Jakie ograniczenia pracy w handlu w niedziele i święta obowiązują w 2019 r.

W 2019 r. zakaz handlu nie obowiązuje w ostatnią niedzielę miesiąca. Ponadto 24 grudnia i w sobotę bezpośrednio poprzedzającą pierwszy dzień Wielkiej Nocy placówki handlowe będą czynne do godziny 14.00. 

1 marca 2018 r. weszły w życie ograniczenia w handlu w niedziele i święta oraz niektóre inne dni. Nowe regulacje wprowadziły ograniczenia handlu oraz wykonywania czynności związanych z handlem w placówkach handlowych w:

• niedziele,
• święta,
• Wigilię (24 grudnia),
• Wielką Sobotę (sobotę bezpośrednio poprzedzającą pierwszy dzień Wielkiej Nocy).

Polecamy: Monitor Prawa Pracy i Ubezpieczeń

Niedziele handlowe w 2019 r.

Obecnie jesteśmy na etapie stopniowego wprowadzania zakazu pracy w placówkach handlowych.

W okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 2019 r. handel jest dozwolony w ostatnią niedzielę każdego miesiąca kalendarzowego. Ponadto sklepy są czynne także w dwie niedziele wypadające bezpośrednio przed Bożym Narodzeniem i w niedzielę wypadającą bezpośrednio przed Wielkanocą. Oznacza to, że w 2019 r. handel jest dopuszczalny tylko w 15 niedziel. Wykaz niedziel, w których handel jest dozwolony przedstawia tabela.

Niedziele handlowe w 2019 r.

Wykaz niedziel w 2019 r., w których handel jest dozwolony
styczeń	27
luty	24
marzec	31
kwiecień	14, 28
maj	26
czerwiec	30
lipiec	28
sierpień	25
wrzesień	29
październik	27
listopad	24
grudzień	15, 22, 29

W 2019 r. w ostatnią niedzielę każdego miesiąca handel jest dozwolony.

Od 1 stycznia 2020 r. zakaz handlu nie obowiązuje tylko w ostatnią niedzielę przypadającą w styczniu, kwietniu, czerwcu i sierpniu. Ponadto placówki handlowe są czynne także w kolejne dwie niedziele poprzedzające pierwszy dzień Bożego Narodzenia oraz w niedzielę bezpośrednio poprzedzającą pierwszy dzień Wielkanocy.

Przed Wielkanocą i w Wigilię handel tylko do godz. 14.00

W niezmienionej formie pozostał handel i wykonywanie czynności związanych z handlem, a także powierzanie pracownikowi lub zatrudnionemu wykonywania pracy w handlu oraz wykonywania czynności związanych z handlem w Wigilię (24 grudnia) i w Wielką Sobotę (sobotę bezpośrednio poprzedzającą pierwszy dzień Wielkiej Nocy). W te dni placówki handlowe są czynne do godziny 14.00 (art. 8 ustawy o ograniczeniu handlu). Ograniczenie to nie dotyczy wskazanych niżej placówek handlowych, których nie obejmuje zakaz handlu w niedziele i święta.

W Wigilię i Wielką Sobotę handel jest dopuszczalny tylko do godziny 14.00.

Handel oraz wykonywanie czynności związanych z handlem będą możliwe do godziny 14.00 także w przypadku, gdy Wigilia przypadnie w niedzielę. W związku ze skróceniem czasu pracy pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia za czas nieprzepracowany, a wynagrodzenie to ma być obliczane według zasad obowiązujących przy ustalaniu wynagrodzenia za czas urlopu wypoczynkowego (art. 9 ustawy o ograniczeniu handlu).

---

Placówki handlowe wyłączone spod zakazu handlu

Co do zasady w niedziele i święta w placówkach handlowych handel oraz wykonywanie czynności związanych z handlem, powierzanie pracownikowi lub zatrudnionemu wykonywania pracy w handlu oraz wykonywania czynności związanych z handlem są zakazane (art. 5 ustawy o ograniczeniu handlu).

