Trzeba przywrócić do pracy mimo likwidacji stanowiska

Z członkiem zarządu zatrudnionym na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony rozwiązano umowę bez wypowiedzenia. Jako przyczynę wskazano rażące niedbalstwo. Pracownik wystąpił o przywrócenie do pracy, o wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy, o odprawę za rozwiązanie stosunku pracy oraz odszkodowanie za wydanie niewłaściwego świadectwa pracy. Sąd rejonowy zasądził na rzecz powoda odszkodowanie oraz odprawę. W pozostałej części powództwo oddalił. Od wyroku apelacje złożyły obie strony.

UZASADNIENIE

Sąd okręgowy oddalił obydwie apelacje. Odnosząc się do apelacji powoda SO stwierdził, że pozwany, rozwiązując z powodem umowę o pracę, popełnił uchybienia formalne i naruszył przepisy prawa materialnego przez niewłaściwe zastosowanie art. 52 par. 1 pkt 1 i par. 2 k.p. Jednocześnie SO zgodził się z poglądem i argumentacją SR, że mimo uchybień pozwanej, przywrócenie powoda do pracy jest niemożliwe. Zdaniem sądu okręgowego odpowiedzialny za prawidłową realizację swoich statutowych celów jest wyłącznie przedsiębiorca. Sąd nie może badać prawidłowości podejmowanych w tym kierunku działań. Skoro, zdaniem pozwanej, jej obecna struktura jest wystarczająca i należycie zabezpiecza jej interesy, nie można uznać, że stanowisko, zajmowane uprzednio przez powoda, musi zostać utworzone na nowo czy też, że w ogóle musi istnieć w strukturze przedsiębiorstwa. Z tych względów sąd okręgowy za prawidłowy uznał wybór SR, aby zamiast uwzględnienia roszczenia powoda o przywrócenie go do pracy, zasądzić na jego rzecz odszkodowanie (art. 45 par. 2 k.p. w zw. z art. 56 k.p.).

Od tego wyroku kasację złożył powód. Sąd Najwyższy nie podzielił poglądów sądu okręgowego wskazując, że przede wszystkim z art. 45 par. 1 i 2 k.p. wynika zasada rozstrzygania sprawy o roszczenia wskazane w par. 1 tego artykułu zgodnie z żądaniem poszkodowanego pracownika, natomiast zasądzenie odszkodowania w miejsce żądanego przywrócenia do pracy może nastąpić wyjątkowo, gdy przywrócenie do pracy jest niemożliwe lub niecelowe (wyrok SN z 16 kwietnia 2003 r., I PK 154/02, PP 2003/11/ 35). Dopuszczalność odstąpienia od tej zasady powinna być oceniana szczególnie wnikliwie w sytuacji, w której, jak w rozpoznawanej sprawie, pracodawca dopuścił się nie tylko uchybień formalnych, lecz także podał nieprawdziwe przyczyny rozwiązania stosunku pracy bez wypowiedzenia z winy pracownika.

WAŻNE WYJAŚNIENIA

Likwidacja stanowiska pracy w sytuacji, gdy zadania związane z tym stanowiskiem są nadal realizowane w zakładzie pracy, nie może być uznana za podstawę stwierdzenia niemożliwości przywrócenia pracownika do pracy na poprzednich warunkach.

Jak stwierdził SN w wyroku z 21 września 2001 r., I PKN 625/00 (OSNP 2003/18/427), pracodawca, który wskazuje nieprawdziwą przyczynę rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika, z reguły nie może przeciwstawić żądaniu przywrócenia do pracy, twierdzenia o niecelowości uwzględnienia tego żądania.

Wyrok Sądu Najwyższego z 25 lipca 2006 r.

Sygn. akt I PK 56/06