Ile zarabia bibliotekarz? I dlaczego tak mało?

To ile zarabia bibliotekarz zależy nie tylko od budżetu, jakim dysponuje biblioteka. Zasady wynagradzania bibliotekarzy określają przepisy, na podstawie których działają biblioteki. Ustawa o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej uznaje biblioteki za jeden z rodzajów instytucji kultury, wobec czego do pracowników bibliotek stosuje się przepisy o wynagradzaniu pracowników instytucji kultury. 

Autopromocja

Kto to jest bibliotekarz?

Zgodnie z ustawą o bibliotekach bibliotekarz jest to pracownik biblioteki zatrudniony na stanowisku bibliotekarskim. 

Jakie są składniki wynagrodzenia bibliotekarza?

Wynagrodzenie bibliotekarza składa się, w myśl przepisów o wynagradzaniu pracowników instytucji kultury z następujących składników: 

• wynagrodzenia zasadniczego przewidzianego dla danego stanowiska pracy, 
• dodatku za wieloletnią pracę,
• dodatku funkcyjnego,
• dodatku specjalnego.

Ponadto bibliotekarzom przysługują świadczenia, takie jak:

Autopromocja

Kodeks pracy 2024
Praktyczny komentarz z przykładami

Sprawdź

• nagroda jubileuszowa,
• odprawa w razie przejścia na emeryturę lub rentę,
• nagrody.

Wynagrodzenie zasadnicze

Wysokość wynagrodzenia zasadniczego bibliotekarza ustalana jest na podstawie obowiązującego w danej bibliotece regulaminu wynagradzania. Wpływ na jej określenie mają takie czynniki jak:

• kwalifikacje pracownika wymagane do wykonywania danej pracy,
• rodzaj wykonywanej pracy (stanowisko),
• zakres odpowiedzialności,
• ilość i jakość świadczonej pracy,
• dotychczasowe doświadczenie,
• osiągnięcia w pracy.

Zgodnie z aktualnym brzmieniem ustawy o bibliotekach pracownicy bibliotek muszą legitymować się co najmniej wykształceniem średnim lub średnim branżowym. Dotyczy to wszystkich osób zatrudnionych w bibliotekach – zarówno bibliotekarzy jak i pozostałych pracowników. 

Ustawowy wymóg posiadania przez bibliotekarzy kwalifikacji bibliotekarskich zniosła nowelizacja ustawy o bibliotekach, która weszła w życie w 2013 r. Do tego czasu początkujący bibliotekarz musiał –  zgodnie z przepisami wykonawczymi do ustawy – ukończyć studium bibliotekarskie lub posiadać wykształcenie średnie bibliotekarskie. W przypadku osób posiadających wykształcenie średnie o innym profilu wymagane było odbycie praktyk albo szkoleń w zakresie związanym z zadaniami biblioteki. Od bibliotekarzy na wyższych stanowiskach wymagano wykształcenia wyższego.

Autopromocja

Benefity dla pracowników
- skutki w zakresie PIT i ZUS

Sprawdź

Wykaz stanowisk określany jest na ogół w regulaminie wynagradzania, jaki obowiązuje w bibliotece. Zwykle przewiduje on podział bibliotekarzy na zwyczajowe kategorie: młodszy bibliotekarz, bibliotekarz, starszy bibliotekarz, kustosz, starszy kustosz. W niektórych bibliotekach wykaz stanowisk bywa ograniczony, np. do trzech pierwszych kategorii. Może się zdarzyć, zwłaszcza w bibliotekach mniejszych, że nie stosuje się podziału bibliotekarzy na kategorie.

Stawki wynagrodzeń bibliotekarzy uzależnione są od stanowiska przewidzianego wykazem stanowisk. Dolne granice widełek wynagrodzeń oscylują zwykle na poziomie minimalnego wynagrodzenia, albo wręcz są niższe.

Autopromocja

Jak przygotować się do zmian 2024
Prawo pracy, ZUS, podatki, rachunkowość

Sprawdź

Ile zarabiają bibliotekarze w 2023 r.?

Jak podaje serwis wynagrodzenia.pl mediana wynagrodzeń bibliotekarzy wynosi w styczniu 2023 r.:

• dla młodszych specjalistów – 3690 zł,
• dla specjalistów – 3830 zł,
• dla starszych specjalistów – 4400 zł.

Prawdopodobnie powyższe określenie grup pracowników odpowiada podziałowi na młodszych bibliotekarzy, bibliotekarzy i starszych bibliotekarzy (oraz osoby na wyższych stanowiskach).

Dodatek za wieloletnią pracę

Pracownikowi biblioteki przysługuje dodatek za wieloletnią pracę w wysokości wynoszącej po pięciu latach pracy 5% miesięcznego wynagrodzenia zasadniczego. Dodatek ten wzrasta o 1% za każdy dalszy rok pracy aż do osiągnięcia 20% miesięcznego wynagrodzenia zasadniczego.

