REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zatrudnienie niani 2024. Zyskaj dofinansowanie w 2024 - ZUS opłaci składki za nianię od kwoty 2121 zł.

Kinga Piwowarska
Doktor nauk prawnych, adwokat, adiunkt na Wydziale Prawa Uniwersytetu Andrzeja Frycza Modrzewskiego w Krakowie w Katedrze Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego
Zatrudnienie niani 2024. Zyskaj dofinansowanie w 2024 - ZUS opłaci składki za nianię od kwoty 2121 zł.
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Jak zatrudnić nianię w 2023 roku i nie płacić składek? Kim jest niania? Kim jest rodzic samotnie wychowujący dziecko? Jaką umowę zawrzeć z nianią i co umowa powinna zawierać? Co to jest umowa uaktywniająca? Jakimi ubezpieczeniami jest objęta niania? Warto wiedzieć, że w 2024 ZUS opłaci składki za nianię od kwoty 2121 zł. 

rozwiń >

Zatrudnienie niani 2024 

Aby zatrudnić nianię należy wypełnić formularz ZUS ZFA i złożyć go do ZUS. Jest to dokument, który wskazuje zgłoszenie czy też zmianę danych identyfikacyjnych płatnika składek, będącego osobą fizyczną (jeżeli płatnik jest np. przedsiębiorcą i już składał taki wniosek, nie musi tego robić ponownie). Wniosek wypełnia osoba, która jest płatnikiem i która podpisała z niania umowę. Może to być rodzic dziecka czy też jego opiekun, rodzic samotnie wychowujący dziecko.

Formularz ZUS ZFA - ZUS

Dofinansowanie na zatrudnienie niani w 2024

Dofinansowanie na zatrudnienie niani zależy od:

  • wynagrodzenia niani,

  • daty zawarcia umowy z nianią.

Ważne

Wynagrodzenie dla niani wypłaca osoba, z którą zawarła umowę, czyli płatnik. Najczęściej jest to rodzic.

Od 1 stycznia 2018 r. budżet państwa finansuje składki na ubezpieczenia. Za nianię, składki na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i wypadkowe oraz na ubezpieczenie zdrowotne, opłaca:

1) Zakład Ubezpieczeń Społecznych - od podstawy stanowiącej kwotę nie wyższą niż 50% wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę. Jeżeli opiekujesz się dzieckiem jako zawodowa rodzina zastępcza albo pobierasz zasiłek macierzyński czy przebywasz na urlopie wychowawczym, to budżet państwa nie będzie płacił składek za nianię.

ZUS finansuje składki jeżeli dziecko nie jest w żłobku, klubie dziecięcym ani nie jest pod opieką dziennego opiekuna. Składki za nianię są opłacane przez budżet państwa najdłużej do końca roku szkolnego, w którym dziecko ukończy 3 lata (chyba, żę nie można zapewnić dziecku opieki przedszkolnej, to do 4 roku życia).

2) rodzic (płatnik składek) - od podstawy stanowiącej kwotę nadwyżki nad kwotą 50% minimalnego wynagrodzenia.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych opłaca składki, w przypadku gdy spełnione są łącznie następujące warunki:

1) niania została zgłoszona przez rodzica do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego;

2) rodzice albo rodzic samotnie wychowujący dziecko są zatrudnieni na pracują na podstawie umowy o pracę, świadczą usługi na podstawie umowy cywilnoprawnej (z odprowadzanymi składkami), prowadzą pozarolniczą działalność lub działalność rolniczą;

3) dziecko nie jest umieszczone w żłobku, klubie dziecięcym oraz nie zostało objęte opieką sprawowaną przez dziennego opiekuna.

Przykład

Jan Kowalski chce zatrudnić nianię w styczniu 2024 r. Strony umowy ustaliły wynagrodzenie na kwotę 5000 zł. Minimalne wynagrodzenie w styczniu 2024 r. wynosi 4242 zł. Zatem ZUS od stycznia 2024 roku opłaca składki od połowy kwoty minimalnego wynagrodzenia za zatrudnienie niani, czyli od 2121 zł (4242 : 2 = 2121). Z kolei Jan Kowalski opłaci składki od pozostałej sumy, czyli 2879 zł (5000 - 2121 = 2879).

Oczywiście jeżeli Jan Kowalski będzie zatrudniał nianię w lipcu 2024 r. kwoty te ulegną zmianie, ponieważ będzie waloryzacja minimalnego wynagrodzenia od 1 lipca 2024 r.

Ważne
Kim jest niania?

