzieło zawieranych od 1 stycznia 2021 r. Umowa o dzieło i samo dzieło powinno być wyrazem kreatywności i umiejętności autora, a rezultat, który powstanie w ramach umowy o dzieło powinien mieć byt samoistny, obiektywnie osiągalny i pewny. Wykonawca umowy o dzieło zobowiązuje się nie do samego działania, lecz do uzyskania określonego dzieła jako rezultatu tego działania. Nie powinno być uznane za dzieło coś, co nie odróżnia się w żaden sposób od innych występujących na danym rynku rezultatów pracy, gdyż wówczas zatraciłoby swój indywidualny charakter dzieła

Pomimo tego, że taki system funkcjonuje już ponad 3 lata - wcale to nie odstrasza do ich zawierania. ZUS podkreśla, że:

REKLAMA

REKLAMA

„Dzięki rejestrowi wreszcie wiemy, ile w Polsce zawarto umów o dzieło, z kim oraz w jakich branżach. To nieocenione informacje dla państwa. Na pewno będą one pomocne do budowania polityki gospodarczej i tej związanej z rynkiem pracy.”. Zdaniem większości ekspertów dane są potrzebne ZUS, ponieważ rozważa czy nie oskładkować całkowicie umów cywilnoprawnych, w tym o dzieło. Niewątpliwie byłby to zysk dla państwa. Ponadto ZUS może dokonywać kontroli i sprawdzać czy dana umowa o dzieło nie powinna być np. umową zlecenia czy o pracę. ZUS może wówczas je przekwalifikować i zażądać zaległych składek.

Przykład
Liczba formularzy co do umów o dzieło rośnie! Paradoks systemu rejestru umów o dzieło

W pierwszych trzech kwartałach 2022 r. zgłoszono do ZUS około 1,3 mln umów o dzieło, czyli o 6,5% więcej niż w podobnym okresie 2021 r.  Z kolei w 2023 r. przekazano do ZUS 1,2 mln formularzy RUD, na których zgłoszono 1,6 mln umów o dzieło. W 2023 r. złożono do ZUS nieco więcej formularzy RUD niż w 2022 r. (o 50,5 tys.).

Kto ma obowiązek informowania ZUS o zawarciu umowy o dzieło?

Obowiązek informacyjny spoczywa na podmiocie, który od 1 stycznia 2021 r. zawarł umowę o dzieło. Kto musi zgłosić umowę:

  • płatnik składek

  • osoba fizyczna (bez względu na to, czy osoba ta jest zarejestrowana w ZUS jako płatnik składek czy też nie).

Ważne
 Jakich umów o dzieło nie trzeba zgłaszać do ZUS? Kto nie musi informować o umowie o dzieło?
  • Podmiot, który zawiera umowę o dzieło ale w praktyce nie jest płatnikiem składek (nie zgłasza do ubezpieczeń społecznych co najmniej jednego ubezpieczonego), będzie to np. stowarzyszenie fundacja, spółka prawa handlowego.

  • Podmiot, czyli pracodawca, który zawiera umowę o dzieło z własnym pracownikiem.

  • Podmiot, czyli pracodawca na rzecz którego wykonywana jest umowa o dzieło, ale w rzeczywistości umowa zawarta jest z innym podmiotem.

  • Podmiot, który zawiera umowę o dzieło z osobą prowadzącą działalność gospodarczą na wykonanie przez nią usług, które wchodzą w zakres prowadzonej działalności.

Ile jest dni na zgłoszenie umowy umowy o dzieło?

Od momentu zawarcia umowy podmiot zobowiązany ma 7 dni na zgłoszenie umowy o dzieło do ZUS.

Jak zgłosić umowę o dzieło?

Informację o zawartej umowie o dzieło składa się na formularzu RUD (zgłoszenie umowy o dzieło). Dokument można złożyć elektronicznie przez Platformę Usług Elektronicznych (PUE). Za 2023 r. umowy o dzieło zgłaszano przede wszystkim na Platformie Usług Elektronicznych (PUE) ZUS. W ten sposób przekazano 1,1 mln formularzy RUD. Jest to 89,95 proc. ogółu zgłoszeń.

W formularzu RUD należy podać: w bloku I - swoje dane, czyli zamawiającego wykonanie umowy o dzieło - dane identyfikacyjne oraz adresowe; w bloku II - dane wykonawcy umowy o dzieło - dane identyfikacyjne oraz adresowe osoby, z którą zawarłeś umowę o dzieło; w bloku III - informację o zawartych umowach o dzieło - daty zawarcia, daty wykonywania (od-do), przedmiot umowy oraz liczbę zawartych umów. W jednym formularzu RUD można przekazać informację o maksymalnie 10 umowach o dzieło zawartych z danym wykonawcą.

