Pracodawca nie może wypowiedzieć ani rozwiązać umowy o pracę z pracownicą w ciąży. Czy są wyjątki od tego zakazu?
- Ochrona stosunku pracy pracownicy w ciąży
- Umowa o pracę zawarta na czas określony lub na okres próbny
- Kiedy można rozwiązać umowę o pracę z pracownicą w ciąży
- Zwolnienia grupowe i indywidualne
Ochrona stosunku pracy pracownicy w ciąży
W okresie ciąży pracownicy pracodawca nie może:
- prowadzić przygotowań do wypowiedzenia lub rozwiązania bez wypowiedzenia stosunku pracy z tą pracownicą;
- wypowiedzieć ani rozwiązać stosunku pracy z tą pracownicą. Nie dotyczy to sytuacji, gdy zachodzą przyczyny uzasadniające rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z jej winy i reprezentująca pracownicę zakładowa organizacja związkowa wyraziła zgodę na rozwiązanie umowy. Istnienie przyczyn uzasadniających rozwiązanie umowy o pracę udowadnia pracodawca.
Stan ciąży powinien być stwierdzony świadectwem lekarskim.
Ciąża pracownicy nie oznacza, że nie jest dopuszczalne rozwiązanie z nią umowy o pracę za porozumieniem stron.
Umowa o pracę zawarta na czas określony lub na okres próbny
Pracodawca nie może liczyć, że umowa terminowa zawarta z pracownicą w ciąży zakończy się w dacie w niej wskazanej. Umowa o pracę zawarta:
- na czas określony albo
- na okres próbny przekraczający 1 miesiąc,
która uległaby rozwiązaniu po upływie 3. miesiąca ciąży, ulega przedłużeniu do dnia porodu. Jeżeli zatem końcowy termin trwania umowy przypada w okresie ciąży pracownicy, jednak przed upływem 3. miesiąca ciąży, umowa o pracę ulegnie rozwiązaniu w terminie w niej określonym.
Pracownica świadczy pracę na podstawie umowy o pracę na czas określony do 29 lutego 2024 r. W dniu rozwiązania umowy pracownica będzie w 2. miesiącu ciąży. W tej sytuacji umowa o pracę rozwiąże się w określonym tą umową terminie. Pracodawca nie ma obowiązku przedłużać umowy o pracę do dnia porodu.
W celu przedłużenia umowy o pracę pracodawca nie musi zawierać kolejnej umowy ani sporządzać aneksu do umowy przedłużającego czas jej trwania.
Nakaz przedłużenia umowy do dnia porodu nie dotyczy umowy o pracę na czas określony zawartej w celu zastępstwa pracownika w czasie jego usprawiedliwionej nieobecności w pracy. Pracodawca nie może jednak wypowiedzieć takiej umowy z pracownicą będącą w ciąży.
Kiedy można rozwiązać umowę o pracę z pracownicą w ciąży
Rozwiązanie przez pracodawcę umowy o pracę za wypowiedzeniem w okresie ciąży może nastąpić tylko w razie:
- ogłoszenia upadłości lub
- likwidacji pracodawcy.
Istnienie przyczyn uzasadniających rozwiązanie umowy o pracę udowadnia pracodawca.
Pracodawca jest obowiązany uzgodnić z reprezentującą pracownicę zakładową organizacją związkową termin rozwiązania umowy o pracę. Jeżeli u pracodawcy nie ma związków zawodowych albo są, ale chroniona pracownica nie jest przez nie reprezentowana, pracodawca samodzielnie decyduje o terminie rozwiązania umowy.
Zwolnienia grupowe i indywidualne
Pracownica w ciąży podlega ochronie także w razie zwolnienia grupowego lub indywidualnego. W przypadku dokonywania zwolnień z przyczyn niedotyczących pracowników przez pracodawców zatrudniających minimum 20 pracowników, możliwe jest jedynie wypowiedzenie dotychczasowych warunków pracy i płacy takiej pracownicy.
Podstawa prawna:
- art. 177 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (j.t. Dz.U. z 2023 r. poz. 1465)