REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Urlop bezpłatny pracownika

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Ewa Łukasik
Ewa Łukasik

REKLAMA

Przepisy Kodeksu pracy nie wskazują, kiedy udzielenie urlopu bezpłatnego jest zasadne. Nawet złożenie umotywowanego wniosku o urlop bezpłatny nie powoduje obowiązku uwzględnienia go przez pracodawcę.

Na pisemny wniosek pracownika pracodawca może udzielić mu urlopu bezpłatnego. Pracownik we wskazanym wniosku powinien sprecyzować okres, na czas którego chciałby uzyskać urlop bezpłatny. 

REKLAMA

Należy podkreślić, że ustawodawca nie wskazał długości okresu, na który może zostać udzielony urlop bezpłatny. Zasadne jest zatem przy ustaleniu maksymalnego okresu, na jaki może być udzielony taki urlop, odniesienie się do długości wiążącego strony stosunku pracy. Przy czym ze względu na cel, jaki spełnia urlop bezpłatny, nie powinien on zostać udzielony na czas nieokreślony, jeśli strony nie zastrzegły możliwości jego zakończenia na mocy oświadczenia jednej ze stron stosunku pracy. Posiłkując się stanowiskiem Sądu Najwyższego, należy wskazać, że udzielenie urlopu bezpłatnego na podstawie art. 174 § 1 k.p. po rozwiązaniu stosunku pracy jest nieważne (por. wyrok z 5 maja 2005 r., III PK 12/05, OSNP 2005/23/375).

Można wyróżnić 2 „rodzaje” urlopu bezpłatnego:

  • określony w art. 174 § 1 k.p., zgodnie z którym pracodawca może udzielić pracownikowi urlopu bezpłatnego na dowolny cel,
  • wynikający z art. 1741 § 1 k.p., kiedy za zgodą pracownika wyrażoną na piśmie, pracodawca udziela pracownikowi urlopu bezpłatnego w celu wykonywania pracy u innego pracodawcy przez okres ustalony w zawartym w tej sprawie porozumieniu między pracodawcami.

Przymusowy urlop bezpłatny

REKLAMA

Udzielenie pracownikowi urlopu bezpłatnego – niezgodnie z przepisem art. 174 § 1 k.p. – z inicjatywy pracodawcy i bez pisemnego wniosku o udzielenie takiego urlopu, jest w świetle prawa bezskuteczne (wyrok SA w Łodzi z 15 października 1996 r., III AUa 34/96, OSA 1997/10/35). W przypadku gdyby pracodawca zmusił pracownika do skorzystania z takiego urlopu, pracownikowi przysługuje wynagrodzenie przestojowe.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Na marginesie należy wskazać, że pracodawca nie jest bezwzględnie związany wymiarem urlopu bezpłatnego, wskazanego wnioskiem pracownika – ma prawo udzielić urlop w mniejszym wymiarze niż wnioskowany. W sytuacji odmowy udzielenia urlopu bezpłatnego pracodawca nie musi uzasadniać tej decyzji, co więcej pracownikowi nie przysługuje roszczenie o udzielenie tego urlopu.

Czy okres urlopu bezpłatnego udzielony w związku z pełnieniem funkcji wójta wliczamy do stażu pracy >>

W niektórych przypadkach pracodawca nie może jednak odmówić pracownikowi udzielenia urlopu bezpłatnego:

  • gdy pracownik młodociany uczęszczający do szkoły zwróci się o udzielenie mu urlopu bezpłatnego w okresie ferii szkolnych (art. 205 § 4 k.p.),
  • w przypadkach określonych rozporządzeniem Rady Ministrów z 11 czerwca 1996 r. w sprawie trybu udzielania urlopu bezpłatnego i zwolnień od pracy pracownikom pełniącym z wyboru funkcje w związkach zawodowych (DzU nr 71, poz. 336); pracodawca ma obowiązek udzielenia urlopu bezpłatnego pracownikowi wybranemu do pełnienia funkcji związkowej, gdy organizacja związkowa wystąpi do niego z takim wnioskiem,
  • na podstawie przepisów ustawy z 9 maja 1996 r. o wykonywaniu mandatu posła i senatora (DzU z 2011 r. nr 7, poz. 29) – na okres sprawowania mandatu posła lub senatora.

