Jak rozliczyć wypłatę odprawy z tytułu zwolnień grupowych wyższą niż 15-krotność minimalnego wynagrodzenia

Odprawa pieniężna wypłacona w związku z rozwiązaniem umowy o pracę z przyczyn niedotyczących pracownika jest w całości zwolniona ze składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne. Natomiast od jej pełnej wysokości powinni Państwo odprowadzić zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych.

UZASADNIENIE

Ustawa o zwolnieniach grupowych ma zastosowanie do pracodawcy zatrudniającego co najmniej 20 pracowników, który rozwiązuje stosunek pracy z przyczyn niedotyczących pracownika lub gdy z tych samych przyczyn zatrudnienie ustaje na mocy porozumienia stron. Za zwolnienie grupowe uznaje się zwolnienie w tych okolicznościach, gdy jednocześnie w okresie nieprzekraczającym 30 dni zwolnienie to obejmuje co najmniej:

• 10 pracowników, gdy pracodawca zatrudnia mniej niż 100 pracowników,
• 10% pracowników, gdy pracodawca zatrudnia co najmniej 100, jednak mniej niż 300 pracowników,
• 30 pracowników, gdy pracodawca zatrudnia co najmniej 300 lub więcej pracowników.

W ramach ustawy o zwolnieniach grupowych pracodawca zatrudniający co najmniej 20 pracowników może rozwiązać stosunek pracy z mniejszą, niż wskazana wyżej, liczbą zatrudnionych, jeśli wyłącznym uzasadnieniem rozwiązania umowy o pracę są przyczyny niedotyczące pracowników. Zarówno w związku z grupowym, jak i z indywidualnym rozwiązaniem stosunku pracy pracownikowi przysługuje odprawa pieniężna w wysokości jedno-, dwu- lub trzymiesięcznego wynagrodzenia, uzależnionej od stażu pracy u danego pracodawcy. Maksymalna wysokość odprawy stanowi 15-krotność minimalnego wynagrodzenia za pracę obowiązującego w dniu rozwiązania stosunku pracy (w 2011 r. – 20 790 zł). Wskazane przez ustawodawcę ograniczenie nie oznacza jednak, że pracodawca nie może wypłacić wyższego świadczenia. Obowiązujące ustawodawstwo nie zakazuje stosowania wobec pracowników korzystniejszych rozwiązań niż wynikające z ogólnie obowiązujących przepisów prawa pracy (art. 9 § 2 i art. 18 § 1 Kodeksu pracy).

Zatem obowiązkiem pracodawcy jest zagwarantowanie pracownikowi wszelkich praw przynajmniej na poziomie wynikającym z ogólnie obowiązujących przepisów, przy czym zawsze możliwe jest ukształtowanie tych uprawnień w sposób bardziej korzystny dla pracownika.

W opisanej sytuacji wyższa odprawa wynika z treści wypowiedzenia. Tego rodzaju regulacje dotyczące wysokości odprawy mogą również zawierać regulamin wynagradzania, układ zbiorowy lub umowa o pracę.

WAŻNE!

Pracodawca może zagwarantować pracownikom odprawę pieniężną z tytułu zwolnień grupowych wyższą niż 15-krotne minimalne wynagrodzenie.

Odprawa pieniężna z tytułu zwolnień grupowych, bez względu na wysokość, w całości podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Zatem bez znaczenia pozostaje to, czy będzie ona mieściła się w limicie ustawowym (art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. b updof). Natomiast cała kwota odprawy jest zwolniona ze składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne (§ 2 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia składkowego).

Rozporządzenie określające przychody zwolnione ze składek nie stawia żadnych ograniczeń kwotowych ani innych warunków dotyczących podstawy wypłaty odprawy czy innej rekompensaty. Oznacza to, że z podstawy wymiaru składek są zwolnione zarówno odprawy wynikające z powszechnie obowiązujących przepisów, jak i z uregulowań wewnętrznych, pod warunkiem że przysługują pracownikowi z tytułu wygaśnięcia lub rozwiązania stosunku pracy, w tym z tytułu rozwiązania stosunku pracy z przyczyn leżących po stronie pracodawcy, nieuzasadnionego lub niezgodnego z prawem wypowiedzenia umowy o pracę lub rozwiązania jej bez wypowiedzenia, skrócenia okresu jej wypowiedzenia, niewydania w terminie lub wydania niewłaściwego świadectwa pracy.