REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zatrudnienie niani 2024. Zyskaj dofinansowanie w 2024 - ZUS opłaci składki za nianię od kwoty 2121 zł.

Kinga Piwowarska
Doktor nauk prawnych, adwokat, adiunkt na Wydziale Prawa Uniwersytetu Andrzeja Frycza Modrzewskiego w Krakowie w Katedrze Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego
Zatrudnienie niani 2024. Zyskaj dofinansowanie w 2024 - ZUS opłaci składki za nianię od kwoty 2121 zł.
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Jak zatrudnić nianię w 2023 roku i nie płacić składek? Kim jest niania? Kim jest rodzic samotnie wychowujący dziecko? Jaką umowę zawrzeć z nianią i co umowa powinna zawierać? Co to jest umowa uaktywniająca? Jakimi ubezpieczeniami jest objęta niania? Warto wiedzieć, że w 2024 ZUS opłaci składki za nianię od kwoty 2121 zł. 

rozwiń >

Zatrudnienie niani 2024 

Aby zatrudnić nianię należy wypełnić formularz ZUS ZFA i złożyć go do ZUS. Jest to dokument, który wskazuje zgłoszenie czy też zmianę danych identyfikacyjnych płatnika składek, będącego osobą fizyczną (jeżeli płatnik jest np. przedsiębiorcą i już składał taki wniosek, nie musi tego robić ponownie). Wniosek wypełnia osoba, która jest płatnikiem i która podpisała z niania umowę. Może to być rodzic dziecka czy też jego opiekun, rodzic samotnie wychowujący dziecko.

Formularz ZUS ZFA - ZUS

Dofinansowanie na zatrudnienie niani w 2024

Dofinansowanie na zatrudnienie niani zależy od:

  • wynagrodzenia niani,

  • daty zawarcia umowy z nianią.

Ważne

Wynagrodzenie dla niani wypłaca osoba, z którą zawarła umowę, czyli płatnik. Najczęściej jest to rodzic.

Od 1 stycznia 2018 r. budżet państwa finansuje składki na ubezpieczenia. Za nianię, składki na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i wypadkowe oraz na ubezpieczenie zdrowotne, opłaca:

1) Zakład Ubezpieczeń Społecznych - od podstawy stanowiącej kwotę nie wyższą niż 50% wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę. Jeżeli opiekujesz się dzieckiem jako zawodowa rodzina zastępcza albo pobierasz zasiłek macierzyński czy przebywasz na urlopie wychowawczym, to budżet państwa nie będzie płacił składek za nianię.

ZUS finansuje składki jeżeli dziecko nie jest w żłobku, klubie dziecięcym ani nie jest pod opieką dziennego opiekuna. Składki za nianię są opłacane przez budżet państwa najdłużej do końca roku szkolnego, w którym dziecko ukończy 3 lata (chyba, żę nie można zapewnić dziecku opieki przedszkolnej, to do 4 roku życia).

2) rodzic (płatnik składek) - od podstawy stanowiącej kwotę nadwyżki nad kwotą 50% minimalnego wynagrodzenia.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych opłaca składki, w przypadku gdy spełnione są łącznie następujące warunki:

1) niania została zgłoszona przez rodzica do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego;

2) rodzice albo rodzic samotnie wychowujący dziecko są zatrudnieni na pracują na podstawie umowy o pracę, świadczą usługi na podstawie umowy cywilnoprawnej (z odprowadzanymi składkami), prowadzą pozarolniczą działalność lub działalność rolniczą;

3) dziecko nie jest umieszczone w żłobku, klubie dziecięcym oraz nie zostało objęte opieką sprawowaną przez dziennego opiekuna.

Przykład

Jan Kowalski chce zatrudnić nianię w styczniu 2024 r. Strony umowy ustaliły wynagrodzenie na kwotę 5000 zł. Minimalne wynagrodzenie w styczniu 2024 r. wynosi 4242 zł. Zatem ZUS od stycznia 2024 roku opłaca składki od połowy kwoty minimalnego wynagrodzenia za zatrudnienie niani, czyli od 2121 zł (4242 : 2 = 2121). Z kolei Jan Kowalski opłaci składki od pozostałej sumy, czyli 2879 zł (5000 - 2121 = 2879).

