Zwolnienie ze składek wartości dofinansowania wypoczynku dzieci pracownika

Jeżeli dofinansowanie z zfśs wypoczynku dzieci zostanie przyznane prawidłowo, tzn. z zastosowaniem kryterium socjalnego, wówczas nie należy od takiego przychodu opłacać składek. ZUS zakwestionuje jednak wyłączenie z oskładkowania wypłat, które zostaną przyznane bez zróżnicowania ze względu na indywidualną sytuację bytową, rodzinną i ekonomiczną pracowników uprawnionych do otrzymania świadczenia.

UZASADNIENIE

Zakładowy fundusz świadczeń socjalnych (zfśs) jest przeznaczony na finansowanie przez pracodawcę działalności socjalnej. Mogą to być m.in. różne formy wypoczynku, np. wczasy, kolonie, obozy, wycieczki.

Świadczenia w postaci dofinansowania do wypoczynku dzieci pracowników, sfinansowane z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, są w całości wyłączone z oskładkowania. Ze składek ZUS wyłączone są bowiem wszelkiego rodzaju świadczenia, jeśli źródłem ich sfinansowania są środki przeznaczone na cele socjalne w ramach zakładowego funduszu świadczeń socjalnych (§ 2 ust. 1 pkt 19 rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe).

Warunkiem wyłączenia ze składek świadczeń sfinansowanych ze środków zfśs jest jednak ich prawidłowe przyznanie, tj. na podstawie kryteriów zgodnych z ustawą o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych – czyli sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej pracownika.

PRZYKŁAD

Firma dofinansowuje letni wypoczynek dzieci pracowników. Dofinansowanie przyznawane jest za pośrednictwem komisji socjalnej zgodnie z postanowieniami regulaminu zfśs: w wysokości 600 zł pracownikom, których dochód na rodzinę nie przekracza 1800 zł; 400 zł – pracownikom, których dochód nie przekracza 2600 zł, a pozostałym pracownikom – bez dalszego zróżnicowania – po 250 zł. Dofinansowanie przyznane pracownikom na powyższych zasadach jest w całości wyłączone z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne.

Pracodawca powinien precyzyjnie określić zasady, kryteria i warunki przyznawania świadczeń z zfśs w regulaminie tego funduszu. Musi przy tym pamiętać, że regulamin zfśs w żaden sposób nie może ograniczać stosowania zasady przyznawnaia świadczeń przy uwzględnieniu kryterium socjalnego. Stanowisko takie zostało potwierdzone w wyroku Sądu Najwyższego z 16 września 2009 r. (I UK 121/09, niepubl.). Sąd jednoznacznie wskazuje w tym orzeczeniu, że „podstawowa zasada dysponowania środkami funduszu została określona w art. 8 ust. 2 ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych. Zasada ta stanowi, że przyznawanie ulgowych świadczeń i wysokość dopłat z funduszu powinno być uzależnione od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej osoby korzystającej z funduszu. Nie ma w tym zakresie wyjątków. Nawet regulamin zakładowego funduszu świadczeń socjalnych nie może zmienić tej zasady. Stąd świadczenia wypłacone przez pracodawcę z pominięciem owej zasady podstawowej nie mogą być ocenione w sensie prawnym jako świadczenia socjalne, a jeżeli tak, to nie mogą korzystać z uprawnień przyznanych tym świadczeniom przez system ubezpieczeń społecznych”.

Zasady przyznawania świadczeń z zfśs z zastosowaniem kryterium socjalnego należy stosować do wszystkich osób uprawnionych do korzystania z tego funduszu, bez względu na formę zatrudnienia (czyli zarówno do pracowników, jak i np. zleceniobiorców – jeśli regulamin wymienia ich jako osoby uprawnione do korzystania z pomocy socjalnej zakładu). Nie należy również kierować się tym, czy w danym okresie uprawniony faktycznie wykonuje pracę. Oznacza to, że prawa do świadczeń socjalnych nie wyklucza przebywanie na zasiłku macierzyńskim czy urlopie wychowawczym. Ponadto nie ma przeszkód, by przyznać świadczenia beneficjentom tego funduszu, którzy obecnie nie wykonują pracy na rzecz firmy (np. emerytom – byłym pracownikom zakładu).

@RY1@i65/2011/015/i65.2011.015.000.0063.001.jpg@RY2@

WAŻNE!

Zasady przyznawania świadczeń z zfśs z zastosowaniem kryterium socjalnego należy stosować do każdej osoby uprawnionej do jej otrzymania na podstawie regulaminu zfśs.

Inaczej jest w sytuacji, gdy pracodawca sfinansuje letni wypoczynek dzieci pracowników ze środków obrotowych firmy. Z uwagi na inne źródło sfinansowania tej wypłaty, wyłączenie ze składek nie ma zastosowania. Dopłata do kolonii jest w pełni oskładkowana jako przychód pracownika ze stosunku pracy.

Podstawa prawna

• art. 2 pkt 1 i pkt 5, art. 8 ust. 1 i ust. 2 ustawy z 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (Dz.U. z 1996 r. Nr 70, poz. 335 ze zm.),
• § 2 ust. 1 pkt 19 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz.U. Nr 161, poz. 1106 ze zm.).