Nianią jest osoba fizyczna sprawująca opiekę nad dziećmi na podstawie umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego stosuje się przepisy dotyczące zlecenia.

Niania może się opiekować dopiero dzieckiem, które ukończy 20 tydzień życia, czyli od około 4,5 miesiąca życia dziecka. Z nianią zawiera się umowę uaktywniającą. Nianią może być osobą pełnoletnia, zarówno kobieta jak i mężczyzna. 

NIANIĄ MOŻE BYŻ KAŻDY, KTO SPEŁNI TRZY PONIŻSZE WARUNKI:

  • nie jest rodzicem dziecka, którym ma się opiekować,

  • ma więcej niż 18 lat,

  • zrobi badania dla celów sanitarno-epidemiologicznych i dostanie orzeczenie o braku przeciwwskazań do pracy.

Przykład
Przykłady kto może być nianią

Nianią może być na przykład babcia, siostra, kuzynka dziecka, ktoś spoza rodziny – sąsiadka, studentka, emeryt, osoba na świadczeniu przedemerytalnym. Nianią może być także obywatel innego państwa, o ile spełnia powyższe warunki, np. obywatel Ukrainy.

Niania nie musi mieć kierunkowego wykształcenia ani doświadczenia zawodowego w pracy z małymi dziećmi. Nie musi też odbywać specjalnych szkoleń.

Kim jest rodzic samotnie wychowujący dziecko?

Przez rodzica samotnie wychowującego dziecko rozumie się rodzica będącego panną, kawalerem, wdową, wdowcem, rozwódką, rozwodnikiem albo rodzica, w stosunku do którego orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów, a także rodzica pozostającego w związku małżeńskim, jeżeli jego małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności.

Jaką umowę zawrzeć z nianią i co umowa powinna zawierać?

Następnym krokiem jest zawarcie w formie pisemnej umowy uaktywniającej z nianią. Nie jest to umowa o pracę, a umowa cywilnoprawna. Oczywiście w ramach prawa cywilnego obowiązuje swoboda umów.

Przykład
Umowa uaktywniająca powinna określać: 

Strony umowy; cel i przedmiot umowy; czas i miejsce sprawowania opieki; liczbę dzieci powierzonych opiece; obowiązki niani; wysokość wynagrodzenia oraz sposób i termin jego wypłaty; czas, na jaki umowa została zawarta; warunki i sposób zmiany, a także rozwiązania umowy. Można wskazać, że w pozostałym nieuregulowanym zakresie, obowiązują przepisy kodeksu cywilnego.

Płatnik składek zawierający umowę ma obowiązek poinformować ZUS o każdej zmianie, np. o rozwiązaniu czy wygaśnięciu umowy. Płatni musi złożyć druk ZUS ZWUA – wyrejestrowanie niani z ubezpieczeń czy druk ZUS ZWPA – jeżeli płaciłeś składki tylko za nianię (czyli gdy przestajesz być płatnikiem składek). Wówczas ZUS przestanie płacić składki za nianię.

Jakimi ubezpieczeniami jest objęta niania w 2024?

Niania jest objęta:

1. obowiązkowymi ubezpieczeniami społecznymi (emerytalnym, rentowymi i wypadkowym)

2. ubezpieczeniem zdrowotnym – jeżeli np. opieka nad Twoim dzieckiem jest jej jedyną pracą. Jeżeli np. niania jest zatrudniona w pełnym wymiarze czasu pracy i w tym miejscu ma odprowadzane składki wówczas niania podlega tylko ubezpieczeniem zdrowotnym.

3. Co do ubezpieczenia chorobowego niania sama decyduje czy chce być nim objęta. Jeśli chce, składka na to ubezpieczenie jest potrącana z jej wynagrodzenia przez płatnika i odprowadzana do ZUS.

W zależności od statusu zatrudnienia niania wypełnia się różne formularze (ZUS ZUA, ZUS ZZA).

Jak rozliczać składki za nianię?

W zależności od tego ile niania zarobiła, taką deklarację należy złożyć, może to być ZUS DRA czy też ZUS DRA oraz raport miesięczny ZUS RCA – jeśli niania podlega ubezpieczeniom społecznym i zdrowotnemu lub tylko ubezpieczeniu zdrowotnemu.

Kto opłaca składki jeśli rodzic straci pracę?

W przypadku utraty przez rodziców albo rodzica samotnie wychowującego dziecko zatrudnienia, zaprzestania świadczenia usług lub działalności, składki opłaca się przez okres 3 miesięcy od dnia zaistnienia tych przyczyn.