Oczywiście jeżeli Jan Kowalski będzie zatrudniał nianię w lipcu 2024 r. kwoty te ulegną zmianie, ponieważ będzie waloryzacja minimalnego wynagrodzenia od 1 lipca 2024 r.

Ważne
Kim jest niania?

Nianią jest osoba fizyczna sprawująca opiekę nad dziećmi na podstawie umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego stosuje się przepisy dotyczące zlecenia.

Niania może się opiekować dopiero dzieckiem, które ukończy 20 tydzień życia, czyli od około 4,5 miesiąca życia dziecka. Z nianią zawiera się umowę uaktywniającą. Nianią może być osobą pełnoletnia, zarówno kobieta jak i mężczyzna. 

NIANIĄ MOŻE BYŻ KAŻDY, KTO SPEŁNI TRZY PONIŻSZE WARUNKI:

  • nie jest rodzicem dziecka, którym ma się opiekować,

  • ma więcej niż 18 lat,

  • zrobi badania dla celów sanitarno-epidemiologicznych i dostanie orzeczenie o braku przeciwwskazań do pracy.

Przykład
Przykłady kto może być nianią

Nianią może być na przykład babcia, siostra, kuzynka dziecka, ktoś spoza rodziny – sąsiadka, studentka, emeryt, osoba na świadczeniu przedemerytalnym. Nianią może być także obywatel innego państwa, o ile spełnia powyższe warunki, np. obywatel Ukrainy.

Niania nie musi mieć kierunkowego wykształcenia ani doświadczenia zawodowego w pracy z małymi dziećmi. Nie musi też odbywać specjalnych szkoleń.

Kim jest rodzic samotnie wychowujący dziecko?

Przez rodzica samotnie wychowującego dziecko rozumie się rodzica będącego panną, kawalerem, wdową, wdowcem, rozwódką, rozwodnikiem albo rodzica, w stosunku do którego orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów, a także rodzica pozostającego w związku małżeńskim, jeżeli jego małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności.

Jaką umowę zawrzeć z nianią i co umowa powinna zawierać?

Następnym krokiem jest zawarcie w formie pisemnej umowy uaktywniającej z nianią. Nie jest to umowa o pracę, a umowa cywilnoprawna. Oczywiście w ramach prawa cywilnego obowiązuje swoboda umów.

Przykład
Umowa uaktywniająca powinna określać: 

Strony umowy; cel i przedmiot umowy; czas i miejsce sprawowania opieki; liczbę dzieci powierzonych opiece; obowiązki niani; wysokość wynagrodzenia oraz sposób i termin jego wypłaty; czas, na jaki umowa została zawarta; warunki i sposób zmiany, a także rozwiązania umowy. Można wskazać, że w pozostałym nieuregulowanym zakresie, obowiązują przepisy kodeksu cywilnego.

Płatnik składek zawierający umowę ma obowiązek poinformować ZUS o każdej zmianie, np. o rozwiązaniu czy wygaśnięciu umowy. Płatni musi złożyć druk ZUS ZWUA – wyrejestrowanie niani z ubezpieczeń czy druk ZUS ZWPA – jeżeli płaciłeś składki tylko za nianię (czyli gdy przestajesz być płatnikiem składek). Wówczas ZUS przestanie płacić składki za nianię.

Jakimi ubezpieczeniami jest objęta niania w 2024?

Niania jest objęta:

1. obowiązkowymi ubezpieczeniami społecznymi (emerytalnym, rentowymi i wypadkowym)

2. ubezpieczeniem zdrowotnym – jeżeli np. opieka nad Twoim dzieckiem jest jej jedyną pracą. Jeżeli np. niania jest zatrudniona w pełnym wymiarze czasu pracy i w tym miejscu ma odprowadzane składki wówczas niania podlega tylko ubezpieczeniem zdrowotnym.