1,6 ml umów o dzieło  - z kim najczęściej sa zawierane i w jakich sektorach?

Jak podaje ZUS: w 2023 r. przekazano do ZUS 1,2 mln formularzy RUD, na których zgłoszono 1,6 mln umów o dzieło. Nie odnotowano dużych zmian w strukturze podmiotów zgłaszających umowy o dzieło oraz ich wykonawców. W przypadku liczby złożonych formularzy w 2023 r. ich liczba była największa w miesiącu październiku wynosząc 114,7 tys. RUD. Nie miało to przełożenia na liczbę zgłaszanych umów gdyż, największa liczba zgłoszonych umów była w kwietniu 2023 r. (162,3 tys.). Najmniejsza liczba formularzy wpłynęła natomiast w miesiącu lutym wynosząc 86,0 tys. RUD, co było spójne w zakresie liczby zgłoszonych umów (117,8 tys.). Największą grupę zgłaszających stanowili płatnicy składek zarejestrowani w ZUS – 97 proc. wszystkich podmiotów. Osób fizycznych, które zgłosiły do ZUS umowę o dzieło, a nie są płatnikami składek, było 1,4 tys. Jest to 1,79 proc. ogółu zgłaszających.

Mężczyźni częściej pracują na podstawie umowy o dzieło

W 2023 r. na formularzach RUD częściej zgłaszane były umowy o dzieło zawierane z mężczyznami – stanowili oni 52,21 proc. wykonawców. Co czwarty wykonawca umowy o dzieło to osoba w wieku 30-39 lat – 84,1 tys. Umowy o dzieło zawierano najczęściej na jeden i osiem dni.

W jakich sektorach najwięcej umów o dzieło?

Najwięcej osób wykonujących umowy o dzieło zostało wykazanych w sekcji:

J – informacja i komunikacja 87,6 tys. wykonawców (20,37 proc.).
M – działalność profesjonalna, naukowa i techniczna – 79,1 tys. wykonawców (18,38 proc.),
R – działalność związana z kulturą, rozrywką i rekreacją – 57,2  tys. wykonawców (13,30 proc.),
P – edukacja – 53,8 tys. wykonawców (12,51 proc.),                                                                                                                                        S – pozostała działalność usługowa – 48,2 tys. wykonawców (11,21proc.).

Umowy o dzieło z cudzoziemcami

Umowy o dzieło zawierano również z cudzoziemcami. Liczba cudzoziemców wykazanych w formularzach  RUD wyniosła prawie 23,1 tys., co stanowi 6,69 proc. wszystkich wykonujących umowy o dzieło. Najczęściej podpisywano umowy z obywatelami Ukrainy – 39,56 proc. Dalej znaleźli się obywatele Białorusi – 21,31 proc., Niemiec – 3,87 proc., Wielkiej Brytanii – 2,65, Rosji – 2,57 proc proc., Hiszpanii – 2,06 proc, Włoch – 1,98 proc., Francji – 1,96 proc.

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
3 niedziele handlowe w grudniu 2025 r. Co z pracownikami handlu?

W tym roku weszły w życie przepisy, dające kupującym trzy niedziele handlowe przed Wigilią Bożego Narodzenia. Państwowa Inspekcja Pracy przypomina o prawach pracowników sklepów.

60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn: czy nierówny wiek emerytalny w Polsce to dyskryminacja?

W Polsce funkcjonuje nierówny wiek emerytalny dla kobiet i mężczyzn. Kobiety mogą przejść na emeryturę w wieku 60 lat, a mężczyźni w wieku 65 lat. Czy to nie jest dyskryminacja? Czy ustalony wiek emerytalny Polek i Polaków narusza zasadę równości wyrażoną w Konstytucji RP?

7 najważniejszych zmian w układach zbiorowych pracy. Parlament zakończył prace nad ustawą

Parlament zakończył prace nad ustawą dotyczącą układów zbiorowych. Będzie łatwiej zawrzeć układ, a więc i ustanowić przepisy bardziej korzystne dla pracowników, np. dodatkowe dni urlopu czy systematyczne podwyżki wynagrodzeń. Oto 7 najważniejszych zmian w ustawie.