System teleinformatyczny do obsługi umów uaktywniających zawieranych z nianiami

Prezydent RP podpisał ustawę z dnia 16 listopada 2022 r. o systemie teleinformatycznym do obsługi niektórych umów (Dz.U. z 2022 poz. 2754, dalej: ustawa). Dnia 23 grudnia 2022 r. ogłoszono ustawę. Ustawa ma nie mieć charakteru rejestru publicznego. Zakres pozyskiwanych danych będzie taki sam, jak w przypadku umów zawieranych w sposób tradycyjny. Do celów statystycznych minister właściwy do spraw pracy będzie jednak przetwarzał dane, ale zanonimizowane. 

Ważne

Ustawa reguluje system teleinformatyczny dot. umowy uaktywniającej z nianią, umów cywilnoprawnych - zlecenia i świadczenia usług oraz umów na okres próbny, na czas określony i nieokreślony. Minister ma jednak 3 lata na uruchomienie systemu, może to więc nastąpić nawet w 2026 r. do tego czasu będę więc obowiązywały dotychczasowe zasady w zakresie zatrudniania niań.

Przez obsługę w systemie teleinformatycznym umowy należy rozumieć:

  • zawarcie

  • zmianę

  • lub rozwiązanie umowy albo wygaśnięcie umowy

  • oraz dokonywanie innych czynności niezbędnych do realizacji praw i obowiązków wynikających z takiej umowy za pośrednictwem systemu teleinformatycznego do obsługi umów.

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Pracownicy 55 plus i 60 plus zachwyceni uchwałą Sądu Najwyższego: takie prawo to ogromny przywilej. Wreszcie jest jednolite stanowisko co do ochrony przedemerytalnej

Sąd Najwyższy w składzie siedmiu sędziów podjął uchwałę z 30.09.2025 r., która wyjaśnia ostatecznie sporne dotąd zasady ochrony przedemerytalnej przed rozwiązaniem umowy o pracę. Powinni się tym zainteresować zwłaszcza pracownicy po 55. (kobiety) i 60. (mężczyźni) roku życia, bo orzeczenie przesądza o tym, czy pracodawca może im wypowiedzieć umowę o pracę, czy też obowiązuje go zakaz. Orzeczenie to zapadło na podstawie pytania zadanego przez Sąd Okręgowy: czy zakaz wypowiedzenia z art. 39 Kodeksu Pracy dotyczy zatrudnienia na podstawie umowy o pracę na czas określony także wówczas, gdy umowę zawarto na okres, który upływa przed osiągnięciem przez pracownika wieku emerytalnego?

ZUS: zmiany dla seniorów od 1 grudnia 2025 r., ale tylko na 3 miesiące. Co dalej z emeryturami i rentami i nowymi progami?

Warto już teraz zapoznać się nowym komunikatem, aby przed zbliżającymi się świętami Bożego Narodzenia nie być rozczarowanym. Chodzi o zmiany dla seniorów od 1 grudnia 2025 r., ale tylko na 3 miesiące. Co dalej z emeryturami i rentami i nowymi progami? Od początku grudnia ZUS wprowadzi nowe kwoty progów, które obowiązują przez trzy miesiące — do końca lutego. Choć operacja ma charakter techniczny, w praktyce dla części emerytów i rencistów może oznaczać niższe, a nawet wstrzymane wypłaty już od najbliższego przelewu. Najłatwiej o pomyłkę w okresie grudzień–luty, gdy systemy ZUS i fiskusa "zderzają" dane o przychodach, weryfikując zgodność i wykrywając nawet niewielkie nadwyżki. Oto, jak zrozumieć nowe limity i uniknąć pułapek.

ZUS nie uzna twojego wynagrodzenia oraz zignoruje treść umowy o pracę - nowe postanowienie Sądu Najwyższego a zasady gry z ZUS i L4 (zwolnienie lekarskie)

Sąd Najwyższy potwierdził, że nagłe podwyższenie wynagrodzenia przed przewidywaną niezdolnością do pracy może zostać uznane za nieważne. ZUS ma prawo zakwestionować podstawę wymiaru składek, jeśli wysokość wynagrodzenia rażąco odbiega od wkładu pracy, a zmiana nastąpiła tuż przed powstaniem prawa do świadczeń z ubezpieczenia chorobowego. To ważny sygnał dla pracodawców i pracowników.

