Zakaz konkurencji po zakończeniu pracy. Należy się co najmniej jedna czwarta wynagrodzenia

• Zakaz konkurencji – do czego zobowiązuje
• Co to jest działalność konkurencyjna
• Zakaz konkurencji tylko na podstawie umowy odrębnej i pisemnej
• Zakaz konkurencji za odpłatnością
• Zakaz konkurencji – na jak długo

Zakaz konkurencji może obowiązywać nie tylko w okresie, w którym pracownik pozostaje w stosunku pracy z pracodawcą. Możliwe jest, by pracownik zobowiązał się do nieprowadzenia działalności konkurencyjnej wobec pracodawcy także po rozwiązaniu lub wygaśnięciu stosunku pracy. Konieczne jest jednak, by pracownik zawarł z pracodawcą odrębną umowę. Zawarcie takiej umowy jest dopuszczalne wyłącznie z takim pracownikiem, który ma dostęp do szczególnie ważnych informacji, których ujawnienie mogłoby narazić pracodawcę na szkodę.

Autopromocja

Zakaz konkurencji – do czego zobowiązuje

Zawierając umowę o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do tego, że po zakończeniu stosunku pracy nie będzie:

• prowadził działalności konkurencyjnej wobec byłego pracodawcy (np. w formie działalności gospodarczej bądź spółki), oraz
• świadczył pracy w ramach stosunku pracy lub na innej podstawie na rzecz podmiotu prowadzącego działalność konkurencyjną wobec byłego pracodawcy.

Sąd Najwyższy wyraził pogląd, że zakres zakazu konkurencji nałożonego na pracownika powinien być określony konkretnie i możliwie precyzyjnie, przez odniesienie go do określonego zbioru produktów lub usług, nie zaś do jakiejkolwiek działalności analogicznej (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 lipca 2014 r., II PK 266/13).

Zakaz konkurencji tylko na podstawie umowy odrębnej i pisemnej

Zakaz konkurencji, aby obowiązywał pracownika po ustaniu stosunku pracy musi być ustanowiony wyłącznie w drodze umowy zawartej pomiędzy pracownikiem a pracodawcą. Oznacza to, że pracownikowi nie można „narzucić” zakazu konkurencji poprzez jednostronną czynność prawną pracodawcy; w każdym przypadku konieczna jest zgoda pracownika na to, by umowa o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy została zawarta. 

Przepisy jasno wskazują, że umowa, na podstawie której pracownik zobowiązuje się wobec pracodawcy, że nie będzie prowadził działalności konkurencyjnej musi być umową „odrębną”. Należy przez to rozumieć, że umowa o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy musi być umową odrębną od umowy o pracy pomiędzy stronami. Mogą one zawrzeć taką umowę w dowolnej chwili: przed zawarciem umowy o pracy, jednocześnie z zawarciem umowy o pracę albo w późniejszym terminie. 

Zawarcie umowy o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy wymaga formy pisemnej pod rygorem nieważności. Umowa tego rodzaju zawarta w innej formie (w szczególności ustnie) jest więc bezwzględnie nieważna, przez co nie wywołuje określonych w niej skutków prawnych. Wadliwość umowy w zakresie formy nie może być także usunięta poprzez późniejsze potwierdzenie warunków umowy na piśmie.

Autopromocja

Sygnaliści w firmie. Przewodnik dla pracodawcy

Sprawdź

Zakaz konkurencji za odpłatnością

Umowa o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy musi określać wysokość odszkodowania przysługującego pracownikowi z tytułu zakazu konkurencji. Strony mają swobodę w określeniu  wysokości odszkodowania z tytułu zakazu konkurencji. Odszkodowanie nie może być jednak niższe niż 25 proc. wynagrodzenia otrzymanego przez pracownika przed ustaniem stosunku pracy przez okres odpowiadający okresowi obowiązywania zakazu konkurencji. 

Przepis mówi o wynagrodzeniu otrzymanym przez pracownika, wobec czego należy przyjąć, że kwota stanowiąca podstawę  do ustalenia wysokości odszkodowania obejmuje łącznie wszystkie składniki wynagrodzenia faktycznie wypłacone pracownikowi w danym okresie, takie jak wynagrodzenie zasadnicze, premie, nagrody, dodatki (np. funkcyjny), wynagrodzenie za godziny nadliczbowe itp.

Odszkodowanie z tytułu zakazu konkurencji może być wypłacane w ratach miesięcznych. W razie sporu o odszkodowaniu orzeka sąd pracy.

Zakaz konkurencji – na jak długo

Umowa o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy musi ponadto określać okres obowiązywania zakazu konkurencji. Co do zasady zakaz obowiązuje tak długo, jak zostało to określone postanowieniami umowy. 

Przepisy przewidują jednak, że zakaz konkurencji przestanie obowiązywać przed upływem terminu, na jaki została zawarta umowa o zakazie konkurencji jeżeli: 

• ustaną przyczyny uzasadniające zakaz konkurencji po ustaniu stosunku pracy, lub
• pracodawca nie wywiązuje się z obowiązku zapłaty odszkodowania z tytułu zakazu konkurencji.

Autopromocja

Zbiegi tytułów do ubezpieczeń społecznych

Sprawdź