Zmiany w prawie pracy. Czy wejdą w życie w 2025 roku?

Kinga Piwowarska
Doktor nauk prawnych, adwokat, adiunkt na Wydziale Prawa, Administracji i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Andrzeja Frycza Modrzewskiego w Krakowie w Katedrze Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego.
rozwiń więcej
Zmiany w prawie pracy. Czy wejdą w życie w 2025 roku? / Zmiany w prawie pracy. Czy wejdą w życie w 2025 roku? / Shutterstock

Co do zmian w Kodeksie pracy na 2025 r. zapowiedzi jest bardzo dużo i propozycji też, ale co do wielu nie ma 100% pewności, że zaczną obowiązywać w 2025 r. Zresztą propozycje te dot. ogólnie prawa pracy, zatem nie tylko KP ale ustaw z nim związanych. Przyglądamy się więc najważniejszym projektom.

rozwiń >

Zmiana nr 1. Zmiana minimalnego wynagrodzenia 2025

Zmianą, która z pewnością nastąpi w prawie pracy w 2025 r. jest zmiana minimalnego wynagrodzenia, a konkretnie jego podwyższenie w 2025 r., zresztą jak ma to miejsce rok do roku. Przyjmuje się, że w 2025 r. liczba osób objętych podwyżką płacy minimalnej wyniesie ponad 3,1 mln osób. Minimalne wynagrodzenie za pracę to wysokość świadczenia, które przysługuje osobie, która posiada status pracownika i jest zatrudniona w oparciu np. o umowę o pracę, powołania, mianowania, wyboru czy spółdzielczej umowy o pracę. Zgodnie z ogólnymi zasadami pracownik ma prawo do godziwego wynagrodzenia za pracę. Warunki realizacji tego prawa określają przepisy prawa pracy oraz polityka państwa w dziedzinie płac, w szczególności poprzez ustalanie minimalnego wynagrodzenia za pracę. Nie wydaje się jednak, aby minimalne wynagrodzenie, było w aktualnych realiach wynagrodzeniem godziwym. Na podstawie art. 2 ust. 5 ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2020 r. poz. 2207) musi być wydane rozporządzenie w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2025 r. Na chwilę obecną jest projekt, a zgodnie z nim :

Autopromocja
  • od 1 stycznia 2025 r. minimalne wynagrodzenie za pracę wzrośnie z 4300 zł do 4626 zł (oznacza wzrost o 326 zł., czyli o 7,6%), 

  • od 1 stycznia 2025 r. minimalna stawka godzinowa wzrośnie z 28,10 zł do 30,20 zł (wzrost o 7,5%). 

Ważne
15 września 2024 r. wtedy najpóźniej rząd poda ostateczną wysokości minimalnych zarobków na 2025 r.

Te kwoty są bardzo prawdopodobne, ponieważ na Radzie Dialogu Społecznego (czyli trójstronnego organu: rząd, związki zawodowe i organizacje pracodawców) nie udało się wypracować wspólnego stanowiska co do podwyżek w 2025 r. W takiej sytuacji rząd ma czas do 15 września 2024 r. na ostateczną decyzję.

Trzeba pamiętać, że podawana przez rząd kwota to wartość brutto. Już teraz nasi czytelnicy pytają, a ile będzie wynosiło minimalne wynagrodzenie w 2025 netto, "na rękę"? Ile realnie będzie wpływało na konto, o to wyliczenia. Przy założeniu, że minimalne wynagrodzenie będzie wynosiło w 2025 r. 4626 zł to wynagrodzenie minimalne w będzie w wysokości 3483,51 zł (oczywiście wszystko zależy od tego jakie składki będą dokładnie potrącane, czy będzie opłacane PPK itd. Wartości te mogą być różne). Pewne jest jednak to, że nie będzie to nawet 4000 zł. Przy poniższych założeniach od wynagrodzenia 4626 zł brutto trzeba uwzględnić (odjąć): składkę emerytalną: 451,5 zł; składkę rentową: 69,39 zł; składkę na ubezpieczenie chorobowe : 113,34 zł; zaliczkę na podatek dochodowy: 149 zł. Tak więc, w 2025 r. będzie też miał miejsce obligatoryjny wzrost kosztów zatrudnienia pracownika dla pracodawcy, jeżeli pracownik pobiera minimalne wynagrodzenie.