Warto przypomnieć, że nie wszystkie placówki handlowe obejmuje zakaz handlu oraz wykonywania czynności związanych z handlem, bowiem ustawa zawiera szeroki katalog wyłączeń. I tak zakaz ten nie obowiązuje m.in.:

• stacji paliw płynnych,
• placówek handlowych, w których przeważająca działalność polega na handlu kwiatami,
• aptek i punktów aptecznych,
• zakładów leczniczych dla zwierząt,
• placówek handlowych, w których przeważająca działalność polega na handlu pamiątkami lub dewocjonaliami,
• placówek handlowych, w których przeważająca działalność polega na handlu prasą, biletami komunikacji miejskiej, wyrobami tytoniowymi, kuponami gier losowych i zakładów wzajemnych,
• placówek pocztowych,
• placówek handlowych w zakładach prowadzących działalność w zakresie kultury, sportu, oświaty, turystyki i wypoczynku,
• placówek handlowych organizowanych wyłącznie na potrzeby festynów, jarmarków innych imprez okolicznościowych, tematycznych lub sportowo-rekreacyjnych, także gdy są one zlokalizowane w halach targowych,
• placówek handlowych w zakładach leczniczych podmiotów leczniczych i innych placówkach służby zdrowia przeznaczonych dla osób, których stan zdrowia wymaga całodobowych lub całodziennych świadczeń zdrowotnych,
• placówek handlowych na dworcach, w portach i przystaniach morskich oraz w portach i przystaniach - w zakresie związanym z bezpośrednią obsługą podróżnych,
• centrów pierwszej sprzedaży ryb, w przypadku sprzedaży ryb z burty, w gospodarstwach rybackich, placówkach handlowych zajmujących się odbiorem produktów rybołówstwa i akwakultury oraz handlem takimi produktami,
• placówek handlowych w portach lotniczych,
• stref wolnocłowych,
• środków transportu, na statkach, a także na morskich statkach handlowych, statkach powietrznych, platformach wiertniczych i innych morskich budowlach hydrotechnicznych,
• sklepów internetowych i platform internetowych,
• handlu towarami z automatów,
• od 1 czerwca do 30 września każdego roku kalendarzowego - placówek handlowych prowadzących handel wyłącznie maszynami rolniczymi i częściami zamiennymi do tych maszyn,
• handlu kwiatami, wiązankami, wieńcami i zniczami przy cmentarzach,
• zakładów pogrzebowych,
• placówek handlowych, w których handel jest prowadzony przez przedsiębiorcę będącego osobą fizyczną wyłącznie osobiście we własnym imieniu i na własny rachunek,
• piekarni, cukierni i lodziarni, w których przeważająca działalność polega na handlu wyrobami piekarniczymi i cukierniczymi,
• placówek handlowych, w których przeważającą działalnością jest działalność gastronomiczna

- art. 6 ustawy o ograniczeniu handlu.

Przepisy karne

Należy równocześnie pamiętać, że osoby, które wbrew zakazowi handlu oraz wykonywania czynności związanych z handlem w niedziele lub święta, powierzają wykonywanie pracy w handlu lub wykonywanie czynności związanych z handlem pracownikowi lub zatrudnionemu, podlegają karze grzywny w wysokości od 1000 zł do 100 000 zł.

Za handel w niedziele lub święta grozi kara grzywny w wysokości od 1000 zł do 100 000 zł.

Tej samej karze podlegają osoby, które wbrew zakazowi handlu oraz wykonywania czynności związanych z handlem po godzinie 14.00 w dniu 24 grudnia lub w sobotę bezpośrednio poprzedzającą pierwszy dzień Wielkiej Nocy, powierzają wykonywanie pracy w handlu lub wykonywanie czynności związanych z handlem pracownikowi lub zatrudnionemu.

Podstawa prawna:

• art. 1, art. 4-10, art. 12, ustawy z 10 stycznia 2018 r. o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz niektóre inne dni (Dz.U. z 2018 r. poz. 305; ost. zm. Dz.U. z 2018 r. poz. 650).