Umowy pracowników będą rejestrowane. A co z prawem do prywatności i ochroną danych?

• Umowy pracowników będą rejestrowane a co z prawem do prywatności?
• Rzecznik Praw Obywatelskich interweniuje u Ministra Finansów
• Ochrona informacji niejawnych i danych osobowych a dostęp do informacji publicznej
• Co to jest Centralny Rejestr Umów?
• Jednostki sektora finansów publicznych

Umowy pracowników będą rejestrowane a co z prawem do prywatności?

Ma powstać Centralny Rejestr Umów, ale spokojnie nie będzie on dotyczył wszystkich osób zatrudnionych w Polsce. Grupa docelowa nie jest jednak mała, ponieważ głównie będzie to dotyczyło pracowników sektora finansów publicznych. Chodzi o transparentność i pewność przestrzegania prawa. Prawdopodobnie nowe regulacje będą obowiązywały dopiero od 1 stycznia 2026 r.  Nie stało się to 1 stycznia 2024 r. czy 1 lipca 2022 r. tak, jak pierwotnie zapowiadano. 

Autopromocja

Rzecznik Praw Obywatelskich interweniuje u Ministra Finansów

W dniu 3 kwietnia 2024 r. Marcin Wiącek Rzecznik Praw Obywatelskich napisał do Andrzeja Domańskiego Ministra Finansów, z uprzejmą prośbą o odniesienie się do przedstawianych dotychczas wątpliwości w zakresie regulacji dotyczących publicznego rejestru umów, a także wskazanie, jakie zostały podjęte działania w tym obszarze. Rzecznik Praw Obywatelskich, mając na uwadze ochronę prawa do prywatności i danych osobowych, wyrażał zastrzeżenia odnośnie do regulacji przewidujących obowiązek prowadzenia przedmiotowego rejestru (wystąpienia RPO z dnia: 11 marca 2022 r., 27 kwietnia 2022 r., 15 lutego 2023 r.) Centralny Rejestr Umów jest uregulowany przez ustawę z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1270). To właśnie Minister Finansów prowadzi rejestr umów zawartych przez jednostki sektora finansów publicznych. Generalnie dane w rejestrze umów są powszechnie dostępne.

Ochrona informacji niejawnych i danych osobowych a dostęp do informacji publicznej

Prawo do informacji publicznej, które przysługuje obywatelom, powinno być realizowane z poszanowaniem prawa do ochrony prywatności oraz danych osobowych  pracowników jednostki sektora finansów publicznych. W konsekwencji wielu zastanawia się czy takie rozwiązanie jest zgodne z prawem, w szczególności z przepisami ustawy o ochronie danych osobowych. Ponadto wątpliwie jest czy taka jawność indywidualnych warunków zatrudnienia, nie narusza podstawowych praw pracowniczych, w tym prawa do prywatności i poszanowania godności pracowników. 

Rzecznik Praw Obywatelskich wskazuje, że:

Autopromocja

Sygnaliści w firmie. Przewodnik dla pracodawcy

Sprawdź

• Konstytucyjnie chronionych wartości człowieka, w tym pracownika - tj. prawa do prywatności wskazanego w art. 47 Konstytucji RP, zgodnie z którym: Każdy ma prawo do ochrony prawnej życia prywatnego, rodzinnego, czci i dobrego imienia oraz do decydowania o swoim życiu osobistym. Umieszczanie umowy w rejestrze, w tym umowy o pracę wraz ze wskazaniem jej obligatoryjnych elementów czyli np. wynagrodzenia za pracę - niewątpliwie mogłoby naruszać podstawowe prawa pracownicze.

• Z drugiej strony istnieje również konstytucyjnie zagwarantowane prawo dostępu do informacji publicznej. Zgodnie z art. 67 Konstytucji RP: Obywatel ma prawo do uzyskiwania informacji o działalności organów władzy publicznej oraz osób pełniących funkcje publiczne. Prawo to obejmuje również uzyskiwanie informacji o działalności organów samorządu gospodarczego i zawodowego a także innych osób oraz jednostek organizacyjnych w zakresie, w jakim wykonują one zadania władzy publicznej i gospodarują mieniem komunalnym lub majątkiem Skarbu Państwa. Prawo do uzyskiwania informacji obejmuje dostęp do dokumentów oraz wstęp na posiedzenia kolegialnych organów władzy publicznej pochodzących z powszechnych wyborów, z możliwością rejestracji dźwięku lub obrazu.

Co to jest Centralny Rejestr Umów?

Rejestr umów jest systemem teleinformatycznym w rozumieniu przepisów o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne. W Centralnym Rejestrze umów zamieszczone są informacje dot. umów, które mogą podlegać udostępnieniu na podstawie ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz.U. z 2022 r. poz. 902). 5. W rejestrze umów zamieszcza się informacje o umowach zawartych w formie: pisemnej; dokumentowej; elektronicznej; innej formie szczególnej, których wartość przedmiotu przekracza 500 zł.