3. Co do ubezpieczenia chorobowego niania sama decyduje czy chce być nim objęta. Jeśli chce, składka na to ubezpieczenie jest potrącana z jej wynagrodzenia przez płatnika i odprowadzana do ZUS.

W zależności od statusu zatrudnienia niania wypełnia się różne formularze (ZUS ZUA, ZUS ZZA).

Jak rozliczać składki za nianię?

W zależności od tego ile niania zarobiła, taką deklarację należy złożyć, może to być ZUS DRA czy też ZUS DRA oraz raport miesięczny ZUS RCA – jeśli niania podlega ubezpieczeniom społecznym i zdrowotnemu lub tylko ubezpieczeniu zdrowotnemu.

Kto opłaca składki jeśli rodzic straci pracę?

W przypadku utraty przez rodziców albo rodzica samotnie wychowującego dziecko zatrudnienia, zaprzestania świadczenia usług lub działalności, składki opłaca się przez okres 3 miesięcy od dnia zaistnienia tych przyczyn.

System teleinformatyczny do obsługi umów uaktywniających zawieranych z nianiami

Prezydent RP podpisał ustawę z dnia 16 listopada 2022 r. o systemie teleinformatycznym do obsługi niektórych umów (Dz.U. z 2022 poz. 2754, dalej: ustawa). Dnia 23 grudnia 2022 r. ogłoszono ustawę. Ustawa ma nie mieć charakteru rejestru publicznego. Zakres pozyskiwanych danych będzie taki sam, jak w przypadku umów zawieranych w sposób tradycyjny. Do celów statystycznych minister właściwy do spraw pracy będzie jednak przetwarzał dane, ale zanonimizowane. 

Ważne

Ustawa reguluje system teleinformatyczny dot. umowy uaktywniającej z nianią, umów cywilnoprawnych - zlecenia i świadczenia usług oraz umów na okres próbny, na czas określony i nieokreślony. Minister ma jednak 3 lata na uruchomienie systemu, może to więc nastąpić nawet w 2026 r. do tego czasu będę więc obowiązywały dotychczasowe zasady w zakresie zatrudniania niań.

Przez obsługę w systemie teleinformatycznym umowy należy rozumieć:

  • zawarcie

  • zmianę

  • lub rozwiązanie umowy albo wygaśnięcie umowy

  • oraz dokonywanie innych czynności niezbędnych do realizacji praw i obowiązków wynikających z takiej umowy za pośrednictwem systemu teleinformatycznego do obsługi umów.

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Więcej niż 2 dni wolne na opiekę nad dzieckiem w roku. Wyższy wymiar zwolnienia od pracy przy większej liczbie dzieci

Więcej niż 2 dni wolne na opiekę nad dzieckiem w roku - taki apel wystosowała w kwietniu 2025 r. Rzeczniczka Praw Dziecka i Naczelna Rada Adwokacka do Ministry Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. Powinna być większa liczba dni zwolnienia od pracy przy kilku wychowywanych dzieciach.

Rewolucyjne zmiany w prawie pracy od 1 stycznia 2026 r.: urlopy, kontrola PIP, zasiłek chorobowy, minimalne wynagrodzenie i inne

Rewolucyjne zmiany w prawie pracy od 1 stycznia 2026 r.: dłuższe urlopy, nowe zasady kontroli PIP, modyfikacja w zasadach utraty zasiłku chorobowego, podwyżka minimalnego wynagrodzenia za pracę i innych świadczeń zależnych od płacy minimalnej. Nieco wcześniej wchodzą w życie przepisy o jawności wynagrodzeń.

Dlaczego osoby z niepełnosprawnościami nadal nie mogą liczyć na dostępny transport?

Transport — który dla większości jest oczywistością — dla wielu osób z niepełnosprawnościami oznacza codzienną walkę o podstawową niezależność. Międzynarodowy Dzień Osób z Niepełnosprawnościami obchodzony 3 grudnia to dobra okazja, by przyjrzeć się, jak wygląda ich rzeczywistość.