Sprawiedliwe wynagrodzenie - czyli jakie? "Szczęście w pracy Polaków" [ANALIZA BADANIA]

70 proc. Polaków nie obawia się o stabilność swojego zatrudnienia, ale tylko 41 proc. uważa swoje wynagrodzenie za sprawiedliwe. Ale co oznacza sprawiedliwe czy godne wynagrodzenie? Dla każdego co innego. Poniżej nowe dane z 9. edycji badania „Szczęście w pracy Polaków”.

REKLAMA

Dwie istotne zmiany w zatrudnianiu cudzoziemców od 1 grudnia 2025 r. Dotyczą oświadczenia o powierzeniu pracy i opłat za zezwolenie na pracę

Już za chwilę wchodzą w życie 2 istotne zmiany w zatrudnianiu cudzoziemców. Już od 1 grudnia 2025 r. czyli od najbliższego poniedziałku obowiązują nowe przepisy dotyczące oświadczenia o powierzeniu pracy cudzoziemcowi, a także nowe wysokości opłat za zezwolenie na pracę.

Rząd chce przeprowadzić rewolucję ruchu na skalę krajową. Jeżeli nie podejmiemy teraz wspólnych działań, będziemy żyli krócej. Będziemy ponosić ogromne koszty leczenia

Rząd chce przeprowadzić rewolucję ruchu na skalę krajową. Jeżeli nie podejmiemy teraz wspólnych działań, będziemy żyli krócej. Będziemy ponosić ogromne koszty leczenia. Ponad połowa polskich pracowników ma nadwagę lub otyłość. Tylko 1/3 pracowników jest aktywnych fizycznie. Jak można dbać o zdrowe i odporne zespoły pracowników?

Brakuje 1,5 miliona pracowników. Czy Polska wykorzysta potencjał osób z niepełnosprawnościami?

Około miliona osób z niepełnosprawnościami w wieku produkcyjnym wciąż pozostaje poza rynkiem pracy. Ta dysproporcja ogranicza rozwój przedsiębiorstw i obciąża budżet państwa. Eksperci Sodexo podkreślają, że lukę kadrową można zmniejszyć, angażując osoby, które dziś są poza systemem, a chcą pracować. Jak wykorzystać ten potencjał?

Legitymacja emeryta-rencisty: nowe obwieszczenie MRPiPS z dnia 14 listopada 2025 r. [AKT W MOCY OD 21 LISTOPADA 2025]

Legitymacja emeryta-rencisty: nowe obwieszczenie MRPiPS z dnia 14 listopada 2025 r. [AKT W MOCY OD 21 LISTOPADA 2025]. Chodzi o dokładnie o obwieszczenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 14 listopada 2025 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra Rodziny i Polityki Społecznej w sprawie legitymacji emeryta-rencisty. Co to oznacza?

REKLAMA

Lista kontrolna PIP: rewolucja dla pracowników, pracodawców, zleceniobiorców, zleceniodawców. Jak lista kontrolna PIP zmieni rynek pracy w Polsce?

Lista kontrolna PIP. Rewolucja w kontroli zatrudnienia: jak lista kontrolna PIP zmieni rynek pracy w Polsce? Lista kontrolna Państwowej Inspekcji Pracy może stać się przełomowym narzędziem w historii polskiego prawa pracy. Po raz pierwszy pracodawcy, pracownicy i inspektorzy pracy będą dysponować tym samym, uzgodnionym wspólnie instrumentem oceny charakteru zatrudnienia. Dlaczego to takie ważne? Bo wybór odpowiedniej formy zatrudnienia to jedna z najważniejszych decyzji, przed którą staje każdy przedsiębiorca, ale i osoba zatrudniana. Nieprawidłowa kwalifikacja umowy może prowadzić do poważnych konsekwencji prawnych i finansowych – zarówno dla pracodawcy, jak i dla osoby wykonującej pracę. Aby rozwiązać ten problem systemowo, Główny Inspektor Pracy Marcin Stanecki zainicjował prace nad innowacyjnym narzędziem: listą kontrolną, która w przejrzysty sposób wskaże, jaki rodzaj umowy powinien zostać zastosowany w konkretnej sytuacji zawodowej.

Gala Państwowej Inspekcji Pracy na Zamku Królewskim. Przyznano najważniejsze nagrody świata pracy

W środę, 26 listopada 2025 r. w Zamku Królewskim w Warszawie odbyła się coroczna gala Państwowej Inspekcji Pracy. Podczas gali wyróżniono osoby i instytucje, które zasłużyły się dla poprawy warunków pracy, bezpieczeństwa pracowników oraz promocji prawa pracy w Polsce. Wydarzenie zgromadziło przedstawicieli administracji państwowej, pracodawców, związków zawodowych i społecznych inspektorów pracy.

Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

REKLAMA