REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Czy badania pracownicze są obowiązkowe? Czy pracownik może odmówić?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Dziennikarka medyczno-prawna
badania okresowe
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Badania pracownicze – czy są obowiązkowe? Na jakich zasadach przeprowadzane jest badanie okresowe? Czy pracownik może odmówić ich wykonania?

Badania pracowników - co mówią przepisy?

W myśl art. 211 Kodeksu pracy, zarówno przestrzeganie przepisów, jak i zasad bezpieczeństwa oraz higieny pracy – to podstawowy obowiązek pracownika. Pracownik jest zobligowany do poddawania się m.in. wstępnym, okresowym i kontrolnym oraz innym zaleconym badaniom lekarskim. Ponadto powinien stosować się bezwarunkowo do wskazań lekarskich.

REKLAMA

REKLAMA

Obowiązki pracodawcy są zbliżone. Jak mówi k.p. – pracodawca musi dostosować się do informacji zawartych w orzeczeniu lekarza medycyny pracy. Ponadto do jego obowiązków należy wydanie skierowania na badania lekarskie, w tym archiwizowanie orzeczeń w teczkach osobowych pracowników. 

Osoba zatrudniona, która nie posiada aktualnego orzeczenia lekarskiego, nie ma prawa wykonywać swoich pracowniczych obowiązków. Prawne konsekwencje za złamanie obowiązujących zasad leżą w gestii pracodawcy.

Zatrudniony na podstawie umowy o pracę musi poddawać się badaniom okresowym. Lekarz medycyny pracy ustala liczbę wizyt na podstawie aktualnego stanu zdrowia pracownika, a także warunków, w jakich pracuje. 

W przypadku, gdy zatrudniony zostaje przeniesiony na inne stanowisko bądź, jeśli pracodawca uzna to za konieczne ze względu na stan zdrowia pracownika – pracodawca może wydać skierowanie na wcześniejsze badania.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Badania okresowe - kto za nie płaci?

REKLAMA

Pracownik nie płaci za badania okresowe – koszty pokrywa pracodawca. W sytuacji, kiedy w orzeczeniu lekarskim zostanie stwierdzone, że pracownik ma przeciwskazania zdrowotne do pracy na danym stanowisku, wtedy obowiązkiem pracodawcy jest przeniesienie pracownika na inne stanowisko. Jeżeli zmiana stanowiska wiąże się z obniżeniem zarobków, pracownikowi przysługuje dodatek wyrównawczy. 

Jeżeli pracownik bądź pracodawca nie zgadzają się z treścią orzeczenia lekarskiego, wtedy mają prawo do wnioskowania o powtórzenie badań – w przeciągu 7 dni od daty wydania orzeczenia można się odwołać. W przypadku uznania odwołania, kolejne badania wykonuje się w wojewódzkim ośrodku medycyny pracy – nowe orzeczenie jest ostateczne. 

Pracodawca wydaje skierowanie na badania okresowe

Chcąc wysłać pracownika na badania okresowe, pracodawca wydaje skierowanie na badania w dwóch egzemplarzach – jedno jest dla pracownika, zaś drugie dla lekarza medycyny pracy. 

W takim skierowaniu muszą zostać uzupełnione m.in. dane personalne pracownika; określone powinno być stanowisko pracy zatrudnionego, poprzez wyróżnienie rodzajów wykonywanych prac lub też powierzone obowiązki. Pracodawca musi ponadto opisać warunki pracy, uwzględniając wszelkie czynniki niebezpieczne, szkodliwe lub uciążliwe na stanowisku pracownika. Mogą to być czynniki fizyczne lub chemiczne; czynniki biologiczne bądź czynniki niebezpieczne lub uciążliwe. Należy także podać łączną liczbę czynników szkodliwych i innych wynikających z pracy na danym stanowisku.

Wydanie przez lekarza medycyny pracy orzeczenia, stwierdzającego lub też nie, pojawienie się przeciwskazań do pracy na stanowisku opisanym przez pracodawcę – kończy okresowe badania. Orzeczenie wydane jest w dwóch egzemplarzach – jedno dla pracodawcy, drugie dla pracownika. Pracodawca ma obowiązek przechowywać dokument w teczce zawierającej dane osobowe pracownika. 

Badania okresowe - kiedy obowiązkowe?

Obowiązkiem każdego pracownika jest zgłoszenie się ze skierowaniem na badania okresowe. W przypadku odmowy, pracodawca może zerwać umowę. 

Konieczność poddania się badaniom okresowym odnosi się do wszystkich pracowników, którzy są zatrudnieni na podstawie umowy o pracę, jak i pracowników narażonych na działanie czynników niebezpiecznych dla zdrowia. 

Jak mówi k.p. – obowiązkiem zatrudnionego jest zgłoszenie się na okresowe badania w przypadku: 

  • rozpoczęcia nowej pracy; 
  • po zmianie stanowiska lub charakteru pracy; 
  • przed zakończeniem daty ważności ostatniego orzeczenia lub po urlopie chorobowym, który wynosił więcej niż 30 dni.

Badania okresowe przeprowadza się podczas godzin pracy. Zakres badań w zależności od branży i stanowiska może być różnorodny. Do najczęstszych należą badania: krwi i moczu, cukru we krwi, okulistyczne, ciśnienia krwi oraz laryngologiczne. 