Ponadto na mocy przepisów ustawy o samorządzie gminnym (art. 24b), samorządzie powiatowym (art. 24), samorządzie województwa (art. 26) osoba wybrana na radnego, a zatrudniona na podstawie stosunku pracy w urzędzie gminy, w której zyskała mandat, lub pełniąca funkcję kierownika w jednostce organizacyjnej tej gminy ma obowiązek złożyć wniosek o urlop bezpłatny w ciągu 7 dni od dnia ogłoszenia wyborów.


Uprawnienia pracownicze w okresie urlopu bezpłatnego

REKLAMA

Urlop bezpłatny jest okresem, w którym pracownik, choć pozostaje formalnie w stosunku pracy, nie jest zobowiązany do jej świadczenia. Nie przysługują mu w tym okresie uprawnienia pracownicze i socjalne. Okres ten nie jest też wliczany do okresu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze. Pracownik nie otrzymuje wynagrodzenia, nie nabywa prawa do urlopu wypoczynkowego, nie ma prawa do zasiłku chorobowego oraz świadczeń socjalnych związanych z pozostawaniem w zatrudnieniu.

Nie można jednak wypowiedzieć mu umowy o pracę z powodu nieobecności w pracy z przyczyn usprawiedliwionych. W czasie nieobecności usprawiedliwionej, w tym w czasie urlopu, a także w czasie urlopu bezpłatnego, obowiązuje zakaz wypowiedzenia umowy.
Wyjątkiem od tej zasady jest możliwość wypowiedzenia umowy w razie ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy. Oczywiste jest, że w czasie urlopu bezpłatnego zarówno pracodawca, jak i pracownik mogą rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia na podstawie art. 52 czy art. 55 k.p. Należy również pamiętać, że w stosunku do pracowników przebywających na urlopach bezpłatnych trwających krócej niż 3 miesiące nie jest dopuszczalne wypowiedzenie stosunku pracy w ramach zwolnień grupowych.

Łączenie urlopu bezpłatnego z wypoczynkowym >>

Prawo do złożenia wniosku o urlop bezpłatny ma każdy pracownik bez względu na staż pracy. Pracodawca nie jest jednak zobowiązany do udzielenia takiego urlopu. Jeżeli zgodzi się na urlop, nie może udzielić go na czas dłuższy niż okres wskazany we wniosku pracownika. Jeżeli okres urlopu bezpłatnego przekracza 3 miesiące, strony mogą przewidzieć dopuszczalność odwołania pracownika z urlopu z ważnych przyczyn.

Specyficzną regulacją jest udzielenie urlopu bezpłatnego w celu wykonywania pracy u innego pracodawcy. Pracodawca powinien najpierw zawrzeć porozumienie z innym pracodawcą, na mocy którego pracownik będzie przez określony czas wykonywał pracę na rzecz tego drugiego pracodawcy. Następnie konieczne jest uzyskanie zgody pracownika na udzielenie urlopu bezpłatnego, a ponadto podpisanie przez niego umowy o pracę z nowym pracodawcą. Najczęściej będzie to umowa terminowa, np. na czas określony lub na czas wykonywania określonej pracy. Po zakończeniu urlopu bezpłatnego pracownik wraca do pracy na rzecz swojego dotychczasowego pracodawcy.
W odróżnieniu od urlopu bezpłatnego udzielanego na wniosek pracownika okres urlopu, który udzielany jest na wykonywanie pracy u innego pracodawcy, wlicza się do okresu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze u dotychczasowego pracodawcy.

Podstawa prawna:

Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
PIP: 350 tysięcy bezpłatnych porad rocznie dla pracodawców. Inspekcja pracy nie tylko kontroluje, ale i pomaga

Działalność PIP to nie tylko kontrole, ale i bezpłatne porady prawne dla pracodawców. Inspekcja pracy wydaje 350 tysięcy porad rocznie, które skierowane są wprost do osób zatrudniających pracowników. Warto korzystać z pomocy PIP.

Gdzie chcą pracować Polacy? Ranking 2025: wymarzonym miejscem pracy branża motoryzacyjna. Bije na głowę IT

Gdzie w 2025 roku chcą pracować Polacy? Oto ranking branż. Okazuje się, że wymarzonym miejscem pracy jest branża motoryzacyjna. Bije na głowę IT. Czym kierują się pracownicy przy wyborze branży, w której podejmują pracę?

Zmiany w stażu pracy od 2026 roku. Więcej praw dla 5 mln pracowników

Zmiany w stażu pracy, które wejdą w życie 1 stycznia 2026 roku to więcej praw dla nawet 5 mln pracowników w Polsce. Nowe przepisy oznaczają też realny wzrost kosztów pracy. Działy kadr i płac już powinny przygotowywać się do zmian.

Zmiana branży w 2025 – od czego zacząć i gdzie znaleźć ogłoszenia pracy?

Rynek pracy, jaki znaliśmy, właśnie przestaje istnieć. Dzieje się to na naszych oczach i tak naprawdę tempo zmian jest znacznie szybsze, niż przypuszczali eksperci. Choć brzmi to aż nadto dramatycznie, to jednak nie można zaprzeczyć, że wielu pracowników zmaga się aktualnie z poważnymi problemami zawodowymi, a pracodawcy dwoją się i troją, aby stworzyć nowe systemy zarządzania w rzeczywistości AI. Niektóre zawody już przestają istnieć lub przechodzą intensywne zmiany, u podstaw których znajdziemy wdrożenie czata GPT do codziennych obowiązków. Dla niektórych osób jedynym rozwiązaniem okazała się zmiana pracy, dla innych w grę wchodzi tylko zmiana branży. Przebranżowienie to współczesny odpowiednik ucieczki z tonącego statku - tylko w tym wypadku pracownik sam buduje swoją szalupę ratunkową. Zatem jak aktualnie wygląda temat zmiany branży? Jakie są powody? W którą stronę iść i gdzie szukać nowych zawodowych wyzwań?

REKLAMA

Składka zdrowotna 2025: ryczałt, karta podatkowa, podatek liniowy, zasady ogólne. Jaka jest podstawa wymiaru? Ile procent?

Jaka jest podstawa wymiaru składki oraz kwota składki zdrowotnej w 2025 roku dla niektórych grup ubezpieczonych? ZUS informuje o wysokości składki na ryczałcie, karcie podatkowej, przy zasadach ogólnych, podatku liniowym, podatku od kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej oraz dla osób współpracujących.

Do kiedy jest nabór firm i instytucji do pilotażu skróconego tygodnia pracy?

Pilotaż skróconego tygodnia pracy jest konieczny. Może się okazać, że powszechny zapis o krótszym czasie pracy będzie tragiczny dla polskiej gospodarki, firm i społeczeństwa. Do kiedy trwa nabór firm i instytucji do projektu?

2,5 tys. euro za pracę na magazynie w Szwecji i Norwegii. Ile zarobi pracownik produkcji i operator wózka widłowego?

Szwecja, Norwegia, Niemcy i Czechy to opłacalne kierunki na podjęcie pracy w wakacje. W państwach skandynawskich na magazynie można zarobić 2,5 tys. euro miesięcznie. Ile zarobi pracownik produkcji i operator wózka widłowego? Bardzo dobre zarobki są też w Niemczech i Czechach.

Zmieniasz adres podczas zwolnienia lekarskiego (tzw. L4)? Masz tylko 3 dni na zgłoszenie. Sprawdź, co grozi za spóźnienie

Planujesz wyjechać do rodziny, będąc na zwolnieniu lekarskim albo zmieniłeś miejsce pobytu w trakcie choroby? Zgodnie z przepisami masz tylko trzy dni na zgłoszenie. W przeciwnym razie możesz stracić prawo do zasiłku chorobowego.

REKLAMA

Dłuższe urlopy jednak nie dla wszystkich lecz dla wybranych, czyli dla kogo dodatkowe świadczenia. Nie będzie rewolucji w kodeksie pracy

Czas pracy skrócony do 35 godzin w tygodniu, a urlopy wydłużone z 20 dni i 26 dni do dni 35 – i to dla wszystkich. Takie niedawno były zapowiedzi odnośnie dwóch wielkich reform w kodeksie pracy. Rewolucje odwołane, o dłuższych urlopach należy zapomnieć. A krótszy tydzień pracy?

Zmiany w przepisach BHP od 2026 czy 2027 roku? Temperatury progowe i czasowe wstrzymanie pracy

Będą zmiany w przepisach BHP. Dotyczą pracy w wysokich temperaturach. Wprowadza się temperatury progowe, po przekroczeniu których pracodawca ma obowiązek wprowadzenia działań ograniczających obciążenie cieplne, np. krótszy czas pracy, przerwy w pracy czy praca zdalna. Przy najwyższych temperaturach praca zostanie czasowo wstrzymana.

REKLAMA