Polacy biorą coraz więcej L4 z powodu nadużywania alkoholu. Problem głównie dotyczy 40-latków

W Polsce wystawianych jest coraz więcej zaświadczeń lekarskich z tytułu czasowej niezdolności do pracy spowodowanej nadużyciem alkoholu (kod C). Od stycznia do września br. ich liczba wzrosła o prawie 7% w porównaniu z analogicznym okresem 2024 roku. Z kolei wzrost rok do roku o przeszło 4% dotyczy liczby dni absencji chorobowej z tego tytułu. Ponad 1/3 ww. zwolnień wydano na okres od jednego do pięciu dni. Blisko 50% zaświadczeń sporządzono dla osób w wieku 35-49 lat.

REKLAMA

Symbol niepełnosprawności 06-E. Co daje orzeczenie? [Przykłady 2025 i 2026]

Osoby z niepełnosprawnościami, które w swoim orzeczeniu mają kod niepełnosprawności 06-E często zastanawiają się na jakiego rodzaju pomoc mogą liczyć. Co oznacza ten symbol niepełnosprawności? Ile wynosi dofinansowanie PFRON do zatrudnienia pracownika z niepełnosprawnością? Odpowiadamy na najważniejsze pytania!

4 miliony cudzoziemców ze 150 krajów teraz w Polsce. Szok kulturowy: jak przebiega proces adaptacji obcokrajowców?

Szok kulturowy to doświadczenie, które często dotyka obcokrajowców przyjeżdżających do Polski. Związany jest między innymi z różnicami w zwyczajach, języku i stylu życia. Chociaż Polska ma wiele do zaoferowania, niektóre aspekty życia w kraju mogą wydawać się zaskakujące i wymagać adaptacji.

Od 1 stycznia 2026 r. wchodzą w życie zmiany w ustawie o rehabilitacji zawodowej i zatrudnianiu niepełnosprawnych

Od 1 stycznia 2026 r. wchodzą w życie zmiany w ustawie o rehabilitacji zawodowej i zatrudnianiu niepełnosprawnych. Dotyczą funkcjonowania zakładów aktywności zawodowej (ZAZ) oraz zakładów pracy chronionej (ZPChr). Między innymi zmienia się limit wskaźnika zatrudnienia w ZAZ osób z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności z 35% na 55% ogółu zatrudnionych.

Od 1 grudnia 2025 r. nowe kwoty i limity: renta rodzinna i renta z tytułu niezdolności do pracy [KOMUNIKAT PREZESA ZUS I GUS]

Od 1 grudnia 2025 r. obowiązują nowe kwoty i limity, chodzi m.in. o rentę rodzinną i rentę z tytułu niezdolności do pracy (ale nie tylko). Informacje się oficjalne i ogłoszone przez ZUS, KRUS w oparciu o najnowszy komunikat Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z 7 listopada 2025 r. w sprawie przeciętnego wynagrodzenia w III kwartale 2025 r. Przed świętami, jak i w Nowym Roku wielu emerytów i rencistów może się zdziwić, warto więc wiedzieć czego się spodziewać, aby uniknąć zbędnych nerwów co do wysokości świadczenia.

REKLAMA

Grudzień: złożony wniosek w ZUS da Ci do 2000 zł korzyści w styczniu 2026 r.

Grudzień: złożony wniosek w ZUS da Ci do 2000 zł korzyści w styczniu 2026 r. Warto przypomnieć o tym prawie, bo wciąż mało osób pamięta o realnych korzyściach, które można otrzymać! Jeśli dają, to przecież warto złożyć to proste pismo - podkreślają zadowoleni wnioskodawcy.

Lżejsza praca w lepszych warunkach, ale czy za niższe zarobki: kto gotów na takie zmiany w wynagrodzeniu a kto nie

Polacy niechętnie rezygnują z części pensji w zamian za lżejszą pracę. Najwięcej osób skłonnych do takiego kompromisu jest w handlu i e-commerce.

Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

REKLAMA