Dodatkowe wynagrodzenie roczne przysługuje pracownikom budżetówki. Świadczenie to wypłaca się nie później niż w ciągu pierwszych 3 miesięcy roku kalendarzowego następującego po roku, za który trzynastka przysługuje. Sprawdź, jakie konsekwencje grożą pracodawcy w razie niedotrzymania terminu wypłaty!
- Trzynastka dla pracowników sfery budżetowej
- Termin wypłaty dodatkowego wynagrodzenia rocznego
- Wypłata trzynastki w razie likwidacji pracodawcy
- Wypłata trzynastki w razie likwidacji stanowiska pracy
- Skutki niewypłacenia dodatkowego wynagrodzenia rocznego
Trzynastka dla pracowników sfery budżetowej
Trzynastka, czyli dodatkowe wynagrodzenie roczne, przysługuje pracownikom sfery budżetowej. Jest to rodzaj premii za świadczenie pracy. Pracownik uzyska dodatkowe wynagrodzenie roczne pod warunkiem przepracowania u danego pracodawcy minimalnego okresu 6 miesięcy w roku, za który przysługuje trzynastka.
Zasady nabywania prawa oraz ustalania wysokości i wypłacania trzynastki określa ustawa o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników jednostek sfery budżetowej.
Termin wypłaty dodatkowego wynagrodzenia rocznego
Dodatkowe wynagrodzenie roczne wypłaca się nie później niż w ciągu pierwszych 3 miesięcy roku kalendarzowego następującego po roku, za który przysługuje to wynagrodzenie. Tak więc uprawniony pracownik powinien otrzymać trzynastkę należną za 2023 r. najpóźniej do 31 marca 2024 r. W bieżącym roku ostatni dzień terminu na wypłatę przypada w niedzielę. Nie ulega on jednak przesunięciu.
Pracodawca wypłaca dodatkowe wynagrodzenie roczne do 31 marca roku następującego po roku, za który to wynagrodzenie przysługuje.
Rozwiązanie umowy o pracę (np. na skutek wypowiedzenia czy z powodu przejścia pracownika na emeryturę czy rentę) nie zobowiązuje pracodawcy do wypłaty dodatkowego wynagrodzenia rocznego w dniu ustania stosunku pracy. Jednak wypłata trzynastki w tym dniu nie będzie naruszeniem obowiązujących przepisów - pracodawca może wypłacić dodatkowe wynagrodzenie roczne wcześniej.
Wypłata trzynastki w razie likwidacji pracodawcy
Pracownikowi, z którym rozwiązano stosunek pracy w związku z likwidacją pracodawcy, wynagrodzenie roczne wypłaca się w dniu rozwiązania stosunku pracy.
Należy podkreślić, że prawo pracy nie decyduje o rozpoczęciu i przebiegu procesu likwidacji, ale jedynie reguluje jego skutki w stosunkach pracy. Likwidacja pracodawcy oznacza całkowite i definitywne zlikwidowanie jego działalności na mocy decyzji odpowiedniego organu, zakończenie funkcjonowania jednostki organizacyjnej, spowodowane utratą podstawy prawnej jej istnienia i brakiem następcy prawnego, co skutkuje koniecznością rozwiązania z pracownikami stosunków pracy.
Wypłata trzynastki w razie likwidacji stanowiska pracy
Od likwidacji pracodawcy należy odróżnić likwidację stanowiska pracy. Likwidacja stanowiska pracy pracownika może być wynikiem przeprowadzanej u pracodawcy reorganizacji lub zmniejszania zatrudnienia. Nie oznacza to jednak, że taka likwidacja musi powodować rozwiązanie stosunku pracy z pracownikiem zatrudnionym na stanowisku, z którego pracodawca rezygnuje. Pracownik może bowiem zostać przeniesiony na inne stanowisko.
Jednak w przypadku, gdy likwidacja stanowiska pracy powoduje rozwiązanie z pracownikiem umowy o pracę, pracodawca nie musi wypłacać mu trzynastki w ostatnim dniu zatrudnienia. Jak już wspomniano, wypłata trzynastki w ostatnim dniu pracy pracownika przewidziana jest jedynie w sytuacji całkowitej likwidacji pracodawcy. Likwidacja stanowiska pracy nie oznacza bowiem likwidacji pracodawcy, a tym samym nie zobowiązuje pracodawcy do zastosowania wcześniejszego terminu wypłaty dodatkowego wynagrodzenia rocznego. Oczywiście nie oznacza to, że pracodawcy nie może dokonać wcześniejszej wypłaty trzynastki uprawnionemu pracownikowi.
Pracownik nabył prawo do dodatkowego wynagrodzenia rocznego za 2023 r. Z powodu reorganizacji zlikwidowano jego stanowisko pracy i 31 stycznia 2024 r. z pracownikiem rozwiązano umowę o pracę. Mimo to pracodawca nie ma obowiązku wypłaty trzynastki w dniu ustania zatrudnienia tego pracownika.
Skutki niewypłacenia dodatkowego wynagrodzenia rocznego
Termin wypłaty trzynastki do 31 marca roku następnego po tym, za który to świadczenie przysługuje, jest dla pracodawców wiążący. Jego przekroczenie spowoduje naruszenie przepisów ustawy o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym.
Każdy pracodawca zobowiązany jest do terminowej i prawidłowej wypłaty pracownikom wynagrodzenia za pracę. Obowiązek ten dotyczy również dodatkowych elementów do wynagrodzenia pracownika, takich jak dodatkowe wynagrodzenie roczne.
Obowiązkiem pracodawcy jest terminowa i prawidłowa wypłata trzynastki.
Pracodawca, który nie wypłaca dodatkowego wynagrodzenia rocznego w ustalonym terminie, obniża je bezprawnie lub dokonuje bezpodstawnych potrąceń, musi pamiętać, że popełnia wykroczenie przeciwko prawom pracownika. Z tego tytułu może zostać obciążony karą grzywny w wysokości od 1000 zł do 30 000 zł (art. 282 Kodeksu pracy).
Jeżeli pracodawca nie wypłaca pracownikowi przysługującej mu trzynastki lub wypłaca ją w niższej wysokości, to pracownik ma prawo dochodzić swoich praw w Państwowej Inspekcji Pracy, jak i w sądzie pracy.
Pracownik, któremu pracodawca nie wypłacił wynagrodzenia rocznego w terminie lub wypłacił je w zaniżonej wysokości, ma prawo:
- domagać się odsetek za czas opóźnienia w wypłacie. Odsetki przysługują bez względu na przyczynę opóźnienia w wypłacie oraz niezależnie od tego, czy było ono spowodowane okolicznościami, na które zakład pracy miał lub nie miał wpływu,
- żądać odszkodowania, jeśli wskutek zwłoki w wypłacie poniósł szkodę.
Podstawa prawna:
- art. 1, art. 5 ustawy z 12 grudnia 1997 r. o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników jednostek sfery budżetowej (j.t. Dz.U. z 2023 r. poz. 1690)