Do okresów pracy uprawniających do dodatku za wieloletnią pracę wlicza się wszystkie poprzednie zakończone okresy zatrudnienia oraz inne udowodnione okresy, jeżeli na podstawie przepisów odrębnych podlegają one wliczeniu do okresu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze. 

Autopromocja

Zakładowy Fundusz Świadczeń
Socjalnych - komentarz i przykłady

Sprawdź

Dodatek funkcyjny

Dodatek funkcyjny otrzymują pracownicy bibliotek pełniący funkcje kierownicze. Wysokość dodatku ustala się, uwzględniając:

• zakres wykonywanych zadań;
• zakres odpowiedzialności na danym stanowisku;
• zakres uprawnień do podejmowania decyzji;
• poziom samodzielności niezbędnej do wykonywania zadań;
• liczbę podległych pracowników.

Dodatek funkcyjny jest wypłacany w ramach posiadanych środków na wynagrodzenia, w kwocie równej maksymalnie 50% wynagrodzenia zasadniczego pracownika.

Autopromocja

MONITOR
prawa pracy i ubezpieczeń

Sprawdź

Dodatek specjalny

Za wykonywanie dodatkowych, powierzonych przez pracodawcę zadań albo za pracę w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze bibliotekarzowi może zostać przyznany dodatek specjalny. Jego wysokość ustalana jest z uwzględnieniem zakresu i stopnia trudności powierzonych bibliotekarzowi zadań lub obowiązków oraz specyfiki i poziomu uciążliwości warunków, w jakich praca jest świadczona przez bibliotekarza. 

Dodatek specjalny jest wypłacany w ramach posiadanych środków na wynagrodzenia, a jego wysokość nie może przekroczyć 40% wynagrodzenia zasadniczego bibliotekarza.

Dodatek specjalny jest wypłacany za okres wykonywania pracy, z którą dodatek ten jest związany.

Autopromocja

Nagroda jubileuszowa

Bibliotekarzom przysługuje nagroda jubileuszowa za wieloletnią pracę. Jej wysokość wynosi: 

• po 20 latach pracy – 75% wynagrodzenia miesięcznego; 
• po 25 latach pracy – 100% wynagrodzenia miesięcznego; 
• po 30 latach pracy – 150% wynagrodzenia miesięcznego; 
• po 35 latach pracy – 200% wynagrodzenia miesięcznego; 
• po 40 latach pracy – 300% wynagrodzenia miesięcznego.

Do okresów pracy, które bierze się pod uwagę w celu obliczenia nagrody jubileuszowej, wlicza się – oprócz stażu pracy w bibliotece zatrudniającej bibliotekarza – wszystkie poprzednie zakończone okresy zatrudnienia oraz inne udowodnione okresy, jeżeli na podstawie przepisów odrębnych podlegają one wliczeniu do okresu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze. 

Jeżeli bibliotekarzowi przechodzącemu na emeryturę lub rentę z tytułu niezdolności do pracy brakuje do nabycia prawa do nagrody jubileuszowej mniej niż 12 miesięcy, licząc od rozwiązania stosunku pracy, nagrodę jubileuszową wypłaca się mu w dniu rozwiązania stosunku pracy. 

Nagrodę jubileuszową oblicza się tak samo, jak ekwiwalent pieniężny za urlop wypoczynkowy.

Odprawa pieniężna

Bibliotekarz, który przechodzi na emeryturę lub rentę z tytułu niezdolności do pracy otrzymuje jednorazową odprawę pieniężną w wysokości:

• jednomiesięcznego wynagrodzenia – jeżeli był zatrudniony krócej niż 15 lat; 
• dwumiesięcznego wynagrodzenia – jeżeli był zatrudniony co najmniej 15 lat; 
• trzymiesięcznego wynagrodzenia – jeżeli był zatrudniony co najmniej 20 lat. 

Do okresu pracy, od którego zależy wysokość odprawy wlicza się wszystkie poprzednie zakończone okresy zatrudnienia oraz inne udowodnione okresy, jeżeli na podstawie odrębnych przepisów podlegają one wliczeniu do okresu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze. 

Odprawę oblicza się tak samo, jak ekwiwalent pieniężny za urlop wypoczynkowy.

Nagrody

Pracownik biblioteki może otrzymywać nagrody za szczególne osiągnięcia w pracy. Przesłanki i tryb ich przyznawania, oraz ich wysokość zazwyczaj określa regulamin wynagradzania obowiązujący w danej bibliotece. 

W bibliotekach rozpowszechnione jest przyznawanie nagród okolicznościowych, związanych ze świętem zawodowym jakim jest Ogólnopolski Dzień Bibliotekarza i Bibliotek. Dzień ten obchodzony jest od 1985 r. z inicjatywy Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich i przypada 8 maja każdego roku.

Ponadto, regulaminy wynagradzania mogą przewidywać nagrody okresowe (kwartalne, roczne itp.) lub uznaniowe. 

Nagrody są wypłacane zazwyczaj z funduszu nagród, tworzonego w bibliotece w ramach posiadanych środków na wynagrodzenia.