Podpisanie umowy o pracę w formie elektronicznej. Jak to zrobić zgodnie z przepisami prawa pracy

Współcześnie pracownicy bardzo często pracują zdalnie. Niekiedy łączy ich z pracodawcą znaczna odległość. W takich sytuacjach firmy proponują podpisanie umowy o pracę w formie elektronicznej. Jak można to zrobić zgodnie z przepisami prawa pracy? Czy kwalifikowany podpis elektroniczny to profil zaufany?

REKLAMA

W 2035 r. na polskim rynku pracy ma brakować nawet 2,1 mln pracowników. Co roku ubywa od 150 do 200 tys. pracowników. Mamy poważne problemy demograficzne

Mamy poważne problemy demograficzne. W 2035 r. na polskim rynku pracy może brakować nawet 2,1 mln pracowników. Co roku ubywa od 150 do 200 tys. pracowników. Polska coraz bardziej zależna od imigracji zarobkowej. Co z nowymi przepisami o zatrudnianiu cudzoziemców i nowelizacją ustawy o PIP?

Era zdalnych rent, zasiłków, świadczeń: orzeczenia komisji bez wychodzenia z domu, uproszczone procedury, szybsze decyzje, brak stawiennictwa [ROZPORZĄDZENIE W MOCY]

To istna rewolucja w orzecznictwie: uproszczone procedury, szybsze decyzje, brak stawiennictwa a w konsekwencji przyznanie świadczenia. Dotychczas wydanie decyzji o przyznaniu lub odmowie przyznania świadczenia (renty, zasiłku i innych) wiązało się z obecnością pacjenta u lekarza-orzecznika, często nawet wielokrotną. Podobne procedury obowiązywały na poziomie odwoławczym, gdy wnioskodawca musiał stawiać się przed komisją lekarską. Teraz będzie to już możliwe bez udziału pacjenta. Większość spraw zostanie rozstrzygnięta „zaocznie”, co oznacza mniej stresujących i kosztownych wizyt u orzecznika i przed komisją lekarską - czytamy w komunikacie KRUS.

Ogromny problem polskich seniorów i Polski: system opieki długoterminowej, starzenie się społeczeństwa i wiele innych. Co dalej?

Ogromny problem polskich seniorów: system opieki długoterminowej. Co dalej? Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) opublikowała swój najnowszy, cykliczny raport „Health at a glance”, który stanowi kompleksową analizę systemów ochrony zdrowia w krajach członkowskich. W tegorocznej edycji dokumentu szczególny nacisk położono na kwestie związane ze zdrowiem osób starszych oraz kondycją systemów opieki długoterminowej. Niestety, dane dotyczące Polski pokazują że Polska nie tylko odstaje od średniej dla krajów rozwiniętych, ale w kluczowych obszarach znajduje się na szarym końcu stawki.

Nowelizacja ustawy o zawodach pielęgniarki i położnej. Polska dostosowuje przepisy do unijnych zasad, Prezydent podpisuje

W polskim porządku prawnym pojawił się nowy, choć wąski, ale znaczący element dotyczący zawodu pielęgniarki. Ustawa z 9 października 2025 r. o zmianie ustawy o zawodach pielęgniarki i położnej wprowadza szczegółowe rozwiązania w zakresie uznawania kwalifikacji zawodowych pielęgniarek, które kształciły się w Rumunii. Jak wynika z informacji opublikowanej przez Kancelarię Prezydenta RP, celem nowelizacji jest zapewnienie spójności przepisów krajowych z prawem Unii Europejskiej, w szczególności z dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2024/505.

REKLAMA

Coraz bliżej reforma orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zmienią się m.in. kontrole zwolnień lekarskich, wydawanie orzeczeń i zasady utraty zasiłku

Kluby koalicji rządzącej poparły w środę podczas drugiego czytania w Sejmie projekt reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. PiS wstrzyma się od głosu, a Konfederacja nie zagłosuje przeciw. Zgłoszono również poprawki i wniosek o niezwłoczne przystąpienie do trzeciego czytania.

W 2026 r. trzynasta pensja dla każdego etatowego pracownika na minimalnej płacy – otrzymaj nawet 5.379,20 zł więcej w skali roku!

Już od września 2025 r. są znane kwoty wynagrodzenia minimalnego miesięcznego oraz minimalnej stawki godzinowej. Jest stosunkowo prosty sposób aby zarabiać więcej będąc nadal na minimalnej płacy – i to nawet o jedną dodatkową pensję w roku! Konkretnie mowa o 5.379,20 zł więcej w skali roku. To tak jakby dostawać trzynastkę!

Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

REKLAMA