Niektóre stanowiska pracy wymagają wykonania dodatkowych badań, m. in.: EKG, badania neurologiczne, ustalające poziom cholesterolu, czy też test psychotechniczny.

Podsumowanie: badania okresowe to obowiązek pracowników i pracodawców. Pracodawca powinien dbać o bezpieczeństwo higieny pracy swoich pracowników, a tym samym kierować ich na badania. Dopuszczenie pracownika do pracy bez aktualnego orzeczenia lekarskiego jest karalne. Pracownik dla swojego bezpieczeństwa i zdrowia, musi wykonywać polecenia pracodawcy i regularnie poddawać się badaniom okresowym.

Więcej ważnych informacji znajdziesz na stronie głównej Infor.pl

Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Menadżerowie wysokiego szczebla chcą się dogadywać mimo barier budowanych przez przywódców świata

Menadżerowie i światowy biznes stoi w obliczu rosnącej niestabilności – od napięć geopolitycznych i przesunięcia wpływów globalnych, po coraz bardziej spolaryzowaną scenę międzynarodową. Mimo to, wielu menedżerów najwyższego szczebla wciąż wykazuje wiarę w trwałość dotychczasowych struktur i scenariuszy współpracy.

Pracodawco! Nie zawsze możesz zlecić dodatkowe zadania pracownikowi

Podpisując umowę o pracę, strony zawierają dwustronne zobowiązanie - pracownik obliguje się do świadczenia określonej w umowie pracy, a pracodawca do wypłacania pracownikowi uzgodnionego wynagrodzenia. W praktyce jednak wielu pracodawców wychodzi z założenia, że skoro to oni płacą, to mogą zlecać swoim podopiecznym różnorodne zadania, również te wykraczające poza ustalony zakres obowiązków.

Jawność wynagrodzeń w Polsce: Sejm uchwalił nowelizację Kodeksu pracy. Co się zmieni dla pracodawców i kandydatów do pracy?

Nowelizacja Kodeksu pracy uchwalona przez Sejm wprowadza obowiązek informowania kandydatów do pracy o wynagrodzeniu w procesie rekrutacji. Eksperci podkreślają jednak, że to dopiero początek drogi do pełnej jawności płac w Polsce.

Aplikacja mZUS zyskuje popularność – już ponad 700 tys. użytkowników w całej Polsce

Aplikacja mobilna mZUS, dostępna na smartfony z systemem Android i iOS, przekroczyła próg 700 tysięcy użytkowników. Umożliwia szybki i wygodny dostęp do usług Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, takich jak składanie wniosków o 800+, „Dobry Start” czy rezerwacja e-wizyt.

REKLAMA

Coraz więcej seniorów wybiera przelew zamiast gotówki. Już 80% świadczeń ZUS trafia na konta bankowe

W marcu 2025 roku aż 80 proc. emerytów i rencistów otrzymywało świadczenia ZUS przelewem na konto bankowe. Choć coraz więcej osób rezygnuje z gotówki, część seniorów nadal wybiera wizytę listonosza – z powodów praktycznych i społecznych.

ZUS zachęca do e-wizyt: porady online bez wychodzenia z domu

Zakład Ubezpieczeń Społecznych rozwija usługę e-wizyt, czyli wideorozmów z konsultantami ZUS. Dzięki temu każdy może uzyskać pomoc bez konieczności wizyty w placówce – wystarczy smartfon lub komputer z dostępem do internetu.

Masz świadczenie przedemerytalne i dorabiasz? Do 31 maja musisz rozliczyć się z ZUS

Osoby pobierające świadczenie przedemerytalne lub zasiłek przedemerytalny i jednocześnie dorabiające, muszą do 31 maja złożyć w ZUS-ie zaświadczenie o swoich przychodach. Brak rozliczenia może skutkować zmniejszeniem lub zawieszeniem świadczenia.

Polski rynek pracy przyciąga wykwalifikowanych pracowników z innych krajów

Polska na podium krajów UE przyciągających wykwalifikowanych pracowników. Choć do liderujących Niemiec wciąż nam daleko, Polska wyrasta na kluczowego gracza w regionie, jeśli chodzi o przyciąganie zagranicznych specjalistów.

REKLAMA

Fachowiec na samozatrudnieniu: kontrakt menadżerski z polisami asekurującymi ryzyka, które musi podejmować menadżer

Okazuje się, że odpowiednio dobrane pakiety ochronne nie tylko zwiększają bezpieczeństwo freelancerów i osób zatrudnionych w oparciu o umowę B2B, ale również stanowią atrakcyjny benefit. Może on przyciągać najlepszych specjalistów i budować lojalność wobec firmy.

Wyższe wynagrodzenia młodocianych i nowe stawki wpłat na PFRON od czerwca 2025 r. – sprawdź, ile wyniosą

Od 1 czerwca 2025 roku wzrosną minimalne wynagrodzenia pracowników młodocianych odbywających przygotowanie zawodowe oraz kwoty wpłat na PFRON. To efekt ogłoszenia przez GUS wysokości przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w pierwszym kwartale bieżącego roku. Sprawdź aktualne stawki obowiązujące w okresie wakacyjnym.

REKLAMA