Zmiana nr 2. Zmiana dodatków, odpraw oraz składników związanych z wynagrodzeniem

W związku ze zmianą minimalnego wynagrodzenia za pracę w 2025 r. zmienią się też elementy z nim związane, w tym dodatki. Przykładowo zwiększy się dodatek w porze nocnej w 2025 r., zwiększy się w 2025 r. wynagrodzenie za czas gotowości do pracy i przestój. W 2025 r. inna będzie wolna od potrąceń kwota wynagrodzenia za pracę. Jeżeli pracownik i pracodawcą dokonują wpłat na PPK, wyższa będzie w 2025 r. wysokość wpłat dokonywanych w ramach Pracowniczych Planów Kapitałowych. W 2025 r. wyższe będzie wynagrodzenie za czas choroby. W 2025 r. wyższe będzie odszkodowanie dla pracownika, który doznał mobbingu lub z tej przyczyny rozwiązał umowę o pracę czy też odszkodowanie za naruszenie zasady równego traktowania w zatrudnieniu, które powinny być w wysokości nie niższej niż minimalne wynagrodzenie za pracę. W  2025 r. zwiększy się kwota maksymalnej wysokości w ramach odprawy w związku z rozwiązaniem umowy o pracę z przyczyn nie dotyczących pracowników. 

Zmiana nr 3. Okrojony KP, bez układów zbiorowych pracy. Planowane na styczeń 2025

Jak podaje resort pracy w projekcie ustawy o układach zbiorowych pracy i porozumieniach zbiorowych proponuje się całościową regulację dotyczącą określania zasad zawierania i ewidencjonowania układów zbiorowych pracy i opartych na ustawie porozumień zbiorowych. Mają zostać wprowadzone dwa okresy obowiązywania układu: 5 lat dla układu zakładowego oraz 10 lat dla układu ponadzakładowego. Zmiany mają wejść w życie w styczniu 2025 r. Szczegołowy opis w linku poniżej.

Zmiana nr 4. Termin ważności orzeczeń o niepełnosprawności albo o stopniu niepełnosprawności oraz przedłużenie ważności kart parkingowych do 31 marca 2025

Wprawdzie już 3 sierpnia 2024 r. weszły w życie przepisy przedłużające ważność orzeczenia o niepełnosprawności ale będą one obowiązywały również w 2025 r. Co bardzo istotne, wydłużony został do dnia 31 marca 2025 r. termin ważności kart parkingowych, o których mowa w art. 8 ust. 4 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym, których termin ważności upływa do dnia 30 września 2024 r. (chodzi o karty parkingowe dla niepełnosprawnych). W 2025 r. wciąż istnieje możliwość zachowania statusu osoby niepełnosprawnej przez okres oczekiwania na wydanie nowego orzeczenia. Nowe regulacje zabezpieczają te osoby przed utratą otrzymywanych świadczeń i uprawnień przysługujących na podstawie dotychczasowego orzeczenia. W myśl ustawy osoba niepełnosprawna posiadająca orzeczenie o niepełnosprawności albo o stopniu niepełnosprawności wydane na czas określony będzie mogła wystąpić do powiatowego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności z wnioskiem o wydanie kolejnego orzeczenia o niepełnosprawności albo o stopniu niepełnosprawności nie wcześniej niż na 2 miesiące przed upływem terminu ważności posiadanego orzeczenia. Wcześniej obowiązujące regulacje wskazywały na termin nie wcześniejszy niż na 30 dni przed upływem terminu ważności posiadanego orzeczenia. Był to termin za krótki, który powodował liczne komplikacje. 

