Co potrącić z wynagrodzenia

Celem potrąceń jest pokrycie własnej wierzytelności przysługującej pracodawcy ze strony pracownika albo przeznaczenie tych kwot na pokrycie innych należności, które dochodzone są od pracownika w postępowaniu egzekucyjnym (sądowym lub administracyjnym).

Potrącenia nie mogą być wykonywane dowolnie, ale w odpowiedniej kolejności. Jedyne możliwe potrącenia przewidziane są w art. 87 k.p. Przed przystąpieniem do potrąceń należy odliczyć z wynagrodzenia składki na ubezpieczenia społeczne oraz zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych.

W drugiej kolejności dokonuje się potrąceń następujących należności:

• sum egzekwowanych na mocy tytułów wykonawczych na zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych;
• sum egzekwowanych na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne;
• zaliczek pieniężnych udzielonych pracownikowi;
• kar pieniężnych przewidzianych za nieprzestrzeganie przez pracownika przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy lub przepisów przeciwpożarowych, opuszczenie pracy bez usprawiedliwienia, stawienie się do pracy w stanie nietrzeźwości lub spożywanie alkoholu w czasie pracy (art. 108 k.p.).

Określone są również granice potrąceń. Mogą być one dokonywane do wysokości 3/5 wynagrodzenia w przypadku świadczeń alimentacyjnych, natomiast do 1/2 wynagrodzenia w przypadku innych należności, łącznie z potrąceniami zaliczek pieniężnych. Niezależnie od ww. potrąceń odliczeniu podlegają również kary pieniężne. Nie może być ona wyższa niż jednodniowe wynagrodzenie pracownika, a łącznie kary pieniężne nie mogą przekroczyć 1/10 wynagrodzenia już po odliczeniu innych potrąceń (art. 108 § 3 k.p.).

W pełnej wysokości potrąceniu podlegają następujące składniki wynagrodzenia:

• nagroda z zakładowego funduszu nagród,
• dodatkowe wynagrodzenie roczne,
• należności przysługujące pracownikom z tytułu udziału w zysku lub nadwyżce bilansowej,
• kwoty wypłacone w poprzednim terminie płatności za okres nieobecności w pracy, za który pracownik nie zachowuje prawa do wynagrodzenia.

Pierwsze trzy składniki podlegają egzekucji w pełnej wysokości tylko na zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych (art. 87 § 5 k.p.). Każde inne potrącenie z wynagrodzenia za pracę poza egzekwowanymi na podstawie tytułów wykonawczych lub kwoty wypłacone w poprzednim terminie płatności za okres nieobecności w pracy, za który pracownik nie zachowuje prawa do wynagrodzenia wymagają zgody pracownika wyrażonej na piśmie.