Czy naliczać składki od wynagrodzeń wyegzekwowanych przez komornika

RADA

Od wynagrodzenia, które były pracownik otrzymał w wyniku egzekucji komorniczej, powinni Państwo opłacić składki na ubezpieczenia społeczne. Natomiast zaliczkę na podatek dochodowy powinien pobrać komornik, który prowadzi egzekucję. Składkę na ubezpieczenie zdrowotne powinien wpłacić były pracownik na rachunek bankowy właściwego oddziału NFZ.

UZASADNIENIE

Składki na ubezpieczenia społeczne od wynagrodzeń pracowniczych zawsze rozliczają pracodawcy. Nie ma tu znaczenia, że osoba, która otrzymała zaległe wynagrodzenie, jest byłym pracownikiem (art. 17 i art. 46 ustawy systemowej).

Nie ma możliwości, aby bieżące lub zaległe składki na ubezpieczenia społeczne, które przysługują z umowy o pracę, rozliczył i opłacił np. komornik, który wyegzekwował na rzecz byłego pracownika zaległe należności, lub bezpośrednio osoba ubezpieczona, na rzecz której należności te zostały wyegzekwowane.

Jeżeli osoba uzyskuje przychód, który stanowi podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, np. zaległe wynagrodzenie w wyniku komorniczego postępowania egzekucyjnego, to obowiązek sporządzania wymaganych dokumentów oraz terminowego opłacenia całości składek, w tym części finansowanej zarówno przez płatnika, jak i przez osobę ubezpieczoną – spoczywa na płatniku składek – byłym pracodawcy. Nie ma znaczenia, czy nadal trwa stosunek pracy, z którego został osiągnięty przychód stanowiący podstawę wymiaru składek.

Natomiast w przypadku, gdy wypłata przychodu stanowiącego podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne jest dokonywana przez komornika, składkę na ubezpieczenie zdrowotne opłaca samodzielnie osoba ubezpieczona bezpośrednio na rachunek bankowy wskazany przez oddział wojewódzki NFZ (art. 84 ust. 2 ustawy zdrowotnej).

Były pracodawca powinien rozliczyć składki w dokumentach rozliczeniowych sporządzanych za miesiąc, w którym ubezpieczony otrzymał wyegzekwowane przez komornika należności stanowiące podstawę wymiaru składki (art. 47 ust. 1 ustawy systemowej).

WAŻNE!

Pracodawca może dochodzić od pracownika zwrotu poniesionych kosztów z tytułu opłacenia za niego składek na ubezpieczenia społeczne w części, w jakiej powinny być one sfinansowane przez ubezpieczonego, tj. pracownika.

Jeżeli to komornik sądowy wypłaca zamiast płatnika przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy, jest on również zobowiązany, jako płatnik podatku, do pobrania zaliczki na podatek dochodowy. Obliczając kwotę zaliczki komornik zawsze stosuje najniższą stawkę podatkową określoną w skali podatkowej (od 1 stycznia 2009 r. – 18%).

Przy obliczaniu podstawy opodatkowania komornik pomniejsza kwotę do opodatkowania o kwotę podstawowych kosztów pracowniczych 111,25 zł. Wyliczoną kwotę zaliczki na podatek komornik pomniejsza o kwotę zmniejszającą podatek. W 2009 r. jest to 46,33 zł (art. 42e ust. 1–3 ustawy o pdof).

Płatnik podatku przy ustalaniu wysokości zaliczki na podatek dochodowy, powinien dochód podlegający opodatkowaniu pomniejszyć o składki na ubezpieczenia społeczne, natomiast kwotę zaliczki o pobraną składkę zdrowotną. Jednak komornik przy ustalaniu zaliczki od wyegzekwowanego wynagrodzenia ze stosunku pracy nie może odliczyć odpowiednio od dochodu i podatku składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne.

WAŻNE!

Komornik nie jest płatnikiem składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne.

Podstawa prawna:

• art. 4 pkt 9, art. 17 ust. 1, art. 18 ust. 1, art. 46, art. 47 ust. 1 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (DzU z 2007 r. nr 11, poz. 74 ze zm.),

• art. 84 ust. 2 ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (DzU z 2008 r. nr 164, poz. 1027 ze zm.),

• art. 22 ust. 2 pkt 1, art. 42e ust. 1–3 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (DzU z 2000 r. nr 14, poz. 176 ze zm.).