Zmiana nr 5. Zmiany na rynku pracy, w działaniu urzędów pracy, w promocji zatrudnienia. Planowane na 2025 

Resort pracy zaproponował zmiany w prawie pracy od 2025 r. Mają wejść w życie nowe przepisy w zakresie działania urzędów pracy, wsparcia osób bezrobotnych jak i wsparcia opiekunów osób niepełnosprawnych, rodzin wielodzietnych i seniorów. Resort pracy przygotował projekt ustawy o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Głównym celem regulacji jest dostosowanie działań publicznych służb zatrudnienia do dynamicznie zmieniających się realiów rynku pracy. Mając na uwadze zakres projektowanych zmian, projektowana ustawa o rynku pracy i służbach zatrudnienia zastąpi ustawę z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Ma nastąpić zmiana priorytetów PSZ, tj. nastawienie na rynek, klienta i potrzeby przedsiębiorców,

  • bardziej innowacyjne i dopasowane do potrzeb rynku kierunki działania: aktywizacja biernych zawodowo, rolników chcących się przekwalifikować,
  • wspieranie kierunkowe określonych grup, np. osób młodych, seniorów, osób z niepełnosprawnościami, kobiet z dziećmi chcących wrócić na rynek pracy, osób zainteresowanych własnym biznesem, rozwijanie potrzebnych na rynku instrumentów itp. celem zwiększenia współczynnika aktywności zawodowej.

Zmiana nr 6. Zmiany w zasiłku dla bezrobotnych. Planowane na 2025 

Resort pracy przygotował projekt ustawy o rynku pracy i służbach zatrudnienia. W proponowanych regulacjach na chwilę obecną zrezygnowano z zasiłku dla bezrobotnych przysługującego w wysokości 80% zasiłku podstawowego przysługującego bezrobotnym, którzy posiadają okres uprawniający do zasiłku wynoszący mniej niż 5 lat. Obecnie osobom, które legitymują się okresem  uprawniającym do zasiłku wynoszącym mniej niż 5 lat w okresie pierwszych 90 dni przysługuje zasiłek w pewnej wysokości, a w okresie kolejnych dni w wysokości mniejszej. Biorąc pod uwagę wydatki na utrzymanie i prowadzenie gospodarstwa domowego zasadne wydaje się podniesienie ww. kwot. Zgodnie z projektem tej grupie bezrobotnych będzie przysługiwał zasiłek w wysokości 100% zasiłku podstawowego.  Jak podaje projektodawca z uwagi na zniesienie właściwości urzędu pracy ze względu na miejsce zameldowania bezrobotnego  zrezygnowano z uzależnienia długości okresu pobierania zasiłku od stopy bezrobocia na obszarze powiatu, w którym mieszka bezrobotny. Wprowadzono natomiast nowe okoliczności uzasadniające dłuższy okres 
pobierania prawa do zasiłku. Zgodnie z projektem wydłużony okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych do 365 dni będzie przysługiwał dla następujących grup bezrobotnych:

  • powyżej 50. roku życia oraz posiadających co najmniej 20-letni okres uprawniający do zasiłku, albo
  • mających na utrzymaniu co najmniej jedno dziecko w wieku do 18 lat lub dziecko niepełnosprawne
    wieku do 24 lat, których małżonek jest także osobą bezrobotną i utracił prawo do zasiłku z powodu upływu
    okresu jego pobierania po dniu nabycia prawa do zasiłku przez bezrobotnego, albo
  • samotnie wychowujących co najmniej jedno dziecko w wieku do 18 lat lub dziecko niepełnosprawne
    w wieku do 24 lat,
  • niepełnosprawnych,
  • członków rodzin wielodzietnych posiadających Kartę Dużej Rodziny. 

Podsumowanie zmian w zasiłku dla bezrobotnych od 2025

Prawo do zasiłku będą mogły uzyskać osoby bezrobotne, które osiągnęły co najmniej minimalne wynagrodzenie za pracę lub podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i Fundusz Pracy stanowiła kwota co najmniej minimalnego wynagrodzenia za pracę.

  • zasiłek będzie waloryzowany na dotychczasowych zasadach.
  • obecny zasiłek w wysokości 80% zostanie zastąpiony zasiłkiem w wysokości 100%,
  • w przypadku osób legitymujących się okresem uprawniającym do zasiłku wynoszącym co najmniej 20 lat zasiłek dla bezrobotnych będzie wynosił 120% zasiłku podstawowego,
  • maksymalny okres pobierania zasiłku nie ulegnie zmianie i tak jak dotychczas będzie wynosił: 180 dni – co do zasady; 365 dni – dla bezrobotnych: powyżej 50. roku życia oraz posiadających co najmniej 20-letni okres uprawniający do zasiłku, albo mających na utrzymaniu co najmniej jedno dziecko w wieku do 18 lat lub dziecko niepełnosprawne w wieku do 24 lat, a małżonek jest także osobą bezrobotną i utracił prawo do zasiłku z powodu upływu okresu jego pobierania po dniu nabycia prawa do zasiłku przez bezrobotnego, albo samotnie wychowujących co najmniej jedno dziecko w wieku do 18 lat lub dziecko niepełnosprawne w wieku do 24 lat, bezrobotnych niepełnosprawnych,
  • będą zmiany dla bezrobotnych członków rodzin wielodzietnych posiadających Kartę Dużej Rodziny,
  • okres pobierania zasiłku nie będzie uzależniony od wysokości stopy bezrobocia w powiecie.

Zmiana nr 7. Umowy wliczane do stażu pracy. Planowane na 2025 albo 2026

Zmiana nr 7. Doposażenie stanowiska dla niepełnosprawnych. Planowane na 2025

Podwyższona zostanie też wysokość pożyczki na utworzenie stanowiska pracy z 6 do 10-krotności przeciętnego wynagrodzenia (tj. z 45 242,16 do 75 403,60 zł). Umożliwione zostanie przeznaczenie do 25% wartości pożyczki na koszty osobowe pracownika.

  • ustanowienie zadań urzędów pracy, do objęcia finansowaniem z Funduszu Pracy, mających na celu identyfikację, dotarcie z informacją o możliwościach skorzystania z form pomocy określonych w ustawie i zmotywowanie do aktywności zawodowej osób niezarejestrowanych, w tym biernych zawodowo,
  • wprowadzenie dla pracodawców z sektora publicznego oraz prywatnego, którzy wykonują zadania publiczne lub dysponują majątkiem publicznym obowiązku zgłaszania ofert pracy do ePracy,
  • zwiększenie dostępu do uczenia się przez całe życie osobom poszukującym pracy, poprzez: o finansowanie z Funduszu Pracy kosztów szkoleń oraz poświadczania nabycia wiedzy i umiejętności, w tym kwalifikacji zawodowych oraz wprowadzenie nowej formy wsparcia (bonu 5 na kształcenie ustawiczne).

Zmiana nr 8. Dofinansowanie dla przedsiębiorców za zatrudnienie osoby, poszukującej pracy, która ukończyła 60 czy 65 lat. Planowane na 2025

Regulacja zawiera propozycję wprowadzenie nowej formy pomocy, która będzie skierowana do przedsiębiorców zatrudniających seniorów. Wprowadzona zostanie nowa forma pomocy, która będzie skierowana do przedsiębiorców zatrudniających seniorów. Przedsiębiorca będzie mógł otrzymać dofinansowanie za zatrudnienie osoby, poszukującej pracy (np. emeryta), który ukończył 60 lat – w przypadku kobiety lub 65 lat – w przypadku mężczyzny. Wysokość dofinansowania będzie wynosić maksymalnie do 50% minimalnego wynagrodzenia za pracę miesięcznie. Dofinansowanie wynagrodzenia będzie przysługiwało przez 24 miesiące. Pracodawca lub przedsiębiorca po upływie okresu przysługiwania dofinansowania wynagrodzenia będzie obowiązany do dalszego zatrudnienia seniora przez okres kolejnych 12 miesięcy. Zgodnie z projektem ze wsparcia w zatrudnianiu seniorów nie będzie mógł skorzystać pracodawca, u którego senior był zatrudniony lub dla którego wykonywał inną pracę zarobkową bezpośrednio przed zarejestrowaniem jako poszukujący pracy. Przyjęte rozwiązanie ma ograniczyć ryzyko ewentualnych nadużyć w zakresie możliwości uzyskania dofinansowania z powiatowych urzędów pracy.

Kadry
Sławomir Broniarz: W 2025 r. nauczyciele wciąż liczą na więcej niż 5% podwyżki [ZNP]
20 gru 2024

Przede wszystkim, w odniesieniu do prognozy na rok 2025 nie używałbym słowa podwyżka. To jest tylko waloryzacja i to okrojona. Związek stoi na stanowisku, że istnieje absolutna potrzeba rozmowy z Ministerstwem Edukacji Narodowej na temat podniesienia wskaźnika z 5 proc. do wyższego pułapu. Rada Dialogu Społecznego z udziałem wszystkich central związkowych wypowiedziała się w sprawie wzrostu płac na poziomie 15 proc. 

ZUS wypłacił ponad 214 mln zł – rodzice nie dostali tych pieniędzy
20 gru 2024

W grudniu ZUS wypłacił 151,2 tys. świadczeń „Aktywnie w żłobku”. Pieniądze nie wpłynęły na konta rodziców. Ponad 214,4 mln zł wpłynęło na rachunki bankowe żłobków.

24 i 31 grudnia 2024 r. placówki i infolinia ZUS będą czynne krócej
20 gru 2024

24 i 31 grudnia 2024 r. placówki i infolinia ZUS będą czynne krócej. W jakich godzinach będzie można udać się do placówki ZUS w dniach okołoświątecznych? Czy będzie można korzystać z platformy PUE/eZUS?

Dodatek do wynagrodzenia za pracę w nocy. Jakie będą zmiany w 2025 r.
20 gru 2024

Pracownikowi wykonującemu pracę w porze nocnej przysługuje dodatek w wysokości 20 proc. stawki godzinowej wynikającej z minimalnego wynagrodzenia za pracę. Ze względu na to, że poszczególne miesiące różnią się nominałem czasu pracy, dodatek również przysługuje w zróżnicowanej wysokości. Czy w przyszłym roku zmienią się przepisy dotyczące określania wysokości dodatku za pracę w nocy?

Styczeń 2025 – godziny pracy i dni wolne
20 gru 2024

Styczeń 2025 - godziny pracy i dni wolne od pracy czyli jaka jest norma godzin w pierwszym miesiącu roku. Oto kalendarz stycznia 2025 roku. Jak wypada Nowy Rok i Święto Trzech Króli?

Porada: kiedy opłaca się przejść na emeryturę w 2025 r.
20 gru 2024

Kiedy najkorzystniej przejść na emeryturę w 2025 r. - to zależy. Zależy od kilku czynników, tak więc nie ma jednej uniwersalnej odpowiedzi. Ważny jest np. miesiąc urodzenia, moment rozwiązania umowy czy po prostu wiek i dotychczasowy okres składkowy. Poniżej kilka porad jakie czynniki brać pod uwagę i jakie kroki podejmować przechodząc na emeryturę.

Do 2 lat więzienia i 45 000 zł kary dla pracodawcy. Za co i dlaczego? [projekt zmian w KK i KP]
20 gru 2024

Ochrona stosunku pracy, w tym wynagrodzenia za pracę pracownika będzie jeszcze większa. Wszystko za sprawą dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/2041 z dnia 19 października 2022 r. w sprawie adekwatnych wynagrodzeń minimalnych w Unii Europejskiej. Ochrona polega na dodaniu nowego typu przestępstwa w KK i zaostrzeniu odpowiedzialności wykroczeniowej. Czy pracodawcy mają się czego obawiać?

Wakacje składkowe: Kiedy ZUS wysyła do płatników informacje, a kiedy decyzje - dlaczego to jest ważne?
20 gru 2024

Do ZUS wpłynęło ponad 1 437 tys. wniosków o zwolnienie z obowiązku opłacenia składek. Do ponad 830 tys. przedsiębiorców już została wysłana informacja o tym, że dostali ulgę. Jeszcze w grudniu zostaną wysłane kolejne informacje o przyznaniu wakacji składkowych.

Kalendarz styczeń 2025 do druku
20 gru 2024

Styczeń 2025 roku do druku w formacie PDF - pobierz darmowy kalendarz i wydrukuj. Kartka kalendarza zawiera 2 święta stanowiące dni wolne od pracy oraz Dzień Babci i Dzień Dziadka. Posiada również miejsce na plany i notatki na każdy dzień stycznia.

Najniższa krajowa 2025 netto
19 gru 2024

Najniższa krajowa 2025 netto - ile na rękę od stycznia nowego roku otrzymają pracownicy zatrudnieni za minimalne wynagrodzenie? Podwyżka minimalnej płacy brutto wynosi aż 366 zł. Ile wyniosą składki ZUS, składka zdrowotna i zaliczka na podatek? Jaką kwotę należy wypłacić pracownikowi?

pokaż więcej
